ทำความรู้จักนายแพทย์ศิระ เลาหทัย หรือหมอเจ แพทย์ผ่าตัดส่องกล้องในช่องทรวงอก กับประสบการณ์ผ่าตัดเหงื่อออกมากที่มือมากกว่า 5 ปี ผ่านบทสัมภาษณ์จาก HDcare
เลือกอ่านบทความจากหมอเจ
หมอเจ รักษาโรคอะไรเป็นพิเศษ?
ปกติแล้วหมอผ่าตัดในช่องทรวงอก สามารถผ่าตัดได้ทั้งหัวใจและปอด แต่ปัจจุบันผมจะเน้นรักษาในช่วงช่องปอดมากกว่า เช่น ปอด ต่อมไทมัส กล้ามเนื้อ แล้วก็อย่างอื่นในช่องทรวงอกทั้งหมดเลยครับ
ศัลยแพทย์คนแรกของไทย ที่ได้รับทุนด้านการผ่าตัดส่องกล้อง
เป็นโอกาสที่ดีของผมมากที่ได้รับเลือกให้เป็นศัลยแพทย์ที่ได้ไปเรียนต่อ โดยได้ทุนจากสมาคมศัลยแพทย์ทรวงอกของระดับเอเชีย ผมน่าจะเป็นคนที่ 3 ของเอเชีย แล้วก็คนแรกของประเทศไทยที่ได้ไป
การศึกษานี้เป็นการศึกษาสำหรับหมอที่เพิ่งจบใหม่ในประเทศต่างๆ ในเอเชีย ที่ต้องการจะศึกษาต่อด้านการผ่าตัดส่องกล้องในช่องปอดและทรวงอก
โดยก่อนเข้าร่วมจะมีการแข่งขันในบรรดาหมอผ่าตัดรุ่นใหม่ ไม่ว่าจะเป็นหมอจากประเทศเวียดนาม อินเดีย มาเลเซีย อินโดนีเซีย บังคลาเทศ หรือมองโกเลีย ก็จะแข่งขันกันไป แต่โชคดีมากๆ ที่ผมได้รับโอกาสได้ไป
สำหรับสถาบันที่ผมได้มีโอกาสไป คือ มหาวิทยาลัยโซล หรือว่า Seoul University Hospital เป็นมหาวิทยาลัยหลักของประเทศเกาหลีใต้ ที่คนจะนิยมเข้าไปศึกษาเรียนต่อมากที่สุด นอกจากเกาหลียังมีโอกาสได้ไปอีกหลายประเทศ
อย่างแรกประเทศแรก ที่ผมได้มีโอกาสไปศึกษาก็ คือ สหรัฐอเมริกา ผมได้มีโอกาสเข้าไปที่โรงพยาบาลเมานต์ไซนาย (Mount Sinai) ที่นิวยอร์ก โดยศึกษาด้านการผ่าตัดปอด
ซึ่งจะทำให้เรารู้เทคนิคกับโรคค่อนข้างที่จะแตกต่างกับบ้านเราเยอะ เพราะว่าเป็นโรคที่เจอในต่างประเทศ ผมจึงได้มีโอกาสเรียนรู้เรื่องการรักษาโรคใหม่ๆ แล้วก็นำกลับมาปรับใช้ เนื่องจากยังมีผู้ป่วยบางรายที่เป็นโรคที่คล้ายคลึงกันอยู่
ประเทศที่ 2 ที่ผมมีโอกาสได้ไปก็คือ ประเทศญี่ปุ่น ที่ National Cancer Center Institute หรือว่า Tokyo University มาหาวิทยาลัยที่เก่าแก่ที่สุดในโตเกียว และสถาบันมะเร็งที่เก่าแก่มาก ในครั้งนั้นผมได้มีโอกาสเข้าไปศึกษาเป็นช่วงระยะเวลาสั้นๆ
ต่อจากนั้นผมก็มีโอกาสได้ไปที่ไต้หวัน ที่ National University of Taipei มหาวิทยาลัยที่เก่าแก่ที่สุดในไต้หวันด้วยครับ
การที่เราไปหลายประเทศจะทำให้เรารู้ว่าแต่ละประเทศมี ข้อดี จุดแข็งอย่างไรบ้าง แต่ละประเทศมีจุดดีของตัวเอง ซึ่งค่อนข้างที่จะแตกต่างกันไป
การที่เรามีโอกาสได้ไปหลายประเทศเราจึงได้นำจุดแข็งของแต่ละประเทศมาปรับใช้กับคนไข้ของประเทศไทยเราได้ดีมากขึ้นเลยครับ
บรรยากาศการเรียนที่เกาหลี ต่างจากที่ไทยยังไง?
