รังแคบนหนังศีรษะเป็นหนึ่งในปัญหาหนังศีรษะและเส้นผมที่หลายคนประสบ ซึ่งสามารถทำให้เกิดความเครียดได้ไม่แพ้ปัญหาผมร่วงเลย สำหรับใครที่กำลังเผชิญทั้งปัญหารังแคบนหนังหนังศีรษะและผมร่วง เคยสงสัยไหมว่า ทั้งสองปัญหานี้มีความสัมพันธ์กันหรือไม่ บทความนี้มีคำตอบ
สารบัญ
ความหมายของรังแค
รังแคคือ สะเก็ดสีขาวบนหนังศีรษะที่เกิดจากการหลุดลอกของเซลล์หนังศีรษะชั้นบนสุด ซึ่งโดยปกติแล้วจะค่อยๆ หลุดลอกออก ใช้เวลาประมาณ 28 วัน
อย่างไรก็ตาม หากมีปัจจัยที่เร่งให้วงจรการหลุดลอกของเซลล์บนหนังศีรษะชั้นบนสุดเร็วขึ้น เช่น จากเดิมใช้ระยะเวลา 28 วัน เปลี่ยนเป็น 7-21 วัน เซลล์ที่หลุดออกมาจะเป็นขุยสีขาว หรือสีเทาที่มีขนาดใหญ่ และมองเห็นได้ชัดแทน
ผู้ที่มีรังแคบนหนังศีรษะนั้น นอกจากจะมีขุยสีขาวที่มักพบบริเวณหนังศีรษะ เส้นผม หรือไหล่แล้ว ในบางรายอาจมีอาการคันหนังศีรษะ หนังศีรษะแห้ง ผมมันง่าย หนังศีรษะจะเปลี่ยนเป็นสีแดง หรือมีอาการบวมร่วมด้วย
สาเหตุที่ทำให้เกิดรังแค
สาเหตุที่ทำให้เกิดรังแค มีดังนี้
- มียีสต์ (Yeast) เติบโตที่ผิวมากเกินไป
- เป็นโรคกลาก หรือติดเชื้อรา
- โรคผื่นผิวหนัง
- ปฏิกิริยาแพ้ต่อสเปรย์ฉีดผม มูส เจล หรือสารย้อมสีผม
- โรคสะเก็ดเงิน
นอกจากสาเหตุดังกล่าวแล้ว ความเครียด และการสัมผัสกับอากาศหนาวเย็น เป็นอีกหนึ่งปัจจัยที่ทำให้ปัญหารังแคแย่ลงได้ และในบางรายอาจมีปัญหาผมร่วง ผมบาง ความหนาแน่นของผมลดลง หัวล้านเป็นหย่อมๆ หรือทั้งหมดร่วมด้วย
สำหรับผู้ที่กังวลว่า ตนเองอาจมีปัญหาเกี่ยวกับการแพ้สารเคมี หรือสารประกอบบางอย่าง ซึ่งอาจเป็นสาเหตุหนึ่งที่นำไปสู่การเป็นรังแคได้ คุณอาจไปใช้บริการตรวจภูมิแพ้และภาวะแพ้ได้
ผลการตรวจที่ได้นั้นจะทำให้คุณสามารถหลีกเลี่ยงปัจจัยที่ก่อให้เกิดอาการแพ้ได้
รังแคเกี่ยวข้องกับผมร่วงอย่างไร?
