รู้จัก “หมอพั้นช์” คุณหมอกระดูกกับประสบการณ์ผ่าตัดส่องกล้องและผ่าตัดแผลเล็ก

ร่วมสำรวจชีวิตหมอกระดูก กับหมอพั้นช์ พันตำรวจตรีนายแพทย์วรพล เจริญพร ศัลยแพทย์ด้านกระดูกและข้อ และมีประสบการณ์ผ่าตัดส่องกล้องและการผ่าตัดแผลเล็กโดยเฉพาะ หนึ่งในทีมแพทย์จากบริการ HDcare

เลือกอ่านบทความจากหมอพั้นช์

หมอเป็นศัลยแพทย์เฉพาะทางด้านออร์โธปิดิกส์ (Orthopedics) หรือที่ทุกคนรู้จักกันในนามของหมอกระดูกและข้อนั่นเอง ปัจจุบันก็เป็นหมอผู้ชำนาญการด้านการผ่าตัดส่องกล้องและการผ่าตัดแผลเล็ก และดำรงตำแหน่งกรรมการชมรมศัลยแพทย์ทางมือและจุลศัลยกรรมแห่งประเทศไทยด้วย

ประสบการณ์ไปทำงานที่ต่างประเทศ

หมอมีโอกาสไปศึกษาดูงานมาแล้วหลายประเทศครับ แต่หลักๆ จะเป็นที่สหรัฐอเมริกาและญี่ปุ่น ซึ่งทั้ง 2 ประเทศนี้ก็ล้วนเป็นประเทศชั้นนำด้านการแพทย์และสาธารณสุขครับ

เป็นโอกาสที่ดีมากๆ ที่หมอได้ไปเห็นวิวัฒนาการ การพัฒนาต่างๆ ของระบบสาธารณสุขทางการแพทย์ของเขา ทั้งด้านการผ่าตัด อุปกรณ์ผ่าตัด และเทคนิคการผ่าตัดต่างๆ ด้วย

ปัจจุบันหมอก็ได้เอาความรู้ต่างๆ ที่ได้ไปศึกษากลับมาพัฒนาและปรับใช้กับคนไข้ที่ประเทศไทยอย่างเหมาะสมครับ

ที่สหรัฐอเมริกาหมอได้ไปศึกษาดูงานและไปช่วยการผ่าตัด ก็เห็นข้อดีของเขาคือ เทคโนโลยีอุปกรณ์ผ่าตัดที่พัฒนาอย่างทันสมัยและมีความหลากหลาย มีองค์ความรู้ในการรักษาที่กว้างขวาง หมอเองก็ได้มีโอกาสเข้าไปพูดคุยกับคนไข้ที่นั่นทำให้ได้เรียนรู้ว่าในการผ่าตัดแต่ละครั้งคนไข้มีความต้องการอะไรบ้าง

ส่วนที่ญี่ปุ่น ถึงแม้อุปกรณ์ผ่าตัดที่นั่นจะไม่ได้เยอะและหลากหลายมาก แต่หมอของญี่ปุ่นจะมีความละเอียดและบรรจงในการผ่าตัด คนไข้ญี่ปุ่นก็จะมีความน่ารัก มีการดูแลตัวเองหลังผ่าตัดและมาติดตามการรักษาหลังผ่าตัดได้ดีมากครับ

การรักษาโรคด้านกระดูกและข้อ คนญี่ปุ่นกับคนอเมริกามีความต่างกันอย่างไร?

