วิธีคุมกำเนิดที่ได้ผลดีและเป็นที่นิยมทำกันอย่างกว้างขวางนั่นคือ “การทำหมันถาวร” แต่เมื่อเวลาผ่านไปสักระยะหนึ่งแล้ว คู่สมรสบางรายก็อยากกลับมามีบุตรอีกครั้งด้วยเหตุผลต่างๆ เช่น แต่งงานใหม่ บุตรจากไปโดยไม่คาดฝัน หรือต้องการมีบุตรเพิ่ม กรณีเช่นนี้หากฝ่ายหญิงมีอายุไม่เกิน 40 ปี ก็สามารถทำได้ด้วยวิธี “แก้หมัน” หรือ “ต่อหมัน”
สารบัญ
วิธีแก้หมัน ต่อหมัน ทำได้อย่างไร มีวิธีใดบ้าง?
การทำหมันเป็นวิธีคุมกำเนิดด้วยวิธีต่างๆ เช่น ใช้เครื่องจี้ไฟฟ้า ใช้วิธีเปิดหน้าท้องแล้วใช้คลิปหรือนำห่วงมาหนีบมาปิดท่อนำไข่ไว้ การคีบท่อมดลูกหรือท่อนำไข่ทั้งสองด้านมาผูกด้วยกัน เพื่อไม่ให้ไข่ที่ตกจากรังไข่มาเจอกับเชื้ออสุจิจนเกิดการตั้งครรภ์ได้
นิยมใช้วิธีคุมกำเนิดเหล่านี้กับผู้หญิงที่มีอายุระหว่าง 15-44 ปี ซึ่งอาจมีประมาณ 5-10% ที่เปลี่ยนใจในภายหลัง
สำหรับวิธีแก้หมันจะต้องตรวจความพร้อมของร่างกาย โดยการส่องกล้องทางช่องท้อง โดยเจาะเพียง 2 รูเข้าไปดูสภาพท่อนำไข่ และความยาวของท่อนำไข่ก่อนว่าเหลืออยู่มากพอที่จะนำมาต่อหรือไม่ แล้วทำการแก้หมันต่อทันที หรือนัดหมายมาทำอีกทีภายใต้การวางยาสลบ
วิธีแก้หมันสามารถทำได้ด้วยการเปิดหน้าท้อง และตัดท่อนำไข่ทีละข้างแล้วเย็บต่อท่อเข้าด้วยกันใหม่ด้วยไหมและเข็มเย็บแผล โดยนำเทคนิคการใช้กล้องจุลทรรศน์เข้ามาช่วย เนื่องจากมีขนาดที่เล็กมาก
จากนั้นจะทำการตรวจสอบว่า ไข่สามารถเดินทางไปยังท่อที่ทำการต่อแล้วได้หรือไม่ โดยฉีดสีเข้าไปที่มดลูก และตรวจสอบว่าสีสามารถเดินทางไปยังท่อนำไข่แต่ละข้าง ได้หรือไม่ หากพบว่าได้ผลดีจึงจะต่ออีกข้าง หลังแก้หมันเสร็จจะพักอยู่ที่โรงพยาบาลประมาณ 1-2 วัน และกลับไปพักฟื้นต่อที่บ้านอีก 7 วัน
วิธีแก้หมันแบบนี้เป็นวิธีที่มีความแม่นยำ และมีโอกาสกลับมาตั้งครรภ์สูงกว่าวิธีอื่นๆ
ปัจจัยของความสำเร็จในวิธีแก้หมัน
วิธีแก้หมันจะมีโอกาสกลับมาตั้งครรภ์ได้ประมาณ 50-80% ขึ้นอยู่กับปัจจัยต่างๆ ดังต่อไปนี้
- อายุของผู้หญิงที่ต่อหมัน หากเกิน 40 ปี โอกาสตั้งครรภ์จะน้อยลง
- ความปกติในการทำงานของระบบสืบพันธุ์
