เมทแอมเฟตามีนเป็นยาเสพติดสังเคราะห์ซึ่งเป็นหนึ่งในประเภทของยาบ้าชนิดหนึ่ง มีฤทธิ์รุนแรง และทำให้ผู้เสพเกิดอาการติดยาอย่างหนัก
สารบัญ
ความหมายของเมทแอมเฟตามีน
เมทแอมเฟตามีน (Methamphetamine) หรือ “เมท” เป็นยากระตุ้นประสาทที่มีความรุนแรงมากชนิดหนึ่ง ในอดีตเมทแอมเฟตามีนสังเคราะห์ขึ้นมาใช้ทางการแพทย์
แต่หลังจากพบว่า การใช้เมทอย่างต่อเนื่องเป็นระยะนานนั้นส่งผลเสียร้ายแรงต่อทั้งร่างกายและจิตใจ จึงไม่ใช้ยาชนิดนี้เพื่อการรักษาทางการแพทย์อีกต่อไป
เมทแอมเฟตามีนมีลักษณะเป็นผลึกผงสีขาว หรือใส ขึ้นอยู่กับความบริสุทธิ์ของยา บางครั้งพบว่า ยาเมทจะมีลักษณะเป็นก้อนผลึกเล็กๆ คล้ายเศษแก้ว จึงเป็นที่มาของชื่อ “Meth Crystal”
วิธีการเสพจะเป็นทั้งแบบรับประทานจากเม็ดแคปซูล สูดผงเข้าทางจมูก สูบเป็นบุหรี่ หรือฉีดเข้าทางเส้นเลือด
เมทแอมเฟตามีนจะออกฤทธิ์ทำให้ผู้เสพรู้สึกกระตือรือร้น ตื่นตัวกว่าปกติ มีแรงกระตุ้นทางเพศมากขึ้น รู้สึกว่า ตนเองมีพลังอำนาจน่าเกรงขาม และมีความมั่นใจในตนเองมากขึ้น
ผลข้างเคียงระยะสั้นของเมทแอมเฟตามีน
หลังจากเสพยาเข้าไประยะหนึ่ง ยาเมทแอมเฟตามีนจะกระตุ้นสารเคมีในสมองชื่อ “โดปามีน” โดยทำงานระหว่างเซลล์ประสาทในสมอง ทำหน้าที่นำส่งข้อมูลภายในสมองเกี่ยวกับการเคลื่อนไหวของกล้ามเนื้อ ควบคุมความรู้สึกและพัฒนากลไกการทำงานต่างๆ ภายในร่างกาย
ระยะเวลาที่ยาออกฤทธิ์จะขึ้นอยู่กับวิธีเสพ หากผู้เสพสูบยาเป็นมวน หรือฉีดยาเข้าทางเส้นเลือด อาการเมายาจะเกิดขึ้นอย่างรวดเร็วและยาจะออกฤทธิ์อยู่เพียงไม่กี่นาที แต่ถ้าเสพโดยการรับประทานยาเม็ด หรือสูดเข้าทางจมูก ฤทธิ์ของยาจะค่อยๆ เกิดขึ้นอย่างช้าๆ
อย่างไรก็ตาม ผลข้างเคียงที่เกิดขึ้นจากการเสพยาเมทแอมเฟตามีนจะคล้ายคลึงกัน และอาการเมาค้างจากยาจะเกิดขึ้นได้นานถึง 14 ชั่วโมง โดยช่วงเวลาเมายาผู้เสพจะมีอาการต่อไปนี้
- หัวใจเต้นเร็ว
- หายใจเร็วผิดปกติ
- ความดันโลหิตสูงขึ้น
- อุณหภูมิของร่างกายสูงขึ้นอย่างรวดเร็ว
อาการเมายาเมทอาจทำให้ผู้เสพมีพฤติกรรมเสี่ยง และเป็นอันตรายได้ หรืออาจสร้างความเดือนร้อนต่อตนเองและผู้อื่นด้วย
ผลข้างเคียงระยะสั้นจากการเสพเมทแอมเฟตามีนเกินขนาด
การใช้เมทแอมเฟตามีนในปริมาณที่มากเกินไป นำไปสู่ภาวะที่เรียกว่า “Hyperthermia” โดยร่างกายจะมีอุณหภูมิสูงขึ้นอย่างผิดปกติ เนื่องจากระบบการควบคุมอุณหภูมิร่างกายล้มเหลว ทำให้ผู้เสพเกิดอาการชัก และอาจเสียชีวิตได้ในที่สุด หากไม่ได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที
ในปัจจุบันไม่มีวิธีการรักษาที่จำเพาะแต่เป็นการรักษาตามอาการ เช่น การลดอุณหภูมิร่างกาย การให้ยาลดความดันโลหิต การให้ยาหล่อมประสาท เท่านั้น ส่วนการฟอกเลือดก็ยังไม่มีหลักฐานที่ชัดเจนว่าได้ประโยชน์
นอกจากนี้ยังมีผลข้างเคียงที่สังเกตได้ชัดอีกมากมายจากการเสพเมทแอมเฟตามีนเกินขนาด ดังนี้
- รูม่านตาขยาย
- ปากแห้ง
- ร่างกายอ่อนล้าไร้เรี่ยวแรงและมีภาวะนอนไม่หลับ
- มีอารมณ์หงุดหงิดและก้าวร้าว
- วิตกกังวลและกระวนกระวายใจ
- เบื่ออาหาร น้ำหนักลดอย่างรวดเร็ว
ผลข้างเคียงระยะยาวของเมทแอมเฟตามีน
เมื่อเสพยาอย่างต่อเนื่องในระยะยาว สมองจะเคยชินกับภาวะที่สารโดปามีนเพิ่มระดับสูงทำให้ผู้เสพเกิดอาการดื้อยา และต้องเพิ่มปริมาณการใช้ยามากขึ้นเรื่อยๆ ดังนั้นผู้ที่เสพเมทแอมเฟตามีนจะเกิดอาการติดยาอย่างรวดเร็ว
การใช้ยาในระยะยาวอาจทำให้สมองเกิดความเสียหายและเกิดปัญหาทางจิตที่รุนแรง รวมทั้งเกิดความรู้สึกหวาดระแวง ประสาทหลอน และภาพลวงตา
นอกจากนี้ผู้เสพยังเกิดความรู้สึกหลอนเหมือนมีแมลงไต่อยู่ใต้ผิวหนัง ทำให้ต้องคอยเกา และข่วนผิวหนังทั่วร่างกายจนเป็นรอยอยู่เสมอ
ปัญหาทางจิตที่เกิดจากการเสพยาเมทอาจเกิดขึ้นได้หลายปี หรืออาจจะเกิดอาการตลอดไปทั้งชีวิต แม้จะหยุดเสพยาแล้วก็ตาม ผลกระทบที่เป็นที่ทราบกันดีจากการเสพยาเมทคือ ปัญหาทางช่องปากที่รุนแรงที่ผู้เสพจะมีลักษณะฟันผุทั่วทั้งปาก
เมื่อเวลาผ่านไป การเสพยาเมทจะทำให้ปริมาณของสารโดปามีนในสมองลดลง ทำให้สมองเกิดปัญหาเกี่ยวกับการควบคุมกลไกของร่างกาย ส่งผลให้มีอาการคล้ายกับผู้ป่วยโรคพาร์กินสัน
นอกจากนี้การเสพยามาเป็นระยะเวลานานยังทำให้ผู้เสพประสบปัญหาทางสุขภาพ เช่น ปัญหาระบบทางเดินหายใจ อวัยวะต่างๆ ในร่างกายเสียหาย ความดันโลหิตสูง โรคหัวใจ มีอาการชัก และอาจเกิดภาวะหัวใจวายฉับพลัน
อาการอื่นๆ ที่สังเกตเห็นได้จากผลข้างเคียงระยะยาว มีดังนี้
- เกิดภาวะสับสนและกระวนกระวายใจ
- มีอาการย้ำคิดย้ำทำ
- นอนไม่หลับ
- พฤติกรรมเปลี่ยนแปลงไปจากปกติ
- มีอารมณ์แปรปรวน หรือเกิดพฤติกรรมทางจิตที่ผิดปกติ
- ความจำเสื่อม
- เบื่ออาหาร และน้ำหนักลดอย่างรวดเร็ว
- มีพฤติกรรมที่แปลกไป และเป็นพฤติกรรมที่อาจก่อความรุนแรง
ผลกระทบอื่นๆ ที่อาจเกิดขึ้นจากเมทแอมเฟตามีน
ผู้เสพสามารถตกอยู่ในภาวะใช้ยาเกินขนาดหากเสพยาในปริมาณที่มากเกินไปในครั้งเดียว สัญญาณที่บ่งบอกถึงอาการใช้ยาเกินขนาดคือ อุณหภูมิร่างกายสูงขึ้นผิดปกติ ประสาทหลอน และชัก
