ภูมิแพ้ในเด็ก เป็นปัญหาสุขภาพที่พบบ่อยในเด็กเล็ก เพราะระบบภูมิคุ้มกันยังพัฒนาไม่สมบูรณ์ การสัมผัสสารก่อภูมิแพ้อาจทำให้เกิดอาการแพ้ที่มีผลต่อการเจริญเติบโตและพัฒนาการของเด็ก ดังนั้น การเข้าใจสาเหตุ อาการ และวิธีการรักษาภูมิแพ้จึงเป็นสิ่งสำคัญที่พ่อแม่ควรทราบ เพื่อดูแลลูกน้อยได้อย่างมีประสิทธิภาพ
สารบัญ
ภูมิแพ้ในเด็ก คืออะไร?
ภูมิแพ้ในเด็ก คือ ภาวะที่ระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายเด็กตอบสนองต่อสารก่อภูมิแพ้ (allergen) ซึ่งเป็นสารที่ไม่เป็นอันตรายต่อคนทั่วไป แต่ร่างกายของเด็กที่มีภาวะภูมิแพ้จะเข้าใจผิดว่าเป็นอันตราย ทำให้เกิดการตอบสนองที่มากเกินไป นำไปสู่อาการแพ้ต่างๆ ซึ่งทำให้เกิดอาการแพ้ สารก่อภูมิแพ้ที่พบบ่อยในเด็กได้แก่ ฝุ่นละออง ละอองเกสร สัตว์เลี้ยง อาหารบางชนิด และสารเคมีในสิ่งแวดล้อม
ปัจจัยเสี่ยงของการเกิดภูมิแพ้ในเด็ก
กรรมพันธุ์
พันธุกรรมเป็นปัจจัยสำคัญที่มีผลต่อโอกาสเกิดภูมิแพ้ หากพ่อหรือแม่มีอาการภูมิแพ้ เด็กก็มีโอกาสสูงถึง 50-70% ที่จะเกิดภูมิแพ้ด้วย และหากทั้งพ่อและแม่มีประวัติแพ้ โอกาสที่ลูกจะเกิดภูมิแพ้ก็ยิ่งสูงขึ้น
สิ่งแวดล้อม
การสัมผัสกับสารก่อภูมิแพ้ตั้งแต่อายุน้อยอาจมีผลต่อระบบภูมิคุ้มกันของเด็ก เช่น ฝุ่นละออง ควันบุหรี่ มลภาวะ เกสรดอกไม้ ขนสัตว์ หรือสารเคมีจากของเล่นและผลิตภัณฑ์ทำความสะอาด อาจกระตุ้นให้เกิดอาการแพ้ได้ รวมถึงอาหารที่มีแนวโน้มก่อให้เกิดภูมิแพ้ เช่น นม ไข่ ถั่ว และอาหารทะเล อาจมีความเสี่ยงในการพัฒนาอาการแพ้มากขึ้น เนื่องจากระบบภูมิคุ้มกันตอบสนองต่อสารเหล่านี้ผิดปกติ
ภูมิแพ้ในเด็กที่พบบ่อย
- ภูมิแพ้อากาศ: เกิดจากการแพ้ฝุ่นละออง ไรฝุ่น ละอองเกสรดอกไม้ หรือเชื้อรา ทำให้เกิดอาการคัดจมูก น้ำมูกไหล จาม และคันตา
- ภูมิแพ้อาหาร: อาหารบางชนิดอาจกระตุ้นให้เด็กเกิดอาการแพ้ได้ โดยอาหารที่มักทำให้เกิดภูมิแพ้บ่อย ได้แก่ นมวัว ไข่ ถั่วลิสง ถั่วเปลือกแข็ง แป้งสาลี ถั่วเหลือง และอาหารทะเล เป็นต้น
- โรคหืด: เป็นภาวะที่เกี่ยวข้องกับระบบทางเดินหายใจ ทำให้เกิดอาการหายใจลำบาก แน่นหน้าอก และมีเสียงวี้ดขณะหายใจ
- ผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง: เป็นภาวะที่ทำให้ผิวหนังแห้ง คัน และอักเสบ อาจเกิดขึ้นที่ใบหน้า ข้อพับแขน ข้อพับขา และลำตัว
- ลมพิษ: เป็นอาการที่ทำให้ผิวหนังบวมแดง นูนเป็นปื้น และคัน สาเหตุส่วนใหญ่มักเกิดจากการแพ้อาหารหรือยา นอกจากนี้ การติดเชื้อไวรัสหรือแบคทีเรียบางชนิดก็อาจกระตุ้นให้เกิดอาการได้เช่นกัน
อาการภูมิแพ้ในเด็กมีอะไรบ้าง?
