การผ่าตัดรักษานิ่วในถุงน้ำดีกับ นายแพทย์ทรรศนะ อุทัยธรรม ด้วยบริการจาก HDcare

สำหรับใครที่ปวดท้องด้านขวามากจนร้าวไปที่หลังหรือไหล่ มีอาการปวดบีบๆ ต่อเนื่องยาวนาน จุกแน่นบริเวณลิ้นปี่หลังรับประทานอาหาร 2-3 ชั่วโมงเป็นประจำ จุกแน่นเหมือนเป็นโรคกระเพาะหรือกรดไหลย้อน หรือมีภาวะดีซ่าน ตัวเหลือง ตาเหลือง อาจเป็นอาการของนิ่วในถุงน้ำดี

หากคุณมีอาการของนิ่วในถุงน้ำดี แต่ยังไม่รู้ว่ารักษานิ่วยังไงดี แนะนำให้ทักเข้ามาปรึกษากับ HDcare ที่ไลน์ @HDcare เพื่อประสานนัดหมายทีมแพทย์ให้คำแนะนำแนวทางการรักษาที่เหมาะสมได้

หมอไผ่ หรือ นายแพทย์ทรรศนะ อุทัยธรรม ศัลยแพทย์เฉพาะทางการผ่าตัดมะเร็งตับ ตับอ่อน ด้วยการส่องกล้อง กับประสบการณ์การผ่าตัดถุงน้ำดี ตับ ตับอ่อน ปีละประมาณ 200 เคส ตั้งแต่ปี 2561 อ่านประวัติของหมอไผ่ได้ที่นี่ [รู้จัก “หมอไผ่” บอกเล่าประสบการณ์ ความสุขกับการทำงานการเป็นหมอผ่าตัด]

การผ่าตัดนิ่วในถุงน้ำดี ด้วยเทคโนโลยีการส่องกล้อง มีจุดเด่นทำให้แผลผ่าตัดมีขนาดเล็ก และลดความเสี่ยงของภาวะแทรกซ้อน หลังการผ่าตัดผู้ป่วยสามารถใช้ชีวิตได้ตามปกติ

ทำไมถึงควรเลือกปรึกษาหมอและผ่าตัดกับ HDcare

ขยาย

ปิด

• เลือกปรึกษาคุณหมอที่มีประสบการณ์ได้หลายคน หลายครั้ง ทั้งแบบออนไลน์และที่ รพ. จนคุณมั่นใจ
• เช็กความคุ้มครอง พร้อมให้คำแนะนำเรื่องประกันสุขภาพ หรือจะเลือกผ่อน 0% ก็ได้ ให้คุณได้รีบรักษาให้สบายใจ
• เลือกผ่าตัดได้ที่ รพ. หลายแห่งทั่วกรุงเทพ อุ่นใจมีพยาบาลผู้ช่วยจาก HDcare ดูแลคุณในวันผ่าตัดถึงที่ รพ.
• ดูรายการผ่าตัดทั้งหมดจาก HDcare ได้ที่นี่

เลือกหัวข้อที่สนใจได้ที่นี่

• นิ่วในถุงน้ำดีเกิดจากอะไร
• นิ่วในถุงน้ำดีมีกี่ประเภท
• อาการของนิ่วในถุงน้ำดี
• อาการแบบไหนที่ควรผ่าตัดนิ่วในถุงน้ำดี
• กลุ่มที่เสี่ยงเป็นนิ่วในถุงน้ำดี
• อายุน้อยมีโอกาสเป็นนิ่วในถุงน้ำดีไหม
• นิ่วในถุงน้ำดีสามารถป้องกันได้หรือไม่
• การตรวจนิ่วในถุงน้ำดีมีกี่วิธี
• นิ่วในถุงน้ำดีกับนิ่วในทางเดินปัสสาวะต่างกันอย่างไร
• การตัดถุงน้ำดีมีผลเสียต่อร่างกายหรือไม่
• วิธีการรักษานิ่วในถุงน้ำดี
• การเตรียมตัวก่อนการผ่าตัดนิ่วในถุงน้ำดี
• การดูแลหลังการผ่าตัดนิ่วในถุงน้ำดี
• ผ่าตัดนิ่วในถุงน้ำดีกับ นพ. ทรรศนะ ด้วยบริการจาก HDcare
• บทความที่แนะนำ

