ปวดหัวไมเกรนคืออะไร?

ไมเกรน (Migraine) เป็นคำเรียกของอาการปวดหัวปานกลาง หรือรุนแรงบริเวณด้านหนึ่งของศีรษะ ซึ่งในหลายๆ คนมักเป็นร่วมกับอาการอื่นๆ เช่น รู้สึกเหมือนกำลังป่วย หรือความรู้สึกไวต่อเสียง และแสงมากขึ้น

ไมเกรนเป็นปัญหาสุขภาพที่พบได้บ่อย โดยเฉลี่ยประมาณ 1 ใน 5 ของผู้หญิง และ 1 ใน 15 ของผู้ชาย มักเริ่มเป็นครั้งแรกตอนเป็นผู้ใหญ่ตอนต้น

ปวดหัวไมเกรนแบบไหนถึงควรรักษา

คุณควรไปปรึกษาแพทย์หากรู้สึกว่าปวดหัวไมเกรนบ่อย (มากกว่า 5 ครั้งต่อเดือน) หรือปวดแบบรุนแรง แม้ยาแก้ปวดทั่วๆ ไป เช่น พาราเซตามอล (Paracetamol) หรือไอบูโพรเฟน (ibuprofen) จะสามารถบรรเทาปวดไปเกรนได้ แต่ไม่ควรใช้บ่อยเกินไป หรือใช้เกินกว่าที่ฉลากยาชนิดนั้นๆ แนะนำ เพราะในระยะยาวอาจทำให้อาการปวดไมเกรนรุนแรงขึ้น การปรึกษาแพทย์เพื่อหาวิธีป้องกัน และรักษาอย่างถูกวิธี จึงเป็นทางเลือกที่เหมาะสมกว่า

การรักษาปวดหัวไมเกรน

การรักษาปวดหัวไมเกรนเน้นที่การหยุดอาการปวด และป้องกันไม่ให้เกิดขึ้นอีกในอนาคต ปัจจุบันมียาจำนวนมากสำหรับรักษาไมเกรน และถือเป็นวิธีที่ได้รับความนิยม โดยยาที่ใช้กับไมเกรนแบ่งได้ 2 กลุ่มหลักๆ ดังนี้

ยารักษาไมเกรนแบบระงับอาการปวด

ยาระงับอาการปวด (Pain-relieving medications) เป็นยาระงับอาการแบบเฉียบพลัน ใช้สำหรับหยุดอาการปวดไมเกรนระหว่างที่มีอาการแล้ว โดยยาประเภทนี้จะมีประสิทธิภาพดีเมื่อใช้ตั้งแต่แรกที่มีอาการ โดยตัวอย่างยาที่อาจใช้ได้ มีดังนี้

