ตกขาว คือ สารคัดหลั่ง ลักษณะเป็นมูกใสๆ หรือเป็นสีขาวขุ่น อาจมีกลิ่นเล็กน้อยแต่ไม่รุนแรง และไม่มีอาการคันใดๆ ถือเป็นเรื่องปกติของผู้หญิงที่อยู่ในช่วงวัยเจริญพันธุ์
ตกขาวทำหน้าที่หล่อเลี้ยงและหล่อลื่นบริเวณช่องคลอดและปากมดลูกให้ชุ่มชื้นตลอดเวลา ปริมาณของตกขาวจะแปรผันตามการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนเพศหญิง ฮอร์โมนเพศจะมีปริมาณเพิ่มขึ้นและลดลงตามจังหวะรอบประจำเดือนโดยเฉพาะในช่วงตั้งครรภ์ ตกขาวคนท้องระยะแรก จะมีปริมาณมากกว่าตกขาวช่วงก่อนมีประจำเดือนอย่างเห็นได้ชัดเจน
สารบัญ
ตกขาวคนท้องระยะแรก
ตกขาวคนท้องระยะแรก จะมีฮอร์โมนเพศหญิงเพิ่มระดับสูงขึ้นกว่าช่วงที่ไม่ตั้งครรภ์อย่างมาก ส่งผลให้คนท้องมีตกขาวอาจมีปริมาณมากกว่าปกติ ไปถึงช่วงใกล้คลอด
ตกขาวตอนท้องอ่อนๆ อย่าเพิ่งตกใจ หรือกังวลไปว่า ตกขาวที่ปริมาณมากจะมีอันตรายต่อตนเองและลูกน้อยในครรภ์ ขอย้ำอีกครั้งว่า การมีปริมาณตกขาวคนท้องมากขึ้นในช่วงตั้งท้องอ่อนๆ ไปจนถึงใกล้คลอด ถือเป็นเรื่องปกติ ไม่ใช่เรื่องร้ายแรง
คนท้องอ่อนๆ ควรหมั่นสังเกตตนเองทุกวัน ต้องใส่ใจให้มากขึ้นว่าตกขาวมีสิ่งผิดปกติหรือไม่ เพราะหากมีตกขาวตั้งครรภ์ผิดปกติ หรือมีความผิดอื่นๆ เกิดขึ้น จะได้รีบไปพบแพทย์เพื่อรักษาให้ถูกต้องและเหมาะสม
ตกขาวคนท้องใกล้คลอด หรือน้ำเดิน
ในช่วงใกล้คลอดนั้น ผู้หญิงที่กำลังตั้งท้องอาจมีมูก หรือน้ำออกมาจากช่องคลอด ซึ่งคล้ายกับตกขาวปกติ แต่จริงๆ แล้วอาจเป็นอาการเริ่มแรกของการเจ็บท้องคลอดระยะแรกได้ เนื่องจากเมื่อใกล้คลอดปากมดลูกจะเริ่มเปิดทำให้มูกซึ่งอุดอยู่บริเวณนั้นหลุดออกมา บางรายอาจมีเลือดปนออกมาด้วย
โดยปกติน้ำเดินจะไหลออกมาปริมาณมากจนสังเกตได้ แต่ในบางกรณีน้ำอาจค่อยๆ ไหลออกมาทีละน้อยเหมือนตกขาวในปริมาณที่มากกว่าปกติ
ดังนั้นหากเกิดเหตุการณ์เช่นนี้ในช่วงใกล้คลอด มีน้ำไหลออกมาจากช่องคลอดมากกว่าปกติ ส่วนใหญ่จะเป็นน้ำเดิน คุณแม่ควรรีบไปโรงพยาบาล เพราะถ้าหากปล่อยไว้นานอาจเป็นอันตรายต่อทั้งคุณแม่และทารกในครรภ์ได้
ตกขาวติดเชื้อสีผิดปกติ
หากคนท้องหมั่นสังเกตลักษณะตกขาวที่ออกมาว่าเหมือนเดิม หรือเปลี่ยนแปลงไปจากเดิมหรือไม่ อย่างไร หรือมีอาการผิดปกติอย่างอื่นร่วมด้วยหรือไม่ อย่างไร เช่น มีอาการคันบริเวณช่องคลอด คันอวัยวะเพศ ตกขาวมีกลิ่นเหม็นคาว ตกขาวมีสีเหลือง เหลืองอมเขียว น้ำตาล เทา มีอาการปัสสาวะแสบขัด หากมีความผิดปกติใดๆ คุณแม่อย่างนิ่งเฉยแต่ควรรีบไปพบแพทย์ให้เร็วที่สุด
ตกขาวคนท้องจากการติดเชื้อรา (ตกขาวสีขาวขุ่น)
พบได้บ่อยมาก เพราะระหว่างตั้งครรภ์จะมีการเปลี่ยนแปลงของช่องคลอดมากทำให้สภาพช่องคลอดเหมาะกับการเจริญเติบโตของเชื้อรามากขึ้น
