ยา Valacyclovir เป็นยาต้านไวรัส (antiviral drug) ซึ่งจะยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อไวรัส อย่างไรก็ตาม ยานี้ไม่สามารถรักษาการติดเชื้อให้หายขาดได้ ซึ่งไวรัสจะยังคงมีชีวิตอยู่ในร่างกายของผู้ติดเชื้อแม้ในช่วงที่ไม่มีอาการของโรค โดยยา Valacyclovir จะช่วยลดความรุนแรงของอาการและช่วยลดระยะเวลาที่มีอาการ ช่วยให้แผลหายได้เร็วขึ้น ป้องกันไม่ให้เกิดแผลใหม่ และช่วยลดอาการปวด อาการคันให้กับผู้ป่วย ยา Valacyclovir ยังอาจช่วยบรรเทาอาการปวดที่ยังหลงเหลืออยู่แม้ว่าแผลจะหายแล้ว
สารบัญ
สรรพคุณของยา Valacyclovir
ยา Valacyclovir ใช้สำหรับรักษาโรคติดเชื้อไวรัสบางชนิด
- ในเด็กจะใช้รักษาแผลพุพองรอบๆ ปาก จากโรคเริม (สาเหตุจากเชื้อไวรัส Herpes simplex) และโรคอีสุกอีใส (สาเหตุจากเชื้อไวรัส Varicella zoster)
- ในผู้ใหญ่จะใช้รักษาโรคงูสวัด (สาเหตุจากเชื้อไวรัส Herpes zoster) และใช้รักษาแผลพุพองรอบๆ ปากด้วย
นอกจากนี้ยา Valacyclovir ยังใช้ในการรักษาโรคเริมที่อวัยวะเพศ (Genital herpes) ได้อีกด้วย ในผู้ที่ป่วยเป็นโรคเริมที่อวัยวะเพศบ่อยครั้ง การใช้ยา Valacyclovir จะช่วยลดจำนวนครั้งของการเป็นโรคนี้ในอนาคต
วิธีใช้ยา Valacyclovir
อ่านคำแนะนำในการใช้ยาที่ได้รับจากเภสัชกรก่อนใช้ยานี้ และในทุกครั้งที่มารับยาซ้ำ หากมีคำถามใดๆ ให้สอบถามจากแพทย์หรือเภสัชกร
รับประทานยา Valacyclovir ตามแพทย์สั่ง ก่อนหรือหลังอาหารก็ได้ และให้ดื่มน้ำมากๆ ระหว่างใช้ยานี้เพื่อลดโอกาสเกิดอาการข้างเคียงจากยา
ขนาดยาและระยะเวลาในการใช้ยาจะขึ้นกับชนิดของการติดเชื้อ สภาวะโรค และการตอบสนองต่อการรักษา สำหรับเด็กที่ใช้ยาในการรักษาอีสุกอีใส ขนาดยาจะปรับตามน้ำหนักตัวเด็ก
ยา Valacyclovir จะออกฤทธิ์ได้ดีที่สุดเมื่อเริ่มรับประทานตั้งแต่เริ่มมีอาการแรกๆ ซึ่งต้องเป็นไปตามคำแนะนำของแพทย์ และยาอาจออกฤทธิ์ไม่ดีหากเริ่มการรักษาช้าเกินไป
- การรักษาโรคงูสวัดและอีสุกอีใส ให้เริ่มรับประทานยา Valacyclovir ตั้งแต่เริ่มมีอาการหรือทันทีที่พบผื่นขึ้น
- การรักษาแผลพุพอง หรือเริมที่อวัยวะเพศ ให้เริ่มรับประทานยา Valacyclovir ตั้งแต่เริ่มมีอาการ หรือทันทีที่รู้สึกเสียวซ่า คัน หรือแสบร้อน
ยา Valacyclovir จะออกฤทธิ์ได้ดีที่สุดเมื่อมีปริมาณยาในร่างกายที่คงที่ตลอดระยะเวลาที่รับประทานยา ดังนั้นในแต่ละวันคุณต้องรับประทานยานี้ด้วยช่วงห่างเท่าๆ กัน แนะนำให้รับประทานยาในเวลาเดียวกันของทุกวัน เพื่อไม่ให้คุณลืมรับประทานยา
คุณต้องรับประทานยานี้อย่างต่อเนื่องจนกว่าจะครบตามที่แพทย์สั่ง ไม่ปรับเปลี่ยนขนาดยา ไม่ข้ามมื้อยา หรือหยุดยาเองโดยไม่ได้ปรึกษาแพทย์
แจ้งให้แพทย์ทราบ หากอาการยังไม่ดีขึ้น หรือมีอาการแย่ลง
ผลข้างเคียงของยา Valacyclovir
อาการข้างเคียงที่อาจเกิดจากการใช้ยา Valacyclovir ได้แก่ คลื่นไส้ ปวดท้อง ปวดศีรษะ หรือเวียนศีรษะถ้าอาการเหล่านี้ไม่ดีขึ้น หรือมีอาการแย่ลง ให้แจ้งแพทย์หรือเภสัชกรทันที
