ผักบุ้ง มีชื่อเรียกอื่นว่า “ผักทอดยอด” เป็นอาหารเพื่อสุขภาพที่รู้จักมักคุ้นกันดี เพราะมีส่วนช่วยในการบำรุงสายตาได้เป็นอย่างดี นอกจากนี้ ผักบุ้งยังมีสรรพคุณต่อร่างกายของคุณอีกมากมายมากกว่านั้น
สารบัญ
สายพันธุ์ของผักบุ้ง
ก่อนจะทราบถึงประโยชน์ของผักบุ้ง มาดูกันก่อนว่า ผักบุ้งที่ทุกคนนิยมนำมารับประทานกันนั้นมีสายพันธุ์อะไรบ้าง ในประเทศไทยจะแบ่งออกเป็น 2 สายพันธุ์หลักๆ คือ ผักบุ้งไทย และผักบุ้งจีน
ผักบุ้งไทย เป็นผักบุ้งสายพันธุ์ธรรมชาติที่เกิดขึ้นเองตามแม่น้ำลำคลอง จึงมียางมากกว่าผักบุ้งจีน ส่วนผักบุ้งจีนจะเป็นพันธุ์ที่นำเข้ามาจากต่างประเทศ โดยส่วนมาก ชนิดผักบุ้งที่คนนิยมปลูก คือ ผักบุ้งจีน เพราะจะมีลำต้นค่อนข้างขาวอวบ ใบเขียวอ่อน ดอกขาว มียางน้อยกว่าผักบุ้งไทย
คุณค่าทางโภชนาการ
ผักบุ้ง 100 กรัม จะให้พลังงาน 22 กิโลแคลอรี และประกอบไปด้วยด้วยเส้นใยไฟเบอร์ วิตามิน แร่ธาตุอื่น ๆ เช่น
ตัวผักบุ้งไทยนั้นจะมีวิตามินซีสูง และมีสรรพคุณทางยามากกว่าผักบุ้งจีน แต่จะมีแคลเซียม และเบต้าแคโรทีนน้อยกว่าผักบุ้งจีน หากรับประทานแบบสดๆ ได้ก็จะทำให้คุณค่าของวิตามิน และแร่ธาตุไม่เสียไปกับความร้อนอีกด้วย
ประโยชน์ดีๆ ที่อาจยังไม่รู้จากผักบุ้ง
- ช่วยบำรุงสายตา เพิ่มน้ำหล่อเลี้ยงลูกตา
- รักษาอาการสายตาสั้น ตาต้อ ตาฝ้าฟาง ตาแดง และอาการคันตาบ่อย ๆ
- มีสารต้านอนุมูลอิสระ จึงช่วยให้ผิวเปล่งปลั่ง มีน้ำมีนวล
- ช่วยป้องกันและลดโอกาสในการเป็นโรคมะเร็ง
- เพิ่มศักยภาพในการบำรุงสมอง และเพิ่มความสามารถในการจดจำ
- มีกากใยมากช่วยในการขับถ่าย ป้องกันการท้องผูก
- บำรุงโลหิตและช่วยรักษาโรคโลหิตจาง
- สามารถลดน้ำตาล และคอเลสเตอรอลในเลือด ช่วยลดโอกาสการเกิดโรคเบาหวาน
- ช่วยให้เจริญอาหาร
- ช่วยบำรุงหัวใจ ลดการเกิดไขมันอุดตันเส้นเลือดและหัวใจวาย
- มีแคลอรีต่ำ จึงเหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการควบคุมน้ำหนัก
- ช่วยบำรุงธาตุ
- ยอดผักบุ้งช่วยแก้โรคประสาทได้
- ช่วยแก้อาการเหงื่อออกมาก
- ช่วยแก้อาการปวดศีรษะ และอ่อนเพลีย
- ต้นสดของผักบุ้งไทยช่วยบำรุงกระดูก และฟัน
- ผักบุ้งมีรสเย็น จึงมีสรรพคุณช่วยถอนพิษเบื่อเมา
- รากผักบุ้งมีรสจืดเฝื่อน มีสรรพคุณช่วยในการถอนพิษสำแดง
- ช่วยต่อต้านเชื้อแบคทีเรีย
- ช่วยแก้อาการฟกช้ำ
- ดอกของผักบุ้งไทยต้นขาวสามารถใช้เป็นยาแก้กลากเกลื้อนได้
- ใช้ถอนพิษจากแมลงสัตว์กัดต่อยได้
- แก้แผลมีหนองช้ำ ด้วยการใช้ต้นสดมาต้มน้ำให้เดือดนาน ๆ ทิ้งไว้พออุ่นแล้วนำน้ำมาล้างแผลวันละครั้ง
- แก้พิษตะขาบกัด ด้วยการใช้ต้นสดเติมเกลือนำมาตำพอกบริเวณที่ถูกกัด
