เรื่องที่เกี่ยวข้องกับประจำเดือนเป็นสิ่งที่สำคัญอย่างมากสำหรับผู้หญิง เพราะเพียงความเปลี่ยนแปลงเพียงเล็กน้อยก็อาจเป็นสัญญาณบ่งบอกถึงความผิดปกติของฮอร์โมน หรือมีความเจ็บป่วยภายในเกิดขึ้น ได้
ผู้หญิงหลายคนนับรอบเดือนเป็นประจำเพื่อสำรวจวันตกไข่ ถ้ารอบเดือนมาเป็นปกติในช่วงเวลาที่ห่างกันสม่ำเสมอ จะสามารถคำนวณเวลาตกไข่ได้ค่อนข้างแม่นยำ
วิธีการนี้เหมาะสำหรับคนที่วางแผนมีลูกโดยจะมีเพศสัมพันธ์ในช่วงเวลาไข่ตก ทั้งเมื่อทราบผลว่า ตั้งครรภ์แล้ว แพทย์ก็สามารถนำวันที่คุณแม่จดบันทึกมาคำนวณอายุครรภ์ได้อย่างแม่นยำ
ส่วนผู้ที่ต้องการคุมกำเนิดก็จะงดการมีเพศสัมพันธ์ในช่วงก่อนและหลังวันที่ประจำเดือนมาวันแรก ราว 1 สัปดาห์ หรือที่หลายคนเรียกว่า “สูตร หน้า 7 หลัง 7”
อย่างไรก็ตาม ไม่แนะนำให้ใช้วิธีนี้เป็นวิธีคุมกำเนิดหลัก เพราะมีความคลาดเคลื่อนได้สูง ใช้ประมาณการความเสี่ยงได้เท่านั้น
ประโยชน์ของการนับรอบเดือน
โดยปกติแล้ว วงจรรอบเดือนผู้หญิงจะอยู่ที่ประมาณ 21-35 วัน โดยในแต่ละคนไม่ควรมีความคลาดเคลื่อนของรอบเดือนเกิน 1 สัปดาห์ และควรจะมีระยะคงที่สม่ำเสมอ ถึงจะอยู่ในเกณฑ์ปกติ
ดังนั้นยิ่งคุณจดบันทึกรอบเดือนเป็นประจำก็จะช่วยให้ประเมินสุขภาพของตัวเองเบื้องต้นได้ เมื่อเกิดความผิดปกติก็จะรู้ได้เร็ว และไปพบแพทย์ได้ทันท่วงที
ที่สำคัญในการตรวจโรค หรือวัดค่าต่างๆ ของร่างกายนั้นแปรผันไปตามระดับฮอร์โมน เช่น การตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก หากรู้ว่า ขณะตรวจนั้นคนไข้กำลังอยู่ในช่วงไหนของรอบเดือนก็จะช่วยให้แพทย์แปลผลได้ถูกต้อง
นอกจากเรื่องทางสุขภาพแล้ว การคำนวณรอบเดือนจะช่วยให้ผู้หญิงจัดการชีวิตตัวเองได้ง่ายขึ้น เช่น การหาช่วงวันท่องเที่ยว หรือทำกิจกรรมโลดโผนที่ไม่ควรชนกับช่วงมีรอบเดือน เพราะอาจทำให้ไม่สบายตัวและทำกิจกรรมได้ไม่เต็มที่
ปัจจุบันวิธีการในการจดรอบเดือนนั้นมีหลากหลายมากขึ้น เดิมคุณอาจจดใส่สมุดไว้ แต่จะพกไปไหนด้วยก็ลำบาก ใครที่มีสมาร์ทโฟนอยู่กับตัวจึงอาจเลือกบันทึกวันประจำเดือนมาลงปฏิทิน หรือใช้แอปพลิเคชันโดยเฉพาะ
นอกจากนี้หลายแอปพลิเคชันยังสามารถเชื่อมต่อกับแอปพลิเคชันด้านสุขภาพอื่นๆ เพื่อให้ได้ข้อมูลเกี่ยวกับร่างกายของเราอย่างรอบด้านอีกด้วย
ตัวอย่าง 5 แอปพลิเคชันที่น่าสนใจสำหรับการบันทึกรอบเดือน
1. Flo My Health & Period Tracker
แอปพลิเคชั่น Flo My Health & Period Tracker เหมาะทั้งสำหรับผู้หญิงที่กำลังวางแผนตั้งครรภ์โดยเฉพาะ และผู้หญิงที่กำลังตั้งครรภ์อยู่
นอกจากจะใส่วันที่มีรอบเดือนแล้ว คุณยังสามารถบันทึกอารมณ์ในแต่ละวัน รวมถึงอาการปลีกย่อย อื่นๆ เช่น อาการก่อนมีประจำเดือน ปวดท้องน้อย นอนไม่พอ บันทึกวันมีเพศสัมพันธ์ ไปจนถึงลักษณะของตกขาวในวันนั้นๆ ด้วย
ที่สำคัญคือ แอปพลิเคชันนี้ยังเชื่อมต่อกับสมาร์ตวอตช์บางยี่ห้อได้ ดังนั้นนอกจากจะติดตามรอบเดือนแล้ว ยังสามารถติดตามและตั้งเป้าหมายสำหรับการออกกำลังกาย การลดน้ำหนัก และบันทึกมวลกล้ามเนื้อร่วมด้วย