ด้านความคาดหวังในการรักษาของคน 2 ประเทศนี้ก็จะมีความแตกต่างกันครับ เพราะคนชาติตะวันตกและตะวันออกจะมีความคิดที่ไม่เหมือนกัน

คนชาติตะวันตก พอผ่าตัดหรือทำการรักษาเสร็จ ผู้ป่วยก็ต้องการที่จะหายจากอาการผิดปกติเร็วที่สุดไม่ว่าจะด้วยวิธีรักษาแบบไหนก็ตาม และต้องการที่จะกลับไปทำงานหลังการรักษาให้เร็วที่สุดด้วย เพราะเขาจะเสียรายได้ระหว่างหยุดงานค่อนข้างเยอะ

แต่กลับกัน ถ้าเป็นคนชาติตะวันออกอย่างประเทศญี่ปุ่น คนไข้มักจะต้องการการรักษาที่ละเอียดลออ ต้องการเน้นให้แผลผ่าตัดสวยงาม และจะไม่รีบเร่งในกระบวนการรักษาเท่าไรครับ

คนไทยมีความต้องการในการรักษาอย่างไร?

สำหรับคนไทยจะพิเศษครับ เพราะเราได้รับวัฒนธรรมมาจากชาติทั้ง 2 ฝั่ง ดังนั้นในการรักษาคนไทยเราก็มักจะสังเกตว่า คนไข้มักหาข้อมูลก่อนการรักษามาค่อนข้างเยอะ และต้องการความสวยงามของแผลหลังผ่าตัด ไม่รีบเร่งในการรักษามาก แต่ยังต้องการฟังก์ชั่นร่างกายที่กลับมาทำงานได้อย่างสมบูรณ์ที่สุดด้วย

อาการผิดปกติด้านกระดูกที่พบได้บ่อยในคนไทย

สำหรับคนไทยในทุกวันนี้ อาการที่หมอเจอบ่อยๆ จะมีตั้งแต่มือชา นิ้วชา นิ้วล็อก ปวดข้อมือ เอ็นข้อมืออักเสบ เอ็นข้อศอกอักเสบ ซึ่งอาการเหล่านี้จะพบได้บ่อยในคนไข้ที่ทำงานออฟฟิศ หรือทำงานแบบเดิมซ้ำๆ ตลอดเวลาเป็นระยะเวลานานครับ

สิ่งที่คนมักเข้าใจผิดในการรักษาโรคเกี่ยวกับกระดูก

สำหรับกรณีที่เจอบ่อยๆ ในการรักษากระดูกและข้อเลย อย่างแรก เราทุกคนคงรู้กันว่าวิตามินดีเนี่ยเราได้มาจากการตากแดดใช่มั้ยครับ และเราก็คิดว่าประเทศไทยมีแดดออกเยอะก็คงเพียงพอที่จะไม่ต้องมานั่งห่วงเรื่องปริมาณวิตามินดีในร่างกาย

แต่กลับกันเลยครับ เราพบว่าหนึ่งในสามของประชากรในประเทศไทยมีระดับวิตามินดีในร่างกายน้อยกว่าเกณฑ์เยอะมาก หมอไม่แน่ใจว่าเกิดจากสาเหตุอะไร แต่คิดว่าอาจเป็นเพราะคนไทยกลัวแดดกัน พอแดดออกก็มักจะหลบแดดกันพอสมควร ซึ่งการมีวิตามินดีต่ำก็สามารถทำให้เกิดโรคกระดูกพรุนได้บ่อยครับ

ส่วนเรื่องที่สอง หมอมักจะพบว่ามีคนไข้เข้ามาอธิบายอาการผิดปกติกับหมอไม่ค่อยถูกต้อง เช่น อาการชา ซึ่งอาการชาของหมอ คือ อาการที่ไม่มีความรู้สึก หมายความว่าถ้าเอาเข็มจิ้มหรือเอานิ้วหยิกที่บริเวณนั้นก็จะรู้สึกหนาๆ หรือไม่รู้สึกอะไรเลย ไม่ใช่อาการเจ็บแปล๊บปวดตื้อตึงอะไรแบบนั้น

การอธิบายอาการที่ผิดจะทำให้หมอเข้าใจคนไข้ผิด ทำให้เกิดการวินิจฉัยที่ผิดพลาดได้ และทำให้กำหนดแนวทางการรักษาโรคผิดไปได้เยอะเลยครับ

