Default fallback image

วัคซีนเด็กเล็ก แรกเกิดถึงอายุ 1 ปี ต้องฉีดวัคซีนอะไรบ้าง ฉีดเมื่อไร ฉีดกี่เข็ม

การฉีดวัคซีนในช่วงทารกแรกเกิดไปจนครบอายุ 1 ปี เป็นเรื่องสำคัญที่ไม่ควรมองข้าม เพราะเด็ก ๆ ยังไม่มีภูมิคุ้มกันต่อโรคร้ายที่ดีเพียงพอ ทำให้เสี่ยงเจ็บป่วยได้ง่าย บางโรคที่ป่วยแล้วอาการรุนแรงถึงชีวิตได้ 

แม้บางโรคจะไม่ได้ระบาดหรือพบไม่บ่อยแล้ว แต่การมีภูมิคุ้มกันต่อโรคนั้นไว้ย่อมปลอดภัยกว่า ไปดูกันว่าในช่วงขวบปีแรกของเด็ก ควรฉีดวัคซีนใดบ้าง ฉีดเมื่อไร ฉีดกี่เข็ม ผลข้างเคียงรุนแรงไหม เพื่อเป็นข้อมูลวางแผนดูแลสุขภาพให้กับลูกน้อย 

ความสำคัญของการฉีดวัคซีนตั้งแต่วัยแรกเกิดถึงอายุ 1 ปี

เมื่อลูกน้อยลืมตาดูโลก ระบบภูมิคุ้มกันของเด็กยังอยู่ในช่วงพัฒนา ยังไม่สามารถทำงานได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ ทำให้มีความเสี่ยงที่จะติดเชื้อต่าง ๆ ได้ง่าย หากได้รับเชื้อโรคในช่วงนี้ บางโรคอาจเป็นอันตรายถึงแก่ชีวิตได้เลย 

การฉีดวัคซีนจะช่วยเสริมระบบภูมิคุ้มกันของเด็กให้แข็งแรงพอที่จะป้องกันโรคติดต่อต่าง ๆ หรือลดโอกาสติดเชื้อให้น้อยลง กรณีติดเชื้อไปแล้ว ก็ยังช่วยลดความเสี่ยงจากอาการป่วยหนัก ความพิการ และการเสียชีวิต อีกทั้งยังไม่แพร่กระจายเชื้อเหล่านั้นต่อไปยังเด็กคนอื่น 

ประเภทของวัคซีน 

ปัจจุบันการฉีดวัคซีนในเด็กเล็กจะแบ่งเป็น 2 กลุ่มใหญ่ ๆ ได้แก่

วัคซีนพื้นฐาน หรือวัคซีนหลัก

วัคซีนพื้นฐานเป็นวัคซีนที่ทางกระทรวงสาธารณสุขของประเทศไทย กำหนดให้เด็กไทยทุกคนต้องได้รับตามกำหนด เพื่อป้องกันโรคระบาดที่ยังเป็นปัญหาสำคัญทางสาธารณสุข ได้แก่ 

  • วัคซีนป้องกันโรคตับอักเสบบี (Hepatitis B vaccine)
  • วัคซีนป้องกันวัณโรค (BCG vaccine)
  • วัคซีนรวมป้องกันโรคคอตีบ บาดทะยัก ไอกรน ตับอักเสบบี ฮิบ (DTP-HB-Hib)
  • วัคซีนป้องกันโรคโปลิโอชนิดรับประทาน (OPV) และชนิดฉีด (IPV)
  • วัคซีนป้องกันไวรัสโรต้า (Rota) 
  • วัคซีนป้องกันโรคหัด คางทูม หัดเยอรมัน (MMR)
  • วัคซีนป้องกันโรคไข้สมองอักเสบเจอีชนิดเชื้อเป็นอ่อนฤทธิ์ (LAJE)

