รู้ไหม? ลักษณะของอึ หรืออุจจาระของเราบอกโรคได้…ซึ่งแต่ละวันที่เราขับถ่าย ลักษณะอึอาจไม่เหมือนกัน ทั้งอึเป็นก้อนเรียวยาว เป็นเม็ด มีสีดำคล้ำ หรือเป็นสีเหลือง ฯลฯ แล้วอึลักษณะ หรือสีไหน หมายถึงสุขภาพดี แบบไหน หมายถึงร่างกายเราเริ่มมีปัญหา มาชวนสังเกตและเช็กอึของเราไปพร้อมๆ กันในบทความนี้เลย
สารบัญ
สีอุจจาระบอกโรคอะไรได้?
1. อุจจาระสีน้ำตาล
เป็นสีปกติของอุจจาระ ที่หลายๆ คุ้นเคยมากที่สุด ซึ่งบ่งบอกถึงสุขภาพที่ดี ระบบทางเดินอาหารมีการทำงานเป็นปกติ
2. อุจจาระสีเหลือง
หลายคนอาจเข้าใจผิดว่าอึ หรืออุจจาระสีเหลืองเป็นสีปกติ แต่จริงๆ แล้ว เป็น สัญญาณของความผิดปกติของระบบดูดซึมอาหาร รวมถึงเป็นสัญญาณบอกถึงปริมาณไขมันที่ปะปนอยู่มากในอุจจาระ นอกจากอุจจาระจะมีสีเหลืองแล้ว ยังมักมีกลิ่นเหม็นค่อนข้างรุนแรง และหากสังเกตดีๆ อาจมีคราบน้ำมันเกาะอยู่ด้วย
หากอึของคุณมีสีและลักษณะตามที่กล่าวมา ควรลดปริมาณการกินอาหารที่มีไขมันสูงให้น้อยลง
นอกจากนี้การมีอุจจาระสีเหลืองยังพบได้ในผู้ที่เป็นโรคเซลิแอค (Celiac Disease) หรือโรคแพ้กลูเตน ซึ่งเป็นสารโปรตีนที่แฝงอยู่ในอาหารจำพวกข้าวสาลี ข้าวบาร์เรย์ หรือข้าวโพด และมักเป็นส่วนประกอบอยู่ในอาหารประเภทขนมปังหรือเบเกอรี
3. อุจจาระสีเขียว
หากเป็นอุจจาระสีเขียวและเป็นก้อน สามารถบ่งบอกถึงการกินอาหารที่มีธาตุเหล็ก รวมถึงการกินผักใบเขียว หรืออาหารที่มีสีตกแต่งสีเขียวในปริมาณมาก รวมถึงการกินยาฆ่าเชื้อบางชนิด
แต่หากเป็นอุจจาระสีเขียวและมีเนื้อเหลวหรือเป็นน้ำ อาจเป็นสัญญาณเตือนถึงการเป็นโรคท้องร่วงหรืออาการท้องเสีย ซึ่งทำให้อุจจาระเคลื่อนผ่านลำไส้ใหญ่เร็วเกินไป โดยที่ยังไม่ทันได้ย่อยสลายอย่างสมบูรณ์ ทำให้อุจจาระกลายเป็นสีเขียว
4. อุจจาระสีดำ
อุจจาระที่มีสีน้ำตาลเข้มมากจนเกือบสีดำ หรือเป็นสีดำอย่างชัดเจนสามารถบ่งบอกถึงการกินอาหารที่มีธาตุเหล็กสูง รวมถึงเป็นสัญญาณของการมีเนื้องอก การเกิดหลอดเลือดโป่งพอง หรือมีเลือดออกในระบบทางเดินอาหารส่วนต้น ซึ่งได้แก่ หลอดอาหาร กระเพาะอาหาร และลำไส้เล็กส่วนต้น และทำให้เลือดถูกย่อยสลายพร้อมอุจจาระจนทำให้สีอุจจาระเป็นสีดำ
5. อุจจาระสีแดง
อุจจาระสีแดงสามารถเกิดได้การกินอาหารที่มีสีโทนแดงในปริมาณมาก เช่น มะเขือเทศ บีทรูท แครนเบอร์รี วุ้นหรือเจลาตินสีแดง รวมถึงเครื่องดื่ม น้ำผักผลไม้ที่มีสีแดง
แต่หากไม่ได้กินอาหารสีแดงดังที่กล่าวมา อาจสัญญาณบ่งบอกถึงการมีเลือดออกที่ลำไส้ใหญ่หรือทวารหนัก ทำให้เลือดสดซึ่งออกใกล้กับส่วนปลายของทางเดินอาหารไหลออกมาปะปนกับอุจจาระ จนทำให้อุจจาระมีสีแดง
6. อุจจาระสีซีดหรือสีออกเทา
ส่วนมากมักไม่เกิดจากการกินอาหาร แต่มักเกิดจากการกินยาบางชนิด เช่น ยาที่มีสารอะลูมิเนียมไฮดรอกไซด์ ยาแก้ท้องเสีย ยาแก้ปวดท้อง ยาแก้อาการกรดไหลย้อน รวมถึงเกิดได้จากการกินแบเรียม ซึ่งเป็นของเหลวสีขาวที่ต้องดื่มก่อนรับการตรวจเอกซเรย์ทางเดินอาหาร
นอกจากนี้อุจจาระสีซีดหรือสีเทายังบ่งบอกถึงการอุดตันของท่อน้ำดี รวมถึงความผิดปกติเกี่ยวกับน้ำดีหรือตับ เช่น โรคนิ่วในถุงน้ำดี โรคตับอักเสบ
ลักษณะอุจจาระบอกโรคอะไรได้?
