ผ่าตัดเนื้องอกกระดูกและระบบประสาทไขสันหลัง

การผ่าตัดเนื้องอกไขสันหลัง
การผ่าตัดเนื้องอกไขสันหลัง คือ การผ่าตัดเพื่อกำจัดเนื้องอกที่เกิดบริเวณไขสันหลังและไปกดเบียดระบบประสาทไขสันหลังออก ในผู้เข้ารับบริการบางรายแพทย์จะผ่าตัดนำเนื้องอกไขสันหลังออกทั้งหมดเพื่อให้อาการผิดปกติหายขาด

ในบางรายอาจผ่าตัดนำออกได้บางส่วน แล้วรักษาในขั้นตอนถัดไปร่วมกับการทำเคมีบำบัดและการฉายแสง ขึ้นอยู่กับการประเมินจากแพทย์

นอกจากนี้การผ่าตัดเนื้องอกไขสันหลังยังนิยมใช้เพื่อเก็บตัวอย่างชิ้นเนื้อจากเนื้องอกไขสันหลังไปส่งตรวจหารอยโรคเพิ่มเติม เพื่อให้แพทย์สามารถวางแผนการรักษาโรคได้อย่างเหมาะสมมากขึ้น

เทคนิคการผ่าตัดในปัจจุบันที่แพทย์นิยมใช้ในการผ่าตัดเนื้องอกไขสันหลัง คือ การผ่าตัดแบบใช้กล้อง Microscope ซึ่งเป็นกล้องผ่าตัดที่มีกำลังขยายสูงถึง 10-15 เท่า ทำให้แพทย์สามารถมองเห็นความผิดปกติภายในระบบประสาทไขสันหลังได้อย่างละเอียดยิ่งขึ้น

นอกจากนี้ยังมักทำให้แผลผ่าตัดมีขนาดเล็ก ช่วยย่นระยะเวลาพักฟื้นให้สั้นขึ้นไปอีก
แพทย์อาจใช้เทคโนโลยีเสริมการผ่าตัดอื่นๆ เพิ่มเติม เพื่อให้การผ่าตัดไม่ไปรบกวนต่อไขสันหลังและรากประสาทส่วนอื่นๆ ที่อยู่รอบก้อนเนื้องอก ทำให้การผ่าตัดมีความละเอียดและปลอดภัยมากขึ้น เช่น

• เครื่องสลายเนื้องอกด้วยคลื่นความถี่สูงหรือเครื่อง CUSA (Calvitron Ultrasonic Surgical Aspiration) ช่วยสลายก้อนเนื้องอกออกเป็นชิ้นเล็กๆ และดูดออกด้วยพลังงานคลื่นเสียงอัลตราโซนิค
• เครื่องยิงเลเซอร์ ซึ่งสามารถช่วยตัดชิ้นเนื้องอกออกจากไขสันหลังได้โดยทำให้เสียเลือดน้อยลง ทำให้โอกาสเกิดภาวะแทรกซ้อนและผลข้างเคียงต่างๆ หลังผ่าตัดลดลงไปอีก
• เครื่อง O-Arm and Spinal Navigator ช่วยระบุตำแหน่งที่แพทย์ต้องใช้ผ่าตัดนำเนื้องอกออกและตำแหน่งในการเย็บปิดแผลที่ชัดเจนมากขึ้น

ไม่ผ่าตัดเนื้องอกไขสันหลัง จะเกิดอะไรขึ้น
หากตรวจพบเนื้องอกที่ไขสันหลังแล้วไม่เข้ารับการผ่าตัด มีโอกาสที่ผู้ป่วยจะเผชิญกับภาวะพิการ ทำให้ไม่สามารถขยับเคลื่อนไหวร่างกายได้อีก และอาจจบด้วยการเป็นผู้ป่วยติดเตียง

ในกรณีที่ตรวจพบก้อนเนื้อเป็นชนิดก้อนมะเร็ง ก็มีโอกาสที่เซลล์มะเร็งจะลุกลามกระจายตัวไปยังอวัยวะส่วนอื่นๆ ได้ ทำให้ความผิดปกติของร่างกายรุนแรงขึ้น และอาจถึงขั้นเสียชีวิต

การผ่าตัดเนื้องอกไขสันหลัง พักฟื้นนานแค่ไหน?
หากเป็นการผ่าตัดด้วยกล้อง Microscope ส่วนมากหลังการผ่าตัดเสร็จสิ้น ผู้เข้ารับบริการก็สามารถเริ่มลุกขึ้นเดินหรือเคลื่อนไหวร่างกายเบาๆ ได้ทันที และจะพักฟื้นอยู่ที่โรงพยาบาลประมาณ 3-5 วัน แต่ทั้งนี้ก็ขึ้นอยู่กับความซับซ้อนในการผ่าตัด รวมถึงขนาดหรือชนิดของก้อนเนื้อที่ตรวจพบที่ไขสันหลัง ซึ่งเป็นตัวแปรที่ส่งผลต่อการประเมินระยะเวลาพักฟื้นของผู้เข้ารับบริการแต่ละท่าน

ขั้นตอนการผ่าตัดเนื้องอกไขสันหลัง

• วิสัญญีแพทย์ให้ยาสลบผู้เข้ารับบริการ จากนั้นแพทย์จะจัดท่าให้ผู้เข้ารับบริการนอนคว่ำกับเตียงผ่าตัด
• แพทย์ทำความสะอาดผิวผู้เข้ารับบริการด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อ
• แพทย์กรีดเปิดแผลตามแนวกระดูกสันหลังในตำแหน่งที่ตรวจพบก้อนเนื้องอก และนำส่วนบนของกระดูกสันหลังออก
• แพทย์ใช้อุปกรณ์สอดเข้าไปถ่างแยกชั้นกล้ามเนื้อลงไปจนถึงชั้นเยื่อหุ้มสมองชั้นนอก เพื่อสร้างพื้นที่เป็นโพรงขนาดเล็กสำหรับการผ่าตัด
• แพทย์ผ่าเปิดชั้นเยื่อหุ้มสมองชั้นนอก และสอดอุปกรณ์กล้องผ่าตัด Microscope ลงไป เพื่อให้เห็นภาพความผิดปกติภายในไขสันหลังได้อย่างชัดเจนและละเอียด
• แพทย์สอดอุปกรณ์ผ่าตัดผ่านกล้อง Microscope เข้าไปตัดก้อนเนื้องอกออก รวมถึงหลอดเลือดและเนื้อเยื่อที่เสียหายจากก้อนเนื้องอก
• แพทย์คาสายระบายของเหลวเอาไว้ด้านในแผล จากนั้นเย็บปิดแผลชั้นกล้ามเนื้อ และชั้นผิวหนังตามลำดับ