เรื่องควรรู้
ปิด
ปิด
- โรคภูมิแพ้อากาศ เกิดจากเยื่อบุจมูกไวต่อสิ่งกระตุ้น หรือสารก่อภูมิแพ้ที่สูดหายใจเข้าไป
- ตัวอย่างสารก่อภูมิแพ้อากาศที่พบบ่อย เช่น ไรฝุ่น แมลงสาบ ขนสัตว์ เกสรดอกไม้ เกสรละอองหญ้า หรือเชื้อรา
- อาการของภูมิแพ้อากาศ เช่น จามติดๆ กัน มีน้ำมูกใส คันตา คอ หู มีน้ำมูกไหล หรือหูอื้อ
- หากอาการภูมิแพ้อากาศส่งผลต่อการใช้ชีวิตประจำวัน การเรียน การทำงาน หรือการนอนหลับ ควรไปพบแพทย์
- เปรียบเทียบราคาและแพ็กเกจตรวจภูมิแพ้อากาศ
หากทุกครั้งที่เล่นกับน้องหมา น้องแมว หรือเดินผ่านสถานที่ที่มีฝุ่นฟุ้งกระจาย แล้วมีอาการจามติดๆ กัน น้ำมูกไหล คันหู คันตาตลอด นั่นอาจหมายถึงอาการของโรคภูมิแพ้อากาศ
เลือกหัวข้อที่สนใจเกี่ยวกับภูมิแพ้อากาศได้ที่นี่
ปิด
ปิด
ภูมิแพ้อากาศ คืออะไร?
ภูมิแพ้อากาศ (Allergic Rhinitis) หลายคนอาจเรียกว่าโรคจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ หรือไข้ละอองฟาง (Hay Fever) เป็นปฏิกริยาภูมิแพ้ที่ถูกกระตุ้นโดยสารก่อภูมิแพ้บางชนิด เช่น ละอองเกสร ขนสัตว์
ภูมิแพ้อากาศอาจเป็นเฉพาะตามฤดูกาลซึ่งมีเกสรของพืชบางชนิดมากกว่าปกติ หรืออาจเป็นได้ตลอดทั้งปีเช่นกัน ขึ้นอยู่กับแต่ละคน
ผู้ที่เป็นภูมิแพ้อากาศตลอดทั้งปี (Perennial) มักจะถูกกระตุ้นจากสารก่อภูมิแพ้ที่อยู่ในบ้าน เช่น ไรฝุ่น ขนสัตว์ สิ่งต่างๆ ดังกล่าวมักพบได้ตามหมอน เตียง ผ้าม่าน และจุดต่างๆ ที่เป็นสิ่งสะสมของสารก่อภูมิแพ้
สาเหตุของภูมิแพ้อากาศ
ภูมิแพ้อากาศเกิดจากระบบภูมิคุ้มกันที่มองว่าสารก่อภูมิแพ้ที่รับเข้าไปนั้นเป็นอันตรายกับร่างกาย ทั้งที่จริงๆ แล้วไม่ได้เป็นอันตราย
ระบบภูมิคุ้มกันจึงตอบสนองต่อสารก่อภูมิแพ้เหล่านั้นมากเกินไป โดยหลั่งสารฮีสตามีน (Histamine) และเม็ดเลือดขาว (leukotrienes) ออกมาตามกระแสเลือด จนทำให้เกิดอาการภูมิแพ้ต่างๆ เช่น น้ำมูลไหล เยื่อบุโพรงจมูกอักเสบ เพื่อพยายามป้องกันไม่ให้สารก่อภูมิแพ้เข้าสู่ร่างกายนั่นเอง
ภูมิแพ้อากาศมักจะได้รับการถ่ายทอดมาจากคนในครอบครัว นอกจากนี้ผู้ที่เป็นหอบหืด หรือภูมิแพ้ผิวหนัง ก็มีแนวโน้มที่จะพัฒนามาเป็นภูมิแพ้อากาศด้วยเช่นกัน
สารก่อภูมิแพ้อากาศ มีอะไรบ้าง?
