Enalapril (อีนาลาพริล)

อีนาลาพริล (enalapril) เป็นยาในกลุ่มยาต้านเอนไซม์เอซีอี (ACE inhibitor) เป็นรูปแบบยาเม็ดที่มีปริมาณ 4 ขนาด ประกอบด้วยอีนาลาพริล ขนาด 2.5, 5, 10 และขนาด 20 มิลลิกรัม ใช้สำหรับรักษาโรคหัวใจล้มเหลวและรักษาโรคความดันโลหิตสูง

ข้อบ่งใช้ของยา Enalapril 

ยาอะมิทริปไทลีน ชนิดยาเม็ด ใช้ในการรักษา ป้องกัน และบรรเทาภาวะโรคหลายชนิด เช่น ความดันโลหิตสูง โรคหลอดเลือดหัวใจ ภาวะหัวใจวาย โรคเบาหวาน โรคไตเรื้อรัง ภาวะหัวใจขาดเลือด โรคหนังแข็ง ไมเกรน และอีกหลายโรค

1. สำหรับรักษาโรคหัวใจล้มเหลว 

• ขนาดการใช้ยาในผู้ใหญ่ เริ่มต้นที่ขนาด 2.5 มิลลิกรัมต่อวัน ส่วนขนาดยารักษา 20 มิลลิกรัมต่อวัน ให้วันละ 1 ครั้งหรือแบ่งใช้ยาวันละ 2 ครั้ง ส่วนขนาดยาสูงสุดต่อวัน คือ 40 มิลลิกรัมโดยแบ่งให้ยา 2 ครั้ง
• ส่วนขนาดการใช้ยาในผู้สูงอายุ เริ่มต้นที่ขนาด 2.5 มิลลิกรัมต่อวัน

2. สำหรับรักษาโรคความดันโลหิตสูง

• ขนาดการใช้ยาในผู้ใหญ่ เริ่มต้นที่ขนาด 5 มิลลิกรัม รับประทานก่อนนอน
• ส่วนขนาดยารักษา 10-20 มิลลิกรัมต่อวัน ให้รับประทานวันละ 1 ครั้ง หรือในผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงอย่างรุนแรงอาจต้องใช้ยาในขนาดสูงสุดต่อวัน คือ 40 มิลลิกรัม โดยแบ่งใช้ยา 2 ครั้ง
• ส่วนขนาดการใช้ยาในผู้สูงอายุ เริ่มต้นที่ขนาด 2.5 มิลลิกรัมต่อวัน

กลไกการออกฤทธิ์ของยา Enalapril 

กลไกการออกฤทธิ์ของยา Enalapril คือ จะเข้ายับยั้งเอนไซม์แองจิโอเทนซิน คอนเวอร์ติง หรือเอนไซม์ ACE (Angiotensin Converting Enzyme: ACE) หลังจากที่ตัวยาถูกทำปฏิกิริยาไฮโดรไลซิส (การมีน้ำเข้าไปสลายพันธะ ทำให้โมเลกุลใหญ่แตกตัวเป็นโมเลกุลเล็ก) กลายเป็นยาอีนาลาพริแลท

กลไกหลักที่ยา Enalapril สามารถลดระดับความดันโลหิตได้ น่าจะเกิดจากการกดระบบเรนนิน-แองจิโอเทนซิน-อัลโดสเตอโรน ของร่างกาย (Renin-Angiotensin-Aldosterone System: RAAS)

ผ่านการการยับยั้งเอนไซม์ ACE ทำให้แองจิโอเทนซิน 1 ไม่สามารถเปลี่ยนไปอยู่ในรูปพร้อมทำงาน หรือเป็นแองจิโอเทนซิน 2 ได้ จนส่งผลให้เกิดการลดการกระตุ้นความดันโลหิต และลดการหลั่งของอัลโดสเตอโรน

นอกจากนี้ ยาในกลุ่ม ACE inhibitor ยังสามารถฟื้นฟูอาการหัวใจล้มเหลวได้ ผ่านการลดแรงต้านของหลอดเลือด ในขณะเดียวกันยาสามารถเพิ่ม Cardiac output และลดขนาดของหัวใจได้