เรื่องที่สามที่พบได้บ่อย ก็คือ การรักษาหลังผ่าตัด หรือการกินยาหลังผ่าตัดไปแล้ว โดยการรักษาอย่างต่อเนื่องหลังผ่าตัดหรือการกินยาหลังผ่าตัดให้ครบมีความสำคัญมากๆ ซึ่งคนไข้บางคนพอกินยาแค่ครั้งเดียวหรือผ่าตัดแล้วรู้สึกดีขึ้น ก็จะหายหน้าไปเลย ไม่มาติดตามผลการรักษาต่อก็อาจทำให้ผลการรักษาแย่ลงอย่างรวดเร็ว หรือทำให้การผ่าตัดไม่ได้ผลอย่างที่ต้องการครับ

คุณหมอมีวิธีการอธิบายให้คนไข้เข้าใจอย่างไร?

หมอจะมีหน้าที่พูดคุยกับคนไข้ตั้งแต่แรกอยู่แล้วครับ ว่าอาการที่เกิดขึ้นมันตรงกับสิ่งที่คนไข้อยากจะสื่อสารกับหมอจริงๆ หรือเปล่า และตรงกับความคิดของหมอมั้ย

การรักษาแต่ละครั้งหมอจะนัดหมายคนไข้มาพูดคุยทำความเข้าใจให้เคลียร์ตรงกันทุกครั้งก่อน รวมถึงพูดคุยเรื่องขั้นตอนการรักษาว่าเป็นอย่างไร จำเป็นยังไง ก่อนที่จะให้คนไข้กลับบ้านไป ดังนั้นในทุกครั้งที่เจอกัน คนไข้ต้องไม่เหลือคำถามในใจแล้ว หมอถึงจะปล่อยคนไข้กลับบ้านได้

เทคนิคการดูแลตัวเองให้ห่างไกลปัญหากระดูกและข้อ

สำหรับคนที่สุขภาพแข็งแรงและอยากดูแลตัวเองให้ห่างไกลจากโรคทางกระดูกนะครับ ผมขอแบ่งออกเป็น 3 กลุ่มด้วยกัน

กลุ่มแรก คือ กลุ่มคนวัยทำงาน กลุ่มที่ทำงานในออฟฟิศ หรือทำงานท่าเดิมซ้ำๆ หรือนั่งเป็นระยะเวลานาน กลุ่มคนเหล่านี้มักมีกลุ่มอาการออฟฟิศซินโดรมที่เรารู้จักกันดีอยู่แล้ว โดยเกิดจากความผิดปกติของร่างกายที่ต้องทำอะไรซ้ำๆ เดิมๆ เป็นระยะเวลานาน ดังนั้นการจัดท่าทางต่างๆ จึงมีความสำคัญมากครับ

กลุ่มที่สอง คือ กลุ่มนักกีฬา ไม่ว่าจะเป็นนักกีฬามืออาชีพหรือมือสมัครเล่นที่ออกกำลังกายเพื่อความแข็งแรงของสุขภาพก็ตาม สิ่งสำคัญที่ขาดไม่ได้เลยคือ การ Stretching หรือการยืดกล้ามเนื้อทั้งก่อนและหลังการออกกำลังกาย เพื่อลดโอกาสบาดเจ็บทางด้านกีฬาครับ

กลุ่มที่สาม คือ กลุ่มผู้สูงอายุ กลุ่มนี้จะไม่เน้นการออกกำลังกายที่ดุเดือดหรือรุนแรงเหมือนกลุ่มคนวัยทำงานหรือกลุ่มนักกีฬา แต่หมออยากให้เน้นการออกกำลังกายเพื่อรักษาบาลานซ์และมวลกล้ามเนื้อภายในร่างกายเอาไว้เพื่อให้ยังสามารถดำเนินชีวิตประจำวันและช่วยเหลือตนเองได้อย่างมีความสุขครับ

อาหารเสริมกระดูกและข้อมีความจำเป็นมากแค่ไหน?

