ผ่าตัดเลาะส่องกล้องทางหน้าท้องเพื่อเลาะตัดรอยโรคช็อกโกแลตซีสต์ชนิดกินลึก
ช็อกโกแลตซีสต์ (Chocolate Cyst หรือ Endometrioma) เป็นหนึ่งในประเภทของถุงน้ำรังไข่หรือซีสต์รังไข่
รีบรักษาป้องกันความเสี่ยงมีลูกยาก ลุกลามเป็นมะเร็ง หรือต้องตัดมดลูกออก ทำให้มีลูกไม่ได้
ผ่าตัดส่องกล้อง แผลเล็ก 0.5-1 ซม. ประมาณ 3-4 จุด
รายละเอียด
HDcare สรุปให้
30% ของผู้หญิงที่ประจำเดือนมามาก เกิดจากพังผืดในมดลูกหรือมดลูกโตจากเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่หรือช็อกโกแลตซีสต์
- ตรวจเจอเร็ว รักษาเร็ว ไม่ส่งผลกระทบกับอวัยวะข้างเคียง
- อย่าลืมไปตรวจภายในอย่างน้อยปีละครั้ง รวมถึงตรวจอัลตราซาวด์ช่องท้องส่วนล่าง หรืออัลตราซาวด์มดลูกและรังไข่ทางช่องคลอด (TVS)
ให้แอดมินแนะนำโปรตรวจภายในให้คุณวันนี้
เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่กินลึก (Deep Infiltrative Endometriosis : DIE) หรือช็อกโกแลตซีสต์ชนิดกินลึก จะกินลึกเข้าไปในเนื้อเยื่อ หรืออวัยวะบริเวณนั้นมากกว่า 5 มม. เจอได้ประมาณ 1-5% ของผู้ที่เป็นโรคเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่เท่านั้น
- ช็อกโกแลตซีสต์ (Chocolate Cyst หรือ Endometrioma) มักจะไม่ยุบเอง
- ถ้าแตกหรือบิดขั้ว อาจทำให้ปวดท้องอย่างรุนแรงและมีเลือดออกภายใน มีโอกาสติดเชื้อและเสียชีวิตได้
- ถ้าทิ้งไว้ไม่รักษา ถุงน้ำอาจกลายเป็นเนื้องอกกล้ามเนื้อมดลูก มะเร็งปากมดลูก หรือมะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูกได้
สัญญาณที่ต้องตรวจ
- ปวดประจำเดือนมาก โดยอาการปวดจะเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ จนทนไม่ไหว และต้องกินยาแก้ปวด
- ลำไส้แปรปรวน ท้องอืด ท้องเสีย
- ปวดมากเวลาขับถ่าย หรือปวดเสียดในท้อง
- ปวดหลัง ปวดร้าวลงขา
- ถ่ายอุจจาระเป็นเลือด ปัสสาวะเป็นเลือด
- ปวดท้องน้อยเรื้อรัง
- ปัสสาวะบ่อยกว่าปกติ
- มีอาการเจ็บปวดขณะมีเพศสัมพันธ์ในช่วงที่มีประจำเดือน
- มีภาวะมีบุตรยาก
รักษาโรคนี้ได้วิธีไหนบ้าง
การรักษาโรคเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ในระยะทั่วไป
- กินยาแก้ปวด และยาเม็ดคุมกำเนิด เพื่อลดการทำงานของรังไข่และทำให้เยื่อบุโพรงมดลูกฝ่อตัวลง ร่วมกับสังเกตและติดตามอาการเป็นระยะๆ
ถ้าไม่ตอบสนองต่อการรักษา หรือเป็นภาวะเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่กินลึก แพทย์จะแนะนำให้ผ่าตัดเอารอยโรคของเยื่อบุโพรงมดลูกลูกเจริญผิดที่ออกให้หมด หรือตัดออกให้มากที่สุดแทน เพื่อทำให้กายวิภาคของอวัยวะต่างๆ ในอุ้งเชิงกรานกลับมาเป็นปกติ
รู้จักการผ่าตัดนี้
**ผ่าตัดส่องกล้องทางหน้าท้องเพื่อเลาะตัดรอยโรคเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ชนิดฝังลึกรุนแรง (แบบส่องกล้องบริเวณหน้าท้อง) **
ขั้นตอนการผ่าตัด
- วิสัญญีแพทย์ระงับความรู้สึกด้วยการดมยาสลบ
- แพทย์เปิดแผลที่หน้าท้องขนาด 0.5-1 ซม. ประมาณ 3-4 รู เพื่อใส่กล้องและอุปกรณ์ผ่าตัดเข้าไป
- แพทย์เลาะเนื้อเยื่อที่โดนถุงน้ำรังไข่ หรือช็อกโกแลตซีสต์ที่กินลึกออกให้หมด
- การผ่าตัดใช้เวลาประมาณ 4 ชม. ในกรณีที่เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่กินลึกไปยังทางเดินปัสสาวะ หรือลำไส้ จะส่งผลให้การผ่าตัดซับซ้อนมากขึ้น เนื่องจากแพทย์จะต้องผ่าตัดซ่อมแซมอวัยวะบริเวณส่วนนั้นด้วย
เปรียบเทียบการผ่าตัดวิธีต่างๆ