- ต้นสดของผักบุ้งไทยต้นขาวนำมาใช้รักษาแผลไฟไหม้ น้ำร้อนลวกได้
- ต้นสดของผักบุ้งไทยต้นขาวจะช่วยลดการอักเสบและอาการปวดบวมได้
- ช่วยขับสารพิษออกจากร่างกาย
- สามารถใช้บำบัดรักษาผู้ป่วยยาเสพติดหรือผู้ที่ได้รับสารพิษต่าง ๆ ได้
ประโยชน์ของรากผักบุ้ง
คุณรู้หรือไม่ว่า รากผักบุ้งที่คนส่วนมากมักจะตัดทิ้งก่อนจะรับประทานนั้นก็มีสรรพคุณทางยาไม่ต่างกัน ใช้แก้โรคหอบหืด บรรเทาอาการไอเรื้อรัง และยังช่วยลดอาการตกขาวในสตรีอีกด้วย นำรากผสมน้ำส้มสายชู คั้นมาบ้วนปากจะช่วยบรรเทาอาการปวดจากฟันผุได้อีกด้วย
ประโยชน์ของต้นผักบุ้งสด
มีสรรพคุณเป็นยาเย็น ช่วยในการดับร้อน แก้อาการร้อนใน และยังช่วยบำรุงโลหิตอีกด้วย
หากคุณต้องการใช้ผักบุ้งในการรักษาแผลร้อนในภายในปาก ให้นำผักบุ้งสดกับเกลืออมไว้ในปาก 2 นาที วันละ 2 ครั้ง และถ้าเป็นผักบุ้งไทยสามารถช่วยลดอาการบวมพุพองได้ รักษาแผลน้ำร้อนลวก และแก้อักเสบได้อีกด้วย
ผักบุ้งจึงถือเป็นผักสวนครัวที่ปลูกง่าย มีราคาถูก ในชนบทสามารถหาเก็บได้ทั่วไปเสียด้วยซ้ำ แต่ใครจะรู้ว่าผักชนิดนี้มีคุณค่าทางอาหารและสรรพคุณทางยาแฝงไว้อย่างมากมาย และเหตุผลที่ร้านอาหารมักจะใส่ผักบุ้งไว้ในจานอาหาร ก็เพราะผักชนิดนี้มีสรรพคุณช่วยให้เราเจริญอาหารมากขึ้นนั่นเอง
การเลือกระหว่างรับประทานผักบุ้งไทย หรือผักบุ้งจีน
หลายคนมักจะชอบรับประทานผักบุ้งจีนมากกว่าผักบุ้งไทย เพราะนำไปผัดแล้วอร่อยกว่ากันมาก ทั้งยังมีใบที่ใหญ่ อ่อนนุ่ม ไม่แข็งเหมือนผักบุ้งไทย แต่ผักบุ้งไทยนิยมนำไปรับประทานดิบร่วมกับส้มตำ หรือลาบ
โดยผักบุ้งไทยจะโดดเด่นในเรื่องของสรรพคุณทางยา เพราะสามารถนำดอกไปใช้ประโยชน์ได้มากกว่า ทั้งการรักษาแผลไฟไหม้ น้ำร้อนลวก ลดอาหารแพ้ต่างๆ แต่ผักบุ้งจีนถือได้ว่าเป็นพืชที่มีคุณค่าทางอาหารสูงกว่า รวมไปถึงมีแคลเซียม และเบต้าแคโรทีนมากกว่าผักบุ้งไทย
ดังนั้น ประโยชน์ของทั้งผักบุ้งทั้ง 2 ประเภทนั้นต่างมีด้วยกันทั้งคู่ เพียงแต่แค่มีจุดเด่นที่แตกต่างกันเท่านั้น
แต่ถึงแม้ผักบุ้งจะมีสรรพคุณดีๆ มากมาย แต่ก็มีข้อยกเว้นบางอย่างที่คุณต้องระมัดระวัง คือ ผู้ที่เป็นโรคความดันโลหิตต่ำควรหลีกเลี่ยงการรับประทานผักบุ้ง เนื่องจากผักบุ้งจะมีคุณสมบัติลดความดันโลหิต จนทำให้ความดันยิ่งต่ำลงไปอีก อาจจะก่อให้เกิดการเป็นตะคริวได้ง่าย
อีกข้อควรระวังในการรับประทานผักชนิดนี้ คือ คุณควรล้างยางผักบุ้งออกให้หมด เพราะอาจเป็นสาเหตุทำให้เกิดอาการท้องเสียได้
เห็นคุณประโยชน์มากมายแบบนี้แล้ว ก็ลองคิดเมนูที่ทำจากผักบุ้งเอาไว้ได้เลย ทั้งอร่อย มีประโยชน์ แถมราคายังถูกมากอีกด้วย แต่ถ้าให้ดีควรรับประทานผักบุ้งสดๆ หรือผักบุ้งลวกก็จะได้คุณประโยชน์อย่างครบถ้วนแน่นอน