ส่องกล้องกระเพาะอาหาร

รายละเอียด
HDcare สรุปให้
ส่องกล้องตรวจทางเดินอาหารส่วนต้นเป็นวิธีที่แม่นยำที่สุดในตอนนี้ ไม่น่ากลัว ใช้เวลาแค่ 15-30 นาที
- หมอจะหย่อนกล้องเอนโดสโคปทางปากลงไปถึงกระเพาะอาหาร
- ตรวจได้ทั้งหลอดอาหาร กระเพาะอาหาร และลำไส้เล็กส่วนต้น
- เลือกพ่นยาชา ใช้ยาสลบหรือยาผ่อนคลายระหว่างทำได้
- ไม่มีแผล ไม่ต้องผ่าตัด อุปกรณ์ใหญ่แค่ 1 ซม.
- ถ้าไม่มีอาการแทรกซ้อน วันถัดไปหลังตรวจ ก็ใช้ชีวิตตามปกติได้เลย
อย่าชะล่าใจ มีสัญญาณแค่ 1 อย่าง ก็รีบไปส่องกล้องตรวจได้เลย
- คนที่อายุ 45 ปีขึ้นไป ตรวจได้เลย ไม่ต้องรอให้มีอาการ
- คนที่มีประวัติคนในครอบครัวเป็นมะเร็งทางเดินอาหารหรือมะเร็งที่ถ่ายทอดทางพันธุกรรมอื่นๆ ให้ดูว่าคนในครอบครัวเป็นมะเร็งตอนอายุเท่าไหร่แล้วลบด้วย 10 ก็จะเป็นอายุที่ควรเริ่มส่องกล้องตรวจคัดกรอง
- มีอาการผิดปกติเกี่ยวกับระบบทางเดินอาหารส่วนต้นอย่างใดอย่างหนึ่ง เช่น กลืนลำบาก แสบหน้าอก เรอเปรี้ยว ปวดแสบท้อง ท้องอืด อิ่มง่าย เบื่ออาหาร อาเจียนปนเลือด ถ่ายดำ

