ทำไมควรฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ทุกปี ไม่ฉีดเป็นไรไหม

ทุกคนรู้จักโรคไข้หวัดใหญ่ (Influenza) แต่จะมีสักกี่คนที่ฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่เป็นประจำทุกปี แล้วเหตุผลแท้จริงคืออะไร วัคซีนไข้หวัดใหญ่จำเป็นแค่ไหน ทำไมต้องฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ทุกปีด้วย บทความนี้มีคำตอบมาฝาก!

มีคำถาม? สอบถามฟรีทาง LINE รับคำตอบได้ทันที ตลอด 24 ชั่วโมง เพื่อความสบายใจของคุณ

สารบัญ [show]

ไข้หวัดใหญ่ คืออะไร

ไข้หวัดใหญ่เกิดจากการติดเชื้อไวรัสอินฟลูเอนซา (Influenza virus) สายพันธุ์ A, B หรือ C ซึ่งติดต่อผ่านการสูดดมละอองเชื้อที่มาจากการไอ จาม หรือพูดของผู้ป่วย และการสัมผัสสารคัดหลั่งของผู้ป่วย หรือพื้นผิวที่มีการปนเปื้อนเชื้อโรคแล้วนำมือมาจับใบหน้าส่วนต่าง ๆ

ผู้ป่วยมักมีอาการในระบบทางเดินหายใจภายใน 1–4 วันหลังได้รับเชื้อเข้าสู่ร่างกาย เช่น มีไข้สูงเฉียบพลัน หนาวสั่น ไอ เจ็บคอ ปวดตัว ปวดกล้ามเนื้อ คัดจมูก หรือน้ำมูกไหล ส่วนใหญ่มักหายได้เอง แต่บางคนอาจมีอาการรุนแรงหรือเสี่ยงต่อภาวะแทรกซ้อนได้

วัคซีนไข้หวัดใหญ่เป็นสิ่งจำเป็นอย่างมาก นอกจากช่วยลดโอกาสการติดเชื้อ ยังลดความรุนแรง ความเสี่ยงในการเกิดภาวะแทรกซ้อน และลดโอกาสการรักษาตัวในโรงพยาบาลให้น้อยลงด้วย

วัคซีนไข้หวัดใหญ่ป้องกันสายพันธุ์ใดได้บ้าง

ต้องบอกก่อนว่า วัคซีนไข้หวัดใหญ่นั้นผลิตจากเชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่ สายพันธุ์ A และ B ที่พบได้บ่อยในไทย โดยมีใช้อยู่ 2 ชนิด ได้แก่ ชนิด 3 และ 4 สายพันธุ์ มีความแตกต่างกัน ดังนี้

วัคซีนไข้หวัดใหญ่ ชนิด 3 สายพันธุ์ ประกอบด้วย

สายพันธุ์ A จำนวน 2 สายพันธุ์ย่อย คือ H1N1 และ H3N2
สายพันธุ์ B จำนวน 1 สายพันธุ์ คือ Yamagata หรือ Victoria อย่างใดอย่างหนึ่ง

วัคซีนไข้หวัดใหญ่ ชนิด 4 สายพันธุ์ ประกอบด้วย

สายพันธุ์ A จำนวน 2 สายพันธุ์ย่อย คือ H1N1 และ H3N2
สายพันธุ์ B จำนวน 2 สายพันธุ์ คือ Yamagata และ Victoria

วัคซีนไข้หวัดใหญ่ ไม่ว่าจะชนิดใด ล้วนมีประสิทธิภาพดี เพียงแต่วัคซีนชนิด 4 สายพันธุ์ จะช่วยปกป้องได้ครอบคลุมยิ่งขึ้นนั่นเอง

ทำไมต้องฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ทุกปี

อันที่จริง ไข้หวัดใหญ่ สายพันธุ์ที่พบบ่อยอย่าง A และ B สามารถกลายพันธุ์ได้ ทำให้สายพันธุ์ที่แพร่ระบาดในแต่ละปีอาจไม่เหมือนกันกับปีก่อน ๆ ปัจจัยนี้เอง ทำให้การผลิตวัคซีนไข้หวัดใหญ่ต้องปรับเปลี่ยนสายพันธุ์ที่บรรจุไว้ตามไปด้วย

อีกหนึ่งปัจจัยคือ ประสิทธิภาพการป้องกันของวัคซีนไข้หวัดใหญ่จะอยู่ที่ราว 70–90% คงอยู่ประมาณ 6 เดือนถึง 1 ปี บวกกับไข้หวัดใหญ่ก่อโรคเร็วและเกิดในเวลาสั้น ๆ จึงต้องกระตุ้นภูมิคุ้มกันให้พร้อมอยู่เสมอ จึงแนะนำให้ฉีดวัคซีนเป็นประจำทุกปี ปีละ 1 ครั้ง

