สำหรับคนที่พยายามมีลูกมาเป็นเวลานานแล้วก็ยังไม่ตั้งครรภ์เสียที โดยเฉพาะคู่ที่แต่งงานช้า อาจเริ่มมีความกังวลใจว่าหากยิ่งปล่อยให้อายุล่วงเลยไปมากกว่านี้ โอกาสตั้งครรภ์ก็จะยิ่งยากขึ้นเรื่อยๆ หรือชักจะสงสัยว่าตัวเองเข้าข่ายผู้มีบุตรยากหรือเปล่า
สารบัญ
มีลูกยากคืออะไร แค่ไหนถึงเรียกว่ามีลูกยาก?
มีลูกยาก คือการที่คู่รักไม่สามารถตั้งครรภ์ได้ภายในเวลา 1 ปี แม้จะมีเพศสัมพันธ์อย่างสม่ำเสมอและไม่มีการคุมกำเนิด เพราะปกติแล้วหากมีเพศสัมพันธ์อย่างน้อย 3 ครั้งต่อสัปดาห์ ก็จะมีโอกาสตั้งครรภ์มากถึง 50%
มีลูกยาก เกิดจากอะไร?
สาเหตุของการมีลูกยากที่พบได้ อาจมีดังนี้
- ฝ่ายชายมีความผิดปกติในการผลิตอสุจิ
- ฝ่ายหญิงมีความผิดปกติของระบบสืบพันธุ์ เช่น ไม่ตกไข่ ท่อนำไข่ผิดปกติ
- ฝ่ายหญิงเป็นโรคในอุ้งเชิงกราน
- ฝ่ายหญิงมีภูมิต้านทานเชื้ออสุจิ
สาเหตุของการมีลูกยากเหล่านี้อาจเกิดได้จากหลายปัจจัย โดยเฉพาะเรื่องของอายุ หากพยายามมีลูกในช่วงอายุ 20-25 ปี จะมีโอกาสตั้งครรภ์ง่ายกว่าช่วงอายุอื่นๆ
แต่หากอายุ 40 ปีขึ้นไป โอกาสตั้งครรภ์อาจเหลือเพียง 25% เท่านั้น ดังนั้นหากคุณอายุมากกว่า 40 ปี และพยายามมีลูกเกิน 6 เดือนแล้วยังไม่ตั้งครรภ์ ควรเริ่มมองหาทางช่วยสำหรับคนมีบุตรยาก
ทางเลือกสำหรับคนมีบุตรยาก?
ปัจจุบันมีวิธีช่วยให้ผู้ที่มีลูกยากสามารถตั้งครรภ์ได้หลายวิธี แต่ละวิธีมีจุดเด่น โอกาสในการตั้งครรภ์ และราคาที่แตกต่างกันออกไป ดังนี้
1. การฉีดอสุจิเข้าโพรงมดลูก (IUI)
การฉีดอสุจิเข้าโพรงมดลูก (Intra-Uterine Insemination: IUI) คือการนำอสุจิฉีดเข้าในมดลูกโดยตรง เพื่อลดระยะทางที่อสุจิต้องเคลื่อนที่ไปผสมกับไข่ให้สั้นลง เพิ่มโอกาสในการตั้งครรภ์มากขึ้น
เนื่องจากหากมีเพศสัมพันธ์กันตามปกติ อสุจิจะต้องเดินทางจากช่องคลอด ผ่านปากมดลูก ตรงเข้าไปยังท่อนำรังไข่ ซึ่งมีโอกาสที่อสุจิจะไปไม่ถึง หรือเข้าไปปฎิสนธิไม่สำเร็จด้วยเหตุผลต่างๆ ดังนี้
- อสุจิมีจำนวนน้อยเกินไป
- อสุจิเคลื่อนที่ช้าเกินไป
- มีปัญหาเกี่ยวกับการหลั่งอสุจิ
- มูกไข่ตก (Cervical mucus) ของฝ่ายหญิงมีความผิดปกติ ทำให้อสุจิเคลื่อนตัวลำบาก
นอกจากนี้ผู้ที่ประสบปัญหาต่อไปนี้ก็สามารถใช้วิธี IUI ได้เช่นกัน
- ผู้หญิงที่เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่
- คู่รักเพศเดียวกันที่ต้องการมีลูก ควรปรึกษาแพทย์ถึงข้อกฎหมายก่อนตัดสินใจ
IUI ถือเป็นวิธีที่ราคาประหยัดกว่าวิธีอื่นๆ โดยราคาอาจอยู่ระหว่าง 18,000-20,000 บาท
การทำ IUI มีโอกาสสำเร็จแตกต่างกันอย่างมากในแต่ละคน ขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย เช่น อายุ สาเหตุที่มีบุตรยาก ยาที่ใช้รักษา เป็นต้น บางคนจึงอาจต้องทำมากกว่า 1 ครั้ง