โปรดจำไว้ว่า การที่แพทย์สั่งยานี้ให้กับคุณ เพราะว่าแพทย์ได้ประเมินแล้วว่าคุณจะได้รับประโยชน์จากยานี้มากกว่าความเสี่ยงต่อการเกิดอาการข้างเคียง ผู้ป่วยหลายรายที่ใช้ยานี้ไม่เกิดอาการข้างเคียงร้ายแรงจากยา
แจ้งแพทย์ทันทีหากคุณมีอาการข้างเคียงที่ร้ายแรง ได้แก่
- มีการเปลี่ยนแปลงของจิตใจ อารมณ์ (เช่น กระสับกระส่าย สับสน ประสาทหลอน)
- พูดลำบาก มีปัญหาในการพูด
- ตัวสั่น ทรงตัวไม่อยู่
- มีอาการของโรคไต เช่น มีการเปลี่ยนแปลงปริมาณปัสสาวะ
ยานี้อาจก่อให้เกิดกลุ่มอาการร้ายแรงที่พบได้น้อยแต่เป็นอันตรายถึงชีวิต ซึ่งส่งผลต่อเซลล์เม็ดเลือด ไต และส่วนอื่นๆ ของร่างกาย โดยจะมีโอกาสเกิดกลุ่มอาการเหล่านี้มากขึ้นถ้าคุณมีสภาวะร่างกายที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่อง เช่น โรคติดเชื้อเอชไอวี ได้รับการปลูกถ่ายไขกระดูก ได้รับการปลูกถ่ายไต โดยให้ไปพบแพทย์ทันทีหากคุณมีอาการข้างเคียงที่ร้ายแรง ดังนี้
- อ่อนเพลียอย่างมาก
- หัวใจเต้นช้า หัวใจเต้นเร็ว หัวใจเต้นผิดจังหวะ
- มีรอยฟกช้ำได้ง่าย
- มีเลือดออกง่าย
- มีไข้ที่เกิดขึ้นใหม่
- มีเลือดในปัสสาวะ ปัสสาวะมีสีเข้ม
- ปวดท้องอย่างรุนแรง
- ตัวเหลือง ตาเหลือง
- การมองเห็นผิดปกติไปอย่างกะทันหัน
- หมดสติ
- มีอาการชัก
ปฏิกิริยาการแพ้ยานี้ เป็นเรื่องที่พบได้น้อย อย่างไรก็ตามถ้าเกิดอาการใดๆ ของการแพ้ยาให้รีบไปพบแพทย์ทันที ได้แก่ ผื่น คัน/บวม (โดยเฉพาะที่หน้า ลิ้น คอ) เวียนศีรษะรุนแรง หายใจลำบาก
อาการข้างเคียงที่กล่าวไว้ข้างต้นไม่ใช่อาการข้างเคียงทั้งหมดที่อาจเกิดขึ้นได้ ดังนั้นถ้าคุณมีอาการผิดปกติใดๆ ที่ไม่ได้กล่าวไว้ข้างต้น ให้ปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกร
ข้อควรระวังในการใช้ยา Valacyclovir
- ถ้าคุณแพ้ยา Valacyclovir หรือแพ้ยา Acyclovir หรือแพ้สิ่งอื่นๆ ให้แจ้งแพทย์หรือเภสัชกรทราบก่อนได้รับยานี้ ผลิตภัณฑ์ยานี้อาจประกอบด้วยสารไม่ออกฤทธิ์อื่นซึ่งอาจเป็นสาเหตุของการแพ้หรือปัญหาอื่นได้ ให้ปรึกษาเภสัชกรสำหรับข้อมูลเพิ่มเติม
- ก่อนการใช้ยา Valacyclovir ให้แจ้งแพทย์หรือเภสัชกรทราบเกี่ยวกับประวัติทางการแพทย์ของคุณ โดยเฉพาะถ้าคุณเป็นโรคไต
- ยา Valacyclovir อาจทำให้มีอาการเวียนศีรษะ เครื่องดื่มแอลกอฮอล์จะทำให้คุณมีอาการวิงเวียนศีรษะได้มากขึ้น ห้ามขับรถ ทำงานเกี่ยวกับเครื่องจักร หรือทำกิจกรรมใดๆ ที่ต้องอาศัยการตื่นตัว จนกว่าคุณจะทำกิจกรรมดังกล่าวได้อย่างปลอดภัย และแนะนำให้จำกัดการดื่มแอลกอฮอล์
- ก่อนเข้ารับการผ่าตัด ให้แจ้งแพทย์หรือทันตแพทย์ทราบเกี่ยวกับรายการยา อาหารเสริม และสมุนไพรทุกชนิดที่กำลังใช้อยู่
- ระหว่างการใช้ยานี้ ห้ามฉีดวัคซีนบางชนิด เช่น วัคซีนอีสุกอีใส (Varicella virus) หากยังไม่ได้รับคำยินยอมจากแพทย์
- ผู้สูงอายุมีโอกาสเกิดผลข้างเคียงจากยานี้มากขึ้น โดยเฉพาะปัญหาที่ไต (เช่น มีการเปลี่ยนแปลงของปริมาณปัสสาวะ) และการเปลี่ยนแปลงของจิตใจ อารมณ์ (เช่น สับสน กระสับกระส่าย)
