ทาสหมาทาสแมวต้องรู้ คัดจมูก จามบ่อย อาจเป็นภูมิแพ้ขนสัตว์เลี้ยง เป็นแล้วอันตรายไหม?

ภูมิแพ้ขนสัตว์หรือภูมิแพ้จากสัตว์เลี้ยงเป็นภูมิแพ้ชนิดหนึ่งที่พบบ่อย เพียงแค่เข้าใกล้ เล่น หรือสัมผัสสัตว์ที่เราเลี้ยง ไม่ว่าจะน้องหมาหรือน้องแมว สามารถเกิดอาการแพ้ ทั้งระบบทางเดินหายใจ ดวงตา และผิวหนัง 

แม้ว่าอาการส่วนใหญ่ไม่ได้เป็นอันตราย แต่อาจสร้างความรำคาญใจได้ไม่น้อย มารู้จักกับอาการแพ้ขนสัตว์เลี้ยงให้มากขึ้นกันดีกว่า อาการเป็นแบบไหน สังเกตอย่างไร รู้ได้อย่างไรว่าแพ้ขนสัตว์เลี้ยง และอีกหลาย ๆ เรื่องที่ควรรู้หากมีสัตว์เลี้ยง

แพ้ขนสัตว์เลี้ยง ภูมิแพ้จากสัตว์เลี้ยง เกิดได้อย่างไร ?

อาการแพ้ต่อสิ่งใดสิ่งหนึ่งเป็นภาวะที่ภูมิคุ้มกันของร่างกายทำงานผิดปกติ โดยเข้าใจว่าสิ่งนั้น ๆ เป็นอันตรายต่อร่างกาย เลยพยายามกำจัดออกด้วยการกระตุ้นให้เกิดการอักเสบ จนเกิดอาการแพ้ตามระบบต่าง ๆ ขึ้น

โรคแพ้ขนสัตว์หรือภูมิแพ้จากสัตว์เลี้ยงก็เช่นกัน ไม่เพียงเฉพาะขนสัตว์ที่เป็นสารก่อภูมิแพ้ ยังรวมถึงรังแค น้ำลาย หรือของเสียที่มาจากสัตว์เลี้ยงทั้งหมด เมื่อเราสัมผัสกับสัตว์เลี้ยง เล่น หรือเข้าใกล้ จึงเกิดอาการแพ้ตามมาได้

ทั้งนี้ บางคนอาจมีอาการโดยไม่ได้เข้าใกล้สัตว์เลี้ยงเลยก็ได้ เพราะสารก่อภูมิแพ้เหล่านี้ มีขนาดเล็กน้อยกว่า 10–20 ไมครอน บ้านไหนที่เลี้ยงสัตว์ ไม่ว่าจะเป็นแมว สุนัข สัตว์มีขนทุกชนิด หากพื้นที่นั้นเคยมีสัตว์เลี้ยงอยู่ ย่อมมีองค์ประกอบเหล่านี้ติดอยู่ตามที่ต่าง ๆ ทั้งพื้น สิ่งของ เฟอร์นิเจอร์ หรือฟุ้งกระจายในอากาศ 

แพ้ขนสัตว์เลี้ยง ภูมิแพ้จากสัตว์เลี้ยง สังเกตอาการอย่างไร

อาการแพ้ขนสัตว์เลี้ยงจะต่างกันไปในแต่ละคน สามารถเกิดได้กับหลายระบบในร่างกาย ส่วนใหญ่เป็นอาการไม่รุนแรง มักเกิดหลังสัมผัสกับสัตว์เลี้ยงไม่นาน และหายเองได้ ดังนี้

• อาการแพ้บริเวณดวงตา เช่น คันตา ระคายตา น้ำตาไหล ตาบวม
• อาการแพ้ในทางเดินหายใจ เช่น หายใจไม่สะดวก คันคอ คัดจมูก น้ำมูกไหล ไอ จาม
• อาการแพ้ทางผิวหนัง เช่น ผื่นแดง คันตามผิวหนัง

อย่างไรก็ตาม บางคนอาจเสี่ยงที่จะเกิดปฏิกิริยาภูมิแพ้รุนแรง (Anaphilaxis) ซึ่งเป็นอาการแพ้รุนแรงและเป็นอันตราย หากพบอาการบวมตามใบหน้า ลำคอ ผื่นบวมแดงทั่วร่างกาย หายใจลำบาก เวียนศีรษะ หน้ามืด หรือหมดสติ ควรรีบไปโรงพยาบาลทันที เพราะอาจร้ายแรงถึงขั้นเสียชีวิตได้

แพ้ขนสัตว์เลี้ยง ภูมิแพ้จากสัตว์เลี้ยง ต้องรักษาไหม

ภูมิแพ้จากสัตว์เลี้ยงมักไม่รุนแรง และหายเองได้ โดยไม่ต้องรักษา แต่หากมีอาการภูมิแพ้เรื้อรัง เป็นต่อเนื่องนานเกิน 2 สัปดาห์ ควรไปพบแพทย์ รวมถึงอาการภูมิแพ้รุนแรง (Anaphylaxis) ที่กล่าวถึงในข้างต้น ต้องรีบไปพบแพทย์ทันที