ตัวอย่างสารก่อภูมิแพ้อากาศที่พบบ่อย อาจมีดังนี้
- ไรฝุ่น
- แมลงสาบ
- ขนสัตว์
- เกสรดอกได้
- เกสรละอองหญ้า
- เชื้อรา
อาการของภูมิแพ้อากาศ เป็นอย่างไร?
อาการของภูมิแพ้อากาศมีหลายอาการ โดยสามารถเกิดขึ้นเพียงอาการเดียว หรือเกิดหลายอาการพร้อมกันได้ ดังนี้
- สัมผัสสารก่อภูมิแพ้แล้วมีอาการคันจมูก จามติดๆ กัน มีน้ำมูกใส และคัดจมูก
- คันที่ตา คอ หู หรือเพดานปาก
- ปวดศีรษะ เสียงเปลี่ยน และจมูกไม่ได้กลิ่น
- น้ำมูกไหลลงคอ ไอ เจ็บคอเรื้อรัง
- หูอื้อ หรือมีเสียงดังในหู
- อ่อนเพลียจากการอดนอน
- เปลือกตาบวม
การเตรียมตัวก่อนไปตรวจภูมิแพ้อากาศ
ก่อนไปปรึกษาแพทย์ หรือตรวจภูมิแพ้อากาศ ควรจดบันทึกเอาไว้ว่าโดยปกติแล้วอาการภูมิแพ้อากาศมักจะเป็นที่ไหน และเมื่อไร เพื่อช่วยให้แพทย์วินิจฉัยได้ดีขึ้น เช่น
- เกสรดอกไม้ ฤดูกาล มีผลหรือไม่
- อาการแพ้มักเกิดขึ้นขณะอยู่ในบ้านหรือข้างนอก
- มักเกิดอาการหลังเล่นกับสัตว์เลี้ยงหรือไม่
- เวลารู้สึกเหมือนภูมิแพ้ อาการเป็นนานแค่ไหน
อย่างไรก็ตาม หากรู้สึกมีอาการและหายไปภายในไม่กี่สัปดาห์ อาจเป็นเพียงแค่หวัดธรรมดาก็เป็นได้
การดูแลตัวเองหากเป็นภูมิแพ้อากาศ
ภูมิแพ้อากาศอาจไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ แต่ก็มีหลายวิธีที่ช่วยให้อาการบรรเทาลงจนใช้ชีวิตได้เหมือนปกติ ต่อไปนี้เป็นตัวอย่างวิธีดูแลตัวเองหากพบว่าคุณเป็นภูมิแพ้อากาศ
- การใช้ยา แพทย์อาจแนะนำให้ใช้ยาเพื่อช่วยควบคุมอาการ เช่น คอร์ติโคสเตียรอยด์ (Corticosteroid) ที่มักใช้ในระยะยาว ยาต้านฮีสตามีน (Antihistamines) เป็นต้น
- หลีกเลี่ยงสารก่อภูมิแพ้ หากคุณเป็นภูมิแพ้อากาศจากเกสรตามฤดูกาล อาจต้องพยายามอยู่ในบ้านให้มากที่สุด ปิดหน้าต่างให้มิดชิด สวมแว่นและหน้ากากอนามัยป้องกันสารก่อภูมิแพ้
- ใช้ปลอกหมอนป้องกันไรฝุ่น ปัจจุบันมีปลอกหมอน ผ้าปูที่นอน หรือผ้าม่านที่ไม่สะสมไรฝุ่นออกมาเป็นทางเลือกสำหรับผู้แพ้ฝุ่น
- ซักผ้าปูที่นอนบ่อยๆ รวมถึงหมอนและผ้าห่มด้วย อาจใช้น้ำร้อนในการซักเพื่อประสิทธิภาพที่ดีขึ้น
- ใช้เครื่องฟอกอากาศ หรืออุปกรณ์ที่ลดความชื้นอากาศในบ้าน ก็อาจช่วยบรรเทาอาการได้
- ล้างมือบ่อยๆ โดยเฉพาะหลังจากหยิบจับสิ่งสะสมของไรฝุ่นและสารก่อภูมิแพ้ เช่น สัตว์เลี้ยง
- หลีกเลี่ยงสัตว์เลี้ยง ในกรณีของผู้แพ้ขนสัตว์ควรหลีกเลี่ยงการเข้าใกล้สัตว์ดังกล่าว หากเลี้ยงสัตว์ไว้ในบ้าน ไม่ควรให้สัตว์เลี้ยงเข้ามาอยู่ในห้องนอนระหว่างนอนหลับ
- หลีกเลี่ยงการใช้พรม เพราะเป็นแหล่งสะสมฝุ่นในบ้านได้ อาจเลือกใช้พรมเนื้อแข็ง หรือเสื่อน้ำมันแทนได้
- ใช้น้ำเกลือล้างจมูก ช่วยชะล้างเอาสารก่อภูมิแพ้ออกจากจมูก
ภูมิกำเริบขนาดไหนถึงควรไปพบแพทย์?
