Losartan (ลอซาร์แทน)

ยา Losartan (ลอซาร์แทน) ใช้สำหรับรักษาโรคความดันโลหิตสูง เป็นยาในกลุ่ม Angiotensin receptor blockers (ARBs) ที่ออกฤทธิ์ขยายหลอดเลือด ทำให้เลือดไหลเวียนได้ง่ายขึ้น ใช้ช่วยปกป้องไตไม่ให้ถูกทำลายจากโรคเบาหวาน และยังใช้เพื่อลดความเสี่ยงต่อการเป็นโรคหลอดเลือดสมอง (Strokes) ในผู้ป่วยที่มีความดันโลหิตสูงและผู้ป่วยที่มีหัวใจโต เมื่อความดันโลหิตลดลงจะช่วยป้องกันโรคหลอดเลือดสมอง โรคกล้ามเนื้อหัวใจตายจากการขาดเลือด และโรคไต

สรรพคุณของยา Losartan

• รักษาความดันโลหิตสูง: ช่วยลดความดันโลหิตสูง ซึ่งเป็นปัจจัยเสี่ยงสำคัญของโรคหัวใจและหลอดเลือด รวมถึงโรคหลอดเลือดสมอง (stroke) และโรคไต
• รักษาภาวะหัวใจล้มเหลว: ใช้ในการรักษาและป้องกันภาวะหัวใจล้มเหลว โดยช่วยให้หัวใจทำงานได้มีประสิทธิภาพมากขึ้น
• ป้องกันโรคไตในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2: ลดความเสี่ยงของโรคไตและการเสื่อมของไตในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ที่มีโปรตีนในปัสสาวะ

วิธีใช้ยา Losartan

ยามีหลายขนาด เช่น 25 mg, 50 mg และ 100 mg ส่วนใหญ่แพทย์จะสั่งยา Losartan 50 mg ในการรักษาทั่วไป

รับประทานยานี้ตามแพทย์สั่ง โดยทั่วไปจะรับประทานวันละ 1 ครั้ง ก่อนหรือหลังอาหารตามที่แพทย์กำหนด ขนาดยาที่คุณได้รับจะขึ้นกับสภาวะโรคและการตอบสนองต่อการรักษาของคุณ

• อ่านคำแนะนำในการใช้ยาที่ได้รับจากเภสัชกรก่อนใช้ยานี้ และในทุกครั้งที่มารับยาซ้ำ หากมีคำถามใดๆ ให้สอบถามจากแพทย์หรือเภสัชกร
• ถ้าคุณใช้ยา Losartan รูปแบบยาน้ำ ให้เขย่าขวดก่อนใช้ยาทุกครั้ง และให้ตวงยาโดยใช้ช้อนตวงยา/อุปกรณ์ตวงยาโดยเฉพาะ อย่าใช้ช้อนรับประทานอาหารตวงยาเพราะอาจทำให้ได้รับขนาดยาไม่ถูกต้องได้
• ให้รับประทานยานี้เป็นประจำเพื่อให้ได้ประโยชน์จากยาเต็มที่ แนะนำให้รับประทานยาในเวลาเดียวกันของทุกวันเพื่อป้องกันการลืมรับประทานยา คุณจะต้องใช้ยานี้อย่างต่อเนื่องแม้ว่าจะรู้สึกดีขึ้นแล้วก็ตาม เพราะผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงส่วนใหญ่จะไม่มีอาการใดๆ
• ให้แจ้งแพทย์หากอาการของคุณไม่ดีขึ้นหรือมีอาการแย่ลง เช่น เมื่อวัดความดันโลหิตพบว่าความดันโลหิตยังคงสูงอยู่

กลไกการออกฤทธิ์ยา Losartan

Losartan เป็นยาที่อยู่ในกลุ่ม angiotensin II receptor blockers (ARBs) ซึ่งทำงานโดยการบล็อกการทำงานของแองจิโอเทนซิน II (angiotensin II) ซึ่งเป็นสารเคมีในร่างกายที่มีบทบาทในการเพิ่มความดันโลหิต

• Losartan ทำงานโดยการบล็อกตัวรับแองจิโอเทนซิน II ชนิด AT1 ซึ่งจะป้องกันไม่ให้แองจิโอเทนซิน II สามารถเพิ่มความดันโลหิตได้
• การลดการทำงานของแองจิโอเทนซิน II ยังช่วยลดการหลั่งแอลโดสเตอโรน ซึ่งจะช่วยลดปริมาณโซเดียมและน้ำในร่างกาย และลดความดันโลหิต
• ผลของการบล็อกตัวรับแองจิโอเทนซิน II จะช่วยขยายหลอดเลือด ลดความดันโลหิต และป้องกันภาวะหัวใจล้มเหลว

