โรคมะเร็งต่อมลูกหมาก (Prostate Cancer) เป็นมะเร็งอีกชนิดที่พบบ่อยในผู้ชายสูงวัย โดยเฉพาะในช่วง 50 ปีขึ้นไป อาการช่วงแรกอาจไม่เด่นชัดมากนัก ไม่ก็คล้ายคลึงกับอาการโรคอื่นในระบบทางเดินปัสสาวะ ทำให้คุณผู้ชายหลายคนไม่ได้สังเกตถึงความผิดปกติเท่าไร บางคนกว่าจะรู้ตัวแล้วไปพบแพทย์ ก็เจอในระยะที่รักษาได้ยาก บทความนี้จะชวนทุกคนไปรู้จักกับโรคมะเร็งต่อมลูกหมาก โรคที่เป็นภัยเงียบของผู้ชายสูงอายุกัน
สารบัญ
รู้จักกับต่อมลูกหมากและโรคมะเร็งต่อมลูกหมาก
ต่อมลูกหมากเป็นต่อมไร้ท่อและเป็นอวัยวะหนึ่งของระบบสืบพันธุ์ของผู้ชาย อยู่ ด้านหน้าต่อกับทวารหนักและอยู่ใต้กระเพาะปัสสาวะ มีท่อปัสสาวะบางส่วนล้อมรอบ หน้าที่สำคัญของต่อมลูกหมากคือ ผลิตสารที่ส่วนหนึ่งของน้ำอสุจิ ช่วยหล่อเลี้ยงอสุจิ และปกป้องสารพันธุกรรม (DNA) ของอสุจิ
โรคมะเร็งต่อมลูกหมากเป็นโรคมะเร็งในระบบสืบพันธุ์ของผู้ชาย เกิดจากเซลล์บริเวณต่อมลูกหมากเจริญเติบโตผิดปกติอย่างต่อเนื่องจนควบคุมไม่ได้ ทำให้อุดตันท่อปัสสาวะและกระเพาะปัสสาวะ ทำลายเซลล์ปกติของต่อมลูกหมากเอง และสามารถแพร่เซลล์มะเร็งไปยังอวัยวะใกล้เคียง ปกติแล้ว มะเร็งชนิดนี้จะพบมากในผู้ชายสูงอายุ และโตได้ค่อนข้างช้า ทำให้การตรวจเจอในระยะแรกก่อน จะช่วยให้เพิ่มโอกาสรักษาให้หายขาดได้
อาการมะเร็งต่อมลูกหมาก
โรคมะเร็งต่อมลูกหมากในระยะแรกมักไม่แสดงอาการ แต่หากมะเร็งเริ่งลุกลามอาจทำให้บางคนพบอาการต่อไปนี้
- ปวดหน่วงบริเวณอุ้งเชิงกราน
- ปัสสาวะผิดปกติ เช่น ปัสสาวะแสบขัด ปัสสาวะบ่อยโดยเฉพาะช่วงกลางคืน ปัสสาวะออกยาก ปัสสาวะไหลเบา ไม่พุ่ง หรือปัสสาวะราดเท้า
- มีเลือดปนออกมากับปัสสาวะ หรือน้ำอสุจิ
- รู้สึกเจ็บปวดเมื่อถึงจุดสุดยอด
- ปวดหลังส่วนล่าง ต้นขา หรือสะโพก
- ปวดกระดูก
- เบื่ออาหาร น้ำหนักลดโดยไม่ทราบสาเหตุ
- มีภาวะหย่อนสมรรถภาพทางเพศ
คุณผู้ชายคนไหนที่มีอาการน่าสงสัยข้อใดข้อหนึ่งในข้างต้นเป็นเวลานาน หรืออาการกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำ ควรไปพบแพทย์เพื่อรับการตรวจให้แน่ชัด เพราะอาการต้องสงสัยเหล่านี้อาจเกิดได้จากโรคมะเร็งต่อมลูกหมากเอง หรือปัญหาอื่น ๆ ของต่อมลูกหมากได้เช่นกัน
สาเหตุโรคมะเร็งต่อมลูกหมากคืออะไร ใครเสี่ยงบ้าง
ปัจจุบันยังไม่ทราบสาเหตุที่แน่ชัดของการเกิดโรคมะเร็งต่อมลูกหมาก แต่พบหลายปัจจัยที่อาจเพิ่มความเสี่ยงของโรคมะเร็งต่อมลูกหมาก ดังนี้
- อายุมากขึ้น มะเร็งต่อมลูกหมากเริ่มพบได้ตั้งแต่อายุ 45 ปี แต่พบได้บ่อยเมื่ออายุ 50 ปีขึ้นไป
- น้ำหนักตัวที่มากเกินไป ข้อมูลทางการแพทย์ชี้ว่า คนที่มีน้ำหนักตัวมากหรือมีโรคอ้วน จะเสี่ยงโรคมะเร็งต่อมลูกหมากเพิ่มมากขึ้น