โรคภูมิแพ้อากาศ เป็นหนึ่งในโรคภูมิแพ้ที่พบได้บ่อย แม้ว่าจะไม่เป็นอันตรายถึงชีวิต แต่เมื่อใดก็ตามที่อาการของโรคส่งผลต่อการใช้ชีวิตประจำวัน การเรียน การทำงาน หรือส่งผลต่อการนอนหลับ ก็ควรไปพบแพทย์เพื่อตรวจภูมิแพ้อากาศ และเข้ารับการรักษาเพื่อบรรเทาอาการให้ดีขึ้น
สนใจตรวจภูมิแพ้อากาศ เปรียบเทียบราคาและแพ็กเกจตรวจภูมิแพ้อากาศ จากคลินิกและโรงพยาบาลใกล้คุณได้ง่ายๆ หรือไม่แน่ใจว่าตัวเองเป็นภูมิแพ้หรือไม่ แพ้อะไร อ่านต่อทุกเรื่องเกี่ยวกับภูมิแพ้แบบละเอียดยิบ ทั้งภูมิแพ้อากาศ อาหาร ภูมิแพ้อาหารแฝง การตรวจภูมิแพ้และภาวะแพ้ด้วยวิธีต่างๆ รีวิวตรวจภูมิแพ้ แนะนำที่ตรวจภูมิแพ้ตามย่านต่างๆ
นอกจากนี้ HDmall ยังมีแพ็กเกจเกี่ยวกับสุขภาพ ทำฟัน และความงาม อีกมากมาย ไม่ว่าจะเป็น ตรวจสุขภาพประจำปี ฉีดวัคซีน จัดฟันแบบต่างๆ กายภาพบำบัด หรือทำเลเซอร์ ที่ช่วยให้คุณดูแลสุขภาพได้อย่างครบวงจร แอดไลน์ @hdcoth หาข้อมูลเบื้องต้นก่อนได้ แอดมินใจดีตอบไว พร้อมให้บริการทุกวัน!
บทความที่เกี่ยวข้อง
- การตรวจภูมิแพ้ด้วยวิธีเจาะเลือด (Allergy blood test)
- รวมรีวิวตรวจภูมิแพ้และภาวะแพ้ ประสบการณ์จริงจาก HDreview
- ภูมิแพ้อาหารแฝงคืออะไร?
- การตรวจภูมิแพ้ด้วยวิธีสะกิดผิวหนัง (Skin prick test)
- รีวิวตรวจภูมิแพ้อากาศและอาหาร รวม 44 ชนิด ที่ มิตรไมตรีคลินิก สาขาเมืองทองธานี
ที่มาของข้อมูล
ปิด
ปิด
- healthline.com, Allergic Rhinitis (https://www.healthline.com/health/allergic-rhinitis), June 20, 2017.
- nhs.uk, Allergic Rhinitis (https://www.nhs.uk/conditions/allergic-rhinitis/treatment/).
- WebMD, Understanding Hay Fever -- the Basics, (https://www.webmd.com/allergies/understanding-hay-fever-basics), 15 May 2021.
- รศ.นพ.ปารยะ อาศนะเสน, โรคจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ (Allergic Rhinitis) ตอนที่ 1 (https://www.si.mahidol.ac.th/sidoctor/e-pl/articledetail.asp?id=471).