ผลข้างเคียงของยา Losartan

• อาการข้างเคียงที่อาจเกิดจากการใช้ยา Losartan คือ เวียนศีรษะ หรือหน้ามืด ซึ่งเกิดจากการที่ร่างกายกำลังปรับตัวกับการใช้ยาอยู่ หากอาการเหล่านี้ไม่ดีขึ้นหรือมีอาการแย่ลง ให้แจ้งแพทย์หรือเภสัชกรทันที
• เพื่อลดความเสี่ยงต่อการเกิดอาการวิงเวียนศีรษะ และอาการหน้ามืด ให้ค่อยๆ ลุกขึ้นช้าๆ เมื่อเปลี่ยนจากท่านั่ง หรือจากท่านอน
• โปรดจำไว้ว่า การที่แพทย์สั่งยานี้ให้กับคุณ เพราะว่าแพทย์ได้ประเมินแล้วว่าคุณจะได้รับประโยชน์จากยานี้มากกว่าความเสี่ยงต่อการเกิดอาการข้างเคียง ผู้ป่วยหลายรายที่ใช้ยานี้ไม่เกิดอาการข้างเคียงร้ายแรงจากยา
• แม้ว่ายา Losartan อาจช่วยป้องกันปัญหาที่เกิดขึ้นกับไต หรือใช้รักษาผู้ป่วยที่มีปัญหาที่ไตอยู่ก่อนแล้ว แต่มีความเป็นไปได้ที่ยาจะทำให้เกิดโรคไตอย่างร้ายแรง หรือทำให้อาการของโรคไตแย่ลงได้เช่นกัน ดังนั้นแพทย์จะให้คุณตรวจการทำงานของไตระหว่างใช้ยา Losartan และให้แจ้งแพทย์ทันทีถ้าคุณมีอาการที่บ่งบอกว่ามีปัญหาที่ไตเกิดขึ้น เช่น มีการเปลี่ยนแปลงปริมาณปัสสาวะ
• ปฏิกิริยาการแพ้ยานี้ เป็นเรื่องที่พบได้น้อย อย่างไรก็ตามถ้าเกิดอาการใดๆ ของการแพ้ยาให้รีบไปพบแพทย์ทันที ได้แก่ ผื่น คัน/บวม (โดยเฉพาะที่หน้า ลิ้น คอ) เวียนศีรษะรุนแรง หายใจลำบาก
• อาการข้างเคียงที่กล่าวไว้ข้างต้นไม่ใช่อาการข้างเคียงทั้งหมดที่อาจเกิดขึ้นได้ ดังนั้นถ้าคุณมีอาการผิดปกติใดๆ ที่ไม่ได้กล่าวไว้ข้างต้น ให้ปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกร

แจ้งแพทย์ทันทีถ้าคุณมีอาการข้างเคียงที่พบได้น้อย แต่ร้ายแรง ได้แก่

• หน้ามืด เป็นลม
• มีอาการของภาวะโพแทสเซียมในเลือดสูง เช่น กล้ามเนื้ออ่อนแรง หัวใจเต้นช้า หัวใจเต้นผิดจังหวะ

ข้อควรระวังในการใช้ยา Losartan

• ถ้าคุณแพ้ยา Losartan หรือแพ้สิ่งอื่นๆ ให้แจ้งแพทย์หรือเภสัชกรทราบก่อนได้รับยานี้ ผลิตภัณฑ์ยานี้อาจประกอบด้วยสารไม่ออกฤทธิ์อื่นซึ่งอาจเป็นสาเหตุของการแพ้หรือปัญหาอื่นได้ ให้ปรึกษาเภสัชกรสำหรับข้อมูลเพิ่มเติม
• ยา Losartan อาจทำให้วิงเวียนศีรษะ โดยแอลกอฮอล์จะทำให้อาการวิงเวียนศีรษะเป็นมากขึ้น ห้ามขับรถ ทำงานเกี่ยวกับเครื่องจักร หรือทำกิจกรรมใดๆ ที่ต้องอาศัยการตื่นตัว จนกว่าคุณจะทำกิจกรรมดังกล่าวได้อย่างปลอดภัย และแนะนำให้จำกัดการดื่มแอลกอฮอล์
• ยา Losartan อาจเพิ่มระดับโพแทสเซียมในเลือดได้ ดังนั้นก่อนใช้ยา/อาหารเสริมโพแทสเซียม ให้ปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อน
• ก่อนเข้ารับการผ่าตัด ให้แจ้งแพทย์หรือทันตแพทย์ทราบเกี่ยวกับรายการยา อาหารเสริม และสมุนไพรที่กำลังใช้อยู่
• ไม่แนะนำให้ใช้ยา Losartan ระหว่างตั้งครรภ์ เพราะอาจทำให้เกิดอันตรายต่อทารกในครรภ์ได้ ปรึกษาแพทย์สำหรับข้อมูลเพิ่มเติม
• ยังไม่ทราบแน่ชัดว่ายานี้ผ่านไปยังน้ำนมหรือไม่ ดังนั้นให้ปรึกษาแพทย์ก่อนให้นมบุตร

