ขึ้นชื่อว่า ไข้หวัดใหญ่ สายพันธุ์ A (Influenza type A) ความรุนแรงของอาการไม่ต้องพูดถึง เพราะอันตรายที่สุดจากในทุกสายพันธุ์ มาเช็กกันดีกว่าว่าอาการไข้หวัดใหญ่ สายพันธุ์ A มีอะไรบ้าง แล้วจะป้องกันได้อย่างไร
สารบัญ
ไข้หวัดใหญ่ สายพันธุ์ A เกิดจากอะไร ติดต่ออย่างไร
ไข้หวัดใหญ่ สายพันธุ์ A เป็นการติดเชื้อไวรัสในระบบทางเดินหายใจ เช่น จมูก คอ และปอด ต้นเหตุมาจากการติดเชื้ออินฟลูเอนซาไวรัส (Influenza virus) สายพันธุ์ A ที่ก่อให้เกิดการติดเชื้อได้ทั้งคน และสัตว์
เชื้อไวรัสกลุ่มนี้มักระบาดในช่วงฤดูฝนและฤดูหนาว เชื้อสามารถแพร่กระจายผ่านการสูดเอาเชื้อที่ปะปนในอากาศ ซึ่งมาจากการไอ จาม หรือพูดคุยของผู้ป่วย รวมถึงการสัมผัสใกล้ชิดตัวผู้ป่วย หรือเชื้อตามพื้นผิวสิ่งของ เครื่องใช้ต่าง ๆ แล้วเผลอนำเข้าตา จมูก ปากตนเอง
คนที่ติดเชื้อไข้หวัดใหญ่ สายพันธุ์ A สามารถแพร่เชื้อไปสู่คนอื่นได้ตั้งแต่ช่วงก่อนแสดงอาการ 1 วัน จนถึงหลังมีอาการราว 5–7 วัน ส่วนคนที่ได้รับเชื้อไปแล้ว มักแสดงอาการออกมาใน 1–4 วัน
อาการไข้หวัดใหญ่ สายพันธุ์ A มีอะไรบ้าง
ไข้หวัดใหญ่ สายพันธุ์ A จะก่อให้เกิดอาการต่างกันไป อาการมักเกิดอย่างรวดเร็วในไม่กี่วัน และรุนแรงกว่าไข้หวัดธรรมดา ซึ่งจะค่อย ๆ แสดงอาการ และรุนแรงน้อยกว่า
อาการไข้หวัดใหญ่ที่พบบ่อย ๆ ได้แก่
- มีไข้สูงเฉียบพลัน 38 องศาเซลเซียสขึ้นไป
- หนาวสั่น
- ปวดตามตัว กล้ามเนื้อหลัง แขน และขา
- ไอ เจ็บคอ
- ปวดศีรษะ
- คัดจมูก น้ำมูกไหล
- อ่อนเพลีย ไม่มีแรง
นอกจากนี้ บางคนอาจมีอาการทางดวงตา เช่น ปวดตา น้ำตาไหล หรือเห็นแสงแล้วแสบตา สำหรับผู้ป่วยที่เป็นเด็กอาจมีอาการหงุดหงิด กระสับกระส่าย ปวดหู ไม่สบายท้อง อาเจียน หรือท้องเสียร่วมด้วย
โดยทั่วไป ผู้ป่วยไข้หวัดใหญ่ สายพันธุ์ A มักหายได้เอง แต่บางรายอาจมีอาการรุนแรง หรือเสี่ยงต่อภาวะแทรกซ้อน เช่น ปอดอักเสบ หลอดลมอักเสบ ไซนัสอักเสบ หรือหูชั้นกลางอักเสบ
หากอาการไม่ดีขึ้นใน 1 สัปดาห์ หรือพบอาการเฝ้าระวังดังต่อไปนี้ ควรรีบไปพบแพทย์โดยเร็ว
- ผู้ใหญ่: หายใจไม่อิ่ม มีปัญหาในการหายใจ เจ็บหรือแน่นหน้าอก เวียนหัวตลอดเวลา ตื่นยากหรือสับสน ร่างกายขาดน้ำ ชัก โรคประจำตัวทรุดลง หรืออ่อนเพลียรุนแรง
- เด็ก: อาการเช่นเดียวกับผู้ใหญ่ ร่วมกับอาการหายใจเร็ว ปากแห้ง ร้องไห้ไม่มีน้ำตา ริมฝีปากหรือเล็บเป็นสีเขียวคล้ำ ไม่ปัสสาวะ ไข้หรือไอจากที่เคยดีขึ้นกลับแย่ลง
ใครเสี่ยงเป็นไข้หวัดใหญ่ สายพันธุ์ A รุนแรง
ไข้หวัดใหญ่ สายพันธุ์ A มักไม่อันตรายกับคนสุขภาพดีทั่วไป แต่คนบางกลุ่มจะเสี่ยงติดเชื้อไวรัสได้ง่าย ก่อให้เกิดอาการรุนแรงขึ้น และเสี่ยงต่อภาวะแทรกซ้อนอันตราย โดยเฉพาะกลุ่มคน ดังนี้
- เด็กอายุต่ำกว่า 2 ปี
- ผู้สูงอายุเกิน 65 ปีขึ้นไป
- ผู้สูงอายุที่ติดเตียงหรือพึ่งพิงการดูแลในระยะยาว
- คนที่ภูมิคุ้มกันอ่อนแอหรือบกพร่อง เช่น การติดเชื้อเอชไอวี (HIV) โรคเอดส์ โรคมะเร็ง รวมถึงคนที่ใช้ยากดภูมิคุ้มกัน
- คนที่ใช้ยาแก้ปวดแอสไพริน (Aspirin) เป็นเวลานาน
- คนท้อง
