เมื่อปากมดลูกเปิดกว้างราว 7-9 เซนติเมตร เป็นสัญญาณบ่งบอกว่า “คุณแม่ใกล้ถึงกำหนดคลอดตามธรรมชาติได้แล้ว” แม่บางรายอาจมีความจำเป็นต้องกรีดฝีเย็บเพิ่มเพื่อให้คลอดง่ายขึ้น
ดังนั้นคุณแม่ที่คลอดธรรมชาติทุกคนจึงจำเป็นต้องรู้จักวิธีดูแลแผลคลอดธรรมชาติอย่างถูกต้องด้วย เพื่อให้แผลฝีเย็บหายเร็ว ไม่บวม และไม่แยก HDmall.co.th มีวิธีดูแลแผลคลอดธรรมชาติมาฝาก
สารบัญ
คลอดธรรมชาติ ต้องอยู่โรงพยาบาลกี่วัน?
แม้จะมีรายงานทางการแพทย์บางฉบับแจ้งว่า การที่แม่สามารถคลอดเองได้โดยไม่ต้องตัด หรือกรีดฝีเย็บ เป็นวิธีที่ดีที่สุด แต่หากระหว่างคลอดฝีเย็บเกิดฉีกขาดขึ้นมาเองอาจก่อให้เกิดปัญหาในการเย็บบาดแผลปิดให้สวยงามได้ รวมถึงอาจมีปัญหาช่องคลอดหลวม หรือหย่อนยาน ตามมาได้ในภายหลัง
ดังนั้นเพื่อป้องกันปัญหาดังกล่าวแพทย์จึงมักตัด หรือกรีดฝีเย็บเล็กน้อย เพื่อให้คลอดได้สะดวก และสามารถเย็บแผลปิดได้เรียบร้อยสวยงาม อีกทั้งยังช่วยลดโอกาสช่องคลอดหลวม หรือหย่อนยานตามมาได้
โดยทั่วไปคุณแม่ที่คลอดธรรมชาติ ไม่มีภาวะแทรกซ้อนใดๆ จะสามารถฟื้นตัวได้เร็วกว่าคุณแม่ที่ผ่าคลอด เพียงพักฟื้นอยู่โรงพยาบาล 2 วันเท่านั้นก็สามารถกลับไปพักฟื้น ดูแลแผลคลอดธรรมาชาติ หรือแผลฝีเย็บต่อที่บ้านได้แล้ว
ดูแลแผลคลอดธรรมชาติอย่างไร?
การดูแลแผลคลอดธรรมชาติที่สำคัญที่สุดคือ การรักษาความสะอาดบริเวณแผลอย่างสม่ำเสมอ เพื่อช่วยให้แผลหายเร็วที่สุด ไม่อักเสบ ไม่ติดเชื้อ ด้วยวิธีดังต่อไปนี้
- แช่แผลฝีเย็บในน้ำอุ่นวันละ 2 ครั้ง ครั้งละ 10-15 นาที เพื่อให้เลือดไหลเวียนได้ดี
- เช็ดทำความสะอาดแผลฝีเย็บวันละประมาณ 2 ครั้ง ด้วยการใช้น้ำอุ่นเช็ดทำความสะอาดจากหน้าไปหลังเบาๆ และซับให้แห้ง
- หลังปัสสาวะ หรืออุจจาระเสร็จ พยายามล้างแผลฝีเย็บด้วยน้ำอุ่น ซับเบาๆ จากหน้าไปหลัง ห้ามเช็ดย้อนกลับเด็ดขาด เพื่อป้องกันการติดเชื้อ และควรซับให้แผลแห้งทุกครั้ง
- หลีกเลี่ยงการใช้สายฉีดชำระ เพื่อป้องกันแรงดันน้ำทำให้แผลฝีเย็บปริ หรือแยก
- ไม่ควรสวนล้างช่องคลอด หรืออาบน้ำในอ่าง
- แนะนำให้อาบน้ำอุ่นเพื่อช่วยกระตุ้นการไหลเวียนโลหิต
- เปลี่ยนผ้าอนามัยบ่อยๆ เพื่อให้แผลคลอดธรรมชาติแห้งอยู่เสมอ และช่วยลดการสะสมของเชื้อโรค
- ล้างมือให้สะอาดและเช็ดมือให้แห้งทุกครั้งก่อนเปลี่ยนผ้าอนามัย
- หากมีอาการปวดแผลแนะนำให้ลองประคบเย็นด้วยน้ำแข็ง หรือเจล ความเย็นจะช่วยบรรเทาอาการเจ็บและลดอาการบวมของแผลฝีเย็บได้ บางรายหากมีอาการปวดมาก แพทย์อาจแนะนำให้รับประทานยาพาราเซตามอลเพื่อบรรเทาอาการ
- ลดอาการเจ็บแผลเวลานั่งด้วยการใช้หมอนโดนัทวงใหญ่ หรือห่วงยางมารองนั่ง
