มะขามป้อม (Indian Gooseberry, Amla) ผลไม้รสเปรี้ยวจี๊ดที่สามารถบำรุงร่างกายได้เกือบทุกส่วน อีกทั้งยังมีวิตามินซีสูง แก้อาการเลือดออกตามไรฟัน แก้เจ็บคอ และบรรเทาอาการหวัดได้ดี ชาวอินเดียจึงใช้มะขามป้อมในการรักษาโรคแบบอายุรเวทของอินเดียมาตั้งแต่อดีต
สารบัญ
คุณค่าทางโภชนาการ
มะขามป้อมสด 100 กรัม ให้พลังงาน 44 กิโลแคลอรี่ มีสารอาหารที่สำคัญดังนี้
- โปรตีน 0.88 กรัม
- คาร์โบไฮเดรต 10.2 กรัม
- ไฟเบอร์ 4.3 กรัม
- ไขมัน 0.58 กรัม
- แคลเซียม 25 มิลลิกรัม
- เหล็ก 0.31 กรัม
- แมกนีเซียม 10 มิลลิกรัม
- ฟอสฟอรัส 27 มิลลิกรัม
- โพแทสเซียม 198 มิลลิกรัม
- ซิงก์ 0.12 มิลลิกรัม
- วิตามินเอ (RAE) 15 ไมโครกรัม
- วิตามินบี 1 (Thiamin) 0.04 มิลลิกรัม
- วิตามินบี 2 (Riboflavin) 0.03 มิลลิกรัม
- วิตามินบี 6 0.08 มิลลิกรัม
- วิตามินซี 27.7 มิลลิกรัม
ที่มา: USDA
ประโยชน์ของมะขามป้อม
- แหล่งของวิตามินซีสูง มะขามป้อมมีวิตามินซีสูงมากกว่าส้มและผลไม้อีกหลายชนิด เนื่องจากมีสารแทนนินและโพลิฟีนอลที่ช่วยป้องกันไม่ให้วิตามินซีสลายตัว และทำให้วิตามินซีคงตัวได้นานขึ้น
- แก้กระหาย หากรู้สึกกระหายน้ำ การรับประทานมะขามป้อมสดจะช่วยลดอาการกระหายน้ำได้ และหากดื่มน้ำเปล่าตามลงไป ยิ่งจะทำให้ชุ่มคอมากขึ้น
- บรรเทาหวัด ลดอาการเจ็บคอ ในมะขามป้อมมีสารแทนนินและมีวิตามินซีสูง รสเปรี้ยวของมะขามป้อมสามารถละลายเสมหะได้เป็นอย่างดี สมัยโบราณมีการนำมะขามป้อมไปคั้นน้ำดื่ม หรือนำมาอมกับเกลือ นอกจากลดอาการเจ็บคอได้แล้ว ยังทำให้ชุ่มคอ เสียงใส และป้องกันเสียงแห้งได้อีกด้วย
- ลดไข้ วิตามินซีและสารแทนนินที่มีอยู่สูงในมะขามป้อม มีส่วนช่วยส่งเสริมระบบการทำงานของร่างกาย เมื่อเริ่มรู้สึกไม่สบายให้นำมะขามป้อมมาคั้นน้ำดื่ม เนื่องจากมะขามป้อมเป็นยาเย็นจึงช่วยระบายความร้อนออกจากร่างกายได้
- ลดอาการเลือดออกตามไรฟัน จากผลการวิจัยพบว่า วิตามินซีที่มีอยู่สูงในมะขามป้อมนั้นมีประสิทธิภาพดีกว่าวิตามินซีสกัด เพราะมีส่วนประกอบของสารอื่น ๆ อีกหลายชนิด จึงทำให้ร่างกายดูดซึมนำไปใช้ได้ดีและทำให้อาการเลือดออกตามไรฟันดีขึ้น
- แก้อาการท้องผูก วิตามินซีในมะขามป้อมช่วยส่งเสริมระบบการขับถ่าย ส่วนยางของมะขามป้อมมีฤทธิ์ในการระบาย จึงมีการนำมาสกัดเป็นยาระบาย แต่หากรับประทานมากเกินไปอาจท้องเสียได้
- รบกวนกระบวนการแบ่งตัวของเซลล์มะเร็ง จากผลการทดลองสารสกัดน้ำจากผลมะขามป้อมพบว่า มะขามป้อมช่วยลดขนาดก้อนมะเร็งในหนูทดลองได้ แต่ไม่ได้หมายความว่า ผลการทดลองนี้จะสามารถใช้ในคนได้เลยยังคงต้องรองานวิจัยเพิ่มเติมต่อไป
ไอเดียการใช้มะขามป้อมเพื่อสุขภาพ
มะขามป้อมมีประโยชน์ต่อสุขภาพเกือบจะทุกด้าน มีสารอาหารที่ดีต่อร่างกายหลายชนิด โดยเฉพาะมีวิตามินซีที่สูงและแร่ธาตุที่ช่วยฟื้นฟูร่างกาย ดังนี้
- เพิ่มความแข็งแรงให้เส้นผม มะขามป้อมมีสรรพคุณในการบำรุงเส้นผมให้นุ่มลื่น สุขภาพดี ทำให้เส้นผมดกดำเงางาม วิธีใช้เพียงนำมะขามป้อมมาทอดกับน้ำมันมะพร้าว เสร็จแล้วนำน้ำมันมาหมักผม แล้วล้างออกตามปกติ เพียงเท่านี้ก็จะได้เส้นผมดกดำเงางาม ผมดูมีสุขภาพดี และป้องกันผมหงอกได้
