โรคไข้หวัดใหญ่ (Influenza) เป็นอีกตัวการสำคัญที่ทำให้คนไทยเจ็บป่วยได้บ่อยที่สุดอีกโรคหนึ่ง การฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่จึงเป็นสิ่งที่ทุกคนควรเข้ารับบริการให้ครบถ้วนและสม่ำเสมอทุกปี เพื่อเพิ่มภูมิคุ้มกันร่างกายสำหรับป้องกันโอกาสการเกิดโรคนี้กับตนเองและอาจส่งต่อเชื้อไปถึงคนใกล้ชิดด้วย
เลือกหัวข้อเกี่ยวกับวัคซีนไข้หวัดใหญ่ที่นี่
ไข้หวัดใหญ่มีกี่สายพันธุ์
เชื้อไวรัสที่เป็นตัวการทำให้เกิดโรคไข้หวัดใหญ่ได้มากที่สุดแบ่งออกได้ 2 สายพันธุ์ ได้แก่ สายพันธุ์ A และ สายพันธุ์ B ซึ่งทั้ง 2 สายพันธุ์นี้ก็จะมีตระกูลของเชื้อไวรัสที่เป็นตัวการทำให้เกิดโรคไข้หวัดใหญ่ได้บ่อยๆ สายพันธุ์ละ 2 ตระกูล ได้แก่
- สายพันธุ์ A ตระกูล H1N1
- สายพันธุ์ A ตระกูล H3N2
- สายพันธุ์ B ตระกูล Yamagata
- สายพันธุ์ B ตระกูล Victoria
รายการเชื้อไวรัสทั้ง 4 รายการนี้ จัดเป็นเชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่ตัวหลักที่มักทำให้มนุษย์ป่วยเป็นโรคไข้หวัดใหญ่ได้บ่อยที่สุด
แต่ทั้งนี้ในทุกๆ ปี เชื้อไวรัสก่อโรคไข้หวัดใหญ่ก็จะมีการเปลี่ยนแปลงและพัฒนาสายพันธุ์ของตัวมันเองอยู่เรื่อยๆ จึงส่งผลให้วัคซีนไข้หวัดใหญ่ในแต่ละปีต้องมีการปรับสูตรวัคซีนอยู่เป็นประจำ เพื่อให้ภูมิคุ้มกันร่างกายได้ตามทันการพัฒนาสายพันธุ์ของเชื้อไวรัสชนิดนี้อยู่เสมอ
วัคซีนไข้หวัดใหญ่มีกี่แบบ
วัคซีนไข้หวัดใหญ่แบ่งออกได้ 2 รูปแบบ ได้แก่
- วัคซีนไข้หวัดใหญ่ 3 สายพันธุ์ สามารถป้องกันเชื้อไวรัสสายพันธุ์ A ได้ 2 ตระกูล และเชื้อไวรัสสายพันธุ์ B ได้ 1 ตระกูล
- วัคซีนไข้หวัดใหญ่ 4 สายพันธุ์ สามารถป้องกันเชื้อไวรัสสายพันธุ์ A ได้ 2 ตระกูล และเชื้อไวรัสสายพันธุ์ B ได้ 2 ตระกูล
ส่วนมากทุกสถานพยาบาลจะแนะนำให้ผู้เข้ารับบริการทุกท่านฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่แบบ 4 สายพันธุ์ เพราะเป็นรูปแบบวัคซีนที่มีความครอบคลุมต่อการเสริมภูมิคุ้มกันมากที่สุด
วัคซีนไข้หวัดใหญ่ฉีดบ่อยแค่ไหน? ทำไมต้องฉีดทุกปี?