---

ถุงน้ำดีเป็นอวัยวะที่ช่วยกักเก็บน้ำดี อยู่บริเวณชายโครงขวาใต้ตับเชื่อมต่อกับท่อน้ำดี มีหน้าที่ช่วยย่อยอาหารและลำไส้ เมื่อถุงน้ำดีบางส่วนทำงานผิดปกติจึงทำให้เกิดเป็นก้อนนิ่วอยู่ในถุงน้ำดี

อาการของโรคนิ่วในถุงน้ำดี คล้ายกับอาการของโรคกระเพาะ จึงมักสร้างความสับสนให้กับผู้ป่วยไม่ว่าจะเป็นอาการจุกเสียด แน่นท้อง หรือปวดท้องอย่างรุนแรง หากไม่ได้รับการรักษาหรือตรวจอัลตร้าซาวด์ จึงทำให้ผู้ป่วยไม่ทราบว่าตัวเองมีนิ่วในถุงน้ำดี

นิ่วในถุงน้ำดี เกิดจากอะไร?

โรคนิ่วในถุงน้ำดี มีสาเหตุเกิดจากเชื้อโรคหรือพยาธิบางชนิด ที่ส่งผลต่อการทำงานของถุงน้ำดีผิดปกติ ในส่วนของอาหารหรือกิจกรรมที่เสี่ยงต่อการเกิดโรคนิ่วในถุงน้ำดี

ปัจจุบันทางการแพทย์ยังไม่สามารถระบุสาเหตุได้อย่างชัดเจนว่ามีโอกาสเกิดจากอาหาร หรือกิจกรรมใดหรือไม่

หมอไผ่ เล่าว่า ประมาณ 6% ของผู้ป่วยนิ่วในถุงน้ำ มีสาเหตุจากพฤติกรรมการกิน เพราะผู้คนมีแนวโน้มที่จะกินอาหารมันเยอะขึ้น และมีน้ำหนักมากขึ้น โรคนิ่วในถุงดีก็เลยสัมพันธ์กับภาวะน้ำหนักเกิน

นิ่วในถุงน้ำดีมีกี่ประเภท?

ลักษณะของนิ่วในถุงน้ำดีแบ่งออกเป็น 2 ประเภทซึ่งมีรูปแบบที่ต่างกัน ดังนี้

• นิ่วที่เกิดจากเม็ดสี จะมีลักษณะเป็นเม็ดเล็กๆสีเขียวปนดำ และมีความแข็ง
• นิ่วที่เกิดจากคอเลสเตอรอล หรือนิ่วที่มีคอเลสเตอรอลเป็นส่วนประกอบ จะมีลักษณะเป็นเม็ดเล็กๆ สีขาว มีขนาดก้อนใหญ่กว่านิ่วที่เกิดจากเม็ดสี

นิ่วในถุงน้ำดี มีหลายขนาดแตกต่างกันไปของผู้ป่วยแต่ละคน บางคนมีลักษณะเป็นก้อนเหลวหรือเม็ดเล็กๆ ขนาดประมาณ 2-3 มิลลิเมตร ไปจนถึงขนาดประมาณ 2-3 เซนติเมตร ซึ่งไม่ว่าขนาดของนิ่วในถุงน้ำดีจะมีขนาดเล็กหรือใหญ่ก็สามารถส่งผลต่ออาการได้ทั้งหมด

อาการของนิ่วในถุงน้ำดี

สำหรับอาการของนิ่วในถุงดี ในระยะเริ่มต้นจะมีอาการจุกท้อง แน่นท้องหลังทานอาหารเข้าไป โดยเฉพาะอาหารประเภทมัน หรือทอด มีอาการปวดร้าวบริเวณหลัง ในช่วงก่อนนอนหรือว่าตกดึก

หลายคนที่เกิดอาการเหล่านี้มักจะมองว่าเป็นอาการปกติของกระเพาะอักเสบ โดยไม่ทราบว่ามีนิ่วอยู่ในถุงน้ำดีจึงไม่ได้เข้ารับการรักษาผ่าตัดอย่างถูกต้อง จนอาการเริ่มส่งสัญญาณรุนแรงคือ ปวดท้องจะหนักและนานขึ้น รวมถึงมีไข้สูงขึ้น

ดังนั้นจึงควรเข้ารับการรักษา ตรวจอัลตร้าซาวด์ และการผ่าตัดนิ่วในถุงน้ำดีออก เพราะอาการมีโอกาสเป็นมากขึ้น เสี่ยงต่อเกิดการอักเสบ มีไข้สูง และติดเชื้ออย่างรุนแรงจากถุงน้ำดีได้

อาการแบบไหนที่ควรผ่าตัดนิ่วในถุงน้ำดี?

