หลายๆ ครอบครัวที่มีความพร้อมทุกอย่าง เชื่อว่าก็คงอยากมีลูกน่ารักๆ มาเป็นโซ่ทองคล้องใจ และเติมเต็มครอบครัวให้สมบูรณ์ ซึ่งบางคู่ก็อาจกำลังกลุ้มใจว่า ทำไมตนเองไม่ยอมตั้งท้องสักที พยายามมีลูกโดยไม่ได้คุมกำเนิดมานานกว่า 6 เดือน แต่ก็ไม่สำเร็จ นั่นก็ถือว่าเข้าข่ายมีบุตรยากแล้ว ดังนั้น เรามาดูกันว่า ภาวะมีลูกยากเกิดจากอะไรได้บ้าง และเราจะแก้ไขได้อย่างไร
สารบัญ
สาเหตุของการมีลูกยาก
1. ปัญหาด้านสุขภาพร่างกาย
ปัญหาด้านสุขภาพร่างกายซึ่งอาจเป็นสาเหตุจากฝ่ายชายหรือฝ่ายหญิงก็ได้
สาเหตุจากฝ่ายชาย
- ความผิดปกติของฮอร์โมนบางชนิด เช่น ฮอร์โมนเพศต่ำ ภาวะขาดไทรอยด์ฮอร์โมน เป็นต้น
- มีอสุจิน้อย อสุจิอ่อนแอหรือมีรูปร่างผิดปกติ หรือเป็นหมัน (ไม่มีอสุจิเลย)
- ไม่ดูแลสุขภาพ ดื่มเหล้าและสูบบุหรี่จัด หรือติดสารเสพติด
สาเหตุจากฝ่ายหญิง
- มีอายุมาก โดยเฉพาะ หากฝ่ายหญิงมีอายุเกิน 35 ปี โอกาสการตั้งครรภ์จะยิ่งน้อยลงตาม
- มีความผิดปกติของฮอร์โมน ทำให้ไข่ไม่ตกตามปกติ
- มีความผิดปกติในระบบสืบพันธุ์ เช่น มีเนื้องอกในมดลูก มีพังผืดที่ปีกมดลูก เยื่อบุโพรงมดลูกผิดปกติ ท่อนำไข่อุดตัน เป็นต้น
- สุขภาพไม่แข็งแรง เช่น มีน้ำหนักเกิน น้ำหนักน้อยเกินไป ดื่มเหล้า สูบบุหรี่จัด
2. เกิดจากไลฟ์สไตล์ของคู่รักเอง
เกิดจากไลฟ์สไตล์ของคู่รักเอง เช่น มีเพศสัมพันธ์กันนานๆ ครั้ง ทำให้โอกาสท้องมีน้อยลง
3. ไม่ทราบสาเหตุแน่ชัด
ไม่ทราบสาเหตุแน่ชัดซึ่งมีมากถึง 15 – 20% ถึงแม้ทั้งฝ่ายชายและหญิงจะมีสุขภาพแข็งแรงปกติ และมีเพศสัมพันธ์อย่างสม่ำเสมอก็ตาม
อยากมีลูก ต้องทำอย่างไร
- วิธีเบสิคที่สุด คือ การ “นับวันไข่ตก” โดยรอบเดือนของผู้หญิงจะอยู่ที่ 28 – 30 วัน การตกไข่จะเกิดประมาณวันที่ 12 – 14 นับจากวันที่ประจำเดือนมาวันแรก ซึ่งอาจคลาดเคลื่อนเล็กน้อย ดังนั้น สำหรับคู่ที่ไม่สามารถมีเพศสัมพันธ์กันได้บ่อยๆ ช่วงเวลาที่ควรมีเพศสัมพันธ์ก็คือ ช่วง 3 วันก่อนไข่ตก ไปจนถึง 3 วันหลังไข่ตก แนะนำให้มีเพศสัมพันธ์วันเว้นวัน อย่างน้อย 3 วัน ในช่วงนี้
- ส่วนสำหรับคู่ที่มีเวลาอยู่ด้วยกันตลอด ควรมีเพศสัมพันธ์กันบ่อยๆ เท่าที่จะทำได้ เพื่อเพิ่มโอกาสในการตั้งครรภ์ให้มากขึ้นนั่นเอง
- ดูแลสุขภาพร่างกายให้แข็งแรง โดยการงดเหล้า บุหรี่ และยาเสพติดให้โทษทุกชนิด ควรควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ ออกกำลังกายเป็นประจำ และรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ โดยคุณผู้ชายควรเน้นอาหารที่มีโปรตีน สังกะสี และแมงกานีส เพื่อบำรุงให้อสุจิแข็งแรง เช่น เนื้อสัตว์ นม ไข่ อาหารทะเล กล้วยหอม เป็นต้น
- ใช้เทคโนโลยีทางการแพทย์เข้าช่วย โดยไปพบแพทย์เพื่อรับคำปรึกษาที่โรงพยาบาลหรือคลินิกผู้มีบุตรยากก่อน แพทย์จะทำการตรวจร่างกายทั้งฝ่ายชายและหญิงว่ามีความผิดปกติหรือไม่ เช่น ฝ่ายชายมีอสุจิมากพอและแข็งแรงพอไหม ฝ่ายหญิงมีฮอร์โมนและการตกไข่ตามปกติหรือไม่
- เมื่อทราบสาเหตุแล้วแพทย์จึงจะให้การรักษา เช่น ให้รับประทานยาหรือฉีดยาเพื่อกระตุ้นการตกไข่ในเพศหญิง แต่หากแพทย์ประเมินแล้วว่ามีโอกาสตั้งครรภ์โดยธรรมชาติน้อย ก็อาจใช้วิธีอื่นๆ เช่น IUI (การคัดเลือกอสุจิที่แข็งแรงมาฉีดเข้าสู่โพรงมดลูกโดยตรง)
- ในกรณีที่อสุจิอยู่ในเกณฑ์ปกติ หรือมีความผิดปกติเล็กน้อย และคู่สมรสที่มีบุตรยาก แบบหาสาเหตุไม่พบ เพื่อเพิ่มอัตราการตั้งครรภ์ โดยการทำ IVF(เด็กหลอดแก้ว) หรือ ICSI คือ การนำเซลล์สืบพันธุ์ ได้แก่ ไข่และอสุจิ มาปฏิสนธิกันภายนอกร่างกาย จากนั้นนำเซลล์ที่ปฏิสนธิแล้วกลับเข้าสู่ร่างกายเพศหญิง ซึ่งวิธีดังกล่าวก็มีค่าใช้จ่ายมากพอสมควร
ปัจจุบันมีเทคโนโลยีทางการแพทย์เข้ามาช่วยให้การมีลูกยาก มีความเป็นไปได้มากขึ้นแล้ว แต่ก็ต้องตามมาด้วยค่าใช้จ่ายที่สูง หากลองทำตามวิธีนับวันตกไข่แล้วไม่ได้ผล สามารถเข้าปรึกษากับแพทย์ได้ ซึ่งมันอาจจะเป็นผลดีกว่า เพราะแพทย์จะช่วยหาสาเหตุของการมีลูกยากให้ พร้อมกับคำแนะนำต่างๆ ที่เป็นทางเลือกให้กับว่าที่คุณพ่อคุณแม่มือใหม่ได้