สาเหตุหลักที่ผมไปเรียนต่อทางด้านการผ่าตัดส่องกล้องปอดในต่างประเทศเพราะ ในช่วงประมาณ 5-6 ปี ก่อนที่ผมได้ไปเรียนต่อ จะพบว่าโอกาสในการผ่าตัดปอดด้วยการส่องกล้องในประเทศไทยเราค่อนข้างที่จะต่ำมาก
เปรียบเทียบง่ายๆ คือผู้ป่วย 10 คนที่เข้ามาผ่าตัด จะมีผู้ป่วยแค่ 2 คนเท่านั้น ที่มีโอกาสได้รับการผ่าตัดส่องกล้อง ซึ่งค่อนข้างจะแตกต่างกับการผ่าตัดในเรื่องอื่น อย่างเช่น การผ่าตัดถุงน้ำดี จะเห็นว่าการผ่าตัดส่องกล้องจะค่อนข้างมีบทบาทเยอะมาก เปรียบเทียบการผ่าตัดเปิด
นั่นเป็นสาเหตุที่ผมอยากจะศึกษาและค้นคว้าเพิ่มเติม และเรียนต่อในด้านการผ่าตัดส่องกล้อง ในช่องทรวงอก
ในขณะที่ไปเรียนต้องบอกเลยว่าคล้ายกับซีรีส์ที่เราได้เห็นแพทย์ หรือว่าอาจารย์แพทย์ทั้งหลาย และพยาบาลที่มีความเข้มงวด ค่อนข้างที่จะซีเรียสกับการดูแลคนไข้ ไม่ว่าจะเป็นการผ่าตัดหรือเทคโนโลยี ผมคิดว่าค่อนข้างที่จะมีความพัฒนาไปมากเลย
ตัวกล้องและตัวอุปกรณ์ของที่เกาหลีมีความทันสมัย มีภาพ 3D, 4K ตั้งแต่ประมาณ 6-7 ปีที่แล้ว ตอนที่ผมได้เข้าไปเรียนอยู่ก็เลยมีโอกาสได้ศึกษาและเรียนรู้เทคนิคใหม่ๆ แล้วก็อุปกรณ์ต่างๆ เพื่อที่จะกลับมาแล้วก็เริ่มทำงานที่ประเทศไทยครับ
คุณสมบัติสำคัญของหมอศัลยกรรมทรวงอก
จุดแข็งที่สุด คือ เราต้องเรียนรู้ เราต้องอย่าเป็นน้ำเต็มแก้ว หมายถึงว่าเราต้องมีการเรียนรู้ต่อไป อย่าคิดว่าสิ่งที่เรารู้มันคือสิ่งที่ดีที่สุด ยังมีอะไรบางอย่างที่อยู่นอกเหนือตัวเรา ที่เราสามารถเรียนรู้ได้อีก
เมื่อไหร่ก็ตามที่เราเปิดใจรับมัน เราก็สามารถเรียนรู้ พอยิ่งเราเรียนรู้ การพัฒนาองค์ความรู้หรือการพัฒนาการผ่าตัดของเราจะเพิ่มสูงขึ้นมากๆ
เทคโนโลยีและความชำนาญเฉพาะทาง สิ่งสำคัญในการรักษา