สำหรับคนที่ตรวจพบนิ่วในถุงน้ำดี อาจจะไม่ได้มีการผ่าตัดทุกราย แพทย์จะมีการพิจารณาการผ่าตัดในกรณีที่มีอาการ เช่น จุกท้อง อืดท้อง หรือแน่นท้อง เนื่องจากหากปล่อยทิ้งไว้ไม่ได้รับการรักษาจะส่งผลให้อาการหนักและรุนแรงมากขึ้น

แพทย์ยังมีการพิจารณาการผ่าตัดในคนที่มีอาการอักเสบ อาการของภาวะแทรกซ้อนอักเสบ ท่อน้ำดีอักเสบ ตับอ่อนอักเสบ ท่อลำเลียงอักเสบ หรือคนที่มีลักษณะเสี่ยงเกิดมะเร็งได้ เช่น มีหินปูนเกาะถุงน้ำดี หรือว่ามีติ่งเนื้อขนาดใหญ่ในถุงดี

สำหรับคนที่กังวลกลัวว่าจะมีปัญหาต่อสุขภาพในอนาคต ก็สามารถปรึกษาแพทย์เพื่อพิจารณาผ่าตัดได้

กลุ่มที่เสี่ยงเป็นนิ่วในถุงน้ำดี?

นิ่วในถุงน้ำดีมักพบได้บ่อยในเพศหญิงมากกว่าเพศชาย อายุเฉลี่ยประมาณ 30-40 ปี ในกลุ่มคนที่มีน้ำหนักมาก หรือผู้ป่วยในกลุ่มธาลัสซีเมีย ที่มีโอกาสเสี่ยงนิ่วในถุงน้ำดีมากกว่าปกติ

ในขณะเดียวกัน เพศชายมีแนวโน้มที่จะแสดงอาการมากกว่าและมีการผ่าตัดยากกว่าเพศหญิง

อายุน้อยมีโอกาสเป็นนิ่วในถุงน้ำดีไหม?

อายุน้อยก็มีโอกาสเป็นนิ่วในถุงน้ำดี จากประสบการณ์เคยเจอเด็กอายุประมาณ 10 ขวบ มาปรึกษาเรื่องนิ่วในถุงน้ำดีอยู่หลายราย แต่ในส่วนของการผ่าตัดขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายอย่าง อาจจะไม่สามารถผ่าตัดได้ทุกราย

นิ่วในถุงน้ำดีสามารถป้องกันได้หรือไม่?

ในปัจจุบันเนื่องจากเรายังไม่ทราบสาเหตุการเกิดที่ชัดเจนดังนั้นจะป้องกันอย่าง 100% เนี่ยคงไม่ได้เท่าที่ทำได้เนี่ยก็คงแค่พยายามคุมน้ำหนักคุมอาหารไม่มากเกินไปแล้วก็อาจจะตรวจสุขภาพเป็นระยะเพื่อดูว่ามีนิ่วในถุงดีไหมแล้วต้องผ่าตัดอะไรไหม

การตรวจนิ่วในถุงน้ำดีมีกี่วิธี?

การตรวจนิ่วในถุงน้ำดีเบื้องต้นที่มีราคาไม่สูง ได้ผลเร็วชัดเจน คือ การตรวจอัลตร้าซาวด์ช่องท้องส่วนบน ในบางรายอาจจะมีการตรวจอย่างอื่นเพิ่มเติม เช่น การเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ หรือเอกซเรย์แม่เหล็กไฟฟ้า รวมถึงการตรวจเลือด

นิ่วในถุงน้ำดีกับนิ่วในทางเดินปัสสาวะ ต่างกันอย่างไร?