Flo My Health & Period Tracker จึงถือว่าเป็นแอปพลิเคชันที่ค่อนข้างครบวงจรด้านการติดตามสุขภาพของผู้ใช้ทีเดียว
2. OVULATION CALCULATOR
แอปพลิเคชันนี้มีรูปลักษณ์ที่ใช้งานง่ายและใช้ตัวการ์ตูนน่ารักสำหรับบันทึกอาการประจำวัน เหมาะสำหรับวัยรุ่นที่เริ่มมีรอบเดือนและต้องการจดบันทึก และศึกษาความเป็นไปของร่างกายตัวเอง
นอกจากจะแสดงผลเป็นปฏิทินแล้ว ยังมีส่วนที่แสดงผลเป็นวงจรรอบเดือน เพื่อให้เห็นภาพของแต่ละคาบของรอบเดือนได้ชัดเจน และเข้าใจง่ายอีกด้วย
ความพิเศษของแอปพลิเคชันนี้คือ สามารถตั้งการแจ้งเตือนได้หลายรายการ ทั้งแจ้งเตือนวันประจำเดือนมา วันไข่ตก และแจ้งเตือนเวลารับประทานยาคุมกำเนิด ทำให้คุณไม่พลาด หรือหลงลืมว่า ต้องรับประทานยาในวันและเวลาใดอีกด้วย
3. Period Tracker My Calendar
แอปพลิเคชันนี้ นอกจากมีการคำนวณและประเมินรอบเดือนในแต่ละเดือนให้แล้ว ยังสามารถเก็บข้อมูลรูปร่าง และคำนวณดัชนีมวลกายของผู้ใช้ได้ เพื่อเป้าหมายการควบคุมน้ำหนัก
ความพิเศษคือ ในแอปพลิเคชันจะสามารถเชื่อมต่อออนไลน์กับกลุ่มผู้ใช้แอปพลิเคชันนี้ด้วยกัน เพื่อให้สามารถแลกเปลี่ยนเรื่องราวเกี่ยวกับรอบเดือนและสุขภาพของผู้หญิง ทั้งยังฝากคำถามและตอบกลับผู้ใช้คนอื่นๆ ได้
ข้อมูลทั้งหมดสามารถเก็บเข้าคลังข้อมูล โดยเชื่อมต่อกับ Google Drive ทำให้ลงชื่อเข้าใช้ได้เสมอแม้จะเปลี่ยนอุปกรณ์ ที่สำคัญคือ สามารถตั้งรหัสเข้าใช้แอปฯ เพื่อรักษาความปลอดภัยและความเป็นส่วนตัวได้อีกด้วย
4. My Days
แอปพลิเคชันบันทึกรอบเดือนที่ไม่ซับซ้อน มีรูปลักษณ์สะอาดสบายตาและใช้งานง่าย จึงเหมาะกับผู้ชายที่ต้องการดูแลสุขภาพของคนรัก หรือภรรยา ที่แม้ไม่มีความรู้เรื่องรอบเดือนมาก่อนก็สามารถทำความเข้าใจได้ไม่ยากนัก
การใช้งานของแอปพลิเคชั่น My Days นี้ จะแสดงผลทั้งในรูปแบบปฏิทินและกราฟ ความพิเศษของแอปพลิเคชันนี้ คือ สามารถส่งอีเมล์ถึงตัวเองเพื่อเก็บเป็นบันทึกไว้ หรือส่งให้หมอประจำตัวโดยตรงเลยก็ได้
5. ไดอารี่หญิงๆ
ปิดท้ายด้วยแอปพลิเคชันของคนไทยเพื่อคนไทย ที่ใช้งานง่ายเพราะเป็นภาษาไทย และไม่มีการเก็บค่าบริการเพิ่มเติม แอปพลิเคชันนี้มีรูปแบบน่ารักทั้งโทนสีและมีตัวการ์ตูน ที่ผู้ใช้สามารถเลือกไปแปะในหน้าปฏิทินได้
ฟังก์ชันการใช้งานก็ไม่ยิ่งหย่อนไปกว่าแอปพลิเคชันจากต่างประเทศคือ นอกจากจะบันทึกรอบเดือนได้แล้ว ยังมีการบันทึกอาการทางร่างกาย น้ำหนัก และอารมณ์ในแต่ละวันได้อีกด้วย
ไดอารี่หญิงๆ ถือว่า เป็นแอปพลิเคชันที่ใช้งานง่ายและบันทึกข้อมูลสำคัญๆ ได้ครบถ้วน
อย่างไรก็ตาม การบันทึกรอบเดือนและการคำนวณค่าต่างๆ โดยแอปพลิเคชันเหล่านี้ก็อาจมีความคลาดเคลื่อนได้ จึงควรใช้เพื่อประโยชน์ในการรวบรวมข้อมูล และประเมินความผิดปกติคร่าวๆ เท่านั้น
ทางที่ดีแล้ว ผู้หญิงทุกคนควรตรวจสุขภาพเป็นประจำทุกปีและพบแพทย์เฉพาะทางเพื่อคัดกรองโรคตามช่วงวัยร่วมด้วย
ตรวจสอบความถูกต้องโดย พญ. วรรณวนัช เสถียรธรรมมณี
