กินเค็ม ดื่มหนักมากไป ระวังภัยเงียบเป็น “ความดันโลหิตสูง”

“อย่าเครียดมาก เดี๋ยวความดันขึ้น” เชื่อว่าหลายคนน่าจะเคยได้ยินประโยคนี้บ่อยๆ จากคนรอบตัว แต่อาจจะยังไม่รู้ที่มาหรือความหมายที่แท้จริง จึงสงสัยว่าโรคนี้มีสาเหตุมาจากอะไร ความดันเลือดต้องอยู่ในเกณฑ์เท่าไรจึงจะเรียกว่าเป็นโรคความดันโลหิตสูง แล้วถ้าไม่อยากเป็นโรคนี้ เรามีความวิธีป้องกันได้อย่างไรบ้าง สำรวจข้อมูลที่คุณจำเป็นต้องรู้เกี่ยวกับโรคความดันโลหิตสูงได้ผ่านบทความนี้

เลือกหัวข้อที่สนใจได้ที่นี่

ขยาย

ปิด

โรคความดันโลหิตสูงคืออะไร?
ความดันโลหิตปกติอยู่ที่เท่าไร?
อาการของโรคความดันโลหิตสูง
ภาวะแทรกซ้อนของโรคความดันโลหิตสูง
สาเหตุของโรคความดันโลหิตสูง
การวินิจฉัยโรคความดันโลหิตสูง
หากเป็นโรคความดันโลหิตสูงปฏิบัติตัวอย่างไร?
การป้องกันโรคความดันโลหิตสูง

โรคความดันโลหิตสูงคืออะไร?

โรคความดันโลหิต (Hypertension) คือ โรคที่เกิดขึ้นเมื่อร่างกายมีระดับความดันโลหิตภายในหลอดเลือดสูงเกินกว่าเกณฑ์ที่เหมาะสม ซึ่งอาจนำไปสู่การเกิดภาวะแทรกซ้อนที่เป็นอันตรายถึงชีวิต หรือโรคประจำตัวที่รุนแรงในภายหลังได้

โรคความดันโลหิตสูงสามารถแบ่งออกได้ 2 ชนิด ได้แก่

โรคความดันโลหิตสูงชนิดไม่ทราบสาเหตุ (Primary Hypertension) เป็นชนิดของโรคความดันโลหิตสูงที่พบได้บ่อยเกินครึ่งของผู้ป่วยโรคนี้ และไม่สามารถจำแนกหาสาเหตุได้แน่ชัด
โรคความดันโลหิตสูงชนิดทราบสาเหตุ (Secondary Hypertension) เป็นชนิดของโรคความดันโลหิตสูงที่มักเป็นผลกระทบมาจากโรคประจำตัวเดิมของผ้ป่วย หรือการใช้ยาบางชนิด พฤติกรรมการกินอาหารที่ไม่เหมาะสม หรือการเสพติดสุราเรื้อรัง จนทำให้เกิดโรคความดันโลหิตสูง

ความดันโลหิตปกติอยู่ที่เท่าไร?

การอ่านค่าความดันโลหิตจะแบ่งออกเป็น 2 ตัวเลขด้วยกัน มีหน่วยเป็นมิลลิเมตรปรอท (mmHg) ได้แก่

เลขความดันตัวบน หรือเลขค่าความดัน Systolic Blood Pressure เป็นค่าความดันในหลอดเลือดระหว่างหัวใจบีบตัว มีเกณฑ์ระดับที่ปกติอยู่ที่ 120 mmHg
เลขความดันตัวล่าง หรือเลขค่าความดัน Diastolic Blood Pressure เป็นค่าความดันในหลอดเลือดระหว่างหัวใจคลายตัว มีเกณฑ์ระดับปกติอยู่ที่ 80 mmHg

วิธีการอ่านค่าความดันโลหิตทั่วไปจะใช้วิธีอ่านเลขความดันตัวบน/เลขความดันตัวล่าง ดังนั้นสำหรับค่าความดันโลหิตในระดับปกติของกลุ่มคนทั่วไป คือ 120/80 mmHg

หากตรวจวัดความดันโลหิต แล้วเลขความดันตัวบนเกินกว่า 120-129 mmHg หรือเลขความดันตัวล่างเกินกว่า 80-89 mmHg หรือเกินกว่าเกณฑ์ตัวเลขนี้ทั้งคู่ ก็จัดว่าผู้ตรวจเข้าข่ายมีความดันโลหิตสูงกว่าเกณฑ์ปกติ

