หลายคนเคยมีอาการคันตาเป็นครั้งคราว แต่หากเกิดขึ้นบ่อยๆ หรือรุนแรง อาจเป็นสัญญาณของ ภูมิแพ้ขึ้นตาซึ่งเป็นภาวะที่พบได้บ่อยและอาจส่งผลกระทบต่อชีวิตประจำวัน บทความนี้จะพาคุณไปรู้จักกับสาเหตุของอาการคันตา วิธีแยกแยะว่าเป็นอาการของภูมิแพ้หรือไม่ และแนวทางดูแลรักษาเพื่อให้คุณใช้ชีวิตได้อย่างสบายตาขึ้น
สารบัญ
สาเหตุของอาการคันตา
อาการคันตาสามารถเกิดได้จากหลายสาเหตุที่แตกต่างกัน ซึ่งบางครั้งอาจจะเป็นแค่การระคายเคืองชั่วคราว แต่บางครั้งอาจจะเป็นสัญญาณของปัญหาสุขภาพที่ต้องการการรักษา นี่คือสาเหตุหลัก ๆ ที่ทำให้เกิดอาการคันตา
ฝุ่นละอองและมลภาวะ
ฝุ่นละออง ควันจากท่อไอเสีย หรือสารเคมีในอากาศ สามารถระคายเคืองดวงตา ทำให้เกิดอาการคัน น้ำตาไหล หรือแสบตาได้ โดยเฉพาะในเมืองใหญ่ที่มีมลภาวะสูง
ภูมิแพ้จากละอองเกสรดอกไม้ ขนสัตว์ และไรฝุ่น
สารก่อภูมิแพ้ เช่น ละอองเกสร ขนสัตว์ และไรฝุ่น อาจทำให้ระบบภูมิคุ้มกันตอบสนองผิดปกติ ส่งผลให้เกิดอาการคันตา ตาแดง และน้ำตาไหล
ตาแห้งหรือการใช้สายตานานเกินไป
การจ้องหน้าจอคอมพิวเตอร์หรือโทรศัพท์เป็นเวลานานอาจทำให้กระพริบตาน้อยลง ส่งผลให้ตาแห้งและคัน นอกจากนี้ คนที่ใส่คอนแทคเลนส์เป็นเวลานานก็อาจเผชิญปัญหานี้เช่นกัน
การติดเชื้อที่ดวงตา
หากอาการคันตามีขี้ตาสีเขียวหรือเหลืองร่วมด้วย อาจเกิดจากการติดเชื้อ เช่น เยื่อบุตาอักเสบ ซึ่งมักมีอาการตาแดง บวม เจ็บ จะต้องได้รับการรักษาอย่างเหมาะสมจากแพทย์ทันที
สาเหตุของภูมิแพ้ขึ้นตา
ภูมิแพ้ขึ้นตา (Allergic Conjunctivitis) เกิดจากระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายตอบสนองต่อสารก่อภูมิแพ้ในสิ่งแวดล้อม โดยมองว่าสารเหล่านั้นเป็นอันตราย ทำให้ร่างกายหลั่งสารฮีสตามีนออกมาเพื่อต่อสู้ ซึ่งสารฮีสตามีนนี้เองที่ทำให้เกิดอาการคันตา แดง บวม และมีน้ำตาไหล
สารก่อภูมิแพ้ที่พบบ่อย
- ละอองเกสรดอกไม้: พบมากในช่วงฤดูที่มีการผลิบานของดอกไม้
- ไรฝุ่น: สิ่งมีชีวิตขนาดเล็กที่อาศัยอยู่ในฝุ่นบ้าน
- ขนสัตว์: เช่น ขนแมว ขนสุนัข หรือสัตว์เลี้ยงอื่นๆ
- เชื้อรา: สปอร์ของเชื้อราที่ลอยอยู่ในอากาศ
- สารเคมี: สารเคมีในผลิตภัณฑ์ทำความสะอาด เครื่องสำอาง หรือน้ำหอม
- ยาบางชนิด: รวมถึงยาหยอดตาหรือน้ำยาสำหรับคอนแทคเลนส์
อาการของภูมิแพ้ขึ้นตา
- คันตาอย่างรุนแรง
- น้ำตาไหล
- ตาแดง
- เปลือกตาบวม
- มีขี้ตาสีขาวหรือใส
- ตาสู้แสงไม่ค่อยได้
- รู้สึกเหมือนมีสิ่งแปลกปลอมในตา
คันตาบ่อย เป็นอาการภูมิแพ้ขึ้นตาหรือไม่?