นิ่วในถุงน้ำดี คือ นิ่วที่เกิดในถุงน้ำดี มีการรักษาด้วยการผ่าตัดเป็นหลัก โดยการส่องกล้องเข้าไปสลายนิ่ว การยิงสลายนิ่วจากภายนอก ซึ่งสามารถเป็นได้ทั้งการผ่าตัดเล็กหรือใหญ่อยู่กับผู้ป่วยแต่ละราย ปัจจุบันยังไม่มียาสลายนิ่ว หรือว่าการยิงสลายนิ่วจากภายนอก

นิ่วในทางเดินปัสสาวะ คือ นิ่วที่เกิดในไต ท่อไต หรือกระเพาะปัสสาวะ จะมีการรักษาได้หลายวิธีเช่น การกินยา หรือการผ่าตัด

การตัดถุงน้ำดี มีผลเสียต่อร่างกายหรือไม่?

การตัดถุงน้ำดี คือ การตัดอวัยวะที่สร้างน้ำดีออก น้ำดีจะไหลลงมาจากตับสู่ท่อน้ำดี เพื่อย่อยอาหารและลำไส้ เมื่อตัดถุงน้ำดีออกร่างกายสามารถย่อยไขมันต่างๆ ได้ปกติ

หลังผ่าตัดหากไม่มีปัญหาแทรกซ้อน ผู้ป่วยสามารถใช้ชีวิตได้ตามปกติ ไม่ว่าจะเป็นการทานอาหาร หรือการทำกิจกรรมต่างๆ

วิธีการรักษานิ่วในถุงน้ำดี

ในปัจจุบันการรักษานิ่วในถุงน้ำดีที่ได้รับการยอมรับและได้ผลดีที่สุด คือการผ่าตัดเอาถุงน้ำดีออก โดยจะแบ่งออกเป็น 2 วิธี ดังนี้

การผ่าตัดแบบส่องกล้อง

การผ่าตัดแบบส่องกล้องจะช่วยให้ผู้ป่วยฟื้นตัวเร็ว เนื่องจากมีแผลขนาดเล็กๆ ประมาณ 3-4 แผล หลังจากที่รับการดมยาสลบ แพทย์จะผ่าตัดโดยเริ่มจากการเจาะรูบริเวณหน้าท้อง 1 จุด และบริเวณใต้ชายโครงขวาประมาณ 3 จุด

เพื่อใส่เครื่องมือ และกล้องเข้าไปตามจุดต่างๆ และทำการตัดเอาถุงน้ำดีออกมาทั้งถุง ผ่านทางแผลผ่าตัดที่ได้มีการเปิดไว้ และทำการเย็บปิดแผล การผ่าตัดด้วยการส่องกล้องช่วยให้ผู้ป่วยฟื้นตัวได้เร็วกว่าวิธีการผ่าแบบเปิดแผลใหญ่ จึงถือว่าวิธีเป็นการรักษาที่ได้มาตรฐานในปัจจุบัน

การผ่าตัดแบบเปิด

การผ่าตัดแบบเปิดแผล แพทย์จะเลือกใช้สำหรับคนไข้บางกรณี เช่น เคสที่มีความยาก มีพังผืดในช่องท้อง เนื่องจากการผ่าตัดส่องกล้องอาจเกิดความเสี่ยง จึงต้องพิจารณาการผ่าตัดแบบเปิดเพื่อความปลอดภัยของผู้ป่วย

การผ่าตัดแบบเปิดแผลจะมีลักษณะแผลใหญ่ หลังผ่าตัดผู้ป่วยจะสามารถฟื้นตัวได้ช้ากว่าแบบวิธีการส่องกล้อง ประมาณ 1-2 วัน การผ่าตัดแบบเปิด

การเตรียมตัวก่อนการผ่าตัดนิ่วในถุงน้ำดี

ก่อนเข้ารับการผ่าตัดนิ่วในถุงน้ำดีผู้ป่วยจะต้องมีการตรวจร่างกายและปฏิบัติ ดังนี้

1. ตรวจเช็กร่างกาย หรือโรคประจำตัวต่างๆ เช่น โรคหัวใจ โรคหลอดเลือด เบาหวาน หรือความความดันโลหิต
2. งดยาบางชนิดก่อนเข้ารับการผ่าตัด เช่น ยาละลายลิ่มเลือด ซึ่งส่งผลต่อการผ่าตัด
3. งดน้ำงดอาหารก่อนผ่าตัดอย่างน้อย 6 ชั่วโมง