ปัจจุบันเทคนิคใหม่ๆ เกี่ยวกับเรื่องการรักษาโรคยังคงมีอยู่เรื่อยๆ เมื่อไหร่ก็ตามที่เทคโนโลยียังคงก้าวหน้าต่อไป การผ่าตัดหรือวิธีการรักษาก็คงก้าวหน้ามากขึ้นเช่นเดียวกัน เมื่อไรก็ตามที่เราไม่หยุดที่จะเรียนรู้ เราก็จะสามารถพัฒนาตัวเองตามควบคู่กับเทคโนโลยีไปด้วยกันครับ
ต้องบอกเลยว่าสมัยก่อนประเทศไทยเรามีหมอเฉพาะทางหลายๆ ด้านที่เรารู้จักกัน เช่น หมอเฉพาะทางด้านอายุรกรรม แล้วก็หมอเฉพาะทางด้านศัลยกรรม เป็นหลัก
ในช่วง 10 ปีที่ผ่านมาหมอเฉพาะทางก็มีย่อยลงไปอีก เราก็จะเริ่มได้ยินว่ามีหมอเฉพาะทางด้านระบบสมอง ระบบหัวใจ หรือว่าจะเป็นลำไส้ หมอตับ หรือหมอถุงน้ำดี
หมอทรวงอกเราก็ย่อยลงไปอีกในปัจจุบัน ไม่ใช่แค่หัวใจอย่างเดียว เราก็จะแตกออกมาเป็นหมอศัลยกรรมผ่าตัดหัวใจผู้ใหญ่ หัวใจเด็ก หรือว่าหมอผ่าตัดปอด
การที่เราสับย่อยจะทำให้เรามีจุดมุ่งหมาย และมีองค์ความรู้ที่มากขึ้นที่จะรู้ละเอียดยิบย่อยลงไปอีก
ยิ่งเราได้มีประสบการณ์ดูแลผู้ป่วยกลุ่มนี้มากเท่าไหร่ มันจะทำให้เรามีความมั่นใจ และผลของการรักษาเราจะยิ่งดีมากขึ้นในเฉพาะทางของโรคนั้นๆ
ผ่าตัดส่องกล้องทรวงอก มากกว่า 2,000 ราย
ตั้งแต่ที่ผมได้เริ่มกลับมาทำงานที่ประเทศไทย ตอนนี้เป็นเวลา 4-5 ปีแล้ว ปัจจุบันได้รักษาผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดส่องกล้อง มากกว่า 2,000 รายขึ้นไปแล้วนะครับ โดยการผ่าตัดใช้ระยะเวลาที่ค่อนข้างนาน จนปัจจุบันระยะเวลาในการผ่าตัดค่อนข้างที่จะสั้นลงมากๆ
โดยโรคที่เรารักษาได้ในช่องทรวงอก นอกจากโรคเหงื่อออกมือ เราสามารถรักษาผู้ป่วยในโรคปอด ซึ่งได้แก่ มะเร็งปอด จุกที่ปอด ลมรั่วในปอด หรือว่าหนองในปอด นอกจากนี้ก็จะเป็นโรคในกลุ่มต่อมไขมัน กลุ่มคนไข้ผู้ป่วยกล้ามเนื้ออ่อนแรง เนื้องอกต่อมไทมัส
นอกจากนี้ก็ยังมีโรคต่างๆ อีกมาก ที่เราอาจจะคาดไม่ถึงและสามารถรักษาได้โดยการผ่าตัดส่องกล้อง เช่น โรคอกบุ๋ม หรือว่าโรคถุงน้ำในเยื่อหุ้มหัวใจ และโรคทรวงอกอีกมากมาย
สิ่งที่ทำให้เริ่มสนใจในการรักษาเหงื่อออกมือ?