- มีประวัติคนในครอบครัวเป็นโรคมะเร็งบางโรค คนที่มีคนในครอบครัวเป็นโรคมะเร็งต่อมลูกหมาก โรคมะเร็งเต้านม และมะเร็งรังไข่ โดยเฉพาะญาติสายตรง อย่างพ่อ แม่ หรือพี่น้อง มักจะมีความเสี่ยงสูงที่จะเป็นโรคมะเร็งต่อมลูกหมากมากกว่าคนทั่วไป
ต่อมลูกหมากอาจไม่มีอาการเตือน ตรวจคัดกรองได้ก่อนเมื่อถึงวัยเสี่ยง หาโปรตรวจคัดกรองมะเร็งต่อมลูกหมาก หรือตรวจคัดกรองมะเร็งสำหรับผู้ชาย HDmall.co.th รวมมาให้ครบ จองได้ก่อนในราคาโปรโมชั่น เลือกตรวจได้ทั้งคลินิกและ รพ. ใกล้บ้าน คลิกเลย
การวินิจฉัยโรคมะเร็งต่อมลูกหมาก ตรวจจากอะไรได้บ้าง
การตรวจหาโรคมะเร็งต่อมลูกหมากสามารถตรวจคัดกรองโรคก่อน หากผลการตรวจคัดกรองผิดปกติ แพทย์จะตรวจเพิ่มเติม เพื่อยืนยันผลและช่วยในการวางแผนการรักษาในขั้นต่อไป
การตรวจคัดกรองโรค
การตรวจคัดกรองโรคมะเร็งต่อมลูกหมาก สามารถเริ่มตรวจได้ตั้งแต่อายุ 45 ปี ในคนที่มีความเสี่ยงสูง หรืออายุ 50 ขึ้นไป การตรวจพบโรคได้ตั้งแต่ระยะแรก ๆ สามารถเพิ่มโอกาสในการรักษาได้ แบ่งได้เป็น 2 วิธี
- การตรวจเลือดดูค่า PSA (Prostate Specific Antigen: PSA) หรือสารบ่งชี้มะเร็งต่อมลูกหมาก สาร PSA เป็นสารที่ผลิตจากต่อมลูกหมาก ปกติมักพบในเลือดปริมาณน้อย การตรวจพบค่า PSA ในเลือดสูงกว่าปกติ อาจมีแนวโน้มที่เป็นโรคมะเร็งต่อมลูกหมาก หรือมีปัญหาผิดปกติเกี่ยวกับต่อมลูกหมาก
- การตรวจต่อมลูกหมากผ่านทวารหนัก (Digital Rectal Exam: DRE) เป็นการคลำดูลักษณะและขนาดของต่อมลูกหมาก โดยแพทย์จะสวมถุงมือและใช้นิ้วสอดเข้าไปทางทวารหนัก ซึ่งลักษณะและขนาดของต่อมลูกหมากที่เปลี่ยนแปลงไป อาจเป็นสัญญาณบ่งบอกโรคมะเร็งต่อมลูกหมากได้เช่นกัน แพทย์มักแนะนำให้ตรวจวิธีนี้ควบคู่ไปกับการตรวจเลือดดูปริมาณ PSA หรือตรวจหลังจากตรวจเลือดเมื่อผลเลือดผิดปกติ
แม้ว่าการตรวจในข้างต้นอาจบ่งบอกถึงปัญหาสุขภาพของต่อมลูกหมากได้ แต่จำเป็นต้องตรวจวิธีอื่น และตรวจวินิจฉัยโรคเพิ่มเติม เพราะอาจมีปัญหาสุขภาพอื่นที่คล้ายคลึงกันได้
การตรวจเพื่อวินิจฉัยโรค
การตรวจวินิจฉัยจะทำต่อเมื่อผลการตรวจคัดกรองชี้ว่า มีความเสี่ยงของโรคมะเร็งต่อมลูกหมากสูง ซึ่งแพทย์จะตรวจวินิจฉัยเพื่อยืนยันโรคด้วยวิธีต่อไปนี้
- การอัลตราซาวด์ต่อมลูกหมากทางทวารหนัก (Transrectal Ultrasound: TRUS) เป็นการตรวจโดยสอดหัวตรวจเข้าไปทางทวารหนักให้ใกล้กับต่อมลูกหมาก ซึ่งหัวตรวจนั้นจะปล่อยคลื่นความถี่สูงให้กระทบกับต่อมลูกหมาก แล้วสะท้อนกลับมาเป็นภาพ ทำให้มองเห็นความผิดปกติในต่อมลูกหมากได้