อย่างไรก็ตาม ความสำเร็จจะลดน้อยลงมากในผู้หญิงที่อายุมากกว่า 40 ปี และผู้ที่ผ่านการทำ IUI มาแล้ว 3 ครั้งแต่ยังไม่ประสบผลสำเร็จ ควรปรึกษาแพทย์เพื่อเลือกวิธีที่มีโอกาสสำเร็จสูงสุด
2. การทำผสมเทียมในหลอดแก้ว (IVF)
การทำผสมเทียมในหลอดแก้ว (In Vitro Fertilization: IVF) หรือที่หลายคนคุ้นเคยกับคำว่า “เด็กหลอดแก้ว”
วิธีนี้คือการนำไข่ที่สุกแล้วของผู้หญิง และอสุจิของผู้ชายออกมาจำนวนหนึ่ง (อาจมีประมาณ 50,000 ตัว) มาทำการปฎิสนธิกันในหลอดหรือจานแก้ว
หลังจากผ่านไปประมาณ 1-5 วัน ไข่กับอสุจิจะผสมกันเป็นตัวอ่อน จากนั้นก็นำกลับเข้าไปไว้ในมดลูกของผู้หญิง เพื่อให้ตัวอ่อนเจริญเติบโตตามปกติ
การผสมเทียมในหลอดแก้ว หรือ IVF เหมาะสำหรับ
- ผู้หญิงอายุมากกว่า 40 ปี ที่ประสบปัญหามีบุตรยาก
- ผู้หญิงที่ท่อนำรังไข่อุดตัน หรือมีความผิดปกติเกี่ยวกับท่อนำรังไข่
- ผู้หญิงที่มีภาวะเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ (Endometriosis)
- ผู้หญิงที่มีเนื้องอกมดลูก (Uterine fibroid)
- ผู้ชายที่มีจำนวนอสุจิน้อย หรืออสุจิมีความผิดปกติ เคลื่อนที่ได้ช้า
- คู่รักเพศเดียวกันที่ต้องการมีลูก ควรปรึกษาแพทย์ถึงข้อกฎหมายก่อนตัดสินใจ
หากผู้ที่ทำ IVF อายุไม่เกิน 35 ปี อาจมีโอกาสสำเร็จ 41-43% แต่หากอายุเกิน 40 ไปแล้วโอกาสสำเร็จอาจเหลือเพียง 13-18% เท่านั้น ขึ้นอยู่กับการประเมินของแพทย์
IVF ราคาอยู่ที่ประมาณ 165,000 บาท
3. การผสมเทียมด้วยการฉีดอสุจิเข้าเซลล์ไข่โดยตรง (ICSI)
การผสมเทียมด้วยการฉีดอสุจิเข้าเซลล์ไข่โดยตรง (Intracytoplasmic Sperm Injection: ICSI) หรือที่หลายคนคุ้นเคยกับชื่อเรียกว่าอิ๊กซี่ (ICSI) เป็นการนำไข่สุกของผู้หญิงและอสุจิของผู้ชายออกมาผสมกันเช่นเดียวกับ IVF
แต่ ICSI จะใช้กล้องจุลทรรศน์กำลังขยาย 200-400 เท่า คัดเอาอสุจิตัวที่แข็งแรงที่สุดเพียงตัวเดียว แล้วฉีดเข้าไปในไข่ผนังไข่โดยตรง จากนั้นจะนำไปเพาะเลี้ยงเป็นเวลา 1-5 วัน ก่อนจะนำกลับเข้าไปในมดลูกเพื่อให้เจริญเติบโตต่อไป
การทำ ICSI เหมาะสำหรับ
- ผู้ชายที่มีจำนวนอสุจิน้อยเกินไปจนไม่สามารถทำ IVF ได้
- ผู้ชายที่อสุจิเคลื่อนที่ช้า
- ผู้ชายที่อสุจิไม่สามารถเข้าผสมกับไข่ได้เอง
- ผู้ชายที่มีปัญหาเกี่ยวกับระบบสืบพันธุ์ เช่น ท่อส่งอสุจิอุดตัน
- ผู้ที่ใช้วิธี IVF แล้วไม่ได้ผล
- ผู้ที่ทำการแช่แข็งไข่เอาไว้ (Frozen eggs)
- คู่รักเพศเดียวกันที่ต้องการมีลูก ควรปรึกษาแพทย์ถึงข้อกฎหมายก่อนตัดสินใจ
อัตราการสำเร็จอยู่ที่ประมาณ 32% เพราะหลังจากไข่กับอสุจิปฎิสนธิกันแล้ว ก็มีโอกาสที่ไข่จะไม่เจริญเติบโตและเสียได้เช่นกัน
การทำ ICSI ราคาอยู่ที่ประมาณ 165,000 บาท
4. การทำอิมซี่ (IMSI)
การทำอิมซี่ (Intracytoplasmic Morphologically Selected Sperm Injection: IMSI) เป็นวิธีผสมเทียมที่แทบจะเหมือนกับ ICSI ทุกอย่าง แตกต่างกันเพียงแค่การคัดเลือกอสุจิ