- คนอ้วนหรือมีน้ำหนักตัวเกินเกณฑ์
- คนที่มีปัญหาสุขภาพ เช่น ปัญหาการหายใจ โรคหอบ โรคหลอดลมอุดกั้นเรื้อรัง (COPD) โรคปอด โรคเบาหวาน โรคหัวใจ โรคระบบประสาท โรคหลอดเลือดสมอง โรคระบบเผาผลาญ โรคการทำงานของกล้ามเนื้อ โรคตับ โรคไต โรคเลือด
ป้องกันไข้หวัดใหญ่ สายพันธุ์ A ได้อย่างไร
เราสามารถป้องกันไข้หวัดใหญ่ สายพันธุ์ A ได้หลายวิธี ทั้งการดูแลตัวเองในชีวิตประจำวัน และการฉีดวัคซีนป้องกันโรคในทุกปี
การป้องกันด้วยตัวเอง
เน้นดูแลสุขภาพให้แข็งแรงอยู่เสมอ โดยทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ หมั่นออกกำลังกายเป็นประจำ ดื่มน้ำและพักผ่อนให้เพียงพอ หากิจกรรมผ่อนคลายความเครียด
เสริมสร้างนิสัยรักษาความสะอาด โดยหมั่นล้างมือด้วยน้ำและสบู่บ่อย ๆ โดยเฉพาะก่อนและหลังทานอาหาร กรณีออกไปนอกบ้าน แนะนำให้ทำความสะอาดด้วยเจลหรือสเปรย์แอลกอฮอล์
ลดความเสี่ยงของการแพร่กระจายเชื้อไวรัสด้วยการแยกชุดข้าวของเครื่องใช้ ไม่ว่าจะเสื้อผ้า จานชาม ช้อนส้อม หรือของเล่น ที่สำคัญควรสวมหน้ากากอนามัยเมื่อมีอาการไอจามเสมอ
การป้องกันด้วยการฉีดวัคซีน
วัคซีนไข้หวัดใหญ่เป็นการป้องกันโรคที่มีประสิทธิภาพ โดยเฉพาะเด็กเล็ก เด็กโต ผู้สูงอายุ และคนที่มีโรคประจำตัวที่อาจเกิดอาการรุนแรง ตัววัคซีนจะช่วยลดโอกาสการติดเชื้อ ลดความรุนแรงของโรค และภาวะแทรกซ้อนหลังติดเชื้อได้
ปัจจุบันแนะนำให้ฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ทุกปี ปีละ 1 ครั้ง เนื่องจากเชื้อไข้หวัดใหญ่สามารถกลายพันธุ์ได้ ทำให้การระบาดแต่ละปีอาจไม่เหมือนกัน รวมถึงประสิทธิภาพการป้องกันของวัคซีนไข้หวัดใหญ่ จะอยู่ที่ราว 70–90% คงอยู่ 6 เดือนถึง 1 ปีเท่านั้น
วัคซีนไข้หวัดใหญ่จะมีการปรับเปลี่ยนสายพันธุ์ในวัคซีนตามสายพันธุ์ที่ระบาดแต่ละปี สามารถฉีดได้ตั้งแต่อายุ 6 เดือนขึ้นไป ปัจจุบันมีด้วยกัน 2 ชนิด ได้แก่
- วัคซีนชนิด 3 สายพันธุ์ ประกอบด้วยสายพันธุ์ A จำนวน 2 สายพันธุ์ย่อย อย่าง H1N1 และ H3N2 และสายพันธุ์ B จำนวน 1 สายพันธุ์ คือ ยามากาตะ (Yamagata) หรือวิกตอเรีย (Victoria) อย่างใดอย่างหนึ่ง
- วัคซีนชนิด 4 สายพันธุ์ จะมีครบและครอบคลุมกว่า โดยบรรจุสายพันธุ์ A ทั้ง 2 สายพันธุ์ย่อยที่กล่าวมา และสายพันธุ์ B ครบทั้งสายพันธุ์ยามากาตะและวิคตอเรีย
วิธีป้องกันเหล่านี้ช่วยลดความเสี่ยงได้มาก แต่อาจไม่ 100% หากพบอาการเข้าข่ายไข้หวัดใหญ่ สายพันธุ์ A ก็ไม่ควรละเลย ให้รักษาตามอาการ เช่น ทานยาแก้ลดไข้ ยาแก้ไอ หรือยาลดน้ำมูก พร้อมหมั่นเช็ดตัว พักผ่อนให้เต็มที่ ทานอาหารอ่อน หรือดื่มน้ำให้เพียงพอ
หากอาการไม่ดีขึ้นหรือยิ่งทวีความรุนแรงมากขึ้น แนะนำให้ไปพบแพทย์โดยเร็ว เพราะอาจเป็นสัญญาณของภาวะแทรกซ้อนที่อันตราย จึงอาจต้องรักษาด้วยยาต้านไวรัส และอยู่ในการดูแลของแพทย์ในโรงพยาบาลอย่างใกล้ชิด
ปกป้องทุกคนในบ้านจากไข้หวัดใหญ่ สายพันธุ์ A ด้วย แพ็กเกจฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ ที่ HDmall.co.th เลือกฉีดใกล้บ้านได้ แถมโปรปังด้วยนะ