• ยาแก้ปวดทั่วไป ไม่ว่าจะเป็นยาสามัญที่หาซื้อได้ทั่วไป หรือยาที่ได้รับการจ่ายจากแพทย์ เช่น แอสไฟริน (Aspirin) ไอบูโพรเฟน (iBuprofen) อย่างไรก็ตาม หากใช้ต่อเนื่องเป็นระยะเวลานานเกินไป อาจเป็นเหตุให้ปวดศีรษะจากการใช้ยาเกินขนาดได้
• ยาระงับอาการปวดไมเกรน (Migraine relief medication) ที่มีส่วนผสมของคาเฟอีน แอสไพริน และอะซิตามิโนเฟน (Acetaminophen) อาจช่วยบรรเทาอาการปวดได้ แต่มักใช้ได้กับผู้ที่มีอาการปวดเล็กน้อยเท่านั้น
• ทริปแทน (​​Triptans) เป็นยาที่ต้องจ่ายโดยแพทย์เท่านั้น ใช้สำหรับรักษาไมเกรนโดยการบล็อกการส่งสัญญาณปวดไปยังสมอง มีทั้งแบบยากิน ฉีด และพ่นจมูก สามารถรักษาไมเกรนได้ดี แต่ก็มีข้อจำกัดด้านความปลอดภัยกับผู้ที่มีความเสี่ยงโรคหลอดเลือดสมองและโรคหัวใจ
• ยาไดไฮโดรเออร์โกตามีน (Dihydroergotamine) มีทั้งรูปแบบพ่นจมูกและแบบฉีด ยานี้มีประสิทธิภาพสูงหากใช้หลังจากเริ่มมีอาการไมเกรนได้ไม่นาน แต่อาจมีผลข้างเคียงที่ทำให้คลื่นไส้ อาเจียน และไมเกรนแย่ลง นอกจากนี้ผู้ที่เป็นโรคหลอดเลือดหัวใจ ความดันสูง โรคไต และโรคตับ ควรหลีกเลี่ยงยาชนิดนี้
• Lasmiditan เป็นยากินชนิดใหม่ที่ได้รับการรับรองในการรักษาไมเกรน ช่วยลดอาการปวดหัวได้ แต่อาจมีผลข้างเคียงต่อระบบประสาท จึงควรหลีกเลี่ยงการขับรถและทำงานกับเครื่องจักรอย่างน้อย 8 ชั่วโมง
• ยากลุ่มโอพินอยด์ (Opioid medications) เป็นยาสำหรับผู้ที่ไม่สามารถกินยาแก้ไมเกรนแบบปกติได้ หรือรับการรักษาด้วยวิธีอื่นๆ ไม่ได้ เพราะยาชนิดนี้มีโอกาสเสพติดสูงมาก

นอกจากนี้ยังมียาชนิดอื่นๆ อีกมากมายที่ใช้ระงับปวดไมเกรน อย่างไรก็ตาม การใช้ยาทุกชนิดควรอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์และผู้เชี่ยวชาญ เพราะหากใช้ผิดวิธีอาจก่อให้เกิดอันตรายต่อร่างกายได้

ยารักษาไมเกรนแบบเชิงป้องกัน

ยารักษาเชิงป้องกัน (Preventive medications) เป็นยาที่ใช้กินเป็นประจำ หรืออาจกินทุกวัน เพื่อลดความรุนแรง และลดความถี่ในการเป็นไมเกรนลง

แพทย์อาจแนะนำยากลุ่มนี้ในกรณีที่คุณมีอาการปวดไมเกรนบ่อย เป็นมานานแล้ว หรือมีอาการปวดแบบรุนแรง โดยตัวอย่างยาที่อาจนำมาใช้รักษา เช่น

• ยาลดความดันโลหิต (Blood pressure-lowering medications)
• ยาต้านเศร้า (Antidepressant)
• ยากันชัก (Anti-seizure drug)
• สารโบทูลินัมท็อกซิน (onabotulinumtoxinA)

อย่างไรก็ตาม ยาหรือสารดังกล่าวทั้งหมด ต้องใช้ภายใต้การดูแลของแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเท่านั้น เพราะอาจมีผลข้างเคียงไม่พึงประสงค์ได้

ควรสอบแพทย์ถึงความเหมาะสมในการใช้ยาทั้ง 2 กลุ่ม โดยเฉพาะผู้ที่มีโรคประจำตัว ตั้งครรภ์ หรือใช้ยาชนิดอื่นๆ เป็นประจำอยู่ เพื่อการรักษาที่มีประสิทธิภาพ

สรุปการรักษาไมเกรน

โดยสรุปแล้ว ปวดศีรษะไมเกรนอาจส่งผลกระทบรุนแรงต่อการใช้ชีวิตประจำวัน แต่ปัจจุบันมีการรักษาที่มีคุณภาพมากมาย ช่วยลดอาการและป้องกันอาการที่อาจเกิดขึ้นในอนาคตด้วย

บางกรณีอาการปวดศีรษะไมเกรนอาจรุนแรงขึ้นเมื่อเวลาผ่านไป ดังนั้นหากเริ่มมีอาการไมเกรน ควรเข้าปรึกษาแพทย์ทันที เพื่อรับการวินิจฉัยและรักษาอย่างถูกวิธี