- อาการทางผิวหนัง: ผื่นแดง คัน ผิวหนังลอก แสบร้อน หรือมีตุ่มน้ำใส
- อาการทางระบบทางเดินหายใจ: คัดจมูก น้ำมูกไหล จามบ่อย หายใจติดขัด หายใจมีเสียงวี้ด หรือไอเรื้อรัง
- อาการทางระบบทางเดินอาหาร: ปวดท้อง คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเสีย หรือท้องอืดหลังรับประทานอาหารที่แพ้
- อาการทางตา: ตาแดง คันตา น้ำตาไหล หรือเปลือกตาบวม
ภูมิแพ้ในเด็กอันตรายแค่ไหน?
ภูมิแพ้ในเด็กสามารถเป็นอันตรายได้หากไม่ดูแลและจัดการอย่างถูกต้อง อาการที่พบได้บ่อยคือผื่นคัน น้ำมูกไหล หรือหายใจลำบาก หากเกิดอาการรุนแรง เช่น หายใจลำบากหรือช็อก อาจเป็นอันตรายถึงชีวิต การตรวจพบและรักษาภูมิแพ้ในเด็กตั้งแต่เนิ่นๆ ช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดอาการที่รุนแรงได้
วิธีการรักษาภูมิแพ้ในเด็ก
หลีกเลี่ยงสารก่อภูมิแพ้
การลดการสัมผัสกับสารก่อภูมิแพ้สามารถช่วยป้องกันและบรรเทาอาการแพ้ได้ ควรหมั่นทำความสะอาดบ้านเป็นประจำ เพื่อลดฝุ่นละอองและไรฝุ่น หลีกเลี่ยงอาหาร ควันบุหรี่ มลภาวะ หรือสารเคมี ที่อาจกระตุ้นอาการแพ้ได้
ใช้ยาแก้แพ้
การใช้ยาแก้แพ้สามารถช่วยบรรเทาอาการแพ้ เช่น จาม คันตา หรือผื่นแพ้ แต่ควรใช้ภายใต้คำแนะนำของแพทย์เพื่อความปลอดภัย
ฉีดวัคซีนภูมิแพ้
การฉีดวัคซีนภูมิแพ้เป็นการให้สารก่อภูมิแพ้ในปริมาณน้อยๆ อย่างค่อยเป็นค่อยไป เพื่อช่วยให้ระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายปรับตัวและและลดอาการแพ้ในระยะยาวทำให้เด็กทนต่อสารก่อภูมิแพ้ได้ดีขึ้น โดยทั่วไปควรทำภายใต้การดูแลของแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเท่านั้น
ดูแลสุขภาพโดยรวม
การดูแลสุขภาพโดยรวมสามารถช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกันและลดอาการภูมิแพ้ได้ โดยการให้เด็กกินอาหารที่มีประโยชน์ เช่น ผักและผลไม้ที่มีสารต้านอนุมูลอิสระ นอนหลับให้เพียงพอ และออกกำลังกายสม่ำเสมอ จะช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้แข็งแรง และสามารถรับมือกับสารก่อภูมิแพ้ได้ดีขึ้น
รู้ทันภูมิแพ้ลูกน้อยก่อนสายเกินแก้ เลือกดูแพ็จเกจตรวจภูมิแพ้ ที่ HDmall.co.th จองง่าย สะดวก รวดเร็ว พร้อมรับส่วนลดพิเศษที่คุณไม่ควรพลาด