โรคปอดอักเสบเป็นหนึ่งในปัญหาสุขภาพที่เจอได้บ่อยในทุกช่วงวัย และถ้าไม่ได้รับการรักษาอย่างเหมาะสมก็เสี่ยงต่อภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรง หรืออาจอันตรายถึงชีวิต ดังนั้นการป้องกันโรคปอดอักเสบ จึงเป็นสิ่งสำคัญ
สารบัญ
โรคปอดอักเสบคืออะไร?
โรคปอดอักเสบ หรือภาษาอังกฤษ Pneumonia คือ ภาวะการอักเสบของเนื้อเยื่อที่ปอด เกิดจากการติดเชื้อหรือปัจจัยอื่นที่ทำให้ของเหลวในปอดเกิดการสะสม ส่งผลกระทบต่อการแลกเปลี่ยนก๊าซในร่างกายโดยเฉพาะการนำออกซิเจนเข้าสู่เลือดและการกำจัดคาร์บอนไดออกไซด์ออกจากร่างกาย ทำให้หายใจลำบาก อ่อนเพลีย และอาจอันตรายถึงชีวิต
โรคปอดอักเสบติดต่อกันทางไหน?
โรคปอดอักเสบติดต่อกันได้ผ่านการไอหรือจาม รวมถึงการสัมผัสกับสารคัดหลั่งของผู้ป่วย เช่น น้ำลายหรือเสมหะ
ปอดอักเสบเป็นโรคที่เกิดขึ้นได้กับคนทุกเพศทุกวัย โดยเฉพาะในกลุ่มผู้สูงอายุ เด็กเล็ก และคนที่มีภูมิคุ้มกันต่ำ
อาการที่เป็นสัญญาณของโรคปอดอักเสบมีอะไรบ้าง?
สำหรับอาการที่เป็นสัญญาณของโรคปอดอักเสบ ที่ควรจะรีบพบแพทย์มีดังนี้
- มีไข้สูง หนาวสั่น
- ไอมีเสมหะสีเขียว เหลือง หรือไอแล้วมีเลือดปน
- หายใจลำบากหรือหายใจถี่
- เจ็บหน้าอกขณะหายใจหรือไอ
- อ่อนเพลีย ไม่มีแรง
สาเหตุของโรคปอดอักเสบ
สาเหตุของโรคปอดอักเสบอาจเกิดขึ้นได้จากหลายปัจจัย โดยแบ่งได้เป็นสามกลุ่มดังนี้
ปอดอักเสบจากการติดเชื้อ
- ปอดอักเสบจากการติดเชื้อไวรัส เช่น ไวรัสไข้หวัดใหญ่ หรือไวรัสโควิด-19
- ปอดอักเสบจากการติดเชื้อแบคทีเรีย เช่น Streptococcus pneumoniae เป็นแบคทีเรียชนิดหนึ่งที่เป็นสาเหตุหลักของโรคปอดอักเสบในผู้ใหญ่ และยังทำให้เกิดโรคอื่นๆ ได้อีก เช่น เยื่อหุ้มสมองอักเสบและการติดเชื้อในหู
- ปอดอักเสบจากการติดเชื้อรา มักจะเกิดกับคนที่มีภูมิคุ้มกันอ่อนแอ เช่น ผู้ป่วย HIV หรือผู้ที่รับยากดภูมิคุ้มกัน โดยเชื้อราที่อาจทำให้เกิดโรคปอดอักเสบ ได้แก่ Cryptococcus และ Histoplasma พบในดินหรือตามมูลนก
ปอดอักเสบที่ไม่ได้เกิดจากการติดเชื้อ
- ปอดอักเสบจากการสูดดมสารเคมีหรือแก๊สพิษ
- ปอดอักเสบจากการสำลักอาหารหรือของเหลวเข้าสู่ปอด
ปอดอักเสบจากการแพ้ภูมิตัวเองหรือภูมิคุ้มกันต่ำ
- ปอดอักเสบจากโรคภูมิแพ้ตัวเอง เช่น โรค SLE
- ปอดอักเสบจากภาวะภูมิคุ้มกันบกพร่อง เช่น ผู้ป่วย HIV หรือผู้ที่รับยาเคมีบำบัด
การรักษาโรคปอดอักเสบ
การรักษาโรคปอดอักเสบขึ้นอยู่กับสาเหตุของการเกิดโรคและความรุนแรงของโรคในแต่ละคน ซึ่งสามารถรักษาได้หลายวิธี เช่น
- รักษาโรคปอดอักเสบด้วยยาปฏิชีวนะ สำหรับโรคปอดอักเสบจากการติดเชื้อแบคทีเรีย
- รักษาโรคปอดอักเสบด้วยยาต้านไวรัส สำหรับโรคปอดอักเสบที่เกิดจากการติดเชื้อไวรัส
- รักษาโรคปอดอักเสบด้วยการประคับประคองอาการ เช่น การให้ออกซิเจนหรือการใช้ยาแก้ปวดตามอาการ