- การตรวจเอกซเรย์ด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าหรือ MRI (Magnetic Resonance Imaging) เป็นการตรวจต่อมลูกหมากด้วยเครื่องที่ปล่อยคลื่นสนามแม่เหล็กที่มีความเข้มข้นสูง เพื่อช่วยในการถ่ายภาพของต่อมลูกหมาก ทำให้มองเห็นรายละเอียดของต่อมลูกหมากได้มากขึ้น ซึ่งช่วยให้แพทย์ตรวจการแพร่กระจายของมะเร็ง ดูตำแหน่งของมะเร็ง และช่วยในการวางแผนการรักษาได้เหมาะสม
- การตัดชิ้นเนื้อต่อมลูกหมาก กรณีพบก้อนที่น่าสงสัยว่าอาจจะเป็นมะเร็ง แพทย์จะใช้อุปกรณ์พิเศษในการเก็บชิ้นเนื้อของต่อมลูกหมากส่งตรวจในห้องปฏิบัติการ เพื่อดูว่าเป็นเซลล์มะเร็งหรือไม่
นอกจาการตรวจวินิจฉัยในข้างต้นอาจมีการตรวจอื่น ๆ อย่างการสแกนกระดูก การตรวจต่อมลูกหมากด้วยเครื่องซีที สแกน (CT Scan) หรือการตรวจต่อมลูกหมากด้วยเครื่องเพท สแกน (PET Scan) ซึ่งแพทย์จะเลือกให้เหมาะสมกับผู้ป่วยแต่ละราย
ระยะของโรคมะเร็งต่อมลูกหมาก
โรคมะเร็งต่อมลูกหมากมีอยู่ 4 ระยะด้วยกัน แต่สามารถจัดระยะของโรคง่าย ๆ ตามตำแหน่ง ความรุนแรง และการลุกลามของเซลล์มะเร็งได้ดังนี้
- ระยะที่ 1 และ 2 หรือจะเรียกเป็นระยะแรก เป็นระยะที่มะเร็งจะพบได้แค่เฉพาะบริเวณต่อมลูกหมากเท่านั้น ยังไม่ได้กระจายไปยังบริเวณอื่น ซึ่งระยะนี้มีโอกาสในการรักษาหายขาด
- ระยะที่ 3 หรือระยะลุกลามเฉพาะที่ เป็นระยะที่มะเร็งกระจายไปยังอวัยวะใกล้เคียงต่อมลูกหมาก แต่ยังไม่แพร่ไประบบอื่น
- ระยะที่ 4 หรือระยะลุกลาม เป็นระยะที่มะเร็งกระจายไปยังอวัยวะและระบบอื่น เช่น กระดูก ตับ และต่อมน้ำเหลือง
การรักษาโรคมะเร็งต่อมลูกหมาก มีวิธีไหนบ้าง
โรคมะเร็งต่อมลูกหมากรักษาได้หลายวิธี แพทย์จะประเมินจากระยะของโรคมะเร็ง ความรุนแรง ความแข็งแรงของร่างกายผู้ป่วย และปัจจัยอื่น ๆ ร่วมกับพูดคุยกับตัวผู้ป่วยด้วย ก่อนเลือกวิธีรักษาที่เหมาะสม โดยวิธีการรักษามะเร็งต่อมลูกหมากที่มักใช้มีดังนี้
การติดตามอาการ ผู้ป่วยบางรายที่อาการไม่รุนแรงหรือความเสี่ยงที่มะเร็งจะแพร่กระจายต่ำ แพทย์อาจยังไม่เริ่มการรักษาทันที แต่จะใช้การติดตามอาการ เพื่อดูการเปลี่ยนแปลงของมะเร็ง ซึ่งเนื้องอกที่ไม่รุนแรงอาจยุบตัวไปเองได้
การผ่าตัด แพทย์จะผ่าตัดต่อมลูกหมากส่วนที่เป็นเซลล์มะเร็งและเนื้อเยื่อโดยรอบออก เพื่อกำจัดเซลล์มะเร็งและลดความเสี่ยงในการแพร่กระจายของมะเร็ง การผ่าตัดถือเป็นการรักษาหลักของมะเร็งต่อมลูกหมาก มีทั้งการผ่าตัดเปิดหน้าท้อง และการผ่าตัดแบบส่องกล้อง และอาจรักษาด้วยวิธีอื่นร่วมด้วย