อาการของโรคความดันโลหิตสูง

โรคความดันโลหิตสูงอาจไม่แสดงอาการใดๆ ในผู้ป่วยบางราย และทำให้ผู้ป่วยไม่รู้ตัวว่าความดันโลหิตกำลังสูงนอกเสียจากได้ลองตรวจวัดความดันกับสถานพยาบาล

ขณะเดียวกัน ผู้ป่วยความดันโลหิตหลายรายก็มักมีอาการเจ็บป่วยบางอย่างขึ้นมาเมื่อระดับความดันโลหิตสูงขึ้น เช่น

เวียนศีรษะ
ปวดศีรษะ
เลือดกำเดาไหล
การมองเห็นพร่าเบลอ
หายใจเข้าออกไม่สะดวก
เจ็บแน่นหน้าอก
ปัสสาวะเป็นเลือด
อ่อนเพลีย
ปวดเมื่อยตามตัว
นอนไม่หลับ
มือเท้าชา

ภาวะแทรกซ้อนของโรคความดันโลหิตสูง

โรคความดันโลหิตสูงสามารถนำไปสู่การเกิดภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรงและโรคประจำตัวที่เป็นอันตรายได้มากมาย เช่น

โรคหลอดเลือดหัวใจตีบ
โรคหัวใจเต้นผิดจังหวะ
โรคสมองเสื่อม
ภาวะจอประสาทตาเสื่อม
ภาวะเลือดออกในสมอง
ภาวะกล้ามเนื้อหัวใจหนา
ภาวะหัวใจล้มเหลว
ภาวะหลอดเลือดแดงใหญ่ตับ
โรคหลอดเลือดในดวงตาหนา
อัมพฤกษ์
อัมพาต
ผิวแห้ง
อาการปากเบี้ยว
โรคไตเรื้อรัง
โรคเกี่ยวกับต่อมไทรอยด์

สาเหตุของโรคความดันโลหิตสูง

โรคประจำตัวบางชนิด เช่น โรคเบาหวาน ภาวะอ้วน ภาวะเนื้องอกในต่อมหมวกไต ภาวะเกี่ยวกับต่อมไทรอยด์ กลุ่มอาการคุชชิง ภาวะหยุดหายใจขณะนอนหลับ
การตั้งครรภ์
เชื้อชาติ โดยผู้ที่มีเชื้อสายแอฟริกัน-อเมริกา มักจะมีความเสี่ยงโรคความดันโหลิตสูงมากกว่า
พันธุกรรม ผู้ที่มีผู้ใกล้ชิดทางสายเลือดเคยเป็นผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงมาก่อน มักจะมีความเสี่ยงเป็นโรคความดันโลหิตด้วยเช่นกัน
ช่วงอายุ โดยโรคนี้มักพบได้ในผู้สูงอายุที่อายุประมาณ 64-65 ปีมากกว่า
เพศ โดยมักพบในกลุ่มเพศหญิงมากกว่า
พฤติกรรมเสพติดเครื่องดื่มแอลกอฮอล์และสูบบุหรี่เป็นประจำ
พฤติกรรมการบริโภคอาหารที่ไม่เหมาะสม เช่น กินอาหารที่มีรสเค็ม มีโซเดียมหรือเกลือสูง
ภาวะความเครียดจัด

การวินิจฉัยโรคความดันโลหิตสูง

การวินิจฉัยโรคความดันโลหิตสูงจะกระทำผ่านการซักประวัติสุขภาพโดยแพทย์ ร่วมกับตรวจวัดระดับความดันโลหิต ในบางสถานพยาบาลอาจแนะนำให้ผู้เข้ารับบริการรับการตรวจอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับระบบไหลเวียนเลือดด้วย เช่น ตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ เจาะเก็บตัวอย่างเลือด ตรวจปัสสาวะ

หากเป็นโรคความดันโลหิตสูงปฏิบัติตัวอย่างไร?

