Dicloxacillin (ไดคลอกซาซิลลิน) เป็นยาปฏิชีวนะในกลุ่มเพนนิซิลิน (Penicillin) ใช้รักษาโรคที่เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรียได้หลายรูปแบบ เช่น ผิวหนังอักเสบติดเชื้อ โรคปอดอักเสบ การติดเชื้อในทางเดินหายใจส่วนบน และภาวะติดเชื้อที่กระจายไปทั่วร่างกาย
ยาสำหรับรับประทานยาแคปซูลมี 2 ขนาด ประกอบด้วยไดคลอกซาซิลิน ขนาด 250 มิลลิกรัม และขนาด 500 มิลลิกรัม
สารบัญ
สรรพคุณของยา dicloxacillin
ยาไดคลอกซาซิลลินใช้ในการรักษาการติดเชื้อรูปแบบต่างๆ มักถูกใช้ในการรักษาเชื้อแบคทีเรียที่สร้างเอนไซม์เพนิซิลลิเนส (Penicillinase) ที่ทำลายยาปฏิชีวนะในกลุ่ม penicillin ทั่วไป
- รักษาอาการติดเชื้อที่ผิวหนังและเนื้อเยื่ออ่อน เช่น ฝี แผลติดเชื้อ การติดเชื้อจากบาดแผลหรือการผ่าตัด
- รักษาอาการติดเชื้อทางเดินหายใจ เช่น หลอดลมอักเสบ, ปอดอักเสบ
- รักษาอาการติดเชื้อกระดูกและข้อต่อ เช่น กระดูกอักเสบ ข้ออักเสบจากการติดเชื้อ
- รักษาการติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ เช่น ท่อปัสสาวะอักเสบ กระเพาะปัสสาวะอักเสบ
- บรรเทาและรักษาการติดเชื้ออื่นๆ เช่น ติดเชื้อในกระแสเลือด ติดเชื้อในหู
การใช้ยาดคลอกซาซิลลิน ควรทำตามคำสั่งแพทย์หรือเภสัชกร และปฏิบัติตามคำแนะนำในการใช้ยาอย่างเคร่งครัด เพื่อป้องกันการดื้อยาของเชื้อแบคทีเรีย
กลไกการออกฤทธิ์
กลไกการออกฤทธิ์ของยาคือ ไดคลอกซาซิลินมีฤทธิ์เข้าจับกับ penicillin-binding protein (PBPs) ที่จะยับยั้งกระบวนการทรานส์เปปทิเดชันในขั้นตอนสุดท้ายของการสังเคราะห์เปปทิโดไกลแคนของผนังเซลล์ของแบคทีเรีย เป็นผลให้ยับยั้งชีวสังเคราะห์ของผนังเซลล์แบคทีเรียและหยุดการประกอบโครงสร้างของผนังเซลล์แบคทีเรียจะถูกย่อยสลายโดยเอนไซม์ออโตไลซิน (autolysin) และมูเรอิน ไฮโดรเลส (murein hydrolase)
ข้อบ่งใช้
ยาไดคลอกซาซิลิน ชนิดรับประทาน มีข้อบ่งใช้ คือ รักษาการติดเชื้อสแตรฟิโลคอคคัส (staphylococcal infection) ที่ทนต่อยาเบนซิลเพนิซิลลิน (benzyl penicillin) ขนาดการใช้ยาในผู้ใหญ่125-250มิลลิกรัม ทุก 6 ชั่วโมง อาจเพิ่มขนาดยาเป็นสองเท่าในผู้ป่วยที่มีการติดเชื้อรุนแรง ขนาดการใช้ยาในเด็ก น้ำหนักน้อยกว่า 40 กิโลกรัม ขนาด 12.5-25 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม ทุก 6 ชั่วโมง
แนะนำให้รับประทานยาในช่วงที่ท้องว่าง โดยรับประทานยาอย่างน้อย 1 ชั่วโมงก่อนรับประทานอาหาร หรือ 2 ชั่วโมงหลังรับประทานอาหารเสร็จ เนื่องจากอาหารจะลดการดูดซึมของยาไดคลอกซาซิลิน
ข้อปฏิบัติเมื่อลืมรับประทานยา
หากลืมรับประทานยาตามเวลาปกติที่รับประทาน ถ้าปกติรับประทาน 1 เม็ด ให้รับประทานยาทันทีที่นึกได้จำนวน 1 เม็ดโดยไม่ต้องเพิ่มขนาดยาเป็น 2 เม็ดแทนเม็ดที่ลืมรับประทาน ในกรณีลืมรับประทานยาใกล้กับเวลารับประทานถัดไป ให้รับประทานยาในมื้อถัดไปในขนาด 1 เม็ด โดยข้ามยาในมื้อที่ลืมไปและไม่ต้องเพิ่มขนาดยาเป็น 2 เม็ด