ข้อปฏิบัติเมื่อลืมรับประทานยา Enalapril

หากลืมรับประทานยาตามเวลาปกติที่รับประทาน ถ้าปกติรับประทาน 1 เม็ด ให้รับประทานยาทันทีที่นึกได้จำนวน 1 เม็ดโดยไม่ต้องเพิ่มขนาดยาเป็น 2 เม็ดแทนเม็ดที่ลืมรับประทาน
ในกรณีลืมรับประทานยาใกล้กับเวลารับประทานถัดไป ให้รับประทานยาในมื้อถัดไปในขนาด 1 เม็ด โดยข้ามยาในมื้อที่ลืมไป และไม่ต้องเพิ่มขนาดยาเป็น 2 เม็ด

ข้อควรระวังของการใช้ยา Enalapril

• ไม่ใช้ยาในผู้ป่วยที่มีการแพ้ยานี้ หรือมีการแพ้ยาในกลุ่ม ACE inhibitor
• ไม่ใช้ยาในผู้ป่วยที่มีการใช้ยาอลิสไคเรน (aliskiren) ในผู้ป่วยโรคเบาหวาน
• ไม่ใช้ยาในผู้ป่วยที่มีการใช้ยาในกลุ่ม ARNI (Neprilysin inhibitor) เช่น sacubitril หรือภายใน 36 ชั่วโมงหลังจากเปลี่ยนรูปแบบ sacubitril / valsartan
• ไม่ใช้ยาในผู้ป่วยที่มีภาวะแองจิโออีดีมา (Angioedema) ซึ่งเป็นภาวะผิวหนังบวมที่เนื้อเยื่อชั้นใต้ผิวหนัง หรือมีประวัติเป็นแองจิโออีดีมา เนื่องจากการใช้ยากลุ่ม ACE inhibitor
• ระวังการใช้ยาในผู้ป่วยหลอดเลือดแดง หรือลิ้นหัวใจไมทรอลตีบตัน (Aortic / ?itral valve stenosis)
• ระวังการใช้ยาในผู้ป่วยโรคไต
• ระวังการใช้ยาในหญิงให้นมบุตร
• ผู้ที่กำลังเข้ารับการผ่าตัด ต้องแจ้งแพทย์ว่า กำลังรับประทานยานี้อยู่ เพราะคุณอาจต้องหยุดยานี้ชั่วคราวก่อนรับการผ่าตัด

ผลข้างเคียงอันไม่พึงประสงค์จากการใช้ยา Enalapril

อาจก่อให้เกิดภาวะโพแทสเซียมในเลือดสูง มึนงง ค่า BUN สูงขึ้น ค่าครีอะทินินในเลือดสูงขึ้น (Creatinine) อ่อนแรง ผลข้างเคียงอันไม่พึงประสงค์ที่รุนแรง ได้แก่ ความดันโลหิตต่ำ ภาวะ agranulocytosis พาต่อตับ ไตวายเฉียบพลัน

ข้อมูลการใช้ยา Enalapril  ในสตรีมีครรภ์ และสตรีให้นมบุตร

สำหรับการใช้ยาในสตรีมีครรภ์ ตัวยาจัดอยู่ในกลุ่ม Category D คือ ไม่แนะนำในการใช้ยาในหญิงมีครรภ์ เว้นแต่ในกรณีช่วยชีวิต หรือรักษาอาการรุนแรงที่ยาที่ปลอดภัยกว่ารักษาไม่ได้ผล

ประเภทของยาตามองค์การอาหารและยา Enalapril  ในประเทศไทย

ยาจัดอยู่ในกลุ่มยาอันตราย จำหน่ายเฉพาะในร้านขายยาแผนปัจจุบันที่มีเภสัชกรชั้นหนึ่งเป็นผู้จ่ายยาเท่านั้น

ข้อมูลการเก็บรักษายา Enalapril

ควรเก็บรักษายาที่อุณหภูมิต่ำกว่า 30 องศาเซลเซียสเก็บให้พ้นจากแสงแดด และความชื้น

ที่มาของข้อมูล

• Enalapril – an ACE inhibitor – Innovace. Hypertension medication. Patient. (Available via: https://patient.info/medicine/enalapril-an-ace-inhibitor-innovace-innozide)
• Enalaprilat, Vasotec (enalapril) dosing, indications, interactions, adverse effects, and more. Medscape. (Available via: https://reference.medscape.com/drug/vasotec-enalaprilat-enalapril-342317)
• Enalapril 10mg Tablets – Summary of Product Characteristics. electronic medicines compendium (emc). (Available via: https://www.medicines.org.uk/emc/product/561/smpc)