การกินแคลเซียมจะจำเป็นในกลุ่มผู้สูงอายุหรือหญิงตั้งครรภ์มากกว่า เพราะคน 2 กลุ่มนี้ร่างกายต้องการปริมาณแคลเซียมมากกว่าคนปกติ

สำหรับกลุ่มบุคคลทั่วไป ถ้ากินอาหารครบ 5 หมู่ ออกกำลังกายเป็นประจำ พักผ่อนเพียงพออยู่แล้ว หรือในกลุ่มคนที่ยังอายุน้อย ยังเป็นวัยรุ่น หมอมองว่ายังไม่เป็นต้องกินเท่าไรนะครับ

เคล็ดลับการทำงานของคุณหมอ มีงานอดิเรกอะไรบ้าง?

อาชีพศัลยแพทย์มีความเครียดในการทำงานระดับหนึ่งอยู่แล้ว การออกกำลังกายและพักผ่อนให้เพียงพอก็เป็นสิ่งสำคัญที่ช่วยเราได้

หมอเองก็ชอบการออกกำลังกายครับ ไม่ว่าจะเป็นการคาร์ดิโอหรือเวทเทรนนิ่ง รวมถึงการเล่นดนตรี เล่นกีตาร์ การฟังเพลงก็ช่วยให้ผ่อนคลายได้เหมือนกัน และก็ชอบอ่านหนังสือครับ มีทั้งฟิกชั่นสำหรับอ่านเอาความสนุกสนาน และหนังสือแนวพัฒนาตนเองด้วยก็ได้ครับ

ถ้าหากเราได้พักผ่อนร่างกายเพียงพอ ได้รีชาร์จตัวเองทั้งกำลังกายและกำลังใจ ก็จะมีแรงกายและแรงใจไปดูแลรักษาคนไข้ได้อย่างต่อเนื่องครับ

HDcare ในมุมมองของหมอพั้นช์เป็นอย่างไร?

หมอมองว่าแพลตฟอร์ม HDcare เป็นแพลตฟอร์มที่น่าสนใจมาก ก่อนหน้านี้หมอก็เคยเห็นมาสักพักแล้วล่ะครับ โดยทำให้คนไข้ได้เข้าถึงการรักษาทางการแพทย์ รวมถึงการปรึกษาแพทย์ได้ง่ายและถูกต้องขึ้น

หลังจากนั้น HDcare ก็ได้ติดต่อหมอมา และแจ้งว่ามีความสนใจอยากชวนหมอมาร่วมงาน เราก็ได้พูดคุยแลกเปลี่ยนทัศนคติกัน ซึ่งก็ทำให้เห็นตรงกันว่าแพลตฟอร์ม HDcare ทำให้คนไข้ได้ประโยชน์ในการรักษาเยอะมากจริงๆ โดยมีผู้ช่วยคอยให้คำแนะนำ คอยให้คำปรึกษา และคนไข้สามารถคุยกับหมอทางออนไลน์ได้ไม่จำกัดจำนวนครั้งด้วย หมอก็มองว่าเป็นโอกาสที่ดีที่จะทำให้หมอกับคนไข้ได้เชื่อมต่อถึงกันได้ง่ายขึ้น ทำให้การรักษาต่อเนื่องได้มากขึ้น

สอบถามทุกประเด็นเกี่ยวกับการผ่าตัดที่สงสัย กับทางทีมของ HDcare จนกว่าจะมั่นใจ และหากต้องการผู้ช่วยประสานงานด้านใดในโรงพยาบาล หรืออยากสอบถามข้อมูลเกี่ยวกับบริการ HDcare สามารถพูดคุยผ่านทางไลน์ @HDcare ได้เลย