Cephalexin/Cefalexin (เซฟาเลกซิน) สรรพคุณ วิธีใช้ยา

Cephalexin หรือ Cefalexin (เซฟาเลกซิน) มีชื่อสามัญว่า Cephalexin Monohydrate (เซฟาเลกซินโมโนไฮเดรต) เป็นยาปฏิชีวนะในกลุ่มเซฟาโลสพอริน (Cephalosporin)

มีคำถามเกี่ยวกับ เซฟาเลกซิน? สอบถามฟรีทาง LINE รับคำตอบได้ทันที ตลอด 24 ชั่วโมง เพื่อความสบายใจของคุณ

Cephalexin ใช้รักษาอาการติดเชื้อที่เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย เช่น การติดเชื้อทางเดินหายใจ การติดเชื้อที่หูชั้นกลาง การติดเชื้อบริเวณผิวหนัง การติดเชื้อที่กระดูก และการติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ

นอกจากนี้ Cephalexin ยังใช้รักษาการติดเชื้อที่เกิดจากเชื้อแบคทีเรียสเตรปโตคอกคัส (Streptococcal infection) ซึ่งจะช่วยป้องกันการเกิดโรคไข้รูห์มาติก (Rheumatic fever) แต่ใช้รักษาโรคที่เกิดจากไวรัสไม่ได้

ยา Cephalexin ควรใช้ในกรณีที่จำเป็นเท่านั้น จึงควรปรึกษาแพทย์และเภสัชกรก่อนใช้ยาเสมอ เพราะการใช้ยาปฏิชีวนะเกินความจำเป็น อาจทำให้ดื้อยารุนแรง และรักษาได้ยากยิ่งขึ้น

สารบัญ [show]

ยา Cephalexin ใช้รักษาโรคอะไร

ยา Cephalexin ใช้รักษาการติดเชื้อแบคทีเรียบางชนิด เช่น สเตรปโตคอกคัส (Streptococcos) หรือสเตรปโตคอกคัสนูมอนิเอ (Streptococcos pneumoniae) ในโรคต่าง ๆ เช่น

โพรงจมูกอักเสบ
การติดเชื้อของระบบทางเดินหายใจ
หูชั้นกลางอักเสบ
อาการติดเชื้อจากผิวหนัง
อาการอักเสบของกระดูก
อาการอักเสบของอวัยวะสืบพันธุ์ ทางเดินปัสสาวะ หรือต่อมลูกหมาก
อาการอักเสบของฟัน

ปริมาณการใช้ยา Cephalexin

การใช้ยา Cephalexin ต้องอยู่ภายใต้ดุลยพินิจของแพทย์ โดยขนาดยาจะแตกต่างไปตามชนิดของเชื้อแบคทีเรียก่อโรค ความรุนแรงของอาการ และตำแหน่งของการติดเชื้อ ตัวอย่างการใช้ยามีดังนี้

รักษาการติดเชื้อของผิวหนังและเนื้อเยื่อ

ผู้ใหญ่: ขนาดยา 250 มิลลิกรัม ทุก 6 ชั่วโมง หรือ 500 มิลลิกรัม ทุก 12 ชั่วโมง แบ่งรับประทาน ขนาดยาสูงสุดไม่เกิน 4 กรัมต่อวัน
เด็ก: ขนาดยา 12.5–25 มิลลิกรัมต่อน้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม ทุก 12 ชั่วโมง

รักษาอาการเจ็บคอ คออักเสบ คอหอยอักเสบจากแบคทีเรียสเตรปโตคอคคัส (Streptococcal pharyngitis)

เด็กอายุ 15 ปีขึ้นไปและผู้ใหญ่: ขนาดยา 250 มิลลิกรัม ทุก 6 ชั่วโมง หรือ 500 มิลลิกรัม ทุก 12 ชั่วโมง แบ่งรับประทาน ขนาดยาสูงสุดไม่เกิน 4 กรัมต่อวัน
เด็กอายุมากกว่า 1 ปี: ขนาดยา 12.5–25 มิลลิกรัมต่อน้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม ทุก 12 ชั่วโมง

วิธีใช้ยา Cephalexin

อย่าเคี้ยว แบ่ง หรือบดแคปซูลยา ให้รับประทานยาทั้งเม็ดกับน้ำ 1 แก้ว และรับประทานพร้อม ๆ กับอาหารหรือนม เพื่อไม่ให้ปวดท้อง
ควรรับประทานยาตามที่แพทย์สั่ง การลืมรับประทานยา หรือรับประทานยาไม่ครบตามที่แพทย์สั่งอาจทำให้ดื้อยาได้
หากใช้ยาแบบน้ำ ต้องเขย่าขวดก่อนดื่มยาทุกครั้ง
ยา Cephalexin อาจมีผลต่อการตรวจทางห้องปฏิบัติการบางอย่าง เช่น การตรวจเลือด และการตรวจปัสสาวะสำหรับโรคเบาหวาน ก่อนเข้ารับการตรวจ ควรแจ้งแพทย์ว่ากำลังรับประทานยานี้อยู่

