โรค มือ เท้า ปากเป็นโรคพบบ่อยในเด็กอายุต่ำกว่า 5 ปี เกิดจากเชื้อไวรัสกลุ่มเอนเทอโรไวรัส สายพันธุ์ทั่วไปมักไม่ก่ออาการรุนแรง และหายได้เองใน 7–10 วัน แต่หากเป็นสายพันธุ์ EV71 หรือเอนเทอโรไวรัส 71 (Enterovirus 71) มักก่ออาการรุนแรง และเป็นอันตรายในเด็กเล็ก
ปัจจุบันโรคมือ เท้า ปาก มีวัคซีนป้องกันเฉพาะสายพันธุ์รุนแรง คือ เอนเทอโรไวรัส 71 หรือ EV71 การฉีดวัคซีนจะช่วยป้องกันการติดเชื้อ และลดความเสี่ยงการเกิดภาวะแทรกซ้อนรุนแรงจากสายพันธุ์ EV71 ได้ เช่น ภาวะสมองอักเสบ เยื่อหุ้มสมองอักเสบ และกล้ามเนื้อหัวใจอักเสบ
สารบัญ
วัคซีนมือ เท้า ปาก EV71 ฉีดกี่เข็ม ป้องกันได้นานแค่ไหน
วัคซีน มือ เท้า ปากเป็นวัคซีนชนิดเชื้อตาย มีความปลอดภัยต่อเด็กเล็ก แนะนำให้ฉีดในเด็กอายุ 6 เดือน–5 ปี 11 เดือน 29 วัน เนื่องจากเป็นกลุ่มเสี่ยงของโรค โดยจะฉีดทั้งหมด 2 เข็ม ห่างกันประมาณ 1 เดือน
สำหรับประสิทธิภาพของวัคซีนพบว่า หลังฉีดวัคซีนครบ 2 เข็ม สามารถป้องกันโรค มือ เท้า ปากจากเชื้อ EV71 ได้ราว 97.3% และเมื่อติดเชื้อ EV71 แล้ว ยังลดโอกาสเกิดภาวะแทรกซ้อนรุนแรงได้ 100%
ลูกจำเป็นต้องฉีดวัคซีนมือ เท้า ปาก EV71 ซ้ำทุกปีไหม?
จากการศึกษาพบว่า หลังรับวัคซีนมือ เท้า ปากครบ 2 เข็ม ร่างกายจะมีภูมิกันต่อโรค มือ เท้า ปากได้นานกว่า 2 ปี จึงยังไม่มีคำแนะนำให้ฉีดวัคซีนเข็มกระตุ้น หรือฉีดซ้ำทุกปี
ส่วนเด็กอายุ 6 ปีขึ้นไป และผู้ใหญ่ ส่วนใหญ่จะเคยติดเชื้อแล้ว จึงไม่มีความจำเป็นต้องฉีดเท่ากับเด็กเล็กที่มักเสี่ยงเกิดอาการรุนแรงจากโรคมือ เท้า ปาก
ถ้าลูกโตขึ้น ภูมิคุ้มกันจะหมดไปไหม?
ภูมิคุ้มกันต่อโรคมือ เท้า ปากไม่ได้หายไปไหนเมื่อเด็กโตขึ้น เด็กยังมีภูมิคุ้มกันของสายพันธุ์ EV71 อยู่ เพียงแค่จะค่อย ๆ ลดลงตามเวลา แต่สามารถป่วยเป็นโรคมือ เท้า ปาก ซ้ำได้หากติดเชื้อจากสายพันธุ์อื่น ๆ
อย่างไรก็ตาม ภูมิคุ้มกันของเด็กจะเริ่มแข็งแรงขึ้นตามวัย ทำให้โอกาสติดเชื้อลดน้อยลง หรือติดเชื้อแล้วอาการไม่รุนแรง แต่ผู้ปกครองยังควรสอนให้ลูกล้างมือบ่อย ๆ ทำความสะอาดของเล่นหรือสิ่งของเป็นประจำ ร่วมกับการดูแลสุขอนามัยของลูกอย่างสม่ำเสมอ เพื่อให้ห่างไกลจากโรคมือ เท้า ปากได้ในระยะยาว
