ทำไมต้องขูดหินปูน แล้วขูดหินปูนรู้สึกอย่างไร?

แม้จะได้รับคำแนะนำจากทันตแพทย์ให้ขูดหินปูนทุก 6 เดือน หรืออย่างน้อยปีละครั้ง แต่หลายคนยังไม่กล้าไปขูดหินปูน เพราะกลัวเจ็บ หรือบางคนคิดว่าแปรงฟันทุกวันก็เพียงพอแล้วไม่ต้องขูดก็ได้ ซึ่งเป็นความคิดที่ผิด

วันนี้ HDmall จะตอบคำถามให้คลายกังวลว่าความจริงแล้ว ขูดหินปูนดีอย่างไร และเจ็บหรือไม่

คราบหินปูนคืออะไร?

คราบหินปูน (Tartar) เป็นคราบสีเหลืองหรือน้ำตาลแข็งๆ ที่เกาะอยู่ที่ผิวฟัน ส่วนมากมักจะหลบอยู่ด้านในของฟันล่าง ซึ่งเป็นส่วนที่การแปรงฟันมักจะเข้าไม่ถึง

พอเศษอาหาร คราบจุลินทรีย์ แร่ธาตุจากน้ำลายผสมผสานกันไปเรื่อยๆ ก็จะเกิดเป็นคราบหินปูนสีเหลืองหรือน้ำตาลขึ้นมาให้เห็น ซึ่งเป็นแหล่งสะสมของเชื้อโรคและกลิ่นปาก

นอกจากนี้ในบางคนที่มีหลุมร่องฟันกรามลึก ก็เสี่ยงต่อการเกิดฟันผุมากขึ้นด้วย

ขูดหินปูน มีประโยชน์อย่างไร?

การขูดหินปูนจะช่วยให้คราบที่เกาะอยู่บนซี่ฟันหลุดออก แม้จะนานๆ ทำครั้ง แต่ก็มีประโยชน์มากมายหลายอย่าง เช่น

• ลดความเสี่ยงโรคปริทันต์ หรือโรครำมะนาด ซึ่งเป็นสาเหตุหลักของเลือดออกตามไรฟัน
• ช่วยให้ฟันดูสะอาดขึ้น สำหรับคนที่ไม่เคยขูดหินปูนเป็นเวลานาน เพราะคราบสีน้ำตาลหรือเหลืองที่ติดมานานจนชินตาได้หลุดออกไป
• ช่วยรักษาสุขภาพช่องปาก เมื่อขูดหินปูนสม่ำเสมอ ก็จะเกิดการสะสมของเชื้อแบคทีเรียน้อยลง ทำให้ฟันมีอายุการใช้งานได้ยาวนาน
• ช่วยลดปัญหากลิ่นปาก เพราะหนึ่งในสาเหตุของกลิ่นปากเกิดจากการสะสมของแบคทีเรีย

ทันตแพทย์อาจทำการขูดหินปูนพร้อมกับการเกลารากฟัน (Root planning) เป็นการนำคราบหินปูนที่ผิวรากฟันออกด้วย

ขั้นตอนการขูดหินปูน

การขูดหินปูนเป็นบริการที่มีอยู่ตามคลินิกทันตกรรมทั่วไป ใช้เวลาทำไม่นาน แต่ทั้งนี้ก็อาจต้องทำการนัดหมายกับคลินิกทันตกรรมล่วงหน้า เพราะบางกรณีอาจต้องทำการขูดมากกว่า 1 ครั้ง โดยมีขั้นตอนหลักๆ ดังนี้

• ทันตแพทย์อาจใช้หรือไม่ใช้ยาระงับความรู้สึกเฉพาะที่ ขึ้นอยู่กับแต่ละคน หากเป็นกังวลกับการขูดหินปูนมากจึงสามารถปรึกษากับทันตแพทย์ได้
• เมื่อนอนลงบนเตียงที่จัดไว้ให้ขูดหินปูนแล้ว ทันตแพทย์จะทำการขูดเอาคราบหินปูน คราบพลัค (Plaque) ออกจากฟัน ร่องฟัน และเหงือก
• ในบางกรณี ทันตแพทย์อาจทำการเกลารากฟัน (Root Planing) ต่อ ซึ่งจะช่วยให้เหงือกของคุณแนบสนิทกับฟันได้อีกครั้ง
• ทันตแพทย์จะให้บ้วนน้ำยาฆ่าเชื้อ และอาจจ่ายให้คุณไปใช้ต่อที่บ้านเพื่อให้แผลหายไวขึ้น

ทั้งนี้ ขั้นตอนอาจแตกต่างกันออกไปตามสภาพฟันของแต่ละคน อาจมีการรักษาเพิ่มเติมอื่นๆ อีกก็ได้

ขูดหินปูนเจ็บไหม รู้สึกอย่างไรบ้าง?

บางคนบอกเจ็บ บางคนบอกไม่เจ็บ แต่ส่วนใหญ่บอกว่าเสียวฟัน ซึ่งทั้งสามคำตอบนี้สามารถเป็นไปได้หมด

เพราะการขูดหินปูนเป็นการใช้อุปกรณ์ไฟฟ้าสั่นสะเทือนจนคราบหินปูนหลุดออก คนที่ไม่มีปัญหาสุขภาพช่องปากอาจแค่เสียวฟันแต่ไม่รู้สึกเจ็บ รวมถึงรู้สึกว่าปากสะอาดขึ้นหลังขูดหินปูนเสร็จ

แต่หากใครกังวลเรื่องความเจ็บ ให้ปรึกษาทันตแพทย์ก่อนใช้บริการได้ เพราะบางคลินิกอาจมียาชาเฉพาะที่ช่วยลดอาการได้นิดหน่อย

ต้องขูดหินปูนบ่อยไหม?

การขูดหินปูนควรทำอย่างน้อยทุก 6 เดือน เพื่อให้สุขภาพเหงือกและกระดูกรอบฟันแข็งแรง

แต่ความถี่ในการขูดหินปูนนั้นขึ้นอยู่กับสุขภาพฟัน เหงือก และวิถีชีวิตของแต่ละคนที่อาจทำให้มีคราบสะสมเร็วขึ้น เช่น ทำความสะอาดไม่ทั่วถึง ไม่ใช้ไหมขัดฟัน ดื่มกาแฟ ชา เป็นประจำ ซึ่งหากมีคราบสะสมเร็วกว่าปกติทันตแพทย์อาจแนะนำให้ขูดทุก 3-4 เดือน

สำหรับผู้ที่สูบบุหรี่หรือมีแนวโน้มที่จะเกิดการติดเชื้อที่บริเวณเหงือก ควรมาตรวจเช็กกับทันตแพทย์บ่อยกว่าคนอื่น

อย่างไรก็ตาม ถึงแม้การขูดหินปูนจะทำให้เกิดความเจ็บปวดในบางคน หรือมีเลือดออกตามไรฟันจากการเกลารากฟันบ้าง ก็ยังเจ็บน้อยกว่าการรักษาโรคทางทันตกรรมอื่นๆ มาก ดังนั้นทุกคนจึงควรมาขูดหินเป็นประจำทุกปี เพื่อสุขภาพปากและฟันที่ดีของตัวคุณเอง