ยา เมโรพีเนม (meropenem) เป็นยาปฏิชีวนะในกลุ่ม carbapenem ใช้ในการรักษาการติดเชื้อแบคทีเรียที่รุนแรงและซับซ้อน ยาผงสำหรับฉีด ประกอบด้วยเมโรพีเนม ขนาด 500 และขนาด 1000 มิลลิกรัม
สารบัญ
สรรพคุณของยา Meropenem
- รักษาการติดเชื้อแบคทีเรียรุนแรง เช่น การติดเชื้อในระบบประสาทส่วนกลาง, การติดเชื้อในช่องท้อง, การติดเชื้อในปอดและทางเดินหายใจ, การติดเชื้อในระบบปัสสาวะ และ การติดเชื้อในผิวหนังและเนื้อเยื่ออ่อน
- ใช้ในผู้ป่วยที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่อง เช่น ผู้ป่วยที่ได้รับการรักษาด้วยยาเคมีบำบัด ผู้ป่วย HIV/AIDS
กลไกการออกฤทธิ์ของยา Meropenem
เมโรพีเนม เป็นยาในกลุ่มคาร์บาพีเนม (carbapenem) มีฤทธิ์ยับยั้งการสังคราะห์ผนังเซลล์ โดยตัวยาจะเข้าไปในผนังเซลล์ในแบคทีเรียกลุ่มแกรมบวก และแบคทีเรียกลุ่มแกรมลบ เพื่อจับกับ penicillin-binding protein (PBPs) โดยสามารถจับกับ PBPs 2, 3 และ 4 ของ E.coli และ P. aeruginosaและ PBPs 1, 2 และ 4 ของเชื้อ S.aureusความเข้มข้นของยาที่มีประสิทธิผลในการฆ่าเชื้อแบคทีเรียจะสูงกว่าประสิทธิผลในการยับยั้งเชื้อแบคที่เรียที่ 1 ถึง 2 เท่า
ข้อบ่งใช้ยา Meropenem
ยาเมโรพีเนม ชนิดยาฉีดเข้าหลอดเลือดดำ มีข้อบ่งใช้ คือ
- รักษาการติดเชื้อภายในช่องท้อง
ขนาดการใช้ยาในผู้ใหญ่ 1000 มิลลิกรัมทุก 8 ชั่วโมงโดยให้ยาผ่านหลอดเลือดดำประมาณ 3 ถึง 5 นาที หรือค่อยให้แบบ infusion ประมาณ 15 ถึง 30 นาที - การติดเชื้อที่ผิวหนัง
ขนาดการใช้ยาในผู้ใหญ่ 500 มิลลิกรัม ทุก 8 ชั่วโมงโดยให้ยาผ่านหลอดเลือดดำประมาณ 3 ถึง 5 นาที หรือค่อยให้แบบ infusion ประมาณ 15 ถึง 30 นาที - ซิสติกไฟโบรซิส (cystic fibrosis) และเยื่อหุ้มสมองอักเสบ
ขนาดการใช้ยาในผู้ใหญ่ 2000 มิลลิกรัม ทุก 8 ชั่วโมงโดยให้ยาแบบ infusion ประมาณ 15 ถึง 30 นาที - รักษาการติดเชื้อ ขนาดการใช้ยาในผู้ใหญ่ 500-1000 มิลลิกรัมทุก 8 ชั่วโมงโดยให้ยาผ่านหลอดเลือดดำประมาณ 3 ถึง 5 นาที หรือค่อยให้แบบ infusion ประมาณ 15 ถึง 30 นาที
ข้อบ่งใช้สำหรับปอดบวมชนิดได้รับเชื้อจากโรงพยาบาล (Hospital-acquired pneumonia) ขนาดการใช้ยาในผู้ใหญ่ 1000 มิลลิกรัม ทุก 8 ชั่วโมงเป็นเวลา 7 วัน อาจให้ยาในรูปแบบ infusion
ข้อควรระวังของการใช้ยา Meropenem
- ไม่ใช้ยาผู้ป่วยที่แพ้ยานี้ หรือมีการแพ้ยาในกลุ่มคาร์บาพีเนม (carbapenem)
- ไม่ใช้ยาในผู้ป่วยที่มีประวัติแพ้ยาบีต้า-แลคแตม (beta-lactam) ได้แก่ เพนนิซิลลิน (penicillin) เซฟาโลสปอริน (cephalosporin)
- ระวังการใช้ยาผู้ป่วยโรคระบบประสาทส่วนกลาง ได้แก่ รอยโรคในสมอง มีประวัติการชัก
- ไม่แนะนำให้ใช้ยาในการรักษาการติดเชื้อ MRSA
- ระวังการใช้ยาในผู้ป่วยโรคไต
- ระวังการใช้ยาในสตรีมีครรภ์ และสตรีให้นมบุตร
ผลข้างเคียงอันไม่พึงประสงค์จากการใช้ยา Meropenem
ยา Meropenem อาจก่อให้เกิดผลข้างเคียงได้ดังนี้
- ต่อระบบทางเดินอาหาร ได้แก่ ท้องเสีย คลื่นไส้ อาเจียน ท้องผูก
- ปวดบริเวณที่ฉีด
- อาการแสบเส้น
- เกิดพิษเนื้อตายบริเวณผิวหนัง
- ปวดศีรษะ
- ภาวะโลหิตจางจากเม็ดเลือดแดงแตก
- ผื่นแดง
- ติดเชื้อ
- ช็อก
- ติดเชื้อแคนดิดาในช่องปาก
- อาการชัก
- การแพ้ยา
- ท้องเสียที่เกี่ยวข้องกับการติดเชื้อ Clostridium difficile (CDAD)
ทั้งนี้หากเกิดผลข้างเคียงที่รุนแรง ได้แก่ การแพ้ยา อาการท้องเสียที่เกี่ยวข้องกับการติดเชื้อClostridium difficile (CDAD)
ข้อมูลการใช้ยา Meropenem ในสตรีมีครรภ์และสตรีให้นมบุตร
สำหรับการใช้ยาในสตรีมีครรภ์ ตัวยาจัดอยู่ในกลุ่ม category B คือยาค่อนข้างมีความปลอดภัยในการใช้ยาในสตรีมีครรภ์
ประเภทของยาตามองค์การอาหารและยา ประเทศไทย
ยาจัดอยู่ในกลุ่มยาอันตราย จำหน่ายเฉพาะในร้านขายยาแผนปัจจุบันที่มีเภสัชกรชั้นหนึ่งเป็นผู้จ่ายยาเท่านั้น
ข้อมูลการเก็บรักษา Meropenem
- ควรเก็บรักษายาที่ยังไม่ได้ผสมน้ำที่อุณหภูมิ 20 ถึง 25 องศาเซลเซียส
- สำหรับยาที่ผสมน้ำแล้วสามารถเก็บได้นาน 2 ชั่วโมงที่อุณหภูมิ 15 ถึง 25 องศาเซลเซียส และสามารถเก็บไว้ได้นาน 12 ชั่วโมงที่อุณหภูมิ 4 องศาเซลเซียสเก็บยาให้พ้นจากแสงแดด
