ยา Hydroxyzine (ไฮดรอกไซซีน) คือ ยาต้านฮีสตามีน ระงับอาการคัน ผื่นลมพิษ วิงเวียนศีรษะ เมารถ เมาเรือได้ผลดี และอาจใช้เป็นยากล่อมประสาทได้ ถึงเป็นยาต้านฮีสตามีนเหมือน Loratadine แต่ใช้รักษาในรูปแบบที่ต่างกัน นิยมใช้ Hydroxyzine 10mg
สารบัญ
สรรพคุณของยา Hydroxyzine
- รักษาอาการแพ้: ใช้บรรเทาอาการแพ้ เช่น อาการคัน ผื่นคัน และลมพิษ
- ลดความวิตกกังวล: ใช้เพื่อลดอาการวิตกกังวลและความตึงเครียดในผู้ป่วยที่มีปัญหาทางจิตใจ
- ช่วยในการนอนหลับ: มีผลข้างเคียงที่ทำให้ง่วงนอน จึงสามารถใช้เป็นยาช่วยในการนอนหลับสำหรับผู้ที่มีปัญหานอนไม่หลับ
- ลดอาการคลื่นไส้และอาเจียน: ใช้เพื่อลดอาการคลื่นไส้และอาเจียนที่เกิดจากการผ่าตัดหรือการรักษาด้วยเคมีบำบัด
- ลดอาการเกร็งของกล้ามเนื้อ: มีผลในการช่วยลดอาการเกร็งของกล้ามเนื้อที่เกิดจากความวิตกกังวล
กลไกการออกฤทธิ์ยา Hydroxyzine
แย่งจับตัวรับ H1 receptor ที่อยู่ตามส่วนต่างๆ ของร่างกาย ทําให้ฮีสตามีนที่หลั่งออกมาไม่สามารถแสดงฤทธิ์ได้ จึงช่วยลดอาการบวม แดง ร้อน และยับยั้งสารหลั่งจากปฏิกิริยา แอนติเจนกับแอนติบอดีให้น้อยลง แต่ยาไม่มีผลต่อต้านฤทธิ์ของฮีสตามีนที่เกิดขึ้นแล้ว ไม่ทําให้ง่วงซึมมาก และมีระยะเวลาออกฤทธิ์นาน
ข้อบ่งใช้และวิธีใช้ยา Hydroxyzine
- สำหรับการบรรเทาอาการวิตกกังวลหรือเครียด
- ปกติ ให้รับประทาน 1-2 เม็ด (10-20 มก.) ต่อวัน โดยแบ่งรับประทานครั้งละ 1 เม็ด ตามคำแนะนำของแพทย์
- อาจแบ่งเป็น 2 ครั้งต่อวัน เช่น หลังอาหารเช้าและเย็น
- สำหรับการบรรเทาอาการภูมิแพ้ (Allergic reactions): โดยปกติจะรับประทาน 10 มก. วันละ 1 ครั้ง หรือตามคำแนะนำจากแพทย์
- สำหรับการช่วยให้นอนหลับ: cนะนำให้รับประทาน 1 เม็ด (10 มก.) ก่อนนอนหรือเมื่อต้องการบรรเทาอาการนอนไม่หลับ
ผลข้างเคียงยา Hydroxyzine
มีอาการง่วงซึมเล็กน้อย ไม่อยากเคลื่อนไหว คลื่นไส้ ปากแห้ง คอแห้ง ตามัว ท้องผูก หายใจมีเสียงหวีด
การพยาบาล
- ตรวจสอบการเต้นของหัวใจเป็นประจําวันละครั้ง หากเต้นเร็วเกินไป ให้หยุดยาไว้ก่อนแล้วปรึกษาแพทย์
- ต้องไม่ให้ยาต้านฮีสตามีน ในระหว่างที่ผู้ป่วยเกิดอาการหอบหืดอย่างเฉียบพลัน
- ควรให้ยาพร้อมอาหารเพื่อลดการระคายเคืองในระบบทางเดินอาหาร
- แนะนําและส่งเสริมให้ผู้ป่วยดื่มน้ำมากๆ ตลอดระยะเวลาที่ได้รับการรักษาด้วยยานี้ เพื่อป้องกันเสมหะเหนียวข้น
- เตือนผู้ป่วยให้ระวังอุบัติเหตุ ขณะรับประทานยานี้