ผ่าตัดมดลูกแบบส่องกล้องหน้าท้อง
- เป็นการผ่าตัดเอามดลูกออกจากร่างกาย ส่งผลให้ไม่มีประจำเดือนและไม่สามารถตั้งครรภ์ได้อีก
- สามารถรักษาอาการภาวะเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่รุนแรงให้หายขาดได้
- เหมาะสำหรับผู้ที่ไม่ต้องการมีลูกแล้ว
- เนื่องจากไม่ได้ตัดรังไข่ออก จึงทำให้ยังมีฮอร์โมนเพศหล่อเลี้ยงร่างกายอยู่ ไม่ได้ส่งผลกระทบต่อร่างกาย และเข้าสูวัยทองช่วงวัยตามปกติ
**ผ่าตัดส่องกล้องทางหน้าท้องเพื่อเลาะตัดรอยโรคเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ชนิดฝังลึกรุนแรง **
- เป็นการผ่าตัดเลาะเนื้อเยื่อที่โดนถุงน้ำรังไข่ หรือช็อกโกแลตซีสต์ที่กินลึกออกให้หมด
การเตรียมตัวก่อนผ่าตัด
- แจ้งให้แพทย์ทราบถึงภาวะสุขภาพทั้งหมด รวมถึงยาหรืออาหารเสริมที่กินเป็นประจําเพราะอาจมีผลต่อการผ่าตัด แพทย์อาจให้หยุดยาหรืออาหารเสริมบางอย่าง
- งดอาหารและดื่มน้ำก่อนผ่าตัด อย่างน้อย 8 ชั่วโมง เพื่อป้องกันการสำลักน้ำย่อย หรือเศษอาหารจากกระเพาะอาหารเข้าสู่ปอดในระหว่างดมยาสลบ
- งดสูบบุหรี่และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
- ควรพาญาติหรือเพื่อนมาในวันผ่าตัด
การดูแลหลังผ่าตัด
- กินยาฆ่าเชื้อ และยาบรรเทาอาการปวดตามที่แพทย์สั่ง
- หลีกเลี่ยงการยกของหนักและการเล่นกีฬา งดการมีเพศสัมพันธ์ การสวนล้างช่องคลอด และแช่น้ำ อย่างน้อย 6 สัปดาห์ หรือจนกว่าแผลจะหายสนิท
- ควรรับประทานอาหารที่มีเส้นใยและดื่มน้ำให้มากๆ เพื่อลดอาการท้องผูก
ผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้น
- ความเสี่ยงทั่วไปที่พบได้จากการผ่าตัด เช่น การติดเชื้อ แพ้ยาชา อาการชา บวมช้ำ เลือดออก หรือเลือดคลั่ง
- อาจมีอาการท้องผูกในช่วงแรกหลังผ่าตัด
- ในบางรายอาจรู้สึกเจ็บปวด หรือไม่สบายใจขณะมีเพศสัมพันธ์
- อาจเกิดภาวะแทรกซ้อน เช่น เลือดออกรุนแรง กระเพาะปัสสาวะอักเสบ หรือกระเพาะปัสสาวะ ท่อไตได้รับบาดเจ็บขณะผ่าตัด หรือลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดของขา หรือปอด
สาขาสูติศาสตร์-นรีเวชวิทยา
ผศ.พญ. พัทยา เฮงรัศมี (หมอไต๊)
คุณหมอผู้เชี่ยวชาญด้านสูตินรีเวชและนรีเวชทางเดินปัสสาวะ
ข้อมูลของแพทย์
- 2542 แพทย์ศาสตร์บัณฑิต มหาวิทยาลัยมหิดล
- 2543 แพทยศาสตรบัณฑิต คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
- 2548 วุฒิบัตร สูติศาสตร์-นรีเวชวิทยา มหาวิทยาลัยมหิดล
- 2548 แพทย์ประจำบ้าน สาขาสูติศาสตร์และนรีเวชวิทยา คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
- 2552 Fellowship Training in Gynecology Endoscopy and Urogynecology, Monash Medical Centre (Australia)
- 2558 Fellowship Training in Advanced Laparoscopic Surgery, Centre for Advanced Reproductive Endosurgery, (Australia)
ข้อมูลอื่นของแพทย์
-แพทย์ผู้เชี่ยวชาญทางด้าน สูติ/นรีเวช และ นรีเวชทางเดินปัสสาวะ
-หัตถการที่ชำนาญ: ผ่าตัดรักษาปัสสาวะเล็ดด้วยการใส่เทปพยุงใต้ท่อปัสสาวะ, ผ่าตัดแก้ไขภาวะหย่อนของส่วนยอดช่องคลอดโดยการส่องกล้องทางหน้าท้อง, ผ่าตัดแก้ไขผนังช่องคลอด, ผ่าตัดแก้ไขภาวะหย่อนของส่วนยอดช่องคลอดผ่านทางช่องคลอด, ผ่าตัดส่องกล้องทางหน้าท้องเพื่อเลาะตัดรอยโรคช็อกโกแลตซีสต์ชนิดกินลึก
-สมาชิกแพทยสภา
-ราชวิทยาลัยสูติ/นรีแพทย์แห่งประเทศไทย
-ชมรมนรีแพทย์ผ่าตัดผ่านกล้องแห่งประเทศไทย
-ชมรมนรีแพทย์ทางเดินปัสสาวะแห่งประเทศไทย