การดูแลหลังการผ่าตัดนิ่วในถุงน้ำดี

สำหรับการผ่าตัดนิ่วในถุงน้ำดีแบบส่องกล้อง หากไม่มีอาการแทรกซ้อน จะมีการนอนพักรักษาที่โรงพยาบาลหลังผ่าตัดประมาณ 1-2 วัน งดยกของหนัก หรือทำงานหนักประมาณ 2 สัปดาห์ หลังจากนั้นสามารถทำกิจกรรม หรือใช้ชีวิตได้ตามปกติ

สำหรับการผ่าตัดแบบเปิด หลังผ่าตัดจะมีการนอนพักรักษาที่โรงพยาบาลหลังผ่าตัดประมาณ 2-3 วัน งดยกของหนัก หรือทำงานหนักประมาณ 1 เดือนนะ หลังจากนั้นสามารถทำกิจกรรม หรือใช้ชีวิตได้ตามปกติ

หากการผ่าตัดเป็นไปด้วยดี ไม่มีปัญหาแทรกซ้อน ผู้ป่วยสามารถใช้ชีวิตได้ตามปกติ ภาวะแทรกซ้อนที่มีโอกาสเสี่ยงเกิดขึ้นก่อนและหลังการผ่าตัด เช่น ภาวะแทรกซ้อนจากการดมยาสลบก่อนการผ่าตัด

ผู้ป่วยในที่มีโรคประจำตัวเสี่ยงต่อการเกิดอาการต่างๆ ขึ้น เช่น โรคหัวใจ หรือโรคหลอดเลือด ดังนั้นก่อนการผ่าตัดจึงจำเป็นต้องมีการตรวจเช็กร่างกาย ตรวจเช็คเลือด เอกซเรย์คลื่นไฟฟ้าหัวใจ เพื่อลดความเสี่ยงของการผ่าตัด

ภาวะแทรกซ้อนจากการผ่าตัด มีโอกาสเกิดขึ้นกับผู้ป่วยที่มีพังผืดมาก หรือมีความอักเสบมากอาจจะพลาดไปโดนท่อน้ำดีที่อยู่ข้างถุงน้ำดี ผู้ป่วยในลักษณะนี้จะมีการผ่าตัดที่ซับซ้อน หลังการผ่าตัดอาจจะต้องนอนโรงพยาบาลนานหลักเดือน

ผู้ป่วยบางรายมีอาการติดเชื้อตัวเหลืองตาเหลือง จึงอาจจะทำให้ต้องมีการผ่าตัดใหม่ เป็นการผ่าตัดใหญ่ เช่น การผ่าตัดตับ การผ่าตัดถุงน้ำดี ตับ หรือตับอ่อน อวัยวะเหล่านี้ มีโครงสร้างที่สลับซับซ้อน และมีความสำคัญต่อร่างกายเป็นอย่างมาก ผู้ป่วยแต่ละรายจะมีลักษณะโครงสร้างที่แตกต่างกัน

แพทย์จึงต้องมีความเชี่ยวชาญในการผ่าตัดแบบส่องกล้อง มีความรู้และประสบการณ์ เพื่อให้ทราบว่าบริเวณจุดไหนสำคัญหรืออวัยวะส่วนใดต้องหลบเลี่ยง เพื่อลดความเสี่ยงหรือปัญหาในการผ่าตัด รวมถึงวิธีการป้องกันและการแก้ไขปัญหาต่างๆ

ผ่าตัดนิ่วในถุงน้ำดี กับ นพ. ทรรศนะ ด้วยบริการจาก HDcare

สำหรับใครที่มีอาการหรือสงสัยที่จะเป็นนิ่วในถุงน้ำดี สามารถเข้ามาปรึกษากับ HDcare หรือหมอไผ่ นพ. ทรรศนะ อุทัยธรรม ศัลยศาสตร์เฉพาะทางด้านตับ ตับอ่อน และทางเดินน้ำดี

สามารถสอบถามทุกประเด็นเกี่ยวกับการผ่าตัดที่สงสัยกับทางทีมของ HDcare จนกว่าจะมั่นใจ และหากต้องการผู้ช่วยประสานงานด้านใดในโรงพยาบาล หรืออยากสอบถามข้อมูลเกี่ยวกับบริการ HDcare สามารถพูดคุยผ่านทางไลน์ @HDcare ได้เลย

---

บทความที่แนะนำ

• รู้จัก “หมอไผ่” บอกเล่าประสบการณ์ ความสุขกับการทำงานการเป็นหมอผ่าตัด