HDmall สรุปให้!
ปิด
ปิด
- เดือยฟัน คือวัสดุทางทันตกรรมลักษณะเป็นแท่เล็กๆ ใช้ใส่ลงไปในคลองรากฟันหลังจากรักษารากฟันเสร็จแล้ว เพื่อเสริมความแข็งแรงให้กับฟันและสามารถใส่ครอบฟันได้พอดี
- เดือยฟัน เหมาะสำหรับผู้ที่รักษารากฟันแล้วพบว่าเนื้อฟันหายไปเกินครึ่ง ฟันเสียหายเกินครึ่ง แต่ยังไม่ถึงกับต้องถอน ซึ่งทันตแพทย์จะเป็นผู้พิจารณาให้ว่าควรใส่เดือยฟันไหม
- ผู้ที่ใส่เดือยฟัน ตามด้วยครอบฟันแบบชั่วคราวสามารถจัดฟันได้ตามปกติ แต่อย่างไรก็ตามไม่ว่าจะใส่ครอบฟันแบบไหน ก็ควรแจ้งทันตแพทย์ก่อนดัดฟันเสมอ
- เปรียบเทียบราคาเดือยฟันได้ที่ HDmall หรือสอบถามข้อมลเพิ่มเติมกับแอดมินได้ที่ไลน์ @hdcoth
พูดถึงปัญหาทางทันตกรรมทั่วไป สิ่งที่หลายคนกังวลก็คือการต้องสูญเสียฟันแท้และต้องใส่ฟันปลอมทั้งซี่ไปตลอดชีวิต
แต่ไม่ใช่ทุกปัญหาทันตกรรมที่จำเป็นต้องถอนฟัน เพราะหากสามารถรักษาคลองรากฟันได้ก็มีโอกาสเก็บฟันแท้ไว้ได้เช่นกัน หนึ่งในอุปกรณ์ที่ทำให้คุณเก็บฟันแท้เอาไว้ได้ก็คือ “เดือยฟัน” นั่นเอง
เลือกหัวข้อที่สนใจเกี่ยวกับเดือยฟันได้ที่นี่
เดือยฟัน คืออะไร?
เดือยฟัน (Dental post) คือวัสดุทางทันตกรรมชิ้นหนึ่ง ลักษณะเป็นแท่งเล็กๆ ใช้สำหรับใส่ลงไปในคลองรากฟัน (Root canal) หลังจากรักษารากฟันเสร็จแล้ว ช่วยให้สามารถใส่ครอบฟันได้ และฟันไม่แตกหักง่าย
โดยปกติ คลองรากฟันจะเป็นแหล่งรวมของเนื้อเยื่อเกี่ยวพัน เส้นประสาท และเส้นเลือดต่างๆ เพื่อให้สามารถเข้าไปหล่อเลี้ยงซี่ฟันให้เจริญเติบโตได้
เมื่อเกิดฟันผุลึกลงไปถึงคลองรากฟันจนอักเสบหรือติดเชื้อ เราจึงรู้สึกปวดและมีสีฟันคล้ำ หากทันตแพทย์ประเมินแล้วว่ายังสามารถเก็บฟันนั้นเอาไว้ได้ ก็จะทำการรักษาคลองรากฟัน
การรักษาคลองรากฟันคือการนำทั้งเส้นเลือดเส้นประสาทที่เสียหายออกไปทั้งหมด ทำให้ฟันด้านในกลายเป็นโล่งๆ กลวงเปล่า และอาจแตกหักได้หากปล่อยไว้นานๆ
จึงต้องมีการเติมเต็มพื้นที่ว่างนั้นด้วยการใส่ “เดือยฟัน” เปรียบเสมือนเสาหลักที่ช่วยค้ำจุนให้ฟันยืนตัวอยู่ได้ และรองรับการใส่ครอบฟันได้ด้วยนั่นเอง
แต่อย่างไรก็ตาม เดือยฟันไม่ได้ทำให้ฟันแข็งแรงขึ้น แต่เดือยฟันมีผลต่อความแข็งแรงของฟัน หากเนื้อฟันหายไปมากแล้วไม่ใส่เดือยฟันเพื่อเติมเต็ม อาจทำให้ฟันแตกได้ในภายหลัง
เดือยฟันเหมาะกับใคร?