- หลีกเลี่ยงการนั่งขัดสมาธิ หรือท่านั่งที่อ้าขากว้างๆ เพราะหากแผลยังไม่ติดสนิทกันดี ท่านั่งเหล่านี้อาจทำให้แผลฝีเย็บปริ แผลฝีเย็บแยกได้
- หลีกเลี่ยงการยกของหนัก เพราะอาจทำให้แผลฝีเย็บแยกได้
- เวลาเดินให้เดินแบบผู้ชาย ขาแยกจากกันเล็กน้อย เพื่อป้องกันแผลเบียดและเสียดสีกัน
- พยายามรับประทานอาหารที่เส้นใยอาหารสูงเพื่อป้องกันไม่ให้ท้องผูก จะได้ไม่เพิ่มความเจ็บปวดในการนั่งขับถ่าย และดื่มน้ำสะอาดมากๆ
- พักผ่อนให้เพียงพอ
- แผลที่เย็บด้วยไหมละลาย ควรหลีกเลี่ยงการอยู่ไฟด้วยการนั่งไม้กระดาน หรือสัมผัสความร้อนโดยตรง เพราะอาจทำให้ไหมละลายตัวเร็วกว่าปกติ
โดยทั่วไปหากดูแลคลอดธรรมชาติอย่างถูกวิธี ประมาณ 6-7วัน อาการเจ็บ บวม ก็จะบรรเทาลงแล้ว และใช้เวลาต่อจากนั้นอีกประมาณ 3 สัปดาห์แผลฝีเย็บจะหายสนิท
คันแผลฝีเย็บ แผลฝีเย็บบวม แผลฝีเย็บแยก ดูแลอย่างไร?
นอกจากการดูแลความสะอาดของแผลคลอดธรรมชาติ หรือแผลฝีเย็บให้ดีแล้ว คุณแม่ยังควรสังเกตลักษณะของแผลฝีเย็บด้วย หากมีอาการเหล่านี้ควรไปพบแพทย์ให้เร็วที่สุด ไม่จำเป็นต้องรอให้ถึงกำหนดนัดหมาย
- รู้สึกปวดแผลฝีเย็บอย่างมาก
- แผลฝีเย็บบวม แดง
- แผลฝีเย็บปริ แยก
- อาจมีเลือด น้ำเหลือง ไหลออกมาจากช่องคลอด รวมทั้งอาจมีก้อนหนอง หรือฝีบริเวณปากช่องคลอด
- มีอาการปัสสาวะแสบขัด
- มีอาการไข้สูงร่วมด้วย
- ปวดศีรษะ ปวดเมื่อยตามเนื้อตัว
อาการดังกล่าวอาจบ่งบอกว่า แผลฝีเย็บกำลังอักเสบ ติดเชื้อ บวม หรือแยก แพทย์จะพิจารณาจากอาการแล้วรักษาเป็นรายๆ ไป โดยอาจมีการใช้ยาปฏิชีวนะทางหลอดเลือดดำเพื่อบรรเทาอาการที่รุนแรง
หากมีเนื้อตายรอบๆ แผล แพทย์จะตัดแต่งออกให้เรียบร้อย ทำความสะอาด ฆ่าเชื้อบริเวณแผล และอาจเย็บซ่อมแซมแผลใหม่
ส่วนวิธีดูแลแผลฝีเย็บบวม แผลฝีเย็บแยก คันแผลฝีเย็บ คุณแม่ควรปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์อยางเคร่งครัดโดยเฉพาะการรักษาความสะอาดของแผลฝีเย็บ ปฏิบัติตามข้อควรหลีกเลี่ยงต่างๆ
โดยเฉพาะอย่างยิ่งการรับประทานยา หรือทายาตามที่แพทย์สั่ง เพื่อไม่ให้แผลคลอดธรรมชาติปริ แยก อักเสบ หรือติดเชื้ออีก และแผลสมานตัวตามกระบวนการได้ดี
จากนั้นเมื่อแผลคลอดธรรมชาติ แผลฝีเย็บสมานตัวติดกันดี แผลหายสนิท โดยทั่วไปใช้เวลาราว 8 สัปดาห์หลังคลอด คุณแม่จึงสามารถเริ่มบริหารอุ้งเชิงกรานเพื่อกระชับฝีเย็บได้อย่างน้อยวันละ 3 รอบเวลา รอบเวลาละ 10 ครั้ง
แต่หากบริหารไปแล้วมีเลือดไหลซึมออกมา ควรหยุดบริหารและไปพบแพทย์โดยเร็ว
ส่วนการมีเพศสัมพันธ์แบบสอดใส่ แนะนำให้เว้นระยะออกไปก่อนเพื่อความปลอดภัย อาจแสดงความรักด้วยวิธีอื่นแทน