นอกจากนี้การเสพยาเมทร่วมกับสารเสพติดชนิดอื่นสามารถทำให้ผู้เสพเสียชีวิตได้
ผู้เสพส่วนมากเมื่อใช้ยาจะมีการดื่มแอลกอฮอล์ร่วมด้วยและจะใช้ยาทุกๆ 2-3 ชั่วโมงต่อวัน แน่นอนที่พฤติกรรมเช่นนี้นั้นเป็นอันตรายมาก
นอกจากนี้การเสพยาเมทจะส่งผลต่อการทำงานของสารโดปามีน ทำให้ผู้เสพไม่สามารถควบคุมพฤติกรรมของตนได้ และมีอารมณ์ทางเพศสูง ทำให้เสี่ยงต่อการมีเพศสัมพันธ์ที่ไม่ปลอดภัย เสี่ยงต่อการติดเชื้อทางเพศสัมพันธ์ต่างๆ
การฉีดยาเข้าทางกระแสเลือดทำให้ผู้เสพเสี่ยงต่อการติดเชื้อเอดส์และไวรัสตับจากการใช้เข็มร่วมกันได้อีกด้วย
เมทแอมเฟตามีนถูกผลิตขึ้นอย่างผิดกฎหมาย ส่วนสารเคมีที่ใช้เป็นส่วนประกอบบางตัวก้เป็นอันตรายต่อมนุษย์ และสิ่งแวดล้อม แน่นอนที่ผู้เสพจะไม่มีทางทราบได้เลยว่า ยาที่เสพเข้าไปนั้นรุนแรงแค่ไหน หรือมีส่วนประกอบของสารเคมีใดบ้าง
เมทแอมเฟตามีนจัดเป็นยาเสพติดให้โทษประเภท 2 ที่มีอันตราย และถูกควบคุมเมื่อจำเป็นต้องใช้ทางการแพทย์ โดยการใช้ยาเมททางการแพทย์จะต้องได้รับการดูแลจากแพทย์อย่างใกล้ชิด และต้องมีใบสั่งยาจากแพทย์เสมอ
การใช้ยาเมทโดยไม่มีใบสั่งแพทย์ถือว่า ผิดกฎหมายเช่นเดียวกับการใช้เป็นยาเสพติดซึ่งมีโทษปรับ และจำคุก
วิธีเลิกการเสพยาเมทแอมเฟตามีน
เนื่องจากเมทแอมเฟตามีนเป็นยาเสพติด ดังนั้นการจะเลิกยาจึงเป็นเรื่องไม่ง่ายนัก ผู้ที่พยายามจะเลิกยาจะมีอาการซึมเศร้า วิตกกังวล เหนื่อยล้า และมีอาการลงแดงอย่างรุนแรง
ส่วนผู้เสพที่พยายามเลิก หรืออาจเลิกไปเป็นปีแล้ว ก็มีโอกาสกลับมาเสพยาอีกครั้งได้
ปัจจุบันยังไม่มียาชนิดใดที่จะรักษาอาการเสพติดยาเมทได้ การรักษาที่แนะนำจึงเป็นการเข้าร่วมกลุ่มพฤติกรรมบำบัด โดยการรับคำปรึกษา การช่วยเหลือ และกำลังใจจากแพทย์ หรือนักบำบัดยา
การรักษาที่ได้ผลอีกอย่างหนึ่งคือ การให้รางวัลกับผู้ที่สามารถเลิกยาได้อย่างเด็ดขาด
หากคุณกำลังอยู่ในภาวะเสพติดยาเมท แนะนำให้ปรึกษาแพทย์ หรือนักบำบัดและเข้าร่วมกลุ่มบำบัด เพราะการช่วยเหลือ การสนับสนุน และกำลังใจเป็นสิ่งสำคัญในการเริ่มต้นการบำบัด
การเสพเมทแอมเฟตามีนนั้นทำให้เกิดผลข้างเคียงที่ค่อนข้างรุนแรงและน่ากลัว คุณอาจเคยเห็นผู้เสพ หรือเคยอ่านข้อมูลเกี่ยวกับผลเสียจากการเสพที่ทำลายชีวิตทั้งชีวิตของผู้เสพ
ดังนั้นพยายามไม่เกี่ยวข้องกับยาเสพติดชนิดนี้ และอยู่ให้ไกลมันมากที่สุด เพราะหากคุณติดมันแล้วจะเลิกเสพยากมาก ทางที่ดีคือ อย่าได้ลองมันอย่างเด็ดขาด