อย่างที่กล่าวไปข้างต้นว่า การใส่เดือยฟันนั้นเป็นหนึ่งในขั้นตอนสำหรับผู้ที่รักษาคลองรากฟัน แต่ไม่ใช่ทุกคนที่รักษาคลองรากฟันจะต้องใส่เดือยฟัน เงื่อนไขสำหรับผู้ที่ควรใส่ อาจมีดังนี้
- ผู้ที่รักษาคลองรากฟันแล้วพบว่ามีเนื้อฟันเสียหายไปเกินครึ่ง
- ผู้ที่ฟันเสียหายลึก แต่ยังไม่ถึงกับต้องถอนฟัน
- ผู้ที่มีปัญหาฟันผุจนไม่สามารถรักษาด้วยการอุดฟันอย่างเดียวได้
แต่อย่างไรก็ตาม ทันตแพทย์จะเป็นผู้ประเมินความเหมาะสมว่าควรรักษาแบบไหนจึงจะเหมาะสมที่สุด ขึ้นอยู่กับอาการและผลเอ็กซเรยช่องปากเพื่อประกอบคำวินิจฉัย
เดือยฟันมีกี่ประเภท?
เดือยฟันในปัจจุบันมีอยู่ 2 ประเภทหลักๆ ดังนี้
1. เดือยฟันที่สร้างขึ้นเฉพาะราย (Custom post and core)
เดือยฟันที่สร้างขึ้นเฉพาะราย เป็นเดือยฟันที่ผลิตในห้องปฎิบัติการจากการพิมพ์ฟันมาก่อน เพื่อให้เหมาะสมกับแต่ละคน เมื่อทำการรักษาคลองรากฟันเสร็จแล้ว ทันตแพทย์อาจต้องนัดให้กลับมาใส่เดือยฟันอีกครั้งหลังจากผลิตเสร็จ
เดือยฟันสร้างขึ้นเฉพาะรายอาจทำจากวัสดุหลายประเภท ดังนี้
- เดือยฟันจากโลหะหล่อผสม (Casting alloys)
- เดือยฟันจากคอมโพสิตเสริมเส้นใย (Fiber-reinforced composites) สามารถลดความเสี่ยงการแตกหักของรากฟันได้ดี
- เดือยฟันจากโลหะผสมพื้นฐาน (Base metal casting alloys) มีความแข็งแรงสูง มากกว่ารากฟัน
- เดือยฟันจากโลหะหล่อผสมเจือทอง (Gold casting alloys) ทนต่อความร้อนและแรงบดเคี้ยวได้ดี
2. เดือยฟันสำเร็จรูป (Prefabricated post)
เดือยฟันสำเร็จรูป เป็นเดือยฟันที่ผลิตออกมาหลากหลายรูปแบบก่อนแล้ว มีทั้งแบบรูปร่างสอบ รูปร่างขนาน พื้นผิวเรียบและผิวเกลียว ไว้สำหรับให้ทันตแพทย์เลือกใช้กับผู้ใช้บริการได้ตามความเหมาะสม
เดือยฟันสำเร็จรูปอาจผลิตขึ้นจากวัสดุที่หลากหลายเช่นกัน ดังนี้
- เดือยฟันสำเร็จรูปจากเหล็กกล้าไร้สนิม (Stainless steel) มีการศึกษาพบว่ามีโอกาสทำให้เกิดฟันแตกหักโดยไม่สามารถบูรณะได้
- เดือยฟันสำเร็จรูปจากกระเบื้องเคลือบ (Porcelain) มีความสวยงามมากกว่าแบบเหล็ก สามารถทนทานต่อการแตกหักได้ดี
- เดือยฟันสำเร็จรูปจากคอมโพสิตเสริมเส้นใย (Fiber-reinforced composites) สามารถลดความเสี่ยงการแตกหักของรากฟันได้ดี
อย่างไรก็ตาม ปัจจุบันนี้เดือยฟันทั้งแบบสร้างขึ้นเฉพาะรายและแบบสำเร็จรูป จะนิยมใช้เดือยฟันที่ทำจากวัสดุคอมโพสิตเสริมเส้นใยมากขึ้น
เนื่องจากสามารถกระจายแรงบดเคี้ยวและแรงกระทำอื่นๆ ไปสู่เนื้อฟันได้ดีกว่า จึงมีโอกาสเกิดการแตกหักของรากฟันน้อยกว่าแบบอื่น
ขั้นตอนการเดือยฟัน
เมื่อรักษาคลองรากฟันเสร็จแล้ว ขั้นตอนการใส่เดือยฟันอาจมีดังนี้
- ทันตแพทย์จะวินิจฉัยจากสภาพฟันและภาพเอ็กซเรย์ว่าสมควรรักษาคลองรากฟันร่วมกับการใส่เดือยฟันหรือไม่
- หากเห็นสมควรว่าสามารถทำได้ ทันตแพทย์จะให้ยาระงับความรู้สึกเพื่อไม่ให้เกิดความเจ็บปวด
- เมื่อยาออกฤทธิ์ ทันตแพทย์จะกรอฟันด้านบนสำหรับเตรียมใส่ครอบฟัน และกรอภายในรากฟันสำหรับเตรียมใส่เดือยฟัน
- ทันตแพทย์จะพิมพ์รากฟันสำหรับผลิตเดือยฟันในห้องปฎิบัติการ
- ในระหว่างนี้ทันตแพทย์จะใส่เดือยฟันชั่วคราว และครอบฟันชั่วคราวมาให้ก่อน
- เมื่อถึงวันที่เดือยฟันของจริงเสร็จแล้ว ทันตแพทย์จะนัดให้มาใส่เดือยฟันจริงและครอบฟันจริงอีกครั้ง ซึ่งจะแนบสนิทกับคลองรากฟันมากกว่า
อย่างไรก็ตาม มีบางกรณีที่ทันตแพทย์เห็นว่าสามารถใช้เดือยฟันแบบสำเร็จรูปได้ ก็จะทำการใส่ให้เลยตั้งแต่ครั้งแรกที่กรอคลองรากฟัน
ใส่เดือยฟันแล้วจัดฟันได้ไหม?