ตกขาวตั้งครรภ์จะมีปริมาณมาก มีสีขาว หรือลักษณะคล้ายแหวะนมของเด็ก มีอาการคันที่ช่องคลอดและอวัยวะเพศร่วมด้วย อาจมีผื่นคันแดง หรือบวมบริเวณปากช่องคลอด
มีหลายสาเหตุที่ทำให้ติดเชื้อ เช่น อวัยวะเพศอับชื้น ผลข้างเคียงจากการใช้ยาปฏิชีวนะ การใช้น้ำยาทำความสะอาดจุดซ่อนเร้นที่มีส่วนผสมของยาปฏิชีวนะ รวมถึงบางรายที่ร่างกายมีภูมิต้านทานต่ำ จะทำให้เชื้อเจริญเติบโตได้ดี หากมีอาการเหล่านี้ควรรีบไปพบแพทย์โดยด่วนเพราะอาจเป็นอาการติดเชื้อรา หรือกามโรค ซึ่งจะเป็นอันตรายเวลาคลอดลูก
ตกขาวคนท้องจากการติดเชื้อไวรัส (ตกขาวสีเหลือง)
ตกขาวตั้งครรภ์จะมีลักษณะสีเหลือง (คล้ายหนอง) และมีกลิ่นเหม็น เกิดจากการติดเชื้อโรคจากการมีเพศสัมพันธ์กับผู้ที่มีเชื้อไวรัส เช่น โรคเริม เป็นต้น
ตกขาวคนท้องจากการติดเชื้อแบคทีเรีย (ตกขาวสีเทา เขียว)
ตกขาวตั้งครรภ์จะมีลักษณะสีขาว สีเทา หรือสีเหลืองอมเขียว (หรือค่อนไปทางเขียว) มีอาการคันบ้าง จะมีกลิ่นเหม็นคาวปลา แลมีะอาการปัสสาวะแสบขัดร่วมด้วย
การรักษาตกขาวคนท้อง
การติดเชื้อจากตกขาวคนท้องไม่ยุ่งยาก หากรักษาอย่างถูกต้อง สามารถหายขาดได้
วิธีการรักษาขอรับคำปรึกษาจากแพทย์ผู้ชำนาญที่ดูแลครรภ์ได้โดยตรง เพื่อให้วินิจฉัยและให้การรักษาอย่างถูกวิธี
การดูแลเพื่อป้องกันการติดเชื้อ
วิธีป้องกันการติดเชื้อในตกขาวคนท้อง สามารถทำและดูแลได้ด้วยตัวเองอย่างง่ายดังนี้
- ทำความสะอาดอวัยวะเพศให้สะอาดอย่างสม่ำเสมอ โดยเฉพาะหลังการขับถ่ายทุกครั้ง
- อย่าให้อวัยวะเพศอับชื้น
- สวมชุดชั้นในที่สบาย ไม่รัดแน่นจนเกินไป
- ไม่ควรใช้น้ำยาพิเศษสวนล้างช่องคลอด หรือใช้น้ำฉีดสวนเข้าไป แค่ทำความสะอาดด้วยน้ำธรรมดาแล้วซับน้ำให้แห้งก็เพียงพอแล้ว
- การซับน้ำหลังการทำความสะอาดที่ถูกต้องควรเช็ดจากช่องคลอดไปทางทวารหนัก ห้ามเช็ดจากทวารหนักมาทางช่องคลอดเพราะเชื้อโรคที่ (อาจ) ติดอยู่บริเวณทวารหนักอาจเข้าสู่ช่องคลอดได้
บทความที่เกี่ยวข้อง
- ตกขาวเกิดจากอะไร แบบไหนถึงเยอะผิดปกติ
- ตกขาวสีแปลกๆ เพราะเหตุใด อันตรายหรือไม่
- ประจำเดือนไม่มา 1 เดือน มีสาเหตุมาจากอะไรได้บ้าง
- ประจำเดือนมาน้อย สัญญาณเตือนภัยที่ไม่ควรมองข้าม
- ประจำเดือนมาช้า นานแค่ไหนถึงเรียกว่าช้า
คำถามสุขภาพที่พบบ่อย
ตรวจสอบความถูกต้องโดย ทีมแพทย์ HD
ที่มาของข้อมูล
- ศรีจันทร์ พรจิราศิลป์, ตกขาว..รักษาอย่างไร (https://pharmacy.mahidol.ac.th/th/knowledge/article/312/ตกขาวรักษาอย่างไร/)
- ดิฐกานต์ บริบูรณ์หิรัญสาร, ตกขาวคราวตั้งครรภ์ (https://www.si.mahidol.ac.th/th/department/obstretrics_gynecology/article_detail.asp?id=402)