ต่อมไทรอยด์ (Thyroid Gland) 

คือต่อมไร้ท่อที่อยู่บริเวณกลางลำคอส่วนหน้า ใต้ลูกกระเดือก มีลักษณะคล้ายกับปีกผีเสื้อ มีความสำคัญต่อระบบการทำงานของร่างกาย เพราะทำหน้าที่สร้างฮอร์โมนที่ควบคุมระบบการเผาผลาญหรือระบบเมตาบอลิซึมของร่างกาย ดังนั้นหากเกิดความผิดปกติขึ้น ก็อาจส่งผลกระทบต่อร่างกายในหลายระบบ โดยความผิดปกติของต่อมไทรอยด์มี 3 ประการหลักๆ ดังนี้

1. โรคไทรอยด์เป็นพิษ (Hyperthyroid)
   

   

   
   คือ ภาวะที่ต่อมไทรอยด์ทำงานมากเกินไป จนทำให้ระดับฮอร์โมนไทรอยด์ในเลือดสูง ส่งผลให้ระบบต่างๆ ในร่างกายทำงานผิดปกติ อาการที่ส่งผลต่อร่างกาย เช่น น้ำหนักลดลงผิดปกติ กระสับกระส่าย ขี้ร้อน เหงื่อออกมาก เหนื่อยง่าย ผมร่วง หัวใจเต้นเร็ว ท้องเสีย มือสั่น ตาโปน ต่อมไทรอยด์โต ประจำเดือนผิดปกติเป็นต้น

2. โรคต่อมไทรอยด์ทำงานน้อยเกินไป (Hypothyroid
   

   

   
   คือ ภาวะที่ต่อมไทรอยด์ทำงานน้อยกว่าปกติ อาการจึงมักตรงข้ามกับภาวะไทรอยด์เป็นพิษ เช่น น้ำหนักขึ้น อ่อนเพลีย ทำอะไรเชื่องช้า ขี้หนาว ท้องผูก เบื่ออาหาร หน้าบวม หนังตาบวม ผิวแห้ง เป็นตะคริวบ่อย ความจำเสื่อม ชีพจรเต้นช้า ประจำเดือนผิดปกติ  เป็นต้น

3. ก้อนที่ต่อมไทรอยด์ (Thyroid Nodule)
   

   

   
   เป็นภาวะต่อมไทรอยด์โตขึ้นผิดปกติ เมื่อคลำที่ลำคอจะพบก้อนที่ต่อมไทรอยด์ โดยจะสังเกตเห็นได้ค่อนข้างง่าย เนื่องจากเมื่อกลืนน้ำลาย ก้อนที่ต่อมไทรอยด์จะขยับขึ้นลง โดยก้อนที่ต่อมไทรอยด์นี้ มีทั้งก้อนเดี่ยวและหลายก้อน ทั้งยังแบ่งได้เป็น 2 ประเภทย่อยๆ ได้แก่ ก้อนเนื้อที่ไม่ใช่มะเร็ง และก้อนเนื้อที่เป็นมะเร็ง

• ก้อนเนื้อที่ไม่ใช่มะเร็ง ก้อนเนื้อประเภทนี้ แบ่งได้อีกหลายชนิด ได้แก่

1. ก้อนซีสต์หรือถุงน้ำ ภายในก้อนจะมีของเหลวอยู่ 

2. เนื้องอกชนิดธรรมดา เกิดขึ้นในต่อมไทรอยด์ 

• ก้อนเนื้อที่เป็นมะเร็ง หรือเรียกว่ามะเร็งไทรอยด์ ก้อนเนื้อประเภทนี้พบได้ประมาณร้อยละ 7-15 ของผู้ป่วยที่มีก้อนที่ต่อมไทรอยด์ทั้งหมด ในระยะเริ่มต้นส่วนใหญ่ก้อนจะมีขนาดเล็ก จากนั้นจะเริ่มโตขึ้นเรื่อยๆ หากปล่อยทิ้งไว้เซลล์มะเร็งอาจแพร่กระจายไปยังอวัยวะต่างๆ เช่น ต่อมน้ำเหลือง ปอด และ กระดูก เป็นต้น