ก่อนการใช้ยา Losartan ให้แจ้งแพทย์หรือเภสัชกรทราบเกี่ยวกับประวัติทางการแพทย์ของคุณ โดยเฉพาะถ้าคุณ

• เป็นโรคตับ
• มีการสูญเสียน้ำและเกลือแร่จากร่างกายในปริมาณมาก (ร่างกายขาดน้ำ หรือ Dehydration)

คำเตือนในการใช้ยา Losartan

• การใช้ยา Losartan ระหว่างตั้งครรภ์ อาจก่อให้เกิดอันตรายต่อทารกในครรภ์ได้ (อาจถึงแก่ชีวิต) ดังนั้นต้องคุมกำเนิดระหว่างใช้ยานี้ โดยให้ปรึกษาแพทย์เกี่ยวกับข้อมูลเพิ่มเติมและวิธีในการคุมกำเนิดที่เชื่อถือได้ระหว่างใช้ยานี้ หากคุณวางแผนจะตั้งครรภ์ กำลังตั้งครรภ์ หรือคิดว่าตนเองอาจจะตั้งครรภ์ ให้รีบแจ้งแพทย์ทันที
• ห้ามแบ่งยานี้ให้ผู้อื่นใช้
• การปรับเปลี่ยนพฤติกรรม เช่น การเข้าโปรแกรมเพื่อฝึกผ่อนคลายความเครียด การออกกำลังกาย การปรับเปลี่ยนการรับประทานอาหาร อาจช่วยเพิ่มประสิทธิภาพของการใช้ยานี้ ดังนั้นให้ปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรเกี่ยวกับการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมที่อาจเป็นประโยชน์ต่อคุณ
• ควรมีการตรวจติดตามทางห้องปฏิบัติการ และ/หรือการตรวจทางการแพทย์อื่นๆ ระหว่างใช้ยานี้ เช่น ตรวจการทำงานของไต, ตรวจระดับโพแทสเซียมในเลือด ดังนั้นให้ไปพบแพทย์ตามนัดเป็นประจำ และปรึกษาแพทย์สำหรับข้อมูลเพิ่มเติม
• คุณต้องวัดความดันโลหิตเป็นประจำระหว่างใช้ยานี้ โดยให้เรียนรู้วิธีการวัดความดันโลหิตด้วยตนเอง และนำผลการวัดนั้นมาให้แพทย์ดูด้วย

ใครบ้างที่ไม่ควรใช้ยา Losartan

สภาวะต่อไปนี้ถือเป็นข้อห้ามในการใช้ยา Losartan ดังนั้นต้องแจ้งแพทย์ทราบหากคุณมีสภาวะดังต่อไปนี้

• มีโพแทสเซียมในเลือดสูง
• หลอดเลือดแดงที่ไตตีบแคบ (Renal artery stenosis)
• ความดันโลหิตต่ำผิดปกติ
• เป็นโรคตับ
• ไตบกพร่องเล็กน้อยถึงปานกลาง
• กำลังตั้งครรภ์
• มีปริมาณเลือดในร่างกายลดลง
• แพ้ยา Losartan
• แพ้ยาในกลุ่ม Angiotensin receptor antagonist (ARB) ตัวอื่นๆ

