ตรวจฮอร์โมนและสารต้านอนุมูลอิสระเพื่อประเมินความเครียด

ข้อมูลทั่วไปเกี่ยวกับการตรวจฮอร์โมนและสารต้านอนุมูลอิสระ

ฮอร์โมน คือสารเคมีที่ทำหน้าที่เป็นตัวสื่อสารและควบคุมกระบวนการทำงานของระบบต่างๆ ในร่างกาย โดยจะถูกสร้างจากกลุ่มเซลล์ในต่อมไร้ท่อ แล้วไปยังอวัยวะเป้าหมายผ่านทางกระแสเลือด
การตรวจระดับฮอร์โมน เป็นการตรวจวัดระดับฮอร์โมน เพื่อดูว่าอยู่ในเกณฑ์ปกติหรือไม่ หรือมีความผิดปกติอย่างไร โดยจะตรวจจากตัวอย่างเลือด น้ำลาย หรือปัสสาวะ ขึ้นอยู่กับชนิดของฮอร์โมนที่ต้องการตรวจ

ใครควรตรวจวัดระดับฮอร์โมน?
ผู้ที่มีอายุตั้งแต่อายุ 25 ปีเป็นต้นไป เนื่องจากระดับฮอร์โมนจะเริ่มมีการเปลี่ยนแปลง โดยเฉพาะผู้ที่มีความเสี่ยงต่อการลดลงของระดับฮอร์โมนมากกว่าปกติ เช่น ต้องสัมผัสมลพิษจากสิ่งแวดล้อมเป็นประจำ รับประทานอาหารไม่ถูกสัดส่วนเสี่ยงต่อการขาดสารอาหาร ขาดการออกกำลังกาย น้ำหนักเกิน ทำงานเครียด พักผ่อนน้อย ดื่มสุรา สูบบุหรี่ เป็นต้น

ระดับฮอร์โมนผิดปกติ มีอาการอย่างไร?
ฮอร์โมนแต่ละชนิดมีหน้าที่แตกต่างกัน หากร่างกายมีระดับของฮอร์โมนตัวใดตัวหนึ่งไม่สมดุล มากหรือน้อยเกินไป อาจเกิดภาวะหรืออาการแสดงที่ผิดปกติบางอย่าง ขึ้นอยู่กับชนิดของฮอร์โมนที่มีความผิดปกตินั้น เช่น

• อารมณ์แปรปรวน รู้สึกเครียด ความรู้สึกทางเพศลดลง
• น้ำหนักเพิ่มหรือลดผิดปกติโดยไม่มีสาเหตุ การเผาผลาญพลังงานไม่ดี ไม่อยากอาหาร
• อ่อนเพลีย อ่อนแรง เหนื่อยง่าย ปวดเมื่อย ข้อบวม หน้าบวม
• รู้สึกหนาวหรือร้อนผิดปกติ
• ผมร่วง ผิวแห้ง ผื่นขึ้น เป็นสิว
• มีปัญหาเกี่ยวกับอัตราการเต้นของหัวใจ เช่น หัวใจเต้นเร็วผิดปกติ หัวใจเต้นช้ากว่าปกติ
• มีปัญหาการนอนหลับ
• ผู้หญิงมีประจำเดือนมาไม่ปกติ ปวดท้องประจำเดือน

ความสำคัญของฮอร์โมนชนิดต่างๆ

• ฮอร์โมนอินซูลิน (Insulin) ช่วยในการนำน้ำตาลเข้าเซลล์เพื่อไปใช้ให้พลังงาน
• ฮอร์โมนไทรอยด์ (TSH, T3, T4) ทำหน้าที่ควบคุมหลายระบบในร่างกาย เช่น ควบคุมน้ำหนักและการเผาผลาญพลังงานของเซลล์ ช่วยควบคุมอุณหภูมิในร่างกาย เกี่ยวข้องกับการสร้างผิว ผม และเล็บ เป็นต้น
• ฮอร์โมนจากต่อมหมวกไต (Cortisol, Aldosterone, DHEA) ช่วยกำจัดความเครียด ควบคุมสมดุลแร่ธาตุในร่างกาย กระตุ้นความรู้สึกทางเพศ
• ฮอร์โมนเสริมสร้างและช่วยในการเจริญของเซลล์ (Growth hormone, IGF-1) เกี่ยวข้องกับเมตาบอลิซึม การเจริญเติบโต และการฟื้นฟูของเซลล์ต่างๆ ในร่างกาย
• ฮอร์โมนเพศ (Estradiols, Progesterone, LH, FSH, Testosterone) ควบคุมการเจริญเติบโตของร่างกายและการทำงานของระบบสืบพันธุ์

