การรับประทานยาคุมกำเนิดแบบรายเดือนเป็นวิธีคุมกำเนิดที่ได้รับความนิยมและใช้กันอย่างแพร่หลาย เพราะยาคุมกำเนิดแบบรายเดือนนั้นหาซื้อได้ตามร้านขายยาทั่วไป มีหลายราคาตั้งแต่หลักสิบบาทไปจนถึงหลักร้อยบาท การคุมกำเนิดด้วยวิธีนี้มักมีปัญหาที่พบบ่อย คือ การลืมรับประทานยา คำถามที่ตามมาก็คือ “ลืมกินยาคุม 1 วันทำไงดี ? 2 วันทำไงดี ?” เรามีคำตอบ
เริ่มกินยาคุมเม็ดแรกวันไหนดี ?
สำหรับการรับประทานยาคุมกำเนิดรายเดือนทั้งแบบ 21 เม็ด และ 28 เม็ด ควรเริ่มรับประทานภายใน 5 วันแรกของการมีประจำเดือน จากนั้นให้รับประทานต่อเนื่องจนหมดแผง สำหรับยาคุมกำเนิดแบบ 28 เม็ดนั้น ให้เริ่มรับประทานยาแผงต่อไปได้ทันทีที่แผงแรกหมด ส่วนยาคุมกำเนิดแบบ 21 เม็ด เมื่อรับประทานหมดแผงแล้วให้เว้นไป 7 วัน จากนั้นค่อยเริ่มรับประทานยาแผงใหม่
หากลืมกินยาคุม ต้องทำไง ?
การรับประทานยาคุมแบบรายเดือนนั้นต้องรับประทานอย่างต่อเนื่องทุกวัน จึงอาจทำให้เกิดการหลงลืมรับประทานยาคุมได้ หากเกิดการลืมรับประทานยาคุมขึ้นมา ควรปฏิบัติตามคำแนะนำดังต่อไปนี้
กรณีลืมยาเม็ดที่มีฮอร์โมน 1 เม็ด แต่นึกได้ภายในเวลาไม่ถึง 48 ชั่วโมงนับจากเวลาที่ควรรับประทานตามปกติ
ควรปฏิบัติตามคำแนะนำ ดังนี้
- รับประทานยาเม็ดที่ลืมทันทีที่นึกได้
- รับประทานยาเม็ดที่เหลือต่อไปตามปกติ (หรืออาจรับประทานยา 2 เม็ด ในวันที่นึกได้)
- ไม่จำเป็นต้องใช้การคุมกำเนิดวิธีอื่นร่วมด้วย ยกเว้นกรณีที่ยาเม็ดที่ลืมนั้นอยู่ในช่วงเม็ดที่ 1 – 7 หรือเม็ดที่ 15 – 21 ของแผง หากมีเพศสัมพันธ์โดยไม่ป้องกันในช่วงเดียวกันนี้ อาจใช้ยาคุมกำเนิดแบบฉุกเฉิน (Emergency Contraceptives) หลังมีเพศสัมพันธ์ร่วมด้วย
กรณีลืมรับประทานยาที่มีฮอร์โมนติดต่อกันตั้งแต่ 2 เม็ดขึ้นไป และลืมรับประทานยานานกว่า 48 ชั่วโมงขึ้นไป
ควรปฏิบัติตามคำแนะนำ ดังนี้
- ให้รับประทานเฉพาะยาเม็ดที่เพิ่งลืมทันทีที่นึกได้ และทิ้งเม็ดยาที่ลืมก่อนหน้านั้น
- รับประทานยาเม็ดฮอร์โมนที่เหลือต่อไปตามเวลาปกติ (หรืออาจรับประทานยา 2 เม็ด ในวันที่นึกได้)
- ใช้การคุมกำเนิดวิธีอื่นร่วมด้วย เช่น ใช้ถุงยางอนามัย หรืองดมีเพศสัมพันธ์จนกว่าจะได้รับประทานยาเม็ดฮอร์โมนต่อเนื่องแล้วอย่างน้อย 7 วัน
- หากลืมรับประทานยาในช่วงเม็ดที่ 15 – 21 ของแผง ให้รับประทานยาเม็ดที่มีฮอร์โมนในแผงเดิมให้หมด แล้วเริ่มรับประทานยาเม็ดที่มีฮอร์โมนแผงใหม่ในวันรุ่งขึ้น สำหรับยาคุมแบบ 28 เม็ด ไม่ต้องรับประทานเม็ดที่ไม่มีฮอร์โมนในแผงเดิม หากไม่สามารถเริ่มรับประทานยาแผงใหม่ได้ทันที ให้ใช้การคุมกำเนิดวิธีอื่นร่วมด้วย เช่น ใช้ถุงยางอนามัย หรืองดการมีเพศสัมพันธ์จนกว่าจะรับประทานยาเม็ดฮอร์โมนคุมกำเนิดต่อเนื่องแล้วอย่างน้อย 7 วัน
- หากลืมรับประทานยาในช่วงเม็ดที่ 1 – 7 ของแผง แล้วมีเพศสัมพันธ์โดยไม่ได้ป้องกันใน 5 วันที่ผ่านมา ควรใช้ยาคุมกำเนิดแบบฉุกเฉินหลังมีเพศสัมพันธ์ร่วมด้วย
- หากมีการอาเจียนหรือท้องร่วงรุนแรงหลายครั้ง ให้รับประทานยาคุมต่อไปแต่ต้องคุมกำเนิดด้วยวิธีอื่นร่วมด้วย เช่น ใช้ถุงยางอนามัย หรืองดมีเพศสัมพันธ์ในระหว่างนั้น หลังจากอาการดังกล่าวหายแล้ว ให้คุมกำเนิดต่อไปอีก 1 สัปดาห์
คำถามสุขภาพที่พบบ่อย