รู้ได้อย่างไรว่าแพ้สัตว์เลี้ยง เป็นภูมิแพ้จากสัตว์เลี้ยง

อาการผิดปกติอย่างเดียวอาจบอกไม่ได้ชัดเจน แพทย์ต้องซักประวัติสุขภาพ และอาการที่คาดว่ามาจากการแพ้ขนสัตว์ หรือสัตว์เลี้ยง อย่างอาการคัดจมูก ไอ จาม หรือคันตาทุกครั้งหลังเล่นกับสัตว์เลี้ยง

นอกจากนี้ จะมีการทดสอบอาการแพ้ทางผิวหนังหรือ Skin prick test โดยใช้เข็มที่มีสารก่อภูมิแพ้จากสัตว์เลี้ยงสะกิดเบา ๆ บนผิวหนัง แล้วดูการตอบสนอง หรือบางคนอาจใช้วิธีการเจาะเลือดทดสอบแทนหากมีข้อจำกัด 

ภูมิแพ้ขนสัตว์ ภูมิแพ้จากสัตว์เลี้ยง รักษาอย่างไร

การรักษาอาการแพ้ขนสัตว์เลี้ยงส่วนใหญ่เน้นไปที่การรักษาตามอาการ เช่น

• การใช้ยาแก้แพ้ เพื่อบรรเทาอาการแพ้ในระบบต่าง ๆ
• การใช้ยาทาสเตียรอยด์ เพื่อบรรเทาอาการแพ้ที่ผิวหนัง
• การใช้ยาแก้คัดจมูก ลดน้ำมูก
• การล้างจมูก เพื่อทำความสะอาดขนสัตว์ น้ำมูก หรือสารก่อภูมิแพ้อื่น ๆ

นอกจากนี้ ยังมีการรักษาภูมิคุ้มกันบำบัด (Immunotherapy) หรือวัคซีนภูมิแพ้ หลักการคือ การให้ร่างกายได้รับสารก่อภูมิแพ้ปริมาณน้อยต่อเนื่องนานหลายเดือน จนภูมิคุ้มกันคุ้นเคยกับสารนั้นและไม่ก่ออาการแพ้ ซึ่งวิธีนี้จะช่วยให้หายขาดจากภูมิแพ้ได้

วิธีหลีกเลี่ยงสารก่อภูมิแพ้จากสัตว์เลี้ยง

การป้องกันที่ดีที่สุดคือ การหลีกเลี่ยงสารก่อภูมิแพ้จากสัตว์เลี้ยงให้มากที่สุด หากทำไม่ได้ วิธีต่อไปนี้อาจช่วยได้

• ควรแยกพื้นที่สัตว์เลี้ยงให้อยู่ห่างจากบริเวณที่ใช้ชีวิตประจำวัน เลี่ยงการนอนกับสัตว์เลี้ยง หรือห้ามสัตว์เลี้ยงเข้าห้องนอน
• อาบน้ำสัตว์เลี้ยงอย่างน้อยสัปดาห์ละ 1–2 ครั้ง เพราะสารก่อภูมิแพ้จะถูกผลิตขึ้นมาใหม่ไม่เกิน 1 สัปดาห์ 
• ทำความสะอาดบ้าน เฟอร์นิเจอร์ และพื้นที่สัตว์เลี้ยงอยู่เป็นประจำ เปิดประตูหน้าต่างให้อากาศถ่ายเท และจัดห้องให้โปร่งโล่ง 
• หากสัมผัสหรืออยู่ใกล้กับสัตว์เลี้ยง ควรสวมหน้ากากอนามัย หลังจากสัมผัสสัตว์เลี้ยงแล้ว ควรล้างมือหรือเปลี่ยนเสื้อผ้า เพื่อลดการส่งต่อสารก่อภูมิแพ้จากสัตว์ไปพื้นที่อื่น
• ใช้เครื่องฟอกอากาศ โดยควรเลือกรุ่นที่มีแผ่นกรองอากาศ HEPA เพื่อดักจับสารก่อภูมิแพ้จากสัตว์เลี้ยง
• คนที่มีอาการแพ้ขนสัตว์แล้วต้องการเลี้ยงสัตว์ สามารถปรึกษาแพทย์ถึงการรักษาด้วยวัคซีนภูมิแพ้หรือภูมิคุ้มกันบำบัดได้

 เป็นเรื่องสำคัญสำหรับคนรักษาที่ควรทราบถึงอาการแพ้ขนสัตว์หรือแพ้สัตว์เลี้ยงก่อนตัดสินใจซื้อ หรือรับเลี้ยงน้องหมาน้องแมว เพื่อสุขภาพและคุณภาพชีวิตของผู้เลี้ยงในระยะยาว ซึ่งการเข้ารับการตรวจหาสารก่อภูมิแพ้ช่วยให้วางแผนเรื่องนี้ได้ง่ายขึ้น

ไม่แน่ใจแพ้ขนสัตว์ไหม หรือแพ้แล้วแต่อยากเลี้ยงต่อ ปรึกษาคุณหมอถึงวิธีรักษาที่เหมาะกับคุณเอง สนใจ แพ็กเกจตรวจภูมิแพ้ ราคาโปร ที่ HDmall.co.th จองราคาพิเศษ เปรียบเทียบราคา พร้อมเลือกสถานพยาบาลใกล้บ้าน