หากใส่เดือยฟันตามด้วยครอบฟันแบบชั่วคราว สามารถจัดฟันได้ตามปกติ เพราะเดือยฟันไม่ได้มีผลต่อการเคลื่อนตัวของฟัน ผู้ที่มีแผนจะจัดฟันหลังจากรักษาคลองรากฟันหรือใส่เดือยฟัน ควรแจ้งกับทันตแพทย์ก่อนที่จะเริ่มการรักษา
แต่อย่างไรก็ตาม หากต้องการจัดฟันหลังจากที่สวมครอบฟันถาวรไปแล้ว ควรปรึกษาทันตแพทย์ให้ประเมินความแข็งแรงของวัสดุเดือยฟันและครอบฟันที่ใช้อยู่ว่าสามารถทนต่อแรงดึงของเครื่องมือจัดฟันได้หรือไม่
ทำเดือยฟันเจ็บไหม?
อาจมีอาการเจ็บบ้าง แต่ทันตแพทย์จะให้ยาระงับความรู้สึกชั่วคราว จึงไม่ต้องกังวลมากเกินไปเกี่ยวกับความเจ็บมากนัก
โดยสรุปแล้ว เดือยฟันเป็นอุปกรณ์ช่วยสำหรับผู้ที่ยังสามารถเก็บฟันแท้เอาไว้ได้โดยการรักษาคลองรากฟันร่วมกับการใช้ครอบฟัน ช่วยให้ฟันไม่แตกหักได้ง่าย
หากทันตแพทย์วินิจฉัยแล้วว่าการใส่เดือยฟันเป็นทางเลือกที่ดีในการรักษาคลองรากฟัน สามารถดูแพ็กเกจทำเดือยฟันได้ที่ HDmall ศูนย์รวมบริการสุขภาพ ทำฟัน และความงามที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทย
หรือสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมกับแอดมินได้ที่ไลน์ @hdcoth เรามีทีมแอดมินตอบไวใจดีคอยให้บริการทุกวันตั้งแต่ 9 โมงเช้าถึงตี 1 ทักเลย
บทความที่เกี่ยวข้อง
- รากฟันเทียม ดูแลอย่างไร?
- ฟันผุลึกอาจไม่ต้องถอน! ด้วยการรักษารากฟัน
- ครอบฟันคืออะไร? มีกี่แบบ? และใครควรทำ? รวมเรื่องที่ควรรู้ก่อนทำครอบฟัน
ที่มาของข้อมูล
ปิด
ปิด
- Debra Stang, Root Canal, (https://www.healthline.com/health/root-canal), 24 May 2018.
- Ludhiana dental centre, CORE AND POST PLACEMENT PROCEDURE IN ROOT CANAL TREATMENT, (https://ludhianadentalcentre.com/post-and-core/).
- วีรนุช ทองงาม, ปัจจัยที่ควรพิจารณาในการบูรณะฟันด้วยแกนเดือยฟัน, (http://202.28.25.195/cmdj/fulltext/fulltext_2554_32_1_277.pdf), 1 มกราคม 2554.
- คณะทันตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล, คลินิกทันตกรรมพิเศษ, (https://dt.mahidol.ac.th/th/โรงพยาบาลทันตกรรม-คณะทันตแพทยศาสตร์-มหาวิทยาลัยมหิดล/คลินิกทันตกรรมพิเศษ/การให้บริการ/).
