เลือดล้างหน้าเด็ก เป็นภาวะที่พูดถึงกันบ่อย บ้างก็ว่าเป็นอาการแสดงของการตั้งครรภ์ระยะแรก หรือเมื่อทราบว่าตั้งครรภ์อ่อนๆ และมีเลือดออก บางคนคิดว่าเป็นเรื่องปกติ คือเป็นเลือดล้างหน้าเด็ก แต่ในความจริงแล้ว ทางการแพทย์ไม่ได้มีคำจำกัดความของภาวะนี้ เลือดที่ออกทางช่องคลอดในช่วงเริ่มต้นของการตั้งครรภ์ที่อาจเป็นได้ในบางคน คือเลือดที่ออกจากการฝังตัวของตัวอ่อน (Implantation bleeding)
สารบัญ
เลือดที่ออกจากการฝังตัวของตัวอ่อน คืออะไร มีกลิ่นไหม มากี่วัน?
เลือดที่ออกจากการฝังตัวของตัวอ่อน คือ เลือดที่ออกตอนที่ตัวอ่อนฝังตัวเข้าไปในโพรงมดลูก ซึ่งเหตุการณ์นี้จะเกิดขึ้นหลังการปฏิสนธิของไข่และอสุจิ 7-9 วัน
จะเห็นว่า ภาวะนี้เกิดขึ้นก่อนที่ประจำเดือนจะขาดประมาณ 1 สัปดาห์ อาจเป็นช่วงก่อนทราบว่าตั้งครรภ์
ภาวะดังกล่าวซึ่งหลายคนเรียกกันว่า “เลือดล้างหน้าเด็ก” พบแค่ในผู้หญิงบางคน และไม่ได้เป็นภาวะที่พบได้บ่อย เลือดที่ออกจากภาวะนี้เป็นเลือดลักษณะปกติ ออกมาในปริมาณเล็กน้อยและในระยะเวลาสั้นๆ แค่ 1-2 วันเท่านั้น
เลือดล้างหน้าเด็ก จำเป็นต้องมีหรือไม่?
อย่างที่กล่าวไปแล้วข้างต้น การตั้งครรภ์ปกติ ส่วนใหญ่แล้วไม่มีเลือดออก
แต่ถ้ามีเลือดออกในปริมาณเล็กน้อย ในช่วงวันดังกล่าว และหายไปเอง อาจเป็นได้ว่าเป็นเลือดออกจากการฝังตัวของตัวอ่อน
เวลามีเลือดล้างหน้าเด็ก จะมีอาการปวดท้องร่วมไหม?
หากเป็นเลือดที่ออกจากการฝังตัวของตัวอ่อน จะไม่มีอาการผิดปกติอื่นร่วมด้วย คือ ไม่มีอาการปวดท้องน้อย ตกขาวผิดปกติ หรือมีไข้
กรณีไหนบ้าง ที่ควรไปพบแพทย์?
เมื่อทราบว่าตั้งครรภ์แล้ว โดยทั่วไปการตั้งครรภ์ปกติไม่ควรมีเลือดออกทางช่องคลอด
หากมีเลือดออกทางช่องคลอดในช่วงไตรมาสแรกของการตั้งครรภ์ (ตั้งแต่ทราบว่าตั้งครรภ์ จนอายุครรภ์ 14 สัปดาห์หรือ ประมาณ 3 เดือน) มักจะเป็นเลือดที่เกิดจากภาวะแทรกซ้อนของการตั้งครรภ์ไตรมาสแรก
ควรไปพบแพทย์ โดยเฉพาะถ้าเลือดออกมาก ลักษณะเหมือนประจำเดือน มีชื้นเนื้อหลุด หรือมีอาการปวดท้องร่วมด้วย
ภาวะแทรกซ้อนของการตั้งครรภ์ไตรมาสแรก เกิดจากอะไรได้บ้าง?
ภาวะแทรกซ้อนของการตั้งครรภ์ไตรมาสแรกเกิดได้จากหลายสาเหตุ ที่สำคัญได้แก่
1. แท้ง
ภาวะแท้งมีหลายแบบ ตั้งแต่แบบที่ไม่อันตราย สามารถตั้งครรภ์ต่อจนคลอดได้ เรียกว่า แท้งคุกคาม จนถึงการแท้งที่เป็นอันตรายต่อทั้งมารดาและทารกในครรภ์ เช่น แท้งไม่ครบ ที่อาจทำให้เลือดออกมากจนเกิดภาวะช็อก
2. ตั้งครรภ์นอกมดลูก
ตั้งครรภ์นอกมดลูก คือการตั้งครรภ์ที่มีตำแหน่งการฝังตัวของทารกผิดปกติ แทนที่จะฝังตัวในโพรงมดลูก กลับไปฝังตัวที่ตำแหน่งอื่น เช่นท่อนำไข่
การตั้งครรภ์นอกมดลูกนี้เป็นการตั้งครรภ์ที่ไม่สามารถดำเนินต่อได้ และอาจเป็นอันตราย ทำให้เกิดเลือดออกในช่องท้อง เสียเลือดมาก และเกิดภาวะช็อกในผู้ป่วยบางราย
ยังมีการตั้งครรภ์ผิดปกติอื่นๆ เช่น การตั้งครรภ์ไข่ปลาอุก ท้องลม ภาวะเหล่านี้ก็ทำให้มีเลือดออกทางช่องคลอดได้เช่นกัน การจะทราบว่า เลือดที่ออกในช่วงตั้งครรภ์ไตรมาสแรกนั้นเกิดจากอะไร ต้องอาศัยการซักประวัติ ตรวจร่างกาย ตรวจภายใน และอาจต้องมีการตรวจอัลตราซาวด์ร่วมด้วย ดังนั้น ถ้าตั้งครรภ์อยู่แล้วมีเลือดออก ควรไปพบแพทย์ทันทีเพื่อความปลอดภัยของทั้งคุณแม่และลูกในท้อง
เปรียบเทียบราคาแพ็กเกจฝากครรภ์คลอดบุตร
ที่มาของข้อมูล
- Berek JS, Berek DL, Hengst TC, Barile G, Novak E. In: Berek & Novak’s gynecology 15th ed. Philadelphia: Wolters Kluwer Health/Lippincott Williams & Wilkins, 2012.
- กิตติรัตน์ เตชะไตรศักดิ์, ประสงค์ ตันมหาสมุทร, มงคล เบญจาภิบาล, อรรถพล ใจชื่น, ธันยารัตน์ วงศ์วนานุรักษ์. ตำรานรีเวชวิทยา ฉบับเรียบเรียงครั้งที่ 4. กรุงเทพฯ: ภาควิชาสูติศาสตร์-นรีเวชวิทยา คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล, 2560.
- ประภาพร สู่ประเสริฐ, ฉลอง ชีวเกรียงไกร, เฟื่องลดา ทองประเสริฐ, ทวิวัน พันธศรี. สูตินรีเวชเชียงใหม่. เชียงใหม่: ภาควิชาสูติศาสตร์และนรีเวชวิทยา คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2558.