โรคปอดอักเสบ (Pneumonia) เป็นอีกภัยสุขภาพของลูกน้อยที่พ่อแม่ไม่ควรมองข้าม โดยเฉพาะเด็กอายุต่ำกว่า 5 ปี ที่มักเสี่ยงต่อภาวะแทรกซ้อนจนเป็นอันตรายถึงขั้นเสียชีวิตได้เลย
มารู้จักกับโรคปอดอักเสบในเด็กให้ดีขึ้นกัน ทำไมปอดถึงอักเสบ เกิดจากอะไรได้บ้าง อาการแบบไหนน่าสงสัย วัคซีนปอดอักเสบป้องกันดีไหม พาลูกไปฉีดเมื่อไรดี
สารบัญ
โรคปอดอักเสบในเด็ก สาเหตุเกิดจากอะไร
โรคปอดอักเสบหรือโรคปอดบวม เป็นการอักเสบของเนื้อเยื่อปอดแบบเฉียบพลัน สาเหตุส่วนใหญ่มาจากการติดเชื้อไวรัส เชื้อแบคทีเรีย หรือทั้งสองอย่างร่วมกัน เช่น
- เชื้อแบคทีเรีย Streptococcus pneumoniae หรือเชื้อนิวโมคอคคัส พบได้บ่อย
- เชื้อแบคทีเรีย Haemophilus influenzae ชนิด b (เชื้อ Hib)
- เชื้อไวรัส Respiratory syncytial virus (ไวรัส RSV) พบได้บ่อย
- เชื้อรา Pneumocystis jiroveci มักพบในทารกที่ติดเชื้อเอชไอวี (HIV) ร่วมด้วย
การติดเชื้อปอดอักเสบเกิดได้หลายทาง เช่น การหายใจเอาละอองฝอยที่มีเชื้อเข้าสู่ปอด โดยแพร่มาจากการไอจามของผู้ป่วย การสำลักน้ำลายหรืออาหาร ทำให้เชื้อในทางเดินหายใจเข้าสู่ปอด และการสัมผัสโดนสารคัดหลั่งจากผู้ป่วย ไม่ว่าจะเป็นน้ำมูก น้ำลาย และเสมหะ
โรคปอดอักเสบในเด็ก สังเกตอาการอย่างไร
อาการปอดอักเสบในเด็กอาจต่างกันไป ขึ้นอยู่กับเชื้อที่ติด อายุของเด็ก และความรุนแรงของอาการด้วย เช่น
- ไอหนัก อาจเป็นไอแห้งหรือมีเสมหะ
- หายใจเร็ว มีเสียงวี้ด หายใจลำบาก ไม่ทั่วท้อง หายใจแล้วเหนื่อยหอบ หายใจเข้าออกลึก ๆ แล้วเจ็บหน้าอก
- ชายโครงหรือหน้าอกบุ๋มขณะหายใจ
- ซึม อ่อนเพลีย นอนเยอะกว่าปกติ
- อาเจียน ไม่ยอมกินนมหรือน้ำ
- อาจมีไข้หรือไม่มีก็ได้
เด็กที่เสี่ยงเป็นโรคปอดอักเสบได้ง่ายมักจะเป็นเด็กเล็กต่ำกว่า 5 ปี มีภูมิต้านทานต่ำ มีภาวะขาดสารอาหาร มีโรคประจำตัวเรื้อรัง เช่น โรคหัวใจ โรคปอด โรคภูมิคุ้มกันบกพร่อง และโรคทางสมอง
โรคปอดอักเสบในเด็กรักษาหายไหม
โรคปอดอักเสบในเด็กรักษาหายได้ โดยต้องดูจากชนิดของเชื้อก่อโรค อายุเด็ก และความรุนแรงของอาการ หากเป็นการติดเชื้อแบคทีเรียจะให้รับประทานยาปฏิชีวนะ (ยาฆ่าเชื้อ) ส่วนการติดเชื้อไวรัสจะไม่มียาเฉพาะ ยกเว้นเป็นไข้หวัดใหญ่หรือโรคที่มียาต้านเชื้อไวรัสชนิดนั้น
นอกจากนี้ จะมีการรักษาตามอาการควบคู่ไปด้วย เช่น ดื่มน้ำมาก ๆ ใช้ยาขยายหลอดลม เคาะปอดให้เสมหะออก และรับประทานยาตามอาการ
โดยทั่วไปมักไม่ต้องรักษาตัวในโรงพยาบาล ยกเว้นอาการรุนแรง หรือพ่อแม่อาจไม่สามารถดูแลเองได้ที่บ้าน เช่น อายุน้อยกว่า 6 เดือน หอบมากและต้องให้ออกซิเจน มีอาการคลื่นไส้อาเจียน รับประทานยาแล้วไม่ได้ผล หรือตัวเด็กมีภูมิคุ้มกันต่ำ
วัคซีนปอดอักเสบ ฉีดตอนไหน ต้องฉีดกี่ครั้ง
วัคซีนปอดอักเสบเป็นวัคซีนป้องกันการติดเชื้อนิวโมคอคคัส ที่พบบ่อยว่าเป็นสาเหตุให้เกิดโรคปอดอักเสบ และการติดเชื้อแบบรุกรานไปบริเวณอื่นในร่างกาย (โรคไอพีดี)
คำแนะนำการฉีดวัคซีนปอดอักเสบในเด็กจะขึ้นอยู่กับช่วงอายุเด็กตอนที่เริ่มฉีดขึ้น
- เริ่มฉีดเข็มแรกตอนอายุ 2 เดือน เข็มต่อไปฉีดตอนอายุ 4, 6 และ 12–15 เดือน รวมเป็น 4 เข็ม
- ฉีดหลังอายุ 6 เดือน แต่ไม่เกิน 1 ปี ให้ฉีด 3 เข็ม โดยสองเข็มแรกฉีดห่างกัน 2 เดือน และฉีดกระตุ้นอีก 1 เข็มตอนอายุ 12–15 เดือน
- ฉีดตอนอายุ 1 ปี ให้ฉีด 2 เข็ม ห่างกัน 2 เดือน
- ฉีดตอนอายุ 2 ปีขึ้นไป ฉีดเพียง 1 เข็ม
วัคซีนปอดอักเสบ มีผลข้างเคียงไหม
การฉีดวัคซีนปอดอักเสบอาจก่อให้เกิดผลข้างเคียงได้บ้าง อาการมักไม่รุนแรง หายเองได้ เช่น เจ็บ ปวด บวมบริเวณที่ฉีดวัคซีน มีไข้ หนาวสั่น ปวดศีรษะ ปวดกล้ามเนื้อ ปวดข้อ เบื่ออาหาร หงุดหงิด และอ่อนเพลีย
หากคุณพ่อคุณแม่เป็นกังวลสามารถสอบถามข้อมูลและปรึกษาแพทย์ก่อนให้ลูกรับวัคซีนได้ และหลังฉีดวัคซีนไปแล้ว หากลูกมีอาการผิดปกติใด ๆ เช่น เวียนหัว มองเห็นอะไร ๆ เปลี่ยนไป หรือมีเสียงดังในหู ให้แจ้งแพทย์ทันที
ปอดอักเสบในเด็กเป็นแล้วอาจร้ายแรง ป้องกันไว้ก่อนชัวร์กว่า ดูแพ็กเกจฉีดวัคซีนปอดอักเสบ (IPD) ครอบคลุม 15 สายพันธุ์ คุ้มค่า ปลอดภัย มั่นใจลูกน้อยแข็งแรง
TH-PVC-00201