อาการคันตาบ่อยอาจเป็นหนึ่งในอาการของภูมิแพ้ขึ้นตา ซึ่งมักเกิดจากการสัมผัสกับสารก่อภูมิแพ้ เช่น ฝุ่น, เกสรดอกไม้ หรือขนสัตว์ ทำให้ร่างกายตอบสนองด้วยการปล่อยสารฮีสตามีน ส่งผลให้เกิดอาการคัน, บวม, และน้ำตาไหล หากอาการคันตายืดเยื้อหรือบ่อย ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับการรักษาที่เหมาะสม
วิธีแยกแยะอาการคันตาทั่วไปกับภูมิแพ้ขึ้นตา
อาการคันตาอาจเกิดจากหลายสาเหตุ การสังเกตลักษณะของอาการสามารถช่วยให้เรารู้ว่าเป็นภูมิแพ้ขึ้นตาหรือไม่ โดยสังเกตอาการ ดังนี้
- ถ้าคันตาพร้อมกับจาม น้ำมูกไหล อาจเป็นอาการของภูมิแพ้
- ถ้ามีขี้ตาสีเหลืองหรือเขียว อาจเป็นการติดเชื้อ เช่น เยื่อบุตาอักเสบ
- ถ้าคันตามากขึ้นหลังจากสัมผัสขนสัตว์หรือออกไปข้างนอก อาจเป็นภูมิแพ้ขึ้นตา
วิธีป้องกันภูมิแพ้ขึ้นตา
ภูมิแพ้ขึ้นตา มักเกิดจากสารก่อภูมิแพ้ เช่น ฝุ่น ละอองเกสร ขนสัตว์ หรือควัน ซึ่งทำให้เกิดอาการคันตา ตาแดง น้ำตาไหล และบวม วิธีป้องกันมี ดังนี้
หลีกเลี่ยงสารก่อภูมิแพ้
ควรหลีกเลี่ยงฝุ่นละออง ละอองเกสรดอกไม้ และควันบุหรี่ ซึ่งอาจทำให้เกิดอาการภูมิแพ้ เช่น คันจมูก น้ำมูกไหล หรือหายใจไม่สะดวก นอกจากนี้ ควรสวมแว่นกันลมหรือแว่นตากันแดดเมื่อออกไปข้างนอก เพื่อปกป้องตาจากสารก่อภูมิแพ้และลดอาการระคายเคืองจากลมและแสงแดด
รักษาความสะอาดรอบตัว
ควรหมั่นทำความสะอาดที่นอน หมอน และผ้าม่านเป็นประจำหรือใช้เครื่องฟอกอากาศเพื่อลดปริมาณสารก่อภูมิแพ้ในห้อง รวมถึงล้างมือทุกครั้งก่อนสัมผัสดวงตาเพื่อลดการนำสารก่อภูมิแพ้เข้าสู่ตา
หลีกเลี่ยงการขยี้ตา
การขยี้ตาจะกระตุ้นอาการให้แย่ลง และเสี่ยงต่อการติดเชื้อ ถ้าหากคันตาให้ใช้น้ำเย็นล้างหน้าหรือใช้ผ้าสะอาดชุบน้ำเย็นประคบแทน
ใช้น้ำตาเทียมหรือยาหยอดตาแก้แพ้
การใช้น้ำตาเทียมจะช่วยล้างสารก่อภูมิแพ้ออกจากดวงตา รวมถึงยาหยอดตากลุ่มต้านฮีสตามีน (Antihistamine) หรือสารลดอาการอักเสบก็สามารถช่วยบรรเทาอาการได้เช่นกัน
รับประทานยาต้านฮีสตามีน
หากมีอาการรุนแรง แพทย์อาจแนะนำให้ใช้ยาแก้แพ้ในกลุ่มต้านฮีสตามีน เช่น Cetirizine, Loratadine
ตรวจหาสาเหตุของอาการแพ้
การตรวจภูมิแพ้ จะช่วยให้รู้ว่าตัวเองแพ้อะไร เพื่อจะได้หลีกเลี่ยงได้ตรงจุด และถ้าหากอาการแพ้ขึ้นตารุนแรงหรือเป็นบ่อย ควรพบแพทย์เพื่อรับคำแนะนำและการรักษาที่เหมาะสม
อย่าให้ภูมิแพ้ทำร้ายดวงตาของคุณ เลือกดูแพ็กเกจตรวจภูมิแพ้ได้ง่ายๆ ที่ HDmall.co.th เปรียบเทียบราคาจากโรงพยาบาลและคลินิกชั้นนำได้ง่ายๆ ในที่เดียว ถ้าสนใจ คลิกเลย!