ตรวจสุขภาพเบาหวาน 12 รายการ (โปรแกรม 2) และตรวจวัดแรงกดเท้า

การตรวจสุขภาพ

การตรวจสุขภาพ เป็นการตรวจคัดกรองโรคเบื้องต้นในผู้ที่ยังไม่มีอาการผิดปกติใดๆ หรืออาจมีความผิดปกติเพียงเล็กน้อย เพื่อประเมินความเสี่ยงหรือค้นหาความเสี่ยงของโรคที่อาจแฝงอยู่ในร่างกายแต่ยังไม่ปรากฏอาการผิดปกติ เช่น ความดันโลหิตสูง เบาหวาน การพบปัญหาแต่เนิ่นๆ จะช่วยลดความรุนแรง เพิ่มโอกาสในการรักษา และลดค่าใช้จ่ายด้านสุขภาพในระยะยาว

เริ่มตรวจสุขภาพได้ตั้งแต่อายุเท่าไร?

สำหรับบุคคลทั่วไปสามารถเริ่มตรวจสุขภาพได้ตั้งแต่อายุ 15 ปีขึ้นไป แต่หากมีสุขภาพร่างกายแข็งแรงและไม่ได้อยู่ในกลุ่มเสี่ยง เช่น มีภาวะน้ำหนักเกิน เป็นโรคอ้วน บุคคลในครอบครัวมีโรคประจำตัว (เบาหวาน มะเร็ง) หรือมีอาการผิดปกติใดๆ ในร่างกาย ก็ไม่จำเป็นต้องรีบตรวจสุขภาพประจำปีตั้งแต่อายุ 15 ปี หรือตรวจเมื่ออายุ 15 ปีและเว้นระยะไปอีก 2-5 ปีค่อยตรวจซ้ำก็ได้

หมายเหตุ

• การตรวจสุขภาพเป็นการตรวจเบื้องต้นเท่านั้น หากต้องการเจาะจงเพื่อคัดกรองหรือวินิจฉัยเฉพาะโรค อาจต้องรับการตรวจเพิ่มเติม
• แม้ผลการตรวจไม่บ่งชี้สัญญาณความผิดปกติใดๆ ก็ไม่ได้หมายความว่าร่างกายจะสมบูรณ์แข็งแรง จึงควรออกกำลังกายและรับประทานอาหารที่เหมาะสมอย่างสม่ำเสมอ

โรคเบาหวาน

โรคเบาหวาน เป็นหนึ่งในกลุ่มโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง เกิดจากฮอร์โมนอินซูลินในร่างกายทำงานผิดปกติ โดยหน้าที่ของอินซูลินคือการนำน้ำตาลกลูโคสไปเลี้ยงอวัยวะต่างๆ ในร่างกาย เมื่ออินซูลินทำงานผิดปกติทำให้ปริมาณน้ำตาลคงเหลือในกระแสเลือดมากกว่าปกติ ส่งผลเสียต่อระบบในร่างกาย ทำให้เกิดโรคเบาหวานและเกิดภาวะแทรกซ้อนที่ร้ายแรงตามมาในที่สุด

โรคเบาหวานที่พบได้ทั่วไป

• เบาหวานชนิดที่ 1 หรือชนิดพึ่งอินซูลิน เกิดจากภูมิคุ้มกันในร่างกายทำลายเซลล์สร้างอินซูลินในตับอ่อน จึงต้องรับยาอินซูลินเพื่อรักษา
• เบาหวานชนิดที่ 2 หรือชนิดไม่พึ่งอินซูลิน เกิดจากภาวะที่ร่างกายผลิตฮอร์โมนอินซูลินได้ไม่เพียงพอหรือไม่สามารถนำอินซูลินไปใช้ประโยชน์ได้เต็มที่
• เบาหวานขณะตั้งครรภ์ เกิดจากภาวะน้ำตาลในเลือดสูง ร่างกายไม่สามารถผลิตอินซูลินได้เพียงพอซึ่งอาจพบได้ในทุกระยะการตั้งครรภ์ แม้จะหายไปได้หลังคลอดแต่ก็มีโอกาสเสี่ยงเกิดโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ในอนาคต

อาการของโรคเบาหวานเบื้องต้น

• ปัสสาวะมากและบ่อยขึ้น หิวน้ำมากขึ้น
• น้ำหนักลดผิดปกติ ประมาณ 5-10 กิโลกรัมภายใน 2-3 เดือน
• หิวบ่อย กินจุ แต่น้ำหนักลดลง
• คันตามผิวหนัง โดยเฉพาะบริเวณอวัยวะเพศ
• อ่อนเพลีย
• ตาพร่ามัว
• ติดเชื้อบ่อยๆ
• เป็นแผลแล้วรักษายาก

การตรวจโรคเบาหวาน มีวิธีอย่างไร?

ปัจจุบันสามารถตวรจโรคเบาหวานได้ด้วยการตรวจระดับน้ำตาลในเลือด ส่วนใหญ่มักใช้วิธีดังนี้

• ตรวจระดับน้ำตาลในเลือดหลังอดอาหาร (Fasting plasma glucose: FPG) บอกระดับน้ำตาลกลูโคสในเวลาที่เจาะเลือด ต้องงดอาหารและเครื่องดื่มอย่างน้อย 8 ชั่วโมง แต่สามารถจิบน้ำเปล่าได้ ผลจะแม่นยำที่สุดเมื่องดอาหารตอนกลางคืนและตรวจเลือดตอนเช้า
• ตรวจระดับน้ำตาลในเลือดสะสม (Hemoglobin A1C: HbA1C) บอกระดับน้ำตาลกลูโคสเฉลี่ยในช่วง 3 เดือนที่ผ่านมา ไม่จำเป็นต้องอดอาหาร มักตรวจร่วมกับ FPG เพื่อความแม่นยำ
• ตรวจระดับน้ำตาลที่เวลาใดๆ (Random plasma glucose: RPG) ตรวจได้ทุกเวลาที่ต้องการ แพทย์อาจพิจารณาตรวจวิธีนี้เพื่อวินิจฉัยโรคหากพบอาการของโรคเบาหวานและไม่ต้องการรองดอาหาร