ผ่าตัดเนื้องอกในไตออก (แบบเจาะผ่านหน้าท้อง)

ทำไมต้องผ่าตัดไตเพื่อตัดเฉพาะเนื้องอกออกด้วยการเจาะผ่านหน้าท้อง?
การผ่าตัดเนื้องอกในไตมักทำเมื่อแพทย์เห็นแนวโน้มว่าเนื้องอกอาจพัฒนาเป็นมะเร็งได้ในอนาคต ทำให้ไม่ต้องสูญเสียเนื้อไตมากเท่ากับการผ่าตัดเมื่อเนื้องอกกลายเป็นมะเร็งแล้ว

นอกจากนี้ยังมีประโยชน์ในกรณีที่พบเนื้องอกในไตทั้ง 2 ข้าง เพราะทำให้รักษาเนื้อไตไว้ทำหน้าที่กรองของเสียต่อไปได้

เทคนิคผ่าตัดแบบส่องกล้องเจาะผ่านหน้าท้อง เป็นเทคนิคที่ทำให้มีแผลผ่าตัดเล็ก เสียเลือดน้อย เจ็บน้อย และคนไข้ฟื้นตัวได้เร็วกว่าการผ่าตัดแบบเปิดซึ่งเป็นวิธีรักษาแบบดั้งเดิม

แต่วิธีนี้มีข้อจำกัดคือสามารถทำได้สำหรับเนื้องอกที่มีขนาดไม่เกิน 4 เซนติเมตรเท่านั้น

ผ่าตัดเนื้องอกไตออกไปแล้วร่างกายจะเป็นอย่างไร?
ไต เป็นอวัยวะสำคัญ ทำหน้าที่สร้างปัสสาวะ ขับของเสียออก รักษาสมดุลของน้ำและเกลือแร่ในร่างกาย รวมถึงควบคุมความดันโลหิต

มนุษย์ปกติมีไต 2 ข้าง ซึ่งแม้เหลือไตที่ทำหน้าที่ปกติเพียงข้างเดียว มนุษย์ก็ยังสามารถมีชีวิตอยู่ได้ แต่เป็นไปได้ยากที่จะมีชีวิตอยู่โดยไม่มีไตเลย

กรณีที่ผ่าตัดไตเพื่อตัดเฉพาะเนื้องอกออกด้วยการเจาะผ่านหน้าท้อง คนไข้จะยังเหลือเนื้อไตไว้ทำหน้าที่ได้ แต่อาจมีประสิทธิภาพน้อยลง
อย่างไรก็ตาม หากไตเสียหน้าที่ไปแล้ว ปัจจุบันยังมีทางเลือกในการบำบัดทดแทนไต เช่น ฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม (Hemodialysis) ฟอกไตทางช่องท้องแบบถาวร (Continuous Ambulatory Peritoneal Dialysis: CAPD)

ก่อนผ่าตัดคนไข้ควรสอบถามแพทย์ถึงความเสี่ยง ประสิทธิภาพการทำงานของไตที่จะเหลืออยู่หลังผ่าตัด รวมถึงทางเลือกอื่นๆ ในการรักษา รวมถึงเรื่องระยะเวลาการบำบัด ค่าใช้จ่าย จนถึงความเป็นไปได้ในการปลูกถ่ายไตในอนาคต

ขั้นตอนการผ่าตัดไตเพื่อตัดเฉพาะเนื้อออกออกด้วยการเจาะผ่านหน้าท้อง

1. แพทย์ระงับความรู้สึกคนไข้ด้วยวิธีวางยาสลบ จากนั้นแพทย์จะเจาะรูขนาด 0.5-1 เซนติเมตร 3-5 รู บริเวณหน้าท้องของคนไข้ เพื่อใส่เครื่องมือผ่าตัดติดกล้องส่องกำลังขยาย 10 เท่า เข้าไปในท้องของคนไข้
2. นอกจากอุปกรณ์ดังกล่าวแล้ว จะมีการให้แก๊สคาร์บอนไดออกไซด์ในช่องท้องคนไข้เพื่อขยายพื้นที่สำหรับผ่าตัด ภาพภายในช่องท้องที่กล้องส่องเห็นจะถูกฉายไปยังจอภาพขนาดใหญ่ในห้องผ่าตัด
3. แพทย์จะผ่าตัดเนื้องอกแยกออกจากเนื้อไต ก่อนนำใส่ถุงที่ออกแบบมาพิเศษทำจากพลาสติกทันที ก่อนนำถุงใส่เนื้องอกนั้นออกทางหนึ่งในรูผิวหนังหน้าท้องที่เจาะเปิดไว้
4. จากนั้นแพทย์จึงเย็บปิดแผลที่เนื้อไต ระบายแก๊สออกจากช่องท้อง แล้วเย็บปิดแผลบริเวณผิวหนังคนไข้
5. การผ่าตัดไตเพื่อตัดเฉพาะเนื้องอกออกด้วยการเจาะผ่านหน้าท้องใช้เวลาประมาณ 3-4 ชั่วโมง บางกรณีชิ้นเนื้องอกที่ผ่าตัดออกมาอาจถูกนำไปตรวจในห้องปฏิบัติการต่อเพื่อวินิจฉัยว่าเป็นเนื้องอกชนิดใด
6. หลังผ่าตัดแพทย์มักให้คนไข้พักดูอาการในโรงพยาบาลอย่างน้อย 2 วัน แล้วจึงให้กลับไปพักฟื้นต่อที่บ้าน จากนั้นนัดติดตามผลการผ่าตัดเป็นระยะเพื่อให้แน่ใจว่าแผลหายเรียบร้อยดี ไม่มีการติดเชื้อ รวมถึงตรวจไตว่ามีความผิดปกติอื่นใดเกิดขึ้นอีกหรือไม่
7. คนไข้จะถูกใส่สายระบายน้ำเหลืองและเศษเลือดออกทางหน้าท้อง คาไว้ประมาณ 7 วันจึงถอดออก ส่วนสายสวนปัสสาวะจะคาไว้ประมาณ 1 วัน

ผลลัพธ์ของการผ่าตัดไตเพื่อตัดเฉพาะเนื้องอกออกด้วยการเจาะผ่านหน้าท้อง
การผ่าตัดไตเพื่อตัดเฉพาะเนื้องอกออกด้วยการเจาะผ่านหน้าท้องถือเป็นการรักษาที่มีประสิทธิภาพ เมื่อเปรียบเทียบกับการผ่าตัดแบบเปิดแล้ว การผ่าตัดแบบส่องกล้องทำให้เสียเลือดน้อยกว่า แผลเล็กกว่า เจ็บน้อยกว่า ช่วยลดระยะเวลาพักฟื้นในโรงพยาบาลลง แต่กลับมาทำกิจกรรมปกติได้เร็วขึ้น

อย่างไรก็ตาม หลังผ่าตัดคนไข้ยังมีโอกาสประมาณ 1-2% ที่จะกลับมาเป็นเนื้องอกซ้ำอีกได้