ฉีดวัคซีนป้องกันอีสุกอีใส (VZV) 1 เข็ม

โรคอีสุกอีใส (Chickenpox)⠀เกิดจากการติดเชื้อไวรัสวาริเซลลา (Varicella) มักระบาดในช่วงปลายฤดูหนาวถึงต้นฤดูร้อน สามารถแพร่กระจายได้ง่ายจากการสัมผัสแผลผู้ป่วยที่เป็นโรคโดยตรง หรือทางน้ำลาย ไอ จาม และการหายใจเอาเชื้อที่ปะปนในอากาศเข้าไป นอกจากนี้ ในบางกรณีอาจติดเชื้อจากการสัมผัสกับแผลของผู้ป่วยโรคงูสวัดโดยตรงได้ด้วย เนื่องจากเป็นเชื้อไวรัสอีสุกอีใสเป็นชนิดเดียวกับที่ก่อให้เกิดโรคงูสวัดขึ้น แต่กรณีนี้ก็พบได้น้อยมาก
โรคอีสุกอีใสมีระยะเวลาการฟักตัวอยู่ในช่วง 10-21 วัน สามารถแพร่กระจายโรคได้อย่างรวดเร็วตั้งแต่มีการติดเชื้อ เพราะจะรู้ตัวว่าเป็นติดเชื้อก็เมื่อเกิดผื่นหรือตุ่มใสๆ ตามร่างกายแล้ว

อาการ
มีไข้ ผื่นแดง พร้อมกับมีอาการคันอย่างรุนแรง ก่อนจะกลายเป็นตุ่มใสๆ ขึ้นทั่วร่างกาย อาจมีตุ่มขึ้นในลำคอ หรือช่องปากด้วย ก่อนจะแห้ง เป็นแผลตกสะเก็ดและหลุดออกไปเองภายใน 1-3 วัน

วัคซีนป้องกันโรคอีสุกอีใส⠀(Varicella Vaccine/Chickenpox Vaccine: VAR) ผลิตจากเชื้อไวรัสมีชีวิตชื่อว่า วาริเซลลา ซอสเตอร์ (Varicella Zoster Virus: VZV) ซึ่งเป็นสาเหตุของโรคอีสุกอีใสในคน แต่ถูกทำให้อ่อนฤทธิ์ลงจนไม่สามารถก่อโรคได้ วัคซีนจะเข้าไปกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายทำให้เกิดการป้องกันการเกิดโรคอีสุกอีใส ซึ่งสามารถป้องกันโรคได้กว่า 70-85%

ใครควรฉีดวัคซีนบ้าง?

• เด็กอายุตั้งแต่ 1 ปีขึ้นไป
• ผู้ใหญ่ทุกคน ที่ยังไม่เคยเป็นโรคอีสุกอีใส (หากเกิดโรคอีสุกอีใสในผู้ใหญ่ อาการของโรคจะค่อนข้างรุนแรงและส่งผลกระทบมากกว่าเด็ก)

ฉีดวัคซีนกี่เข็ม? ฉีดเมื่อไหร่?

• เด็กอายุต่ำกว่า 13 ปี
  ฉีด 2 เข็ม โดยฉีดเข็มแรกตอนอายุ 12-18 เดือน และฉีดเข็มที่ 2 เพื่อกระตุ้นเมื่ออายุ 4 ปี ในกรณีที่มีการระบาดอาจฉีดเข็มที่ 2 ก่อนอายุ 4 ปีได้ โดยต้องห่างจากเข็มแรกอย่างน้อย 3 เดือน
• ผู้ที่อายุ 13 ปีขึ้นไป
  ฉีด 2 เข็ม โดยห่างกันอย่างน้อย 4 สัปดาห์

วัคซีนป้องกันโรคอีสุกอีใส ฉีดหลังจากสัมผัสเชื้อได้หรือไม่?
หลังสัมผัสถูกเชื้อ ยังสามารถฉีดวัคซีนเพื่อป้องกันการเกิดโรคได้ แต่ต้องฉีดให้เร็วที่สุดภายใน 72 ชั่วโมง (3 วัน) ถึงจะยังได้ผล อย่างไรก็ตามหากฉีดหลังจากนั้นแต่ยังอยู่ภายใน 5 วัน วัคซีนจะยังได้ผลถึง 80%
เพราะฉะนั้นหากมีความเสี่ยงที่จะติดเชื้ออีสุกอีใสจากคนอื่น เช่น อยู่ใกล้ชิดกับคนที่เป็นโรคอีสุกอีใส การฉีดวัคซีนให้เร็วที่สุดจะช่วยลดโอกาสการติดเชื้อและเป็นโรคอีสุกอีใสได้

ฉีดวัคซีนป้องกันแล้ว ยังมีโอกาสเป็นโรคอีสุกอีใสหรือไม่?
หลังฉีดวัคซีนแล้วยังมีโอกาสเป็นโรคอีสุกอีใสประมาณ 1-4% แต่อาการจะไม่รุนแรง และตุ่มที่ขึ้นจะมีจำนวนไม่มาก โดยเด็กที่ได้รับวัคซีน 2 เข็ม จะมีโอกาสเกิดโรคอีสุกอีใสน้อยกว่าเด็กที่ได้รับวัคซีนเพียงแค่เข็มเดียว