ปฏิกิริยาของยา Cephalexin กับยาชนิดอื่น ๆ

การใช้ยา Cephalexin ร่วมกับยา Metformin ซึ่งเป็นยาที่ใช้รักษาโรคเบาหวานชนิดที่ 2 จะไปเพิ่มฤทธิ์ของยา Metformin ทำให้เสี่ยงต่อผลข้างเคียงจากยามากขึ้น
การใช้ยา Cephalexin ร่วมกับยา Probenecid ซึ่งเป็นยาที่ใช้รักษาโรคเกาต์ จะทำให้ยา Probenecid สะสมในร่างกายมากขึ้น และเสี่ยงต่อการเกิดผลข้างเคียงเช่นกัน
การใช้ยา Cephalexin ร่วมกับยาเม็ดคุมกำเนิด จะลดประสิทธิภาพในการคุมกำเนิด และอาจทำให้ตั้งครรภ์ได้ จึงควรใช้วิธีคุมกำเนิดอื่นร่วมด้วย

ข้อควรระวังในการใช้ยา Cephalexin

หากได้รับยา Cephalexin เกินขนาด อาจก่อให้เกิดอาการคลื่นไส้ อาเจียน ปวดท้อง ท้องเสีย หรือปัสสาวะเป็นเลือด ต้องพบแพทย์เพื่อเข้ารับการรักษาโดยด่วน
หากแพ้ยากลุ่ม Penicillin (เพนนิซิลิน) มีความเป็นไปที่จะแพ้ยานี้ด้วย ควรแจ้งให้แพทย์ทราบเสมอว่าแพ้ยาชนิดใดบ้าง
หากมีประวัติเป็นโรคตับ โรคไต หรือโรคเกี่ยวกับลำไส้ใหญ่ อาจเสี่ยงต่อการเกิดผลข้างเคียงจากยา Cephalexin ได้มากขึ้น ถ้ามีประวัติเข้าข่าย ควรแจ้งให้แพทย์รับรู้
ยานี้อาจทำให้แบคทีเรีย Clostridium difficile ในลำไส้ใหญ่เติบโตมากกว่าปกติเช่นเดียวกับยาปฏิชีวนะตัวอื่น ซึ่งสารพิษที่เชื้อนี้ผลิตขึ้นมาอาจก่อให้เกิดอาการท้องเสีย และเกิดภาวะ Pseudomembranous colitis จึงต้องแจ้งให้แพทย์ทราบก่อนว่ารับประทานยาปฏิชีวนะตัวไหนมาก่อนหน้านี้

การใช้ยา Cephalexin ในผู้มีครรภ์และผู้ที่ให้นมบุตร

ผู้มีครรภ์และผู้ที่ให้นมบุตร ควรใช้ Cephalexin ในยามจำเป็นเท่านั้น และต้องใช้อย่างระมัดระวัง หากกำลังตั้งครรภ์หรือให้นมบุตรอยู่ ต้องแจ้งให้แพทย์ทราบเสมอ

ถ้าลืมกินยา Cephalexin ต้องทำอย่างไร

ถ้าลืมรับประทานยา ให้รีบรับประทานทันทีที่นึกได้ตามจำนวนปกติ (เช่น ถ้าปกติรับประทาน 1 เม็ด ก็รับประทานเท่าเดิม ไม่ต้องเพิ่มเป็น 2 เม็ด)

กรณีที่เพิ่งนึกได้ตอนใกล้รับประทานมื้อใหม่ ให้ข้ามมื้อที่ลืมไป และรอรับประทานมื้อถัดไปได้เลย ในจำนวนปกติเช่นกัน ไม่ต้องเพิ่มขนาดยา

ผลข้างเคียงจากยา Cephalexin

Cephalexin อาจก่อให้เกิดผลข้างเคียงเหล่านี้ ได้แก่

ผื่น
บวม
คัน
คอบวม
หายใจมีเสียงวี้ด ๆ
หายใจลำบาก

รวมถึงผลข้างเคียงที่เกิดขึ้นต่อระบบทางเดินอาหาร ได้แก่

ท้องเสีย
ปวดท้อง
คลื่นไส้ อาเจียน

ผลข้างเคียงส่วนน้อยที่อาจเกิดขึ้นได้ เช่น การมีสารคัดหลั่งจากช่องคลอด ปวดหัว มึนหัว ปวดตามร่างกาย สับสน เจ็บปาก และอ่อนเพลีย

ถ้ามีอาการข้างต้น ควรแจ้งให้แพทย์ทราบ

ทั้งนี้ หากมีอาการด้านล่างนี้ ให้หยุดใช้ยาและโทรหาแพทย์ทันที

เกิดผื่นที่ผิวหนัง หรือผิวหนังบวมอย่างรุนแรง
มีปัญหาเกี่ยวกับการหายใจและการกลืน
เกิดรอยช้ำหรือเลือดออกฉับพลัน

การเก็บรักษายา Cephalexin

เก็บยาไว้ในที่ที่ปลอดภัย แห้ง และเป็นอุณหภูมิห้อง หากเป็นรูปแบบน้ำ ให้เก็บไว้ในตู้เย็น แต่อย่านำเข้าช่องแช่แข็ง และควรทิ้งยาที่ไม่ได้ใช้นานกว่า 14 วัน