รังแคไม่ได้ทำให้ผมร่วงโดยตรง แต่ผลกระทบจากการมีปัญหาหนังศีรษะ เช่น อาการคัน ความเครียด หรือหนังศีรษะแห้งก็อาจทำให้ผมร่วงได้ เช่น
- ภาวะผมร่วงทั้งศีรษะชั่วคราวจากความเครียด หรือการสะเทือนใจจากเหตุการณ์บางอย่าง
- การเกาหนังศีรษะบริเวณที่มีรังแคอย่างต่อเนื่อง ทำให้รากผมอ่อนแอ หลุดร่วงง่าย
- หนังศีรษะแห้งกร้านจะทำให้บริเวณนั้นผลิตน้ำมันออกมามากผิดปกติ และเกาะติดอยู่ที่สะเก็ดบนหนังศีรษะ ส่งผลให้เส้นผมได้รับสารอาหารไม่เพียงพอ
การใช้แชมพูสูตรต้านรังแค อาจทำร้ายเส้นผม และทำให้ผมแตกปลายได้
แพทย์อาจพิจารณาให้แชมพูที่มีส่วนผสมของสารต้านเชื้อรา หรือน้ำมันดินในผู้ป่วยบางราย
บางครั้งการใช้แชมพูต้านเชื้อรา หรือการสระผมเพื่อขจัดรังแคถี่เกินไปอาจทำให้ผมแห้ง ชี้ฟู และทำร้ายเปลือกนอกของเส้นผมได้ ซึ่งทำให้คุณภาพของเส้นผมและรูปลักษณ์โดยรวมแย่ลงมากกกว่าเดิม อาจสังเกตได้จากการหวีผมได้ยากขึ้น มีผมแตกปลาย หรือผมร่วงมากกว่าเดิม
อย่างไรก็ตาม การเคลือบผมด้วยเคราตินสามารถช่วยแก้ปัญหานี้ได้ โดยการเคลือบผมเคราตินนั้นมักรวมอยู่ในโปรแกรมทำทรีตเมนต์บำรุงผมของร้านทำผมต่างๆ
การรักษารังแคอย่างเป็นธรรมชาติสามารถช่วยแก้ปัญหาผมร่วงได้
รังแคมีความเกี่ยวข้องกับการมีหนังศีรษะที่แห้ง คัน และตกสะเก็ด การรักษาความชุ่มชื้นให้กับหนังศีรษะจึงช่วยบรรเทาอาการนี้ได้
ดังนั้นการใช้สมุนไพรบางชนิดที่มีคุณสมบัติเกี่ยวข้องกับการรักษารังแค จึงอาจสามารถนำมาใช้ในกรณีนี้ได้ เช่น
- น้ำหัวหอมดิบ มีสารต้านเชื้อราเหมาะสำหรับใช้รักษารังแค และรักษาโรคผมร่วงเป็นหย่อม
- กระเทียม โดยใช้เนื้อกระเทียมที่มีความเหนียว เป็นเจล ทาพอกที่หนังศีรษะ สามารถแก้ปัญหาผมร่วง และรังแคได้
- น้ำมันตะไคร้ เป็นยาบำรุงผมที่ดีเยี่ยม และช่วยลดรังแคได้
ผมร่วงไม่ได้เกิดจากรังแคเพียงยังเดียวแต่อาจเกิดจากปัจจัยอื่นๆ ได้อีก ได้แก่ การได้รับสารอาหารไม่เพียงพอ ฮอร์โมนไม่สมดุล หัวล้านจากพันธุกรรม โรคผมร่วงเป็นหย่อม
การใช้ยาบางชนิด การรักษาด้วยเคมีบำบัด หรือการใช้ทรีทเมนต์สำหรับเส้นผมมากเกินไป โดยเฉพาะอย่างยิ่งความเครียด
บางคนเกิดความเครียดโดยไม่รู้ตัว แต่อาการก็แสดงออกทางกายแทน หรืออาจไปใช้บริการตรวจวิเคราะห์ความเครียด ผลที่ได้จะทำให้คุณสามารถนำมาปรับเปลี่ยนวิถีชีวิตให้ห่างไกลความเครียดได้ดียิ่งขึ้น
หากมีปัญหาผมร่วง หรือเป็นรังแคเรื้อรังจนส่งผลต่อคุณภาพการใช้ชีวิต ลองรักษาด้วยตัวเองแล้วอาการก็ยังไม่ดีขึ้น ไม่ควรปล่อยทิ้งไว้
แนะนำให้ไปปรึกษาเภสัชกร หรือแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อวินิจฉัยหาสาเหตุ และเข้ารับการรักษาด้วยวิธีที่เหมาะสมตั้งแต่เนิ่นๆ จะช่วยให้การรักษามีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น
หากไม่แน่ใจว่า คุณกำลังประสบปัญหารังแคหรือไม่ ปัจจุบันมีบริการปรึกษาแพทย์ผิวหนังและเส้นผมออนไลน์แล้ว ตอบโจทย์คนขี้อาย คนชอบความสะดวกสบาย และคนที่ไม่มีเวลาไปพบแพทย์ด้วยตนเอง
วิธีนี้แพทย์จะสามารถให้คำแนะนำเบื้องต้นได้ว่า สิ่งที่คุณเป็นอยู่นั้นจำเป็นต้องได้รับการรักษาหรือไม่ หากจำเป็นต้องได้รับการรักษา ควรรักษาอย่างไร
ตรวจสอบความถูกต้องโดย นพ.ธนู โกมลไสย
ที่มาของข้อมูล
- WebMD, Dandruff and Thinning Hair: What’s the Link? (https://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/features/thinning-hair#1), 29 November 2020.
- Medical News Today, Can dandruff lead to hair loss? The link, causes, and treatments (https://www.medicalnewstoday.com/articles/326960), 29 November 2020.
- Healthline, Dandruff Hair Loss: Why Dandruff Causes Hair Loss and How to Stop (https://www.healthline.com/health/dandruff-hair-loss), 29 November 2020.