อย่างไรก็ตาม ผู้ป่วยที่มีอาการรุนแรงหรือมีปัจจัยเสี่ยงจำเป็นต้องเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล
วิธีการป้องกันโรคปอดอักเสบ
การป้องกันโรคปอดอักเสบแนะนำให้หมั่นล้างมือบ่อยๆ หรือทุกครั้งที่สัมผัสกับจุดเสี่ยง หลีกเลี่ยงการสัมผัสผู้ป่วยหรือพื้นที่แออัด และรักษาสุขภาพให้แข็งแรง เช่น รับประทานอาหารที่มีประโยชน์และหมั่นออกกำลังกายเป็นประจำ
อย่างไรก็ตาม หนึ่งในวิธีการป้องกันโรคปอดอักเสบอย่างมีประสิทธิภาพคือการฉีดวัคซีนปอดอักเสบ ซึ่งช่วยลดความเสี่ยงของการติดเชื้อและลดโอกาสที่อาการของโรคปอดอักเสบจะรุนแรงขึ้น
วัคซีนปอดอักเสบมีประสิทธิภาพสูงในการป้องกันเชื้อแบคทีเรีย Streptococcus pneumoniae ที่เป็นสาเหตุหลักของโรค โดยเฉพาะในกลุ่มเสี่ยง เช่น เด็กเล็กและผู้สูงอายุ
คำแนะนำในการฉีดวัคซีนปอดอักเสบ
สำหรับคำแนะนำในการฉีดวัคซีนปอดอักเสบในเด็กเล็กและผู้ใหญ่กลุ่มเสี่ยงหรือผู้สูงอายุมีดังนี้
- สำหรับเด็กเล็ก แนะนำให้ฉีดวัคซีน PCV ซึ่งโดยส่วนใหญ่เป็นวัคซีนที่แนะนำในเด็กทารก อย่างไรก็ตาม วัคซีนชนิดนี้เหมาะกับเด็กอายุน้อยกว่า 5 ขวบ รวมถึงผู้ที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่อง โดยฉีดทั้งหมด 1-4 เข็ม ขึ้นอยู่กับอายุและสุขภาพร่างกายของแต่ละคน
- สำหรับผู้ใหญ่หรือผู้ที่มีโรคประจำตัว ควรฉีดวัคซีน PCV และ PPSV เนื่องจากครอบคลุมเชื้อแบคทีเรีย Streptococcus pneumoniae ได้ถึง 23 สายพันธุ์ เหมาะสำหรับผู้สูงอายุ 65 ปีขึ้นไป และผู้ที่มีโรคประจำตัว เช่น โรคเบาหวานหรือโรคหัวใจ โดยวัคซีนชนิดนี้มักจะฉีดเพียงแค่ 1 เข็ม แต่ในบางกรณีอาจต้องฉีดซ้ำตามคำแนะนำของแพทย์
ใครควรฉีดวัคซีนป้องกันปอดอักเสบบ้าง?
สำหรับคนที่ควรฉีดวัคซีนป้องกันปอดอักเสบ ได้แก่ เด็กอายุต่ำกว่า 5 ขวบ, ผู้สูงอายุ 65 ปีขึ้นไป หรือคนที่มีโรคเรื้อรัง เช่น โรคเบาหวาน, โรคหัวใจ หรือโรคปอด นอกจากนี้คนที่มีภูมิคุ้มกันอ่อนแอ เช่น ผู้ป่วย HIV หรือคนที่ต้องกินยากดภูมิคุ้มกัน ก็ควรฉีดวัคซีนป้องกันปอดอักเสบเช่นกัน
โรคปอดอักเสบเป็นปัญหาสุขภาพที่ไม่ควรมองข้าม เพราะอาการของโรคปอดอักเสบอาจรุนแรงจนถึงขั้นเสียชีวิตได้ ใครที่มีไข้สูง หนาวสั่น ไอ มีเสมหะสีเขียว เหลือง หรือไอแล้วมีเลือดปน หายใจลำบากหรือหายใจถี่ เจ็บหน้าอกขณะหายใจหรือไอ อ่อนเพลีย ไม่มีแรง หรือมีอาการสงสัยว่าจะเป็นโรคปอดอักเสบ แนะนำให้รีบพบแพทย์โดยด่วน
หรือถ้าใครที่อยากฉีดวัคซีนป้องกันโรคปอดอักเสบ แต่ยังไม่รู้ว่าจะฉีดวัคซีนปอดอักเสบที่ไหนดี สามารถดูรายละเอียดโปรโมชั่นได้ที่ HDmall.co.th หรือสอบถามเพิ่มเติมได้ทางไลน์ @HDcoth มีแอดมินพร้อมตอบข้อสงสัยตั้งแต่ 9 โมงเช้าถึงตี 1 ทุกวัน
TH-PVC-00201