รังสีรักษาหรือการฉายรังสี (Radiation Therapy) วิธีนี้เป็นการใช้แสงที่มีพลังงานสูงเพื่อฆ่าเซลล์มะเร็ง มีทั้งการฝั่งแร่ในต่อมลูกหมาก และการฉายรังสีจากภายนอกร่างกาย ขึ้นอยู่กับชนิดของมะเร็งต่อมลูกหมากว่าเป็นมะเร็งความเสี่ยงต่ำ ปานกลาง หรือสูง ซึ่งการรักษาด้วยการฉายรังสีในผู้ป่วยมะเร็งต่อมลูกหมากระยะต้น สามารถช่วยควบคุมการแพร่กระจายของเซลล์มะเร็งได้ดีเหมือนการผ่าตัด
ฮอร์โมนบำบัด (Hormone Therapy) เป็นการรักษาโดยควบคุมการผลิตฮอร์โมนเพศชาย เพราะฮอร์โมนเพศชายมีส่วนสำคัญในการเติบโตของมะเร็งต่อมลูกหมาก แพทย์จะฉีดยาหรือฮอร์โมนบางชนิด เพื่อลดการผลิตฮอร์โมนเพศชาย หรือยับยั้งการผลิตฮอร์โมนเพศชาย หรืออาจผ่าตัดเอาอัณฑะออก เพื่อไม่ให้ผลิตฮอร์โมนเพศชาย จึงชะลอการขยายตัวของมะเร็งได้
เคมีบำบัด (Chemotherapy) เคมีบำบัดหรือการให้คีโม เป็นการรักษาโดยให้ยาเคมีผ่านทางหลอดเลือดดำเพื่อกำจัดเซลล์มะเร็ง มักใช้กับผู้ป่วยมะเร็งในระยะลุกลามหรือรักษาด้วยฮอร์โมนแล้วไม่ได้ผล
ภูมิคุ้มกันบำบัด (Immunotherapy) เป็นการรักษามะเร็งโดยใช้หลักการของระบบภูมิคุ้มกัน ด้วยการให้ยาเข้าไปกระตุ้นและเพิ่มประสิทธิภาพให้ระบบภูมิคุ้มกันร่างกายผู้ป่วยทำลายเซลล์มะเร็งได้ดีขึ้น สามารถใช้เป็นการรักษาเดี่ยวหรือใช้รักษาร่วมกับวิธีอื่น
ยามุ่งเป้า (Targeted Drug Therapy) เป็นการใช้ยาที่ออกฤทธิ์ทำลายเซลล์มะเร็งได้แบบเฉพาะจุด ซึ่งอาจใช้ในมะเร็งระยะที่เริ่มลุกลาม หรือรักษาด้วยวิธีฮอร์โมนบำบัดไม่ได้ผล
ในระหว่างการรักษาตัว ผู้ป่วยควรเฝ้าระวังอาการตนเองอย่างใกล้ชิด ดูแลสุขภาพตามคำแนะนำของแพทย์ และไปพบแพทย์ตามนัด เพื่อติดตามอาการและผลการรักษาอย่างต่อเนื่อง หากเป็นมะเร็งในระยะต้นมักมีโอกาสรักษาให้หายขาดได้ สำหรับมะเร็งในระยะลุกลาม แม้ไม่อาจรับรองได้ว่าจะรักษาให้หายขาด แต่ก็ยังสามารถควบคุมอาการของโรค มีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นได้
โรคมะเร็งต่อมลูกหมาก ป้องกันได้ไหม
โรคมะเร็งต่อมลูกหมากไม่มีสาเหตุการเกิดที่แน่ชัด การป้องกันที่ดีที่สุด คือ การดูแลสุขภาพ และเลี่ยงปัจจัยเสี่ยงของโรคบางอย่าง เช่น รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ โดยเฉพาะผักและผลไม้ กินอาหารไขมันสูงให้น้อยลง ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ ควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ที่เหมาะสม และเข้ารับการตรวจคัดกรองโรคมะเร็งต่อมลูกหมากเมื่อถึงช่วงวัย
มะเร็งต่อมลูกหมาก รู้เร็ว รักษาได้ เช็กความเสี่ยงได้ก่อน หาแพ็กเกจตรวจคัดกรองมะเร็งต่อมลูกหมาก ราคาประหยัด ที่ HDmall.co.th ถูกกว่าจองตรงด้วยตัวเอง คลิกเลย หรืออยากให้แอดมินช่วยแนะนำแพ็เกจ สอบถามข้อมูลเพิ่มเติม พร้อมบริการทางไลน์ทุกวัน ทักเลย