หากได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคความดันโลหิต ผู้ป่วยจะต้องปรับเปลี่ยนพฤติกรรมหลายส่วน เพื่อรักษาระดับความดันโลหิตไม่ให้สูงจนเกินไปจนเป็นอันตรายต่อสุขภาพ ผ่านการปฏิบัติตามคำแนะนำดังต่อไปนี้

งดสูบบุหรี่ รวมถึงงดบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ หรือดื่มให้น้อยที่สุด
รักษาน้ำหนักตัวให้อยู่ในเกณฑ์เหมาะสม หากน้ำหนักเกินเกณฑ์ จำเป็นต้องลดน้ำหนัก
หมั่นออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ อย่างน้อยสัปดาห์ละ 5 วัน วันละประมาณ 30 นาที
หลีกเลี่ยงการกินอาหารที่มีไขมัน คอเลสเตอรอล เกลือ ผงชูรส หรือโซเดียมสูง รวมถึงอาหารที่มีรสเค็มจัด
กินอาหารที่มีผักผลไม้ซึ่งมีกากใยที่มีประโยชน์เป็นประจำ
หมั่นตรวจวัดความดันโลหิตอยู่เรื่อยๆ โดยควรซื้อที่วัดความดันโลหิตมาไว้ที่บ้านด้วย
หากมียาประจำตัว ให้แจ้งแพทย์หรือเภสัชกรเกี่ยวกับโรคความดันโลหิตให้ทราบก่อนจ่ายยา หรือให้แพทย์ดูรายชื่อยาในระหว่างทำการรักษาโรคความดันโลหิต เนื่องจากยาบางชนิดอาจมีส่วนทำให้ระดับความดันโลหิตสูงขึ้นได้
เดินทางไปตรวจสุขภาพกับแพทย์เป็นประจำ

การป้องกันโรคความดันโลหิตสูง

ระมัดระวังการกินอาหารกลุ่มที่มีโซเดียมสูง มีเกลือสูง โดยควรกินในปริมาณที่พอเหมาะเท่านั้น
ระมัดระวังการกินอาหารที่มีไขมันสูง มีรสหวานจัด
งดสูบบุหรี่และงดบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ หรือควรบริโภคแต่น้อยที่สุด
ออกกำลังกายเป็นประจำ
กินอาหารกลุ่มผักผลไม้เป็นประจำ
หมั่นไปตรวจสุขภาพเป็นประจำทุกปี
หากมีประวัติคนในครอบครัวเป็นโรคความดันโลหิตสูง ควรตรวจวัดความดันโลหิตทุก 1-2 ปีอย่างสม่ำเสมอ ถึงแม้จะยังไม่มีอาการแสดงของโรคนี้เกิดขึ้นก็ตาม

โรคความดันโลหิตสูงเป็นอีกภัยเงียบที่ทุกคนจะนิ่งนอนใจไม่ได้ เนื่องจากมักไม่มีอาการ หรือมีอาการทับซ้อนกับอาการเจ็บป่วยเล็กๆ น้อยๆ บางอย่างที่หลายคนอาจเคยชินอยู่แล้ว

ดังนั้นเราทุกคนจึงควรดูแลสุขภาพของตนเองอย่างระมัดระวังตั้งแต่วันนี้ หรือหากมีอาการ ประวัติสุขภาพเข้าข่ายเป็นโรคความดันโลหิตสูง ก็ควรเดินทางไปตรวจสุขภาพและปรึกษาแพทย์เพื่อหาทางป้องกันเชิงรุกตั้งแต่เนิ่นๆ

เช็กราคาแพ็กเกจตรวจสุขภาพ แพ็กเกจตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ และแพ็กเกจตรวจโรคอื่นๆ ที่คุณสนใจผ่านทางแพ็กเกจสุขภาพบนหน้าเว็บไซต์ HDmall.co.th หรือแอดไลน์เพื่อสอบถามข้อมูลได้ที่ไอดีไลน์ @hdcoth

บทความที่เกี่ยวข้อง

ที่มาของข้อมูล

ขยาย

ปิด

Adam Felman, Everything you need to know about hypertension (high blood pressure) (https://www.medicalnewstoday.com/articles/150109), 5 December 2022.
Center for Disease Control and Prevention, High Blood Pressure Symptoms and Causes (https://www.cdc.gov/bloodpressure/about.htm), 5 December 2022.
MedPark Hospital, ภาวะความดันโลหิตสูง (https://www.medparkhospital.com/content/high-blood-pressure-hypertension), 5 December 2022.
WebMD, Symptoms of High Blood Pressure (https://www.webmd.com/hypertension-high-blood-pressure/guide/hypertension-symptoms-high-blood-pressure), 5 December 2022.
โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย, ภาวะแทรกซ้อนจาก โรคความดันโลหิตสูง (https://chulalongkornhospital.go.th/kcmh/ภาวะแทรกซ้อนจาก-โรคความ/), 5 December 2022.