นอกจากสีของอุจจาระแล้ว ลักษณะความอ่อนนุ่ม รูปร่าง ก็ยังบอกโรคได้เช่นกัน
- อุจจาระเป็นทรงเรียวยาวคล้ายกล้วยหอม มีเนื้ออ่อนจนไม่ต้องออกแรงเบ่ง จัดเป็นรูปทรงอุจจาระของผู้ที่มีสุขภาพดี
- อุจจาระเป็นทรงเรียวยาว แต่มีเนื้อแข็งและผิวดูขรุขระ ยังจัดเป็นอุจจาระที่ดี แต่เป็นสัญญาณของการดื่มน้ำน้อยเกินไป ทำให้เนื้ออุจจาระไม่นิ่ม
- อุจจาระเป็นเม็ดเล็กคล้ายขี้กระต่าย มีเนื้อแข็ง บ่งบอกถึงพฤติกรรมการกินอาหารที่มีกากใยน้อย ดื่มน้ำน้อย และเป็นสัญญาณของอาการท้องผูก ทำให้อุจจาระแห้งจนเคลื่อนผ่านลำไส้ออกมาได้ยาก และยังอาจมีอุจจาระติดค้างอยู่ในลำไส้อยู่ หากเป็นนานๆ โดยไม่แก้ไข อาจกลายเป็นโรคขี้เต็มท้อง
- อุจจาระเป็นก้อนเล็กหลายก้อน บ่งบอกถึงพฤติกรรมกินอาหารที่มีกากใยน้อย และการดื่มน้ำน้อยเกินไปเช่นกัน สามารถแก้ไขได้ด้วยการกินอาหารที่มีกากใยเพิ่ม ดื่มน้ำให้เพียงพอ และควรออกกำลังกายกับหมั่นขยับเคลื่อนไหวร่างกายอยู่เป็นประจำด้วย
- อุจจาระกึ่งเหลว แต่ยังมีเนื้ออุจจาระที่เป็นก้อนด้วย บ่งบอกถึงสัญญาณเริ่มต้นของอาการท้องเสีย รวมถึงความไม่สมดุลของแบคทีเรียในลำไส้
- อุจจาระเหลวเป็นน้ำ บ่งบอกถึงอาการท้องเสีย การติดเชื้อในลำไส้ สามารถรักษาเบื้องต้นได้ด้วยการดื่มเกลือแร่และจิบน้ำบ่อยๆ ก่อน แต่หากยังถ่ายเหลวอยู่มากกว่า 1 วัน ควรไปพบแพทย์
อย่ามองข้ามว่า สีหรือลักษณะของอุจจาระเป็นเพียงเรื่องเล็กน้อยที่ไม่จำเป็นต้องใส่ใจ เพราะแท้จริงแล้วอาจเป็นส่วนหนึ่งของความผิดปกติในระบบทางเดินอาหารที่รุนแรงกว่านั้นก็ได้ เช่น โรคมะเร็งลำไส้ โรคลำไส้ขาดเลือด หรือภาวะเลือดออกในกระเพาะอาหารได้
ดังนั้นถ้าคุณสังเกตเห็นอุจจาระที่ผิดปกติไปจากเดิม ลองปรับเปลี่ยนพฤติกรรมแล้วยังไม่หาย ควรรีบพบแพทย์โดยเร็ว เพื่อตรวจให้แน่ใจว่า ระบบทางเดินอาหารของเรามีความผิดปกติหรือเปล่า
สงสัยว่าอุจจาระเป็นแบบนี้ ถือว่าผิดปกติหรือเปล่านะ ไม่รู้จะถามใครดี หรืออยากถามคุณหมอให้สบายใจ ปรึกษาทีม HDcare ได้เลย เราพร้อมเป็นผู้ช่วยส่วนตัวดูแลสุขภาพคุณ สอบถามข้อมูลเบื้องต้นกับคุณหมอเฉพาะทาง ทำนัดปรึกษาคุณหมอได้รวดเร็ว หรือค้นหาแพ็กเกจตรวจคัดกรองโรคในระบบทางเดินอาหาร จาก รพ. หรือคลินิกใกล้คุณได้ทันที คลิกที่นี่เลย