สารอนุมูลอิสระ (Free Radicals) เป็นสารโมเลกุลที่ไม่เสถียร ความไม่เสถียรนี้จะทำให้เกิดปฏิกิริยาออกซิเดชันขึ้นกับโมเลกุลอื่นข้างเคียง และเกิดต่อเนื่องไปจนทำให้เซลล์ในร่างกายเกิดความเสียหาย ซึ่งจะเกิดผลเสียต่อร่างกายได้หากได้รับในปริมาณที่มากเกินไป

สารอนุมูลอิสระ มาจากไหน?
สารอนุมูลอิสระ เป็นสารที่มีในร่างกายของทุกคนตั้งแต่เกิด โดยเกิดจากกระบวนการเผาผลาญสารอาหารให้เป็นพลังงานของร่างกาย การหายใจ และจากมลพิษต่างๆ รอบตัวเรา เช่น ควันบุหรี่ ควันจากท่อไอเสียรถยนต์ โลหะหนักที่ปนเปื้อนในอากาศ เป็นต้น

ร่างกายมีกลไกควบคุมสารอนุมูลอิสระหรือไม่?
ปกติแล้วร่างกายจะมีกลไกควบคุมสมดุลของระดับสารอนุมูลอิสระ เช่น สร้างเอนไซม์ต้านอนุมูลอิสระขึ้นมาจับกับสารอนุมูลอิสระ หรือใช้สารต้านอนุมูลอิสระที่ได้จากอาหารเข้าไปเสริมสร้างระบบต้านออกซิเดชันให้ทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น

สารอนุมูลอิสระทำให้เกิดผลเสียต่อร่างกายได้อย่างไร?
เมื่ออายุเพิ่มมากขึ้น หรือได้รับปัจจัยภายนอกที่ส่งผลให้สารอนุมูลอิสระในร่างกายเพิ่มมากขึ้น จะทำให้ความสามารถในการควบคุมระดับสารอนุมูลอิสระลดลง เกิดการสะสมจนกลายเป็นสารพิษที่อาจก่อให้เกิดโรคต่างๆ เช่น โรคมะเร็ง โรคหัวใจและหลอดเลือด แก่ก่อนวัย หรือต้อกระจกได้

ตัวอย่างปัจจัยภายนอกที่ส่งผลให้เกิดสารอนุมูลอิสระเพิ่มมากขึ้นในร่างกาย

• การขาดวิตามินและเกลือแร่บางชนิด
• ได้รับรังสียูวี
• สัมผัสกับมลพิษต่างๆ เช่น ควันรถ ควันบุหรี่ สารเคมีปนเปื้อน
• รับประทานอาหารประเภท ทอด ปิ้งย่าง หรือสารปรุงแต่งอาหาร
• ความเครียด พักผ่อนไม่เพียงพอ หรือขาดการออกกำลังกาย

สารต้านอนุมูลอิสระ (Antioxidant) เป็นสารที่มีหน้าที่สำคัญในการป้องกันการเกิดอนุมูลอิสระ ทำลายหรือยับยั้งอนุมูลอิสระที่เกิดขึ้น และชะลอการเกิดปฏิกิริยาออกซิเดชัน (Oxidation) ซึ่งเป็นสาเหตุของความเสื่อมที่เกิดขึ้นกับเซลล์และอวัยวะต่างๆ ในร่างกาย

แหล่งที่มาของสารต้านอนุมูลอิสระ มี 2 ส่วน ได้แก่

• สารต้านอนุมูลอิสระที่ร่างกายสร้างได้เอง ได้แก่ เอนไซม์ต้านอนุมูลอิสระต่างๆ เช่น Superoxide Dismutases (SODs) Catalases หรือ Glutathione Peroxidases
• สารต้านอนุมูลอิสระที่ได้รับจากอาหาร ได้แก่ วิตามิน แร่ธาตุ หรือสารออกฤทธิ์ทางชีวภาพที่ได้จากพืช เช่น แคโรทีนอยด์ พอลีฟีนอล

โรงพยาบาลและคลินิกอื่น ที่รับ ตรวจฮอร์โมน ราคา เท่าไรบ้าง? เช็กราคาพร้อมโปรโมชั่นได้ที่นี่