เราทุกคนต้องฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ทุก 1 ปีอย่างสม่ำเสมอ เพราะระดับภูมิคุ้มกันที่เพิ่มขึ้นจากวัคซีนไข้หวัดใหญ่จะมีประสิทธิภาพอยู่ได้ประมาณ 1 ปี หลังจากนั้นภูมิคุ้มกันก็จะค่อยๆ ลดต่ำลง นอกจากนี้ในทุกปี วัคซีนไข้หวัดใหญ่จะมีการพัฒนาสูตรวัคซีนให้เป็นไปตามการเปลี่ยนแปลงของเชื้อไวรัสที่จะเกิดขึ้นทุกปีอยู่เสมอด้วย
เราจึงจะสังเกตได้ว่า ชื่อสูตรวัคซีนไข้หวัดใหญ่ที่ให้บริการในแต่ละสถานพยาบาล จะมีการเปลี่ยนแปลงเลขปีต่อท้ายอยู่เสมอในแต่ละปี เช่น วัคซีนในปี 2564 ก็มีชื่อว่า “วัคซีนไข้หวัดใหญ่ 2021 หรือวัคซีนไข้หวัดใหญ่ 2564” ในปีถัดมาก็จะเป็น “วัคซีนไข้หวัดใหญ่ 2022 หรือวัคซีนไข้หวัดใหญ่ 2565” เพื่อเป็นสัญลักษณ์บอกถึงสูตรวัคซีนที่มีการพัฒนาแบบปีต่อปี และมีสารประกอบที่ไม่เหมือนกัน
ใครควรฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่
ประชาชนทั่วไปทุกคนควรฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่อย่างสม่ำเสมอ โดยเฉพาะอย่างยิ่งใน 7 กลุ่มคนดังต่อไปนี้
- เด็กอายุ 6 เดือนขึ้นไปจนถึง 2 ปี
- ผู้สูงอายุที่อายุมากกว่า 65 ปี
- หญิงตั้งครรภ์ที่อายุครรภ์ 4 เดือนขึ้นไป
- ผู้ป่วยโรคเรื้อรัง เช่น โรคหัวใจ โรคปอด โรคเบาหวาน โรคตับ โรคไต โรคหอบหืด โรคหลอดเลือดสมอง โรคมะเร็ง
- ผู้ป่วยโรคเกี่ยวกับภูมิคุ้มกันร่างกาย รวมถึงผู้ที่ติดเชื้อไวรัส HIV
- ผู้ที่มีภาวะอ้วน
- ผู้ที่มีภาวะหรือโรคเกี่ยวกับสมองซึ่งไม่สามารถช่วยเหลือตัวเองได้
ใครไม่ควรฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่
ผู้ที่ยังมีสุขภาพไม่พร้อมต่อการรับสารวัคซีนเข้าร่างกาย ควรเลื่อนการฉีดวัคซีนออกไปก่อนจนกว่าจะปรึกษาแพทย์แล้วแพทย์ประเมินให้สามารถฉีดวัคซีนได้ เช่น
- เด็กทารกที่อายุน้อยกว่า 6 เดือน
- ผู้ที่มีประวัติแพ้อาหารประเภทไข่หรือไก่ เพราะวัคซีนไข้หวัดใหญ่มีสารโปรตีนจากไข่ไก่ประกอบอยู่ด้วย
- ผู้ที่มีประวัติเคยแพ้วัคซีนมาก่อน
- ผู้ที่กำลังมีไข้ หรือกำลังเจ็บป่วย
- ผู้ที่มีโรคประจำตัวอยู่ในระดับที่ยังควบคุมอาการไม่ได้ หรืออาการเพิ่งกำเริบ
วัคซีนไข้หวัดใหญ่ฉีดได้ตอนอายุเท่าไร?
การฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่สามารถเริ่มต้นฉีดได้เมื่อผู้ฉีดอายุได้ 6 เดือนขึ้นไป โดยจะต้องเป็นผู้ที่มีสุขภาพแข็งแรง หากมีโรคประจำตัวหรืออาการผิดปกติของสุขภาพ ควรปรึกษาแพทย์ก่อนฉีดวัคซีน
วัคซีนไข้หวัดใหญ่ฉีดร่วมกับวัคซีนอื่นได้ไหม?
วัคซีนไข้หวัดใหญ่ที่ให้บริการในประเทศไทยเป็นวัคซีนที่ผลิตจากเชื้อไวรัสที่ตายแล้ว จึงสามารถฉีดร่วมกับวัคซีนตัวอื่นได้ แต่อาจต้องฉีดที่แขนคนละข้าง ร่วมกับให้แพทย์เป็นผู้ประเมินความเหมาะสมของวัคซีนที่จะฉีดร่วมกับวัคซีนไข้หวัดใหญ่ในครั้งเดียวกันเสียก่อน
การเตรียมตัวก่อนฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่
ก่อนฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ ผู้เข้ารับบริการต้องมีการเตรียมล่วงหน้าอยู่เล็กน้อย เช่น
- พักผ่อนให้เพียงพอ
- จดบันทึกวันเดือนปีที่ฉีดวัคซีนเอาไว้ เพื่อจะได้กะช่วงเวลาในการฉีดวัคซีนปีถัดไปได้ถูกต้อง
- หากในช่วงกลางคืนหรือเช้าวันไปฉีดวัคซีนเกิดอาการเจ็บป่วย เช่น มีไข้ ครั่นเนื้อครั่นตัว โรคประจำตัวกำเริบ ก็ควรเลื่อนนัดการฉีดวัคซีนออกไปก่อน
ขั้นตอนการฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่
การฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่มีกระบวนการที่ใช้เวลาไม่นาน ส่วนมากเริ่มต้นจากการชั่งน้ำหนัก วัดส่วนสูง และวัดความดันโลหิตเสียก่อน จากนั้นแพทย์หรือพยาบาลทำความสะอาดผิวตำแหน่งที่ฉีดวัคซีนให้ แล้วฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ลงไปที่ผิว จากนั้นปิดผิวส่วนที่ฉีดวัคซีนด้วยพลาสเตอร์หรือสำลี