การใช้ยา Losartan ร่วมกับยาอื่น

• การเกิดปฏิกิริยาระหว่างยา (Drug interactions) อาจเปลี่ยนแปลงการออกฤทธิ์ของยาหรือเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดผลข้างเคียงร้ายแรง ข้อมูลที่ระบุนี้ไม่ได้ครอบคลุมการเกิดปฏิกิริยาระหว่างยาที่อาจเกิดขึ้นทั้งหมด ดังนั้นคุณต้องแจ้งแพทย์และเภสัชกรทราบทุกครั้งว่าคุณกำลังรับประทานยา อาหารเสริม สมุนไพร ใดอยู่ในขณะนี้ อย่าเริ่มยา หยุดยา หรือเปลี่ยนแปลงขนาดยาต่างๆ เอง โดยไม่ได้ปรึกษาแพทย์
• ยาบางชนิดอาจมีส่วนประกอบของยาที่ทำให้ความดันโลหิตสูงขึ้นหรือทำให้โรคหัวใจล้มเหลวแย่ลงกว่าเดิมจึงต้องแจ้งเภสัชกรเกี่ยวกับรายการยาทุกชนิดที่กำลังใช้อยู่ รวมถึงปรึกษาเกี่ยวกับวิธีใช้ยาเหล่านี้อย่างปลอดภัย โดยเฉพาะยาแก้ไข แก้หวัด ยาช่วยลดน้ำหนัก หรือยาในกลุ่มต้านการอักเสบที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ (NSAIDs) เช่น Ibuprofen, Naproxen
• หลีกเลี่ยงการรับประทานผลไม้เกรฟฟรุ๊ต (grapefruit) หรือ ดื่มน้ำผลไม้เกรฟฟรุ๊ต ระหว่างใช้ยา Losartan เพราะผลไม้เกรฟฟรุ๊ตจะลดความสามารถของร่างกายในการทำให้ยา Losartan ออกฤทธิ์ได้ เมื่อมีปริมาณยา Losartan ที่ออกฤทธิ์ได้ต่ำลง อาจทำให้ควบคุมความดันโลหิตไมได้ ดังนั้นถ้าคุณต้องการรับประทานผลไม้ตระกูลส้ม คุณอาจเปลี่ยนไปรับประทานส้มแทน
• ปฏิกิริยาระหว่างยา Losartan กับผลไม้เกรฟฟรุ๊ตอาจเกิดขึ้นเมื่อใดก็ได้ โดยไม่จำเป็นต้องเกิดขึ้นเมื่อรับประทานในเวลาเดียวกันเท่านั้น

รายการยาที่อาจเกิดปฏิกิริยากับยา Losartan

• Aliskiren
• Lithium
• Trimethoprim
• Paritaprevir-Ritonavir
• Dapagliflozin, Ertugliflozin, Canagliflozin
• Tizanidine
• ยาในกลุ่ม MAOIs บางรายการ
• ยาขับปัสสาวะกลุ่ม POTASSIUM SPARING DIURETICS
• ยาขับปัสสาวะกลุ่ม LOOP DIURETICS
• ยาที่อาจเพิ่มระดับโพแทสเซียมในเลือด เช่น
• ยาในกลุ่ม ACE inhibitors เช่น Benazepril, Lisinopril
• ยาคุมกำเนิดชนิดเม็ดที่มีส่วนประกอบของยา Drospirenone
• ยา/อาหารเสริมโพแทสเซียม

การได้รับยา Losartan เกินขนาด

• หากมีใครก็ตามที่ได้รับยา Losartan เกินขนาด จนทำให้เกิดอาการที่ร้ายแรง เช่น หมดสติ หรือหายใจลำบาก ให้รีบเรียกรถพยาบาลทันที โทร 1669
• การได้รับยาเกินขนาดอาจทำให้เกิดอาการ ได้แก่ เวียนศีรษะอย่างรุนแรง เป็นลม

หากลืมรับประทานยา Losartan

• ถ้าคุณลืมรับประทานยานี้ ให้รับประทานทันทีที่นึกได้ หากนึกได้เมื่อใกล้กับเวลาของมื้อถัดไป ให้ข้ามมื้อที่ลืมไป และรับประทานมื้อถัดไปตามปกติ โดยไม่ต้องเพิ่มขนาดยาเป็น 2 เท่า

การเก็บรักษายา Losartan

• เก็บรักษายาเม็ดที่อุณหภูมิห้อง ห่างจากแสงแดดและความชื้น ไม่เก็บยาในห้องน้ำ เก็บยาทุกชนิดให้ห่างจากมือเด็กและสัตว์เลี้ยง
• เก็บรักษายาน้ำแขวนตะกอนตู้เย็น (2-8 องศาเซลเซียส) ห้ามแช่ช่องฟรีซ และให้ทิ้งยาที่ใช้ไม่หมดภายใน 1 เดือน
• ไม่เทยานี้ทิ้งในห้องน้ำหรือในท่อระบายน้ำ ให้ทิ้งผลิตภัณฑ์ยานี้อย่างเหมาะสมเมื่อยาหมดอายุหรือเมื่อไม่จำเป็นต้องใช้ยานี้อีก