หนังศีรษะลอก อาการต่างจากรังแค แก้อย่างไร

หลายคนอาจเคยเจอกับปัญหาศีรษะแห้งจนหนังศีรษะ (หรือหนังหัว) ลอก ก่อความคัน ที่บางทีอาการดันไปคล้ายคลึงกับรังแคจนเกิดความสับสน  

สองภาวะนี้มักเป็น ๆ หาย ๆ สร้างความรำคาญใจ แต่ไม่ได้อันตรายอะไร 

บทความนี้จะพามาแยกความแตกต่างของสองอย่างนี้กันว่าไม่เหมือนกันตรงไหน และดูแลป้องกันได้อย่างไรบ้าง 

หนังศีรษะลอก VS รังแค แตกต่างกันอย่างไร 

หนังศีรษะลอก เกิดจากหนังศีรษะที่ขาดความชุ่มชื้น หรือสร้างความมันมาเคลือบได้ไม่เพียงพอ จึงทำให้หนังศีรษะแห้ง และหลุดลอกออกมาเป็นแผ่น ๆ 

รังแค คือเซลล์ผิวจากหนังศีรษะที่หลุดลอกออกไป สาเหตุหลัก ๆ ที่พอคาดเดาได้ เช่น  

• หนังศีรษะมีความมันมากกว่าปกติ
• หนังศีรษะติดเชื้อรา
• หนังศีรษะไวต่อสารต่าง ๆ เช่น ผลิตภัณฑ์สำหรับเส้นผม

จุดสังเกตง่าย ๆ คือ

• หนังศีรษะลอก เกิดจากความแห้ง มักมีขนาดเล็กกว่าและขาวกว่ารังแค อาจมีผิวหนังส่วนอื่น ๆ ลอกออกมาด้วย เช่น แขน ขา 
• รังแค จะมีความมันร่วมด้วย บางครั้งอาจออกเป็นสีเหลือง หรือสีแดง และเป็นขุย ๆ ที่หนังศีรษะ

นอกจากนี้ อาจลองใช้ครีมเพิ่มความชุ่นชื้นอ่อน ๆ ทาศีรษะก่อนนอน ถ้าตื่นเช้ามา ขุยที่หนังศีรษะดีขึ้น ก็แปลว่าเป็นหนังศีรษะลอกจากความแห้ง ไม่ใช่รังแค 

สาเหตุทำหนังศีรษะลอก ลอกเป็นขุย เป็นแผล คัน ไม่คัน 

หนังศีรษะที่ลอกจากความแห้ง อาจเกิดจากปัจจัยต่าง ๆ เช่น

• สภาพอากาศที่เย็นและแห้ง เช่น ช่วงหน้าหนาว
• การสระผมบ่อยเกินไป 
• ภาวะผิวหนังอักเสบ หรือแพ้สัมผัสจากผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ ที่ใช้กับเส้นผมและหนังศีรษะ เช่น ยาสระผม เจล หรือสเปรย์ตกแต่งทรงผม
• อายุที่เพิ่มขึ้น

อาการของหนังศีรษะลอกจะคล้าย ๆ กับอาการแห้งของผิวหนังบริเวณอื่น ๆ คือมีอาการคัน เป็นขุยลอก หรือระคายเคือง 

นอกจากนี้ยังอาจทำให้เส้นผมดูแห้งไปด้วย เพราะปกติแล้วหนังศีรษะจะผลิตความมันออกมาให้ผมดูเงางาม  

ถ้าเกาบ่อย ๆ หรือปล่อยทิ้งจนอาการรุนแรง จะทำให้หนังศีรษะแดง เจ็บ หรือถึงขั้นเป็นแผลได้

หนังศีรษะลอก ใช้แชมพูหรือครีมบำรุงอะไรดี 

หนังศีรษะที่ลอกจากความแห้ง ควรใช้แชมพูที่อ่อนโยนต่อหนังศีรษะ และตามด้วยครีมนวดผม 

โดยมีรายงานพบว่า การใช้แชมพูที่มีส่วนผสมของว่านหางจระเข้ น้ำมันมะพร้าว น้ำมันละหุ่ง น้ำมันอัลมอนด์ (Sweet almond oil) หรือน้ำมันมะกอก จะดีต่ออาการหนังศีรษะลอก 

นอกจากนี้ ยังมีวิธีอื่น ๆ อีก เช่น ไม่สระผมบ่อยเกินไป ทาครีมให้ความชุ่มชื้นอ่อน ๆ ที่หนังศีรษะ หรือบำรุงหนังศีรษะด้วยการอบไอน้ำ เพื่อเพิ่มความชุ่มชื้นให้หนังศีรษะไม่ลอกไม่คัน 

หนังศีรษะลอก หลีกเลี่ยงอะไรได้บ้าง 

เมื่อหนังศีรษะลอก ควรหลีกเลี่ยงการใช้สารเคมีกับหนังศีรษะ เช่น น้ำยาเปลี่ยนสีผม เพราะส่วนประกอบในสารเหล่านี้อาจยิ่งทำให้หนังศีรษะแห้งกว่าเดิม 

อย่างไรก็ตาม ถ้ารักษาอย่างไรก็ไม่ดีขึ้น ควรไปหาหมอ จะได้แก้ปัญหาอย่างถูกวิธี และรักษาได้ปลอดภัย 

แล้วหนังศีรษะลอกแค่ไหน ถึงควรไปหาหมอ 

ถ้าหนังศีรษะลอกเป็นแผ่นใหญ่ ๆ หรือเป็นแทบทั้งศีรษะ ควรปรึกษาหมอโดยด่วน เพราะอาจเกิดจากสาเหตุอื่น ๆ นอกจากหนังศีรษะแห้งได้ เช่น ผื่นผิวหนังอักเสบ สะเก็ดเงิน ซึ่งต้องได้รับการรักษาที่เฉพาะเจาะจง

หนังศีรษะลอก ป้องกันได้อย่างไรบ้าง 

หนังศีรษะที่ลอกจากความแห้งนั้นป้องกันได้ด้วยวิธีต่าง ๆ เช่น 

• ใช้แชมพูที่อ่อนโยนต่อหนังศีรษะ
• ไม่สระผมบ่อยจนเกินไป
• อบไอน้ำ หรือทำทรีตเมนต์เพิ่มความชุ่มชื้นต่อหนังศีรษะ
• ดื่มน้ำมาก ๆ เพื่อเพิ่มความชุ่มชื้นให้ผิวหนัง รวมทั้งหนังศีรษะด้วย 

ถ้าหนังศีรษะหลุดลอก ให้เช็กก่อนว่าเกิดจากความแห้งหรือเปล่า แพ้ยาสระผมตัวไหนมั้ย หรือหัวมันจนเกินไป 

เพราะหนังศีรษะลอกกับรังแคเกิดจากสาเหตุที่ไม่เหมือนกัน วิธีรักษาก็จะแตกต่างกันไปด้วย 

เขียนบทความโดย พญ. นันทิดา สาลักษณ