เมื่อฉีดวัคซีนเสร็จแล้ว ทางสถานพยาบาลจะให้ผู้ที่ฉีดวัคซีนเฝ้าดูอาการที่สถานพยาบาลต่ออีกประมาณ 30 นาที เพื่อให้แน่ใจว่าไม่มีอาการข้างเคียงเกิดขึ้น จากนั้นจึงสามารถเดินทางกลับบ้านได้
อาการข้างเคียงหลังฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่
หลังฉีดวัคซีนผู้เข้ารับบริการอาจเผชิญกับอาการไม่พึงประสงค์ได้บ้าง เช่น ปวดศีรษะ มีไข้ต่ำ ปวดเมื่อยตามตัว ผิวบวมแดงบริเวณที่ฉีดวัคซีน แต่ผ่านไป 1-3 วัน อาการก็จะค่อยๆ ดีขึ้น
การดูแลตนเองหลังฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่
โดยทั่วไปหลังฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่เสร็จแล้ว ผู้เข้ารับบริการก็สามารถกลับไปใช้ชีวิตประจำวันได้ตามปกติทันที แต่ทางที่ดีในคืนแรกหลังฉีดวัคซีนควรพักผ่อนให้มากๆ เพราะส่วนมากอาการข้างเคียงหลังฉีดวัคซีนจะแสดงออกมาในช่วงเวลานี้
หากรู้สึกปวดเมื่อยตามตัว มีไข้ หรือ ผิวส่วนที่ฉีดวัคซีนบวมแดง ก็สามารถประคบเย็นและกินยาพาราเซตามอลบรรเทาอาการได้
ฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่แล้วไม่เป็นไข้หวัดใหญ่แน่นอนไหม?
การฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ไม่อาจช่วยป้องกันโอกาสเกิดโรคไข้หวัดใหญ่ได้ 100% แต่สามารถช่วยลดโอกาสเกิดโรคนี้ให้น้อยลงได้ และหากผู้ฉีดเกิดติดเชื้อไวรัสและป่วยเป็นไข้หวัดใหญ่ วัคซีนจะช่วยบรรเทาอาการของโรคไม่ให้รุนแรงได้
การฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่มีกระบวนการดำเนินการที่ง่ายๆ แต่สามารถช่วยป้องกันโอกาสเกิดโรคไข้หวัดใหญ่ให้เราได้ตลอดทั้งปี รวมถึงมีค่าใช้จ่ายที่ไม่ได้แพงมากนัก โดยเฉลี่ยอยู่ที่ประมาณ 700-1,500 บาท
ดังนั้นกลุ่มผู้ที่รักสุขภาพทุกท่านจึงไม่ควรพลาดที่จะเดินทางไปฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ทุกปี รวมถึงอย่าลืมชักชวนคนที่คุณรักไปฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่พร้อมๆ กันด้วย
เช็กราคาแพ็กเกจฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ ผ่านแพ็กเกจเพื่อสุขภาพจากเว็บไซต์ HDmall.co.th หรือสอบถามแพ็กเกจฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ที่สถานพยาบาลที่คุณสะดวกเดินทางไปใช้บริการผ่านทางไลน์ @hdcoth
บทความที่เกี่ยวข้อง
- ผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นได้จากการฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ และวิธีบรรเทาอาการ
- วัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่ ฉีดกี่เข็ม?
- รวมรีวิวฉีดวัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่ ประสบการณ์จริงจาก HDreview
- รวม 15 คำถามที่พบบ่อย เกี่ยวกับการฉีดวัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่ ตอบคำถามโดยแพทย์
- รีวิวพาลูกไปฉีดวัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่ ที่ โรงพยาบาลนวมินทร์ 9
ที่มาของข้อมูล
ปิด
ปิด
- โรงพยาบาลพญาไท, ทำไมเราต้องฉีดวัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่ แล้วจำเป็นต้องฉีดทุกปีหรือไม่? (https://www.phyathai.com/article_detail/2118/th/ทำไมเราต้องฉีดวัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่_แล้วจำเป็นต้องฉีดทุกปีหรือไม่??branch=PYT1), 15 มิถุนายน 2565.
- โรงพยาบาลศิริราช ปิยมหาราชการุณย์, วัคซีนไข้หวัดใหญ่ ป้องกันได้จริงหรือ? (https://www.siphhospital.com/th/news/article/share/influenza-vaccine), 15 มิถุนายน 2565.
- สำนักสารนิเทศ สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข, สธ. รณรงค์ฉีดวัคซีนป้องกันโรคไข้หวัดใหญ่ฟรี ให้แก่ประชาชน 7 กลุ่มเสี่ยง (https://pr.moph.go.th/?url=pr/detail/2/02/173529), 15 มิถุนายน 2565.