IMSI ใช้กล้องที่มีกำลังขยายถึง 6,000 เท่า ซึ่งมากกว่า ICSI ซึ่งขยายเพียง 200-400 เท่า ทำให้ IMSI สามารถเห็นตัวอสุจิได้ชัดว่าตัวไหนรูปร่างดี และไม่มีภาวะ DNA ในอสุจิแตกหัก (ไม่สมบูรณ์)
IMSI จึงมีโอกาสเลือกอสุจิได้ดีกว่า แต่หากไม่สามารถหาอสุจิที่แข็งแรงที่สุดได้ ก็จะค่อยๆ หาตัวที่ดีสุดเท่าที่มีมาผสมแทน
อัตราการตั้งครรภ์สำเร็จจาก IMSI อยู่ที่ประมาณ 35-44% ที่สำคัญคือความเสี่ยงในการแท้งบุตรนั้นมีเพียง 5% เท่านั้น แต่อย่างไรก็ตาม หลักฐานการวิจัยยังคงมีจำกัด ควรปรึกษาแพทย์เพื่อขอคำแนะนำเป็นรายบุคคลไป
IMSI ราคาอยู่ที่ประมาณ 175,000-180,000 บาท ขึ้นอยู่กับสถานที่ทำและอาจมีค่าบริการอื่นๆ
ฝากไข่ แช่แข็งไข่ ทางออกสำหรับคนวางแผนแต่งงานอายุเยอะ
การฝากไข่ แช่แข็งไข่ (Embryo freezing) คือการนำไข่จากรังไข่ผู้หญิงในช่วงอายุที่ร่างกายสมบูรณ์ที่สุดหรือตั้งแต่อายุ 20-35 ปี ไปแช่แข็งเก็บเอาไว้ที่อุณหภูมิต่ำสุด -150 องศา
แพทย์จะนำไข่ออกมา 10-30 ฟอง ในระหว่างแช่แข็งไข่จะคงสภาพเหมือนหยุดอายุไว้นาน 5-10 ปี
เมื่อถึงเวลาที่ต้องการมีลูก ก็นำอสุจิมาผสมกับไข่ในภายหลัง เพื่อลดปัญหามีลูกยากเมื่อต้องการจะมีลูกแต่อายุมากขึ้น รวมถึงลดโอกาสที่ลูกจะเกิดมาผิดปกติจากการมีลูกช้าอีกด้วย
วิธีนี้เหมาะสำหรับ
- คนที่วางแผนแต่งงานตอนอายุเยอะ แต่ยังต้องการจะมีลูก
- ผู้ที่มีความผิดปกติทางพันธุกรรมที่ส่งผลต่อระบบสืบพันธุ์
- ผู้ที่กำลังจะรับเคมีบำบัดรักษา และอาจส่งผลให้ไข่เสียหายได้
- ผู้ที่กำลังจะรับยาที่อาจส่งผลต่อระบบสืบพันธุ์
- ผู้ที่มีโอกาสเข้าสู่วัยหมดประจำเดือนเร็วกว่าปกติ
- คู่รักเพศเดียวกัน หรือ LGBTQ+ ที่ต้องการมีบุตร อาจแช่แข็งไข่ไว้รอผู้บริจาคอสุจิ
หลังจากนำไข่ออกมาแล้วเปลือกไข่อาจมีความหนาและแข็งขึ้น แพทย์อาจใช้การทำ ICSI เพื่อฉีดอสุจิเข้าไข่โดยตรง ลดโอกาสที่อสุจิจะไม่สามารถผ่านผนังเซลล์ไข่ได้
จากการศึกษาทารกที่เกิดจากไข่แช่แข็งมีสุขภาพแข็งแรงดี และไม่พบอาการผิดปกติในระหว่างเจริญเติบโต แต่ผลลัพธ์ขึ้นอยู่กับแต่ละบุคคล ควรปรึกษาแพทย์ก่อนตัดสินใจ
ราคาการแช่แข็งไข่อยู่ที่ประมาณ 75,000-155,000 บาท
สรุปเกี่ยวกับการผสมเทียม
โดยสรุปแล้ว หากพยายามมีลูกมาแล้ว 6 เดือนถึง 1 ปี แต่ยังไม่เกิดการตั้งครรภ์ การทำ IUI, IVF, ICSI, IMSI อาจเป็นทางเลือกที่ดีสำหรับคุณ
ปรึกษาแพทย์ถึงปัจจัยด้านสุขภาพ อายุ และค่าใช้จ่าย เพื่อตัดสินใจเลือกวิธีที่เหมาะกับคุณมากที่สุด
สำหรับคนที่อยู่ในวัย 20-35 ปี และยังไม่มีแผนจะแต่งงานมีลูกในตอนนี้ แต่ยังต้องการจะมีลูกในอนาคตอยู่ การฝากไข่ แช่แข็งไข่ อาจเป็นทางเลือกที่ดี เพราะความเสี่ยงต่ำ โอกาสค่อนข้างสำเร็จสูง