วัคซีนเสริม หรือวัคซีนทางเลือก

วัคซีนเสริมเป็นวัคซีนที่ไม่ได้อยู่ในแผนการสร้างเสริมภูมิคุ้มกันของกระทรวงสาธารณสุข แต่แนะนำให้ฉีดป้องกันโรคเพิ่มเติม หรือเป็นวัคซีนพื้นฐานที่พัฒนาให้ผลข้างเคียงลดลง ผู้ปกครองสามารถพิจารณาหรือปรึกษากับแพทย์ได้ว่าอยากให้ลูกรับวัคซีนเหล่านั้นหรือไม่ เช่น 

  • วัคซีนป้องกันไวรัสอาร์เอสวี (RSV vaccine)
  • วัคซีนไข้หวัดใหญ่ (Influenza vaccine)
  • วัคซีนป้องกันโรคปอดบวม (IPD vaccine)
  • วัคซีนป้องกันไวรัสตับอักเสบเอ (Hepatitis A vaccine)
  • วัคซีนป้องกันมะเร็งปากมดลูก (HPV vaccine)

วัคซีนพื้นฐานและวัคซีนเสริมสำหรับเด็กแรกเกิดถึง 1 ปี 

วัคซีนพื้นฐานและวัคซีนเสริมสำหรับเด็กแรกเกิดถึงอายุ 1 ปี มีกำหนดการฉีดวัคซีนคร่าว ๆ ดังนี้

วัคซีนพื้นฐาน วัคซีนเสริม
แรกเกิด
  • วัคซีนบีซีจี ป้องกันวัณโรค เข็มที่ 1 (BCG1) 
  • วัคซีนตับอักเสบบี เข็มที่ 1 (HBV1) 
ไม่มี
1 เดือน ไม่มี
2 เดือน
  • วัคซีนรวม 5 โรค หรือวัคซีนรวมป้องกันคอตีบ บาดทะยัก ไอกรน ไวรัสตับอักเสบบี และฮิบ เข็มที่ 1 (DTP-HB-Hib1)
  • วัคซีนโปลิโอ ครั้งที่ 1 (IPV1)
  • วัคซีนโรต้า ครั้งที่ 1 (Rota1)
  • วัคซีนรวม 6 โรค หรือวัคซีนรวมป้องกันคอตีบ บาดทะยัก ไอกรน โปลิโอ ไวรัสตับอักเสบบี และฮิบ เข็มที่ 1 (DTP-HB-Hib1)
  • วัคซีนป้องกันเชื้อนิวโมคอคคัสชนิดคอนจูเกต เข็มที่ 1 (PCV1)
4 เดือน
  • วัคซีนรวม 5 โรค หรือวัคซีนรวมป้องกันคอตีบ บาดทะยัก ไอกรนชนิดทั้งเซลล์ ไวรัสตับอักเสบบี และฮิบ เข็มที่ 2 (DTwP-HB-Hib2)
  • วัคซีนโปลิโอ ครั้งที่ 2 (IPV2)
  • วัคซีนโรต้า ครั้งที่ 2 (Rota2)
  • วัคซีนรวม 6 โรค หรือวัคซีนรวมป้องกันคอตีบ บาดทะยัก ไอกรน โปลิโอ ไวรัสตับอักเสบบี และฮิบ เข็มที่ 2 (DTP-HB-Hib2)
  • วัคซีนป้องกันเชื้อนิวโมคอคคัสชนิดคอนจูเกต เข็มที่ 2 (PCV2)
6 เดือน
  • วัคซีนรวม 5 โรค หรือวัคซีนรวมป้องกันคอตีบ บาดทะยัก ไอกรนชนิดทั้งเซลล์ ไวรัสตับอักเสบบี และฮิบ เข็มที่ 3 (DTwP-HB-Hib3)
  • วัคซีนโปลิโอ ชนิดรับประทาน ครั้งที่ 3 (OPV3)
  • วัคซีนโรต้า ครั้งที่ 3 (Rota3) เฉพาะชนิดที่ให้ 3 ครั้ง
  • วัคซีนรวม 6 โรค หรือวัคซีนรวมป้องกันคอตีบ บาดทะยัก ไอกรน โปลิโอ ไวรัสตับอักเสบบี และฮิบ เข็มที่ 3 (DTP-HB-Hib3)
  • วัคซีนป้องกันเชื้อนิวโมคอคคัสชนิดคอนจูเกต เข็มที่ 3 (PCV3)
  • วัคซีนไข้หวัดใหญ่ สำหรับเด็ก 6 เดือนขึ้นไป
9 เดือน 
  • วัคซีนรวมป้องกันหัด คางทูม หัดเยอรมัน เข็มที่ 1 (MMR1) 
ไม่มี
12 เดือน
  • วัคซีนไข้สมองอักเสบเจอี ชนิดเชื้อเป็นอ่อนฤทธิ์ เข็มที่ 1 (LAJE1)
ไม่มี