ข้อควรระวังของการใช้ยา
- ไม่ใช้ยาผู้ป่วยที่แพ้ยานี้ หรือมีการแพ้ยาในกลุ่มเพนิซิลลิน
- ระวังการใช้ยาผู้ที่มีประวัติการแพ้ยากลุ่มบีต้า-แลคแตม (beta-lactam)
- ระวังการใช้ยาในผู้ป่วยโรคหอบหืด
- ระวังการใช้ยาในสตรีมีครรภ์ และสตรีให้นมบุตร
- สำหรับการใช้ยาในสตรีมีครรภ์ ตัวยาจัดอยู่ในกลุ่ม category B คือยาค่อนข้างมีความปลอดภัยในการใช้ยาในสตรีมีครรภ์
ข้อแนะนำในการใช้ยา dicloxacillin
- อย่าใช้ยานี้หากคุณมีประวัติแพ้ยา dicloxacillin หรือยาปฏิชีวนะในกลุ่มเพนนิซิลินตัวอื่น เช่น Amoxicillin, Ampicillin, Carbenicillin, Oxacillin, Penicillin
- แจ้งประวัติการแพ้ยาและโรคประจำตัวแก่แพทย์ทุกครั้งก่อนใช้ยาไดคลอกซาซิลลิน
- ก่อนใช้ยา Dicloxacillin คุณจะต้องแจ้งแพทย์หากคุณมีประวัติแพ้ยาใดๆ ก็ตาม โดยเฉพาะในกลุ่ม Cephalosporin
- เนื่องจาก Dicloxacillin อาจทำให้เกิดการแพ้ข้ามกลุ่มไปแพ้ Cefphalosporin ได้มากถึง 5-16 % หรือหากคุณมีภาวะต่อไปนี้ โรคหอบหืด โรคตับ โรคไต มีความผิดปกติในการแข็งตัวของเลือด มีประวัติท้องเสียที่เกิดจากการรับประทานยาปฏิชีวนะ หรือมีประวัติแพ้ยา
- หากคุณมีภาวะดังกล่าว คุณอาจจะต้องรับประทานยา Dicloxacillin ในขนาดที่มีการปรับเพื่อให้เหมาะกับคุณ หรือต้องผ่านการทดสอบว่า จะสามารถรับประทานยานี้ได้หรือไม่ก่อน
- หากเตรียมตัวทำฟัน หรือผ่าตัด ควรแจ้งทันตแพทย์ หรือแพทย์ให้ทราบก่อนว่า อยู่ระหว่างใช้ยา Dicloxacillin
- หากอยู่ระหว่างคุมกำเนิด หรือตั้งครรภ์ หรืออยู่ระหว่างให้นมลูก ต้องแจ้งแพทย์ทุกครั้ง ก่อนใช้ยา Dicloxacillin
- ยา ไดคลอกซาซิลลิน จะทำให้ประสิทธิภาพของยาคุมกำเนิดลดลงได้ซึ่งอาจทำให้เกิดการตั้งครรภ์ได้ ดังนั้นหากกำลังรับประทานยาคุมกำเนิดอยู่ก่อนที่จะเริ่มรับประทานยา dicloxacillin ควรแจ้งแพทย์ให้ทราบก่อน
- ยานี้จัดอยู่ในกลุ่ม FDA category B หมายความว่า ยานี้ไม่น่าจะทำให้เกิดอันตรายต่อทารกในครรภ์ อย่างไรก็ตาม หากคุณตั้งครรภ์ หรือวางแผนที่จะตั้งครรภ์ระหว่างที่รักษา ควรแจ้งแพทย์ให้ทราบก่อน
- Dicloxacillin สามารถผ่านเข้าสู่น้ำนมได้และอาจทำให้ทารกที่ได้รับน้ำนมนั้นเป็นอันตราย ดังนั้นจึงไม่ควรใช้ยานี้โดยที่ไม่แจ้งแพทย์ว่าคุณกำลังอยู่ในช่วงให้นมบุตร
ข้อปฏิบัติอื่นๆ เกี่ยวกับการใช้ยา Dicloxacillin
- ขนาดและระยะเวลาการใช้ยาขึ้นกับอาการและความรุนแรงของโรค หากอยู่ในระดับรุนแรงจะต้องใช้ยานาน 14 วัน หรือให้ต่อหลังจากไข้ลงแล้ว 2 วัน โดยทั่วไปรับประทานวันละ 4ครั้ง ทุก 6 ชั่วโมง
- ต้องรับประทานยาให้ครบตามที่แพทย์สั่งอย่างเคร่งครัด แม้ว่าจะมีอาการดีขึ้นก่อนที่จะรักษาการติดเชื้อให้หายไปทั้งหมด อย่างไรก็ดี ยานี้ไม่สามารถรักษาการติดเชื้อไวรัส เช่น ไข้หวัด หรือไข้หวัดใหญ่ได้