นับตั้งแต่ตอนที่สมัยผมเรียน การผ่าตัดโรคเหงื่อออกมือมีคนรู้จักน้อยมากๆ มีแค่อาจารย์บางท่านเท่านั้นที่รู้จักโรคนี้ แต่ตอนที่ผมได้มีโอกาสไปเรียนศึกษาต่อที่ต่างประเทศ พบว่าเราเจอโรคพวกนี้เยอะมากๆ และมันใกล้ตัวกว่าที่เราคาดไว้ซะอีก
แม้ว่าจะเป็นการผ่าตัดที่ค่อนข้างจะตรงไปตรงมาและไม่มีความซับซ้อนอะไรมาก แต่ในประเทศไทย หลายคนแทบจะไม่รู้จักโรคนี้ นั่นเป็นสาเหตุที่ผมค่อนข้างสนใจและศึกษาเรื่องการผ่าตัดรักษาเหงื่อออกมือเป็นพิเศษ
เคสที่ประทับใจเกี่ยวกับโรคเหงื่อออกมือ
โรคเหงื่อออกมือ มีเคสที่ผมประทับใจมากๆ อยู่ 1 ราย เป็นผู้หญิงไทย อายุประมาณ 40 ปี บินมาจากประเทศออสเตรเลีย ซึ่งเค้ามีปัญหาเรื่องการใช้ชีวิตมาตลอดชีวิตเลย
ก่อนหน้านี้ตอนที่ยังอยู่ประเทศไทยในช่วงวัยรุ่น ก็ไม่มีหมอคนไหนรักษาเค้าได้ จนกระทั่งเขาได้มีโอกาสไปต่างประเทศ แต่งงาน และทำงานอยู่ที่นั่น ก็เลยลองไปปรึกษาแพทย์ที่ออสเตรเลีย แต่คุณหมอก็ไม่รักษาให้
จนกระทั่งบังเอิญได้ยินชื่อผมว่าสามารถรักษาโรคเหงื่อออกมือได้ ก็เลยบินมาจากออสเตรเลียเพื่อมาผ่าตัดกับผม
ผลการผ่าตัดค่อนข้างเป็นที่น่าพึงพอใจนะครับ หลังผ่าตัดผู้ป่วยมือแห้งทันทีเลย เค้าเลยบอกว่านี่แหละคือชีวิตใหม่ที่ทนรอมา 40 ปีคุ้มค่ามากๆ ที่บินมาจากยุโรป เพื่อมาผ่าตัดที่เมืองไทยแล้วก็บินกลับไปเพื่อใช้ชีวิตต่อที่โน่น
ปัจจุบันผู้ป่วยก็ยังปติดต่อกับหมอ เห็นว่ายังแข็งแรงสบายดีอยู่ แล้วก็มือก็ยังแห้งครับ
สิ่งที่คนส่วนใหญ่มักเข้าใจผิดเกี่ยวกับหมอทรวงอก?
หมอศัลยกรรมทรวงอกทั่วไปที่เราเห็นในซีรีส์มักจะมีความเครียดสูง แล้วก็มีความอาวุโส
แต่จริงๆ ก็มีหมอที่ค่อนข้างวัยรุ่นหน่อย หรือว่าอายุไม่มาก ไม่ใช่ว่าอายุไม่มากแล้วจะไม่มีฝีมือนะครับ ต้องบอกเลยว่าทุกท่านก็มีฝีมือเช่นเดียวกัน ขึ้นอยู่กับประสบการณ์และจำนวนเคสที่ผ่าตัด
ดังนั้นเมื่อไหร่ก็ตามที่เราเจอหมอศัลยกรรมทรวงอกก็ไม่ต้องกลัวไป อาจารย์หลายๆ ท่าน พอออกจากเรื่องงานค่อนข้างที่จะใจดีเลยทีเดียว แต่เมื่อไหร่ก็ตามที่เราเข้าห้องผ่าตัดแล้วก็จะต้องจริงจัง เพื่อการรักษาที่ดีที่สุดสำหรับคนไข้ทุกราย
HDcare ในมุมมองคุณหมอเจเป็นอย่างไร?
ผมคิดว่า HDcare ก็จะเป็นอีกหนึ่งช่องทางที่สามารถให้ความรู้ดีๆ แก่ผู้ป่วยที่กำลังสงสัยว่าตัวเองเป็นโรคอะไรอยู่และสามารถเข้ารับการรักษาได้อย่างถูกต้องตามหลักการแพทย์ปัจจุบัน
สำหรับผู้ป่วยที่กำลังมีปัญหาเกี่ยวกับเรื่องการผ่าตัด ไม่ว่าจะโรคทางด้านปอด โรคต่อมไทมัส โรคเหงื่อออกมือ โรคอกบุ๋ม และโรคต่างๆ ในช่องทรวงอก สามารถทำการนัดหมายผ่านทาง HDcare เพื่อที่จะเข้ามารักษา แล้วก็พูดคุยเกี่ยวกับอาการกับผมได้เลยครับ