รีบปรึกษาทีมแพทย์ของ HDcare เพื่อประเมินอาการเบื้องต้น โดยไม่มีค่าใช้จ่ายวันนี้
คำถามที่พบบ่อย
ใส่ฟันปลอมสามารถส่องกล้องตรวจระบบทางเดินอาหารส่วนต้นได้ไหม?
สามารถตรวจได้ โดยในกรณีที่ใส่ฟันปลอมแบบถอดได้ แพทย์จะให้ถอดฟันปลอมก่อนเข้ารับการตรวจ แต่ถ้าหากเป็นฟันปลอมแบบติดแน่น หรือครอบฟัน ก็สามารถเข้ารับการตรวจได้เลย
สัญญาณที่ต้องตรวจ
สัญญาณที่ต้องตรวจระบบทางเดินอาหารส่วนต้น
- คนที่อายุ 45 ปีขึ้นไป ตรวจได้เลย ไม่ต้องรอให้มีอาการ โดยเฉพาะคนที่มีคนในครอบครัวเป็นมะเร็งกระเพาะอาหาร
- มีอาการของกรดไหลย้อน เช่น แสบหน้าอก เรอเปรี้ยว
- ปวดแสบท้อง
- กลืนลำบาก
- กินข้าวแล้วท้องอืด อิ่มง่าย เบื่ออาหาร
- อาเจียน อาจมีเลือดด้วย
- ถ่ายดำ
ควรส่องกล้องตรวจระบบอาหารส่วนต้นบ่อยแค่ไหน
- ทุก 3-5 ปี
รู้จักการผ่าตัดนี้
การส่องกล้องตรวจระบบทางเดินอาหารส่วนต้น (Esophagogastroduodenoscopy หรือ EGD) คือ การใช้กล้องที่มีลักษณะเป็นท่อขนาดเล็ก ปรับโค้งงอได้ มีขนาดประมาณ 1 ซม. ส่องเข้าทางช่องปาก ผ่านหลอดอาหารลงไปในกระเพาะอาหารและลำไส้เล็กส่วนต้น เพื่อวินิจฉัยโรคหลอดอาหาร กระเพาะอาหาร และลำไส้เล็กส่วนต้น เช่น การอักเสบ เป็นแผล มีเนื้องอก หรือมีการตีบตันของอวัยวะ ถ้าตรวจเจอความผิดปกติ หมอก็สามารถใส่เครื่องมือเพื่อรักษาเข้าไปได้เลย
ความผิดปกติของระบบอาหารส่วนต้นที่สามารถตรวจด้วยการส่องกล้อง
- ภาวะเลือดออกในทางเดินอาหารส่วนบน ทำให้ลดความจำเป็น และความเสี่ยงของผู้ป่วยที่ต้องได้รับการผ่าตัด
- อาการปวดจุกแน่นท้องหรือแสบร้อนบริเวณท้องส่วนบนหน้าอก หรือบริเวณลำคอ
- อาการท้องอืดท้องเฟ้อเหมือนอาหารไม่ย่อย
- มีอาการเรอหรือคลื่นไส้อาเจียนบ่อยๆ
- อาการกลืนลำบากหรือกลืนแล้วเจ็บ
- อาการเจ็บคอ คอแห้ง เสียงแหบหรือไอบ่อยๆ โดยไม่ทราบสาเหตุ
ขั้นตอนการตรวจระบบทางเดินอาหารส่วนต้น
- หมอจะพ่นยาชาในคอ แล้วให้นอนตะแคงซ้าย และจะให้ยานอนหลับทางเส้นเลือด
- หมอสอดอุปกรณ์กล้องเข้าทางปากผ่านลำคอไปจนถึงกระเพาะอาหารและลำไส้เล็กส่วนต้น เพื่อตรวจดูความผิดปกติ อาจตัดชิ้นเนื้อออกมาตรวจหาเชื้อแบคทีเรียในกระเพาะอาหาร หรือตรวจทางพยาธิวิทยาเพิ่มเติม
- หลังส่องกล้องเสร็จ หมอจะส่งคนไข้ไปนอนพักฟื้นประมาณ 1-2 ชั่วโมง หรือจนกว่าจะตื่นดี แล้วสามารถกลับบ้านได้
การเตรียมตัวก่อนผ่าตัด
- งดน้ำและอาหารทุกชนิดอย่างน้อย 6 ชั่วโมงก่อนตรวจ เพื่อป้องกันการสำลักอาหารเข้าระบบทางเดินหายใจ
- แจ้งประวัติแพ้ยา ประวัติโรคประจำตัว ยาที่รับประทานอยู่ประจำ โดยเฉพาะยาในกลุ่มต้านการแข็งตัวของเลือด เพื่อพิจารณาการใช้หรือหยุดยาก่อนทำหัตถการ
- หากสวมฟันปลอม ให้ถอดออกในวันส่องกล้องตรวจเพื่อป้องกันการเลื่อนหลุดและการอุดตันทางเดินหายใจ
- ควรมาถึงก่อนเวลานัดหมาย 30 นาที
การดูแลหลังผ่าตัด
- งดดื่มน้ำและรับประทานอาหารจนกว่าคอจะหายชา
- เมื่อคอหายชาแล้ว ให้เริ่มจากการจิบน้ำก่อน ถ้าไม่สำลักก็สามารถดื่มน้ำได้
- ควรรับประทานอาหารอ่อนในช่วง 2-3 วันแรกหลังการส่องกล้อง เนื่องจากยังมีอาการเจ็บคออยู่
- ในช่วงแรกหลังตรวจ อาจบ้วนน้ำลายแล้วมีเลือดปนเล็กน้อย แต่ถ้ามีมากผิดปกติ ให้แจ้งทางแพทย์ทันที
- หลังจากตรวจส่องกล้องแล้ว ในวันถัดไปก็สามารถกลับมาออกกำลังกายและทำงานได้ตามปกติ
ผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้น
แม้ว่าการส่องกล้องเป็นการตรวจที่มีความปลอดภัยสูง และมีโอกาสเกิดภาวะแทรกซ้อนที่เป็นอันตรายได้น้อยมาก แต่ก็มีโอกาสเกิดผลข้างเคียงที่ไม่พึงประสงค์ได้เช่นกัน ดังนี้
- ผลข้างเคียงจากยาระงับความรู้สึก เช่น คลื่นไส้ อาเจียน แสบร้อนบริเวณแผลฉีดยา หายใจลำบาก หัวใจเต้นผิดจังหวะ หรือมีเศษอาหารตกลงไปยังปอดจนทำให้เกิดการอักเสบตามมา
- เลือดออก เกิดจากการที่กล้องเอนโดสโคปไปทำให้หลอดเลือดเสียหาย โดยสังเกตได้จากการอาเจียนเป็นเลือด ถ่ายอุจจาระเป็นสีดำคล้ายยางมะตอย สามารถรักษาได้ด้วยการส่องกล้องอีกครั้ง
- ติดเชื้อ มักเกิดจากการส่องกล้องร่วมกับการตรวจอื่นๆ อย่างไรก็ตาม การติดเชื้อที่เกิดขึ้นมักเป็นการติดเชื้อที่ไม่รุนแรง และสามารถรักษาได้ด้วยการรับประทานยาปฏิชีวนะ
- แผลทะลุ เกิดจากกล้องเอนโดสโคปไปโดนหลอดอาหาร กระเพาะอาหาร หรือลำไส้เล็กส่วนบนจนทำให้เกิดรูทะลุขึ้น สามารถสังเกตอาการได้จากการปวดช่องท้อง หน้าอก หรือคอ กลืนแล้วเจ็บ มีไข้สูง หรือหายใจลำบาก
นพ. กุลเทพ รัตนโกวิท (หมอเดฟ)
อายุรแพทย์ เฉพาะทาง อายุรศาสตร์โรคระบบทางเดินอาหาร ต่อยอด ระบบประสาทและการเคลื่อนไหวทางเดินอาหาร
ข้อมูลของแพทย์
- แพทยศาสตร์บัณฑิต คณะแพทยศาสตร์ โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล
- อายุรศาสตร์ โรงพยาบาลภูมิพลอดุลยเดช
- อนุสาขา อายุรศาสตร์โรคระบบทางเดินอาหาร โรงพยาบาลภูมิพลอดุลยเดช
- Neurogastroenterology and GI Motility, Medical College of Georgia Augusta University

สาขาหรือแผนกที่ให้บริการ