- ตำแหน่งที่ได้รับการทำหมัน ถ้าเคยทำหมันในตำแหน่งที่แคบที่สุดของท่อนำไข่ก็จะส่งผลดีเช่นกัน
- ความยาวของท่อหลังทำหมัน ควรจะต้องมีความยาวมากกว่า 4 เซนติเมตร จึงจะทำให้วิธีแก้หมันประสบความสำเร็จมากขึ้น
- ระยะเวลาหลังจากทำหมัน เช่น แก้หลังทำหมันภายใน 5 ปี โอกาสตั้งครรภ์ได้ 74% แก้หลังจากทำภายใน 6-10 ปี โอกาสตั้งครรภ์เหลือ 63%
- ความชำนาญของแพทย์และเครื่องมือที่ใช้ ต้องมีความเหมาะสม ดังนั้นวิธีแก้หมันจึงจำเป็นต้องปรึกษาแพทย์ที่มีความชำนาญทางด้านการแก้หมันโดยเฉพาะ หรืออาจจะไปคลินิกสำหรับรักษาผู้มีบุตรยาก
- วิธีทำหมันที่ใช้ หรือตำแหน่งที่ถูกตัดท่อนำไข่ หากเป็นการทำหมันเปียก หรือหมันแห้งแล้วทำด้วยวิธีการใช้เครื่องจี้ไฟฟ้า (Electrocautery) วิธีนี้มักจะทำให้ท่อนำไข่เสียหายมากกว่าวิธีส่องกล้องแล้วใช้อุปกรณ์ช่วยปิดกั้นท่อนำไข่ อย่างเช่นการใช้คลิป หรือห่วงหนีบท่อนำไข่ ซึ่งทำให้มีโอกาสแก้หมันแล้วประสบความสำเร็จน้อยกว่าการทำหมันด้วยวิธีอย่างอื่น
การเบิกประกันสังคมและราคาวิธีแก้หมัน
การแก้หมันไม่สามารถใช้สิทธิเบิกจากบัตรประกันสุขภาพถ้วนหน้า บัตรประกันสังคม รวมทั้งบัตรข้าราชการได้ ผู้ที่มีความต้องการจะแก้หมันควรต้องเตรียมเงินพอสมควร
หากต้องการทำแล้วเน้นประหยัดก็จะเป็นโรงพยาบาลรัฐบาล แต่อาจจะต้องมีการรอคิวผ่าตัดอยู่บ้าง โดยราคาจะอยู่ที่ประมาณ 15,000 – 20,000 บาท เช่น โรงพยาบาลศิริราช โรงพยาบาลรามาธิบดี
ถ้าต้องการความสะดวกสบายควรไปโรงพยาบาลเอกชน ราคาจะอยู่ที่ประมาณ 50,000 – 100,000 บาท ทั้งนี้ราคาจะแตกต่างไปตามแต่ละโรงพยาบาลกำหนด
อย่างไรก็ตาม การแก้หมันไม่อาจรับประกันผลการกลับมามีลูกได้ 100% เนื่องจากการกลับมาตั้งครรภ์ได้อีกครั้งยังขึ้นกับปัจจัยต่างๆ หลังการแก้หมันอีกหลายประการ เช่น การตั้งครรภ์นอกมดลูก ภาวะแท้ง หรืออาจเกิดภาวะแทรกซ้อนต่างๆ จากการดมยาสลบ แผลผ่าตัดติดเชื้อ เกิดพังผืดในช่องท้อง
ทั้งนี้การแก้หมันก็เป็นเพียงทางเลือกหนึ่งสำหรับผู้ที่อยากกลับมามีบุตรเท่านั้น นอกจากนี้ยังอาจจะใช้วิธีทำเด็กหลอดแก้วซึ่งเป็นการใช้เทคโนโลยีที่จะช่วยให้คู่สมรสประสบความสำเร็จในการมีบุตรได้อีกเช่นกัน