- บำรุงร่างกายทุกส่วน สารอาหารในมะขามป้อมสามารถช่วยบำรุงร่างได้ได้เกือบทุกส่วนได้แก่ สมอง ดวงตา หลอดลม ปอด หัวใจ ตับ กระเพาะ ลำไส้ ผิวหนัง บำรุงกำลัง บำรุงเลือด การรับประทานมะขามป้อมเป็นประจำจึงเป็นการบำรุงร่างกายที่ดีนั่นเอง
- รักษาอาการผดผื่นคัน หากมีอาการผดผื่นคันให้นำใบมะขามป้อมมาต้มน้ำอาบ อาการผดผื่นต่างๆ จะค่อยๆ ดีขึ้น
ข้อควรระวังในการรับประทานมะขามป้อม
- ผู้ป่วยโรคเบาหวานที่ไม่สามารถควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ ควรระมัดระวังการรับประทานมะขามป้อม
- ผู้ที่ท้องเสียง่ายควรระวังการรับประทานมะขามป้อม เนื่องจากมะขามป้อมมีฤทธิ์เป็นยาระบายด้วย
ไอเดียการรับประทานมะขามป้อมเพื่อสุขภาพ
มะขามป้อมเต็มไปด้วยสารอาหารที่ดีต่อสุขภาพ ช่วยบำรุงสุขภาพได้ทุกส่วนเหมาะสำหรับการนำมาปรุงอาหารได้หลากหลายเมนู เพราะมีรสชาติทั้งเปรี้ยวและฝาด มาดูกันเมนูที่แนะนำพร้อมวิธีทำ
น้ำพริกมะขามป้อม
- โขลกเนื้อมะขามป้อมให้ละเอียด ทิ้งไว้
- นำหอมแดง กระเทียม มาโขลกให้ละเอียด ใส่กะปิลงไป ตามด้วยเนื้อมะขามป้อมที่เตรียมไว้ และพริกขี้หนูโขลกแล้ว
- ปรุงรสด้วยน้ำตาลปี๊ป น้ำปลา
- เมื่อส่วนผสมเข้ากันดีแล้ว ตักใส่ถ้วย ยกขึ้นพร้อมเสิร์ฟกับไข่เค็ม ปลาสลิดทอด พร้อมผักเคียงตามใจชอบ
ยำกุนเชียงมะขามป้อม
- นำกุนเชียงมาหั่นบางๆ จากนั้นนำไปทอดในกระทะให้สุกแล้วพักไว้
- เริ่มทำเครื่องยำ โดยการผสมน้ำผึ้ง หอมหัวใหญ่ น้ำมะนาว น้ำปลา ตามด้วยมะขามป้อม ใส่มะม่วง แครอท ใส่พริกป่นเพื่อเพิ่มความเผ็ดร้อน
- ตกแต่งให้สวยงามด้วยแครอท ราดหน้าด้วยผักชี จากนั้นนั้นราดน้ำยำลงบนกุนเชียง แล้วยกขึ้นเสิร์ฟได้เลย
แยมมะขามป้อม
- นำมะขามป้อมไปต้ม 15 นาที จากนั้นจึงเอาเม็ดข้างในออก นำไปปั่นจนเนื้อละเอียด
- ตั้งกระทะ เทมะขามป้อมที่ปั่นเอาไว้ลงไป ใส่น้ำตาลทรายแดง เคี่ยวจนเริ่มกลายเป็นยาง หากอยากเก็บไว้นาน ให้เคี้ยวจนแห้ง
- จากนั้นเอามาพักไว้ให้เย็น ตักใส่โถเก็บใส่ตู้เย็นเอาไว้ นำออกมารับประทานกับขนมปังเป็นของว่าง
น้ำมะขามป้อม
- นำมะขามป้อมไปต้มจนสุก
- แกะเมล็ดข้างในออก ใส่มะขามป้อมลงไปในเครื่องปั่น เติมน้ำต้มสุกลงไป ปั่นให้ละเอียด แล้วนำมากรองด้วยผ้าเอาเฉพาะน้ำ
- ใส่น้ำมะขามป้อมลงไปในแก้ว ใส่น้ำเชื่อม มะนาว เกลือป่น ผสมทุกอย่างให้เข้ากัน ใส่น้ำแข็ง ปรุงรสชาติตามใจชอบ
น้ำมะขามป้อมสามารถนำมาใส่โถเก็บไว้ในตู้เย็น เอามาดื่มในยามว่างได้ แต่เพื่อให้ได้สารอาหารที่ดี ควรดื่มทันทีหลังจากทำเสร็จใหม่ๆ น้ำมะขามป้อมช่วยระบายท้องได้เป็นอย่างดีจึงเหมาะสำหรับผู้ที่มีอาการท้องผูกบ่อยๆ แถมยังช่วยสร้างความสดชื่นและเสริมภูมิต้านทานให้ร่างกายได้ดีอีกด้วย
มะขามป้อมเป็นผลไม้ที่มีรสชาติเปรี้ยว มีประโยชน์กับสุขภาพในหลายด้าน ช่วยบำรุงอวัยวะได้เกือบทุกส่วน ส่งเสริมความงาม และทำให้เส้นผมดกดำ นอกจากนี้ ก็ได้มีการนำมะขามป้อมไปสกัดเป็นยารักษาโรคและนำมาสกัดเป็นอาหารเสริมจำพวกวิตามินอีกด้วย
เนื่องจากมะขามป้อมเป็นแหล่งวิตามินซีสูง หากใครอยากได้วิตามินซีเพิ่มเติม ลองหันมารับประทานมะขามป้อมดูก็ดีไม่น้อย แต่ในผู้ที่มีโรคประจำตัวบางโรค ควรระมัดระวังในการรับประทานและเลือกรับประทานในปริมาณที่พอเหมาะ
บทความที่เกี่ยวข้อง