ใครบ้างควรฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่

โดยทั่วไป วัคซีนไข้หวัดใหญ่จะแนะนำให้กับผู้ที่มีอายุ 6 เดือนขึ้นไป และจำเป็นอย่างมากสำหรับผู้ป่วยในกลุ่มเสี่ยงเกิดอาการรุนแรง เช่น

เด็กอายุต่ำกว่า 5 ปี
คนอายุ 65 ปีขึ้นไป
คนท้อง
คนที่มีปัญหาภูมิคุ้มกัน เช่น การติดเชื้อเอชไอวี โรคเอดส์ มะเร็ง รวมถึงคนที่รักษาด้วยเคมีบำบัด หรือใช้ยากดภูมิคุ้มกัน
คนที่มีโรคประจำตัวหรือโรคเรื้อรัง เช่น โรคหอบ โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง โรคเบาหวาน โรคหลอดเลือดสมอง โรคตับ หรือโรคไต
คนที่น้ำหนักเกินมาตรฐานหรือเป็นโรคอ้วน

ทว่าอาจไม่ใช่ทุกคนที่สามารถฉีดวัคซีนชนิดนี้ได้ โดยคนที่ไม่ควรฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ ได้แก่ เด็กอายุต่ำกว่า 6 เดือน คนที่แพ้ส่วนประกอบของวัคซีน กรณีป่วยหรือมีไข้ในวันนัดหมาย ควรแจ้งให้แพทย์ทราบก่อนเสมอ บางคนอาจต้องเลื่อนการฉีดวัคซีนไปก่อนจนกว่าจะหายดี

ผลข้างเคียงจากการฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่

ทำนองเดียวกับการฉีดวัคซีนชนิดอื่น ๆ แม้จะมีความปลอดภัยสูง แต่วัคซีนไข้หวัดใหญ่อาจก่อให้เกิดผลข้างเคียงได้เล็กน้อย และมักดีขึ้นภายในไม่กี่วัน เช่น ปวด บวม แดงบริเวณผิวหนังที่ฉีดวัคซีน มีไข้ ปวดกล้ามเนื้อ ปวดศีรษะ หรืออ่อนเพลีย

บางกรณีอาจพบสัญญาณของการแพ้วัคซีน เช่น ผื่นลมพิษ อาการบวมบริเวณใบหน้าและลำคอ หายใจลำบาก หรือหายใจมีเสียงหวีด เวียนศีรษะ หรือหมดสติ ทว่าอาการเหล่านี้มักปรากฏอย่างรวดเร็ว อาจภายในไม่กี่นาที หรือ 2–3 ชั่วโมงหลังฉีด

ดังนั้น หากพบอาการผิดปกติหลังฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ ควรแจ้งให้แพทย์ทราบโดยเร็ว เพื่อรับการรักษาที่เหมาะสมต่อไป

หลังฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ ดูแลตัวเองอย่างไร

หลังฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ควรพักผ่อนให้เพียงพอ ทานอาหารช่วยฟื้นฟูร่างกาย เช่น ผักหรือผลไม้ที่อุดมด้วยวิตามินซีและดี ธัญพืช หรือโพรไบโอติกส์ หากมีอาการปวด สามารถทานยาแก้ปวดพาราเซตามอล (Paracetamol) หรือไอบูโพรเฟน (Ibuprofen)

สิ่งสำคัญควรหลีกเลี่ยงหรืองดพฤติกรรมที่ทำลายสุขภาพ หรือส่งผลเสียต่อระบบภูมิคุ้มกันร่างกาย เช่น สูบบุหรี่ ดื่มแอลกอฮอล์ เครียด อดนอนหรือพักผ่อนน้อย

ไม่ว่าคนสุขภาพดีหรือคนกลุ่มเสี่ยง ควรเข้ารับการฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่เป็นประจำทุกปี

เพราะไม่มีอะไรรับประกันได้ว่าเราจะรอดจากการติดเชื้อ หากเกิดอาการรุนแรงอาจได้ไม่คุ้มเสีย เสียสุขภาพแล้ว ยังเสียค่าใช้จ่ายในการรักษาตัวด้วย

ไม่ต้องไปหาฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ที่ไหนไกล HDmall.co.th รวม แพ็กเกจฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ จากสถานพยาบาลใกล้บ้าน ราคาสุดคุ้มมาให้คุณแล้ว คลิกได้เลย ไม่ต้องรอ!