เด็กก่อนวัยเรียน หรือ วัยอนุบาล (Preschool) เป็นช่วงวัยที่เด็กเริ่มจากครอบครัวไปสู่โรงเรียน มีพัฒนาการหลายด้านทั้งความคิด ภาษา การสื่อสาร โดยเฉพาะการเจริญเติบโตด้านร่างกาย น้ำหนักตัวเพิ่มขึ้นปีละ 2-2.5 กิโลกรัม ส่วนสูงเพิ่มขึ้นปีละ 6-8 เซนติเมตร เด็กวัยนี้จึงดูผอมและสูงขึ้น ดังนั้นจึงควรได้รับสารอาหารในปริมาณที่เพียงพอทั้งชนิดและปริมาณ หากได้รับสารอาหารไม่เพียงพอจะส่งผลให้เจริญเติบโตช้า ในทางตรงกันข้าม ถ้าหากได้รับพลังงานและสารอาหารมากเกินไป จะทำให้มีน้ำหนักเกิน
ผลการสำรวจสุขภาพประชาชนไทย ครั้งที่ 5 พ.ศ. 2557 (สุขภาพเด็ก) พบว่าเด็กไทยอายุ 1 – 5 ปี ยังคงเผชิญปัญหาภาวะทุพโภชนาการปานกลาง ทั้งภาวะเตี้ยและน้ำหนักน้อย ดังนั้นอาหารเป็นปัจจัยสำคัญต่อโครงสร้างร่างกาย สติปัญญา เพื่อให้เด็กวัยเรียนมีพัฒนาการเหมาะสมตามวัย มีภาวะโภชนาการที่ดีจึงจำเป็นต้องได้รับพลังงานและสารอาหารที่ครบถ้วนตามความต้องการของร่างกาย
สารบัญ
ความต้องการพลังงานและสารอาหารของเด็กก่อนวัยเรียน
- พลังงาน ควรได้พลังงานวันละ 1,300 กิโลแคลอรีต่อวัน ซึ่งได้จากข้าว แป้ง ธัญพืชต่างๆ น้ำตาล และไขมัน
- โปรตีน ควรได้รับวันละ 18-22 กรัม หรือประมาณ 1.2-1.4 กรัม/กิโลกรัมน้ำหนักตัว แหล่งของอาหารโปรตีน ได้แก่ ไข่ นม เนื้อสัตว์ต่างๆ เช่น ปลา หมู ไก่ รวมถึงถั่วเมล็ดแห้ง เต้าหู้ นอกจากนี้ควรรับประทานไข่วันละ 1 ฟอง ดื่มนมรสจืดทุกวัน และรับประทานอาหารที่เสริมธาตุเหล็ก เช่น ตับ เลือด โดยจัดให้รับประทานสัปดาห์ละ 2-3 ครั้ง เพื่อป้องกันโลหิตจาง
- ไขมัน ควรได้รับวันละไม่เกินร้อยละ 30 ของพลังงานทั้งหมด หรือเทียบเท่าน้ำมันพืช 6-8 ช้อนชา/วัน เนื่องจากการได้รับไขมันมากเกินไปจะส่งผลให้เกิดโรคอ้วนได้ ควรหลีกเลี่ยงไขมันอิ่มตัวต่างๆ เช่น ไขมันจากสัตว์ น้ำมันหมู กะทิ มาการีน เนย เป็นต้น
อาหารสำหรับเด็กก่อนวัยเรียน (1,300 กิโลแคลอรี)
ข้าว-แป้ง 5 ทัพพี
ผัก 2-3 ทัพพี
ผลไม้ 5 ส่วน
เนื้อสัตว์ 4 ช้อนกินข้าว
นม 1 กล่อง (240 มิลลิลิตร)
น้ำมัน 6 ช้อนชา
ตัวอย่างรายการอาหารใน 1 วันของเด็กก่อนวัยเรียน (1,300 กิโลแคลอรี)
มื้อเช้า
ข้าวต้มไก่
- ข้าวต้ม 1 ทัพพี
- ไก่ฉีก 1 ช้อนกินข้าว
- กระเทียมเจียว 1 ช้อนชา
- ต้นหอม ผักชี
อาหารว่างเช้า
กล้วยน้ำว้า 1 ผล
นมสด 1 กล่อง (240 มิลลิลิตร)
มื้อกลางวัน
ก๋วยเตี๋ยวลูกชิ้นน้ำใส
- ก๋วยเตี๋ยวเส้นใหญ่ 9 ช้อนกินข้าว
- ลูกชิ้น 3 ลูก
- กระเทียมเจียว 2 ช้อนชา
- ถั่วงอก ต้นหอม ผักชี
แอปเปิล 1 ผล
อาหารว่างบ่าย
ขนมปัง 1 แผ่น
น้ำส้มคั้น 1 แก้ว (ส้ม 2 ผล)
มื้อเย็น
ข้าวสวย 2 ทัพพี
แกงจืดผักกาดขาวเต้าหู้หมูสับ
- เต้าหู้ไข่ ¼ หลอด
- หมูสับ 1 ช้อนกินข้าว
- ผักกาดขาว
- กระเทียมเจียว 1 ช้อนชา
ฝรั่ง ½ ผลกลาง