- อย่ารับประทานยามากเกินไป หรือน้อยกว่าที่แพทย์แนะนำ และให้ปฏิบัติตามคำแนะนำที่ฉลากยา
- Dicloxacillin จะต้องรับประทานในขณะที่ท้องว่าง หรือ 1 ชั่วโมงก่อนอาหาร หรือ 2 ชั่วโมงหลังอาหาร
- อย่าให้ผู้อื่นรับประทานยานี้แม้ว่า พวกเขาอาจจะมีอาการเหมือนกับคุณก็ตาม
- ยาปฏิชีวนะสามารถทำให้เกิดอาการท้องเสียซึ่งอาจเป็นอาการที่แสดงว่า มีการติดเชื้อครั้งใหม่เกิดขึ้นได้ ดังนั้นหากคุณท้องเสียที่ถ่ายเป็นน้ำ หรือมีเลือดปน ควรไปพบแพทย์ อย่าซื้อยามารับประทานเองเพื่อหยุดอาการท้องเสียยกเว้นแพทย์สั่ง
- หากลืมรับประทานยาให้รับประทานทันทีที่นึกได้ แต่หากว่ากำลังจะถึงเวลาที่ต้องรับประทานยาครั้งถัดไป ให้ข้ามยามื้อที่ลืมแลระรับประทานยามื้อถัดไปตามปกติ อย่ารับประทานยาเพิ่มเองเพื่อชดเชยยาที่ลืม
- ยานี้อาจทำให้ผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการทางการแพทย์บางอย่างของคุณผิดปกติ ดังนั้นต้องแจ้งแพทย์ว่า คุณกำลังรับประทานยานี้อยู่
การเก็บรักษายา Dicloxacillin
- เก็บยาในภาชนะเดิมที่บรรจุมา ปิดภาชนะใะสนิท และเก็บให้พ้นมือเด็ก
- เก็บยาไว้ที่อุณหภูมิห้อง ห่างไกลจากความชื้น ความร้อน (มากกว่า 30 องศาเซลเซียส) และแสงอาทิตย์
- เมื่อยาหมดอายุควรทิ้งทันที
ผลข้างเคียงของยา Dicloxacillin
หากคุณมีอาการต่อไปนี้ที่เป็นสัญญาณของการแพ้ยาให้รีบไปพบแพทย์ทันที เช่น ลมพิษ หายใจลำบาก ใบหน้า ริมฝีปาก ลิ้น หรือคอบวม
หากคุณมีอาการที่เป็นผลข้างเคียงที่รุนแรงจากการใช้ยานี้ให้รีบไปพบแพทย์ทันทีเช่นกัน
- คลื่นไส้ ปวดท้อง มีไข้ต่ำๆ เบื่ออาหาร ปัสสาวะสีเข้ม อุจจาระสีอ่อน ตัวเหลือง ตาเหลือง
- ท้องเสียถ่ายเหลวเป็นน้ำ หรือมีเลือดปน
- มีไข้หนาวสั่น ปวดตามร่างกาย หรือมีอาการคล้ายไข้หวัด
- ช้ำ หรือเลือดออกได้ง่าย อ่อนเพลียผิดปกติ
- ปัสสาวะน้อยกว่าปกติ หรือไม่ปัสสาวะเลย
- มีผื่นคันขึ้นที่ผิวหนังอย่างรุนแรง หรือผิวหนังลอก
- กระสับกระส่าย สับสน มีความคิด หรือพฤติกรรมผิดปกติ
- ชัก
ผลข้างเคียงที่รุนแรงน้อยกว่าที่พบได้
- คลื่นไส้ อาเจียน ปวดท้อง
- คันช่องคลอด หรือมีตกขาว
- ปวดหัว
- ลิ้นบวม สีเข้มขึ้น
- มีปื้นขาวภายในปาก
หากได้รับยา Dicloxacillin เกินขนาด
- หากคุณรับประทานยามากเกินไป ให้รีบไปพบแพทย์
- อาการของการได้รับยาเกินขนาดประกอบด้วย สับสน พฤติกรรมเปลี่ยนแปลง ผื่นที่ผิวหนังอย่างรุนแรง ปัสสาวะน้อยกว่าปกติหรือมีอาการชัก
ยา Dicloxacillin เป็นยาปฏิชีวนะที่ใช้ในการรักษาโรค หรือภาวะที่เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย ซึ่งยาประเภทนี้ จำเป็นต้องใช้ภายใต้การดูแลของแพทย์ เพราะอาจทำให้เกิดผลข้างเคียง หรืออาการเชื้อดื้อยา ซึ่งจะทำให้การรักษาเป็นไปได้ยากขึ้น