ทั้งนี้ กำหนดการฉีดวัคซีนแต่ละชนิดอาจแตกต่างกันไปเล็กน้อยในเด็กแต่ละคน โดยแพทย์จะพิจารณาจากสุขภาพและความพร้อมของเด็กเป็นสำคัญ เพื่อประโยชน์สูงสุดในการรับวัคซีน 

ความปลอดภัยและผลข้างเคียงของวัคซีน 

ทั้งวัคซีนพื้นฐานและวัคซีนเสริมเป็นวัคซีนที่พัฒนามาให้เหมาะกับเด็ก มีความปลอดภัยสูง แต่วัคซีนทุกชนิดสามารถก่อให้เกิดผลข้างเคียงได้ ส่วนมากมักไม่รุนแรง เช่น อาการปวด บวม แดงตรงที่ฉีดวัคซีน มีไข้ต่ำ ๆ ซึ่งสัญญาณบ่งบอกว่าร่างกายกำลังสร้างภูมิคุ้มกันขึ้น  

ปกติแล้ว อาการจะดีขึ้นภายใน 1–2 วัน หากลูกมีอาการไม่สบายตัว คุณพ่อคุณแม่สามารถบรรเทาอาการได้เบื้องต้น ดังนี้

  • อาการปวด บวม แดง ร้อน ให้ใช้ผ้าชุบน้ำเย็นประคบ อาจให้ยาแก้ปวด เช่น ยาพาราเซตามอล
  • อาการไข้ ให้เช็ดตัวลดไข้ และอาจให้ยาลดไข้ เช่น ยาพาราเซตามอล และยาไอบูโพรเฟน (Ibuprofen)
  • ตุ่มหนอง ให้ใช้สำลีสะอาดชุบน้ำต้มสุกเช็ด ห้ามบีบหนองออก

อย่างไรก็ตาม หากพบอาการผิดปกติอื่น ๆ เช่น ไข้ขึ้นสูง อาเจียน ผื่นขึ้น ซึมหรืองอแงมากผิดปกติ หรือเด็กมีอายุน้อยกว่า 3 เดือน ควรพาลูกไปพบแพทย์ เพื่อประเมินอาการ

การฉีดวัคซีนในช่วงวัยแรกเกิดถึง 1 ปี จะช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกันลูกให้ปลอดภัยจากโรคร้าย คุณพ่อคุณแม่ควรพาลูกไปรับวัคซีนให้ครบถ้วนตามนัดหมาย หากลืมพาลูกไปรับวัคซีน หรือได้รับวัคซีนไม่ครบ สามารถรับวัคซีนตัวนั้นต่อได้เลย โดยไม่ต้องเริ่มใหม่ 

กำลังวางแผนดูแลสุขภาพให้ลูกอยู่หรือเปล่า HDmall.co.th รวมแพ็กเกจวัคซีนเด็ก ราคาพิเศษมาให้ครบ ทั้งวัคซีนพื้นฐาน วัคซีนเสริม รอคุณอยู่! 

Scroll to Top