- เนื่องจากแผลพุพองที่เกิดขึ้นสามารถติดต่อไปยังผู้อื่นได้ จึงให้หลีกเลี่ยงการสัมผัสกับผู้อื่น เช่น การจูบ ระหว่างที่มีแผลจนกว่าแผลจะหายสนิท และหลีกเลี่ยงการสัมผัสกับแผลนั้น หากเผลอนำมือไปสัมผัสแผล ให้ล้างมือด้วยสบู่และน้ำให้สะอาด
- ยา Valacyclovir ไม่ป้องกันการแพร่กระจายของโรคเริม เพื่อลดโอกาสในการแพร่เชื้อเริมไปยังคู่ของคุณ คุณต้องงดเว้นการมีเพศสัมพันธ์ระหว่างที่มีอาการของโรคเริม คุณสามารถแพร่เชื้อเริมที่อวัยวะเพศไปยังคู่ของคุณได้แม้ว่าคุณจะไม่มีอาการก็ตาม เพราะฉะนั้นต้องใช้ถุงยางอนามัยทุกครั้งขณะมีเพศสัมพันธ์เพื่อป้องกันการติดต่อของโรค ปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรสำหรับข้อมูลเพิ่มเติม
- ระหว่างการตั้งครรภ์ ยานี้ควรใช้เมื่อพิจารณาแล้วว่ามีความจำเป็นจริงๆ โปรดปรึกษาแพทย์เกี่ยวกับความเสี่ยงและประโยชน์ของการใช้ยานี้ระหว่างการตั้งครรภ์
- ยา Valacyclovir ผ่านเข้าสู่น้ำนมได้ อย่างไรก็ตามยานี้มีโอกาสน้อยที่จะเป็นอันตรายต่อทารก ดังนั้นให้ปรึกษาแพทย์ก่อนการให้นมบุตร
การใช้ยา Valacyclovir ร่วมกับยาอื่น
การเกิดปฏิกิริยาระหว่างยา (Drug interactions) อาจเปลี่ยนแปลงการออกฤทธิ์ของยาหรือเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดผลข้างเคียงร้ายแรง ข้อมูลที่ระบุนี้ไม่ได้ครอบคลุมการเกิดปฏิกิริยาระหว่างยาที่อาจเกิดขึ้นได้ทั้งหมด ดังนั้นคุณต้องแจ้งแพทย์และเภสัชกรทราบทุกครั้งว่าคุณกำลังรับประทานยา อาหารเสริม สมุนไพร ใดอยู่ในขณะนี้ อย่าเริ่มยา หยุดยา หรือเปลี่ยนแปลงขนาดยาต่างๆ เอง โดยไม่ได้ปรึกษาแพทย์
รายการยาที่อาจเกิดปฏิกิริยากับยา Valacyclovir
- ยาที่อาจก่อให้เกิดปัญหาที่ไตได้ เช่น
- ยาต้านการอักเสบที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ (NSAIDs) เช่น Ibuprofen, Naproxen
- Foscarnet
- Tizanidine
- Immune globulin IV (IGIV)
ยา Valacyclovir คล้ายกับยา Acyclovir อย่างมาก ดังนั้นห้ามใช้ยาที่มีส่วนประกอบของ Acyclovir ขณะกำลังใช้ยา Valacyclovir
การได้รับยา Valacyclovir เกินขนาด
หากมีใครก็ตามที่ได้รับยา Valacyclovir เกินขนาด จนทำให้เกิดอาการที่ร้ายแรง เช่น หมดสติ หรือหายใจลำบาก ให้รีบเรียกรถพยาบาลทันที โทร 1669
อาการของการได้รับยาเกินขนาดอาจได้แก่ ปริมาณปัสสาวะเปลี่ยนแปลงไป อ่อนเพลียอย่างมาก อารมณ์/สภาพจิตใจเปลี่ยนแปลงไป หมดสติ มีอาการชัก
หากลืมรับประทานยา Valacyclovir
ถ้าลืมรับประทานยา ให้รับประทานทันทีที่นึกขึ้นได้ แต่ถ้านึกได้เมื่อใกล้กับเวลาของมื้อถัดไปแล้ว ให้ข้ามมื้อที่ลืมไป และรับประทานมื้อถัดไปตามปกติ โดยไม่ต้องเพิ่มขนาดยาเป็น 2 เท่า
การเก็บรักษายา Valacyclovir
เก็บรักษายาที่อุณหภูมิห้อง ห่างจากแสงแดดและความชื้น ไม่เก็บยาในห้องน้ำ เก็บยาทุกชนิดให้ห่างจากมือเด็กและสัตว์เลี้ยง
ไม่เทยานี้ทิ้งในห้องน้ำหรือในท่อระบายน้ำ ให้ทิ้งผลิตภัณฑ์ยานี้อย่างเหมาะสมเมื่อยาหมดอายุหรือเมื่อไม่จำเป็นต้องใช้ยานี้อีก
