ตรวจคัดกรองพัฒนาการเด็กโดยนักกิจกรรมบำบัด สำหรับเด็กอายุ 6 เดือน-6 ปี

การตรวจคัดกรองพัฒนาการเด็ก คือการประเมินพัฒนาการของเด็กโดยผู้ชำนาญการ เพื่อคัดกรองปัญหา ให้คำแนะนำในการส่งเสริมพัฒนาการที่เหมาะสมตามวัย และส่งเสริมให้เด็กได้มีโอกาสพัฒนาศักยภาพพิเศษของตนอย่างเหมาะสม

ทำไมถึงควรตรวจคัดกรองพัฒนาการเด็ก?

เด็กในช่วงแรกเกิดจนถึงอายุ 6 ปี มีการเจริญเติบโตที่เร็วมาก และเป็นช่วงเวลาสำคัญที่สุดของการวางรากฐานชีวิตและจิตใจ

หากพบความผิดปกติ เช่น มีพัฒนาการช้า มีพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสม หรือมีปัญหาด้านการมองเห็นและการได้ยิน การรักษาตั้งแต่เนิ่นๆ จะช่วยให้เด็กสามารถเติบโตได้อย่างมีประสิทธิภาพ

อย่างไรก็ตาม หากเด็กได้รับการรักษาล่าช้า อาจส่งผลต่อการพูด ภาษา การเรียน และอารมณ์ ของเด็กในอนาคตได้ เช่น เด็กที่มีไทรอยด์ฮอร์โมนในเลือดต่ำ ในกรณีที่เป็นมาแต่กำเนิด และไม่ได้รับการรักษาก่อนอายุ 2-3 เดือน เด็กจะมีระดับสติปัญญาต่ำกว่าปกติอย่างถาวรซึ่งแก้ไขไม่ได้ เป็นต้น

อายุเท่าไหร่ถึงควรตรวจคัดกรองพัฒนาการเด็ก?

เด็กทุกคนควรได้รับการตรวจพัฒนาการตั้งแต่แรกเกิด ทุกครั้งที่มารับวัคซีน และควรได้รับการตรวจคัดกรองพัฒนาการอย่างต่อเนื่อง โดยอาจเริ่มตรวจตั้งแต่ 6, 9, 18, 24 หรือ 30 เดือน เพื่อประเมินพัฒนาการ และพฤติกรรมที่เหมาะสม

ส่วนเด็กที่คลอดก่อนกำหนด มีน้ำหนักตัวน้อย ตัวเขียว ตัวเหลืองมากๆ หรือต้องให้ออกซิเจน เป็นกลุ่มที่มีความเสี่ยงหูหนวกมากกว่าเด็กทั่วไป จึงควรได้รับการตรวจร่างกายถี่กว่าเด็กทั่วไป โดยอาจตรวจติดตามอาการทุกๆ 1-2 สัปดาห์ในช่วงแรก

นอกจากการตรวจพัฒนาการแล้ว เด็กยังควรได้รับการตรวจคัดกรองโรคออทิสติกในช่วงอายุ 6-18 เดือนด้วย หากพบว่ามีอาการคล้ายออทิสติก การได้รับการรักษาตั้งแต่เนิ่นๆ จะช่วยให้เด็กกลับมาเป็นปกติได้เช่นกัน

การตรวจคัดกรองพัฒนาการเด็กโดยทั่วไป มักตรวจอะไรบ้าง?

• ตรวจระดับพัฒนาการของเด็กในแต่ละช่วงวัย เช่น วัย 6 เดือน เริ่มคลานโดยเอาท้องติดพื้นได้ (คืบ) วัย 9 เดือน นั่งและคว้าจับสิ่งของได้ หรือวัย 18 เดือน สามารถเดินได้ เป็นต้น
• ตรวจสุขภาพร่างกายทั่วไป เช่น น้ำหนัก ส่วนสูง การมองเห็น และการได้ยิน
• ตรวจสุขภาพช่องปาก และฟัน
• ตรวจโภชนาการอาหารที่ได้รับ แนะนำโภชนาการอาหารที่เหมาะสมสำหรับเด็กในแต่ละช่วงวัย และสารพิษที่มีโอกาสได้รับจากการรับประทานอาหาร
• ตรวจการได้รับวัคซีนที่เหมาะสมในแต่ละช่วงวัย
• ตรวจพฤติกรรมการเล่น การออกกำลังกาย และการนอนหลับที่เหมาะสม
• แนะนำแนวทางการสร้างความผูกพันในครอบครัว เพื่อสร้างภูมิคุ้มกันทางจิตใจ
• แนะนำการระวังอุบัติเหตุต